Þjóðviljinn - 15.09.1989, Blaðsíða 21

Verkstjórinn mættur til að iíta á þessar nýju frá Hull. Ingrid, Halldór,
Ása Hlín og Ólafía Hrönn.
- Það er kannski athyglisvert
fyrir íslendinga að sjá fiskvinn-
unni lýst frá sjónarmiði útlend-
inga. Hér tölum við um þetta sem
skítavinnu. Allir vita að hún er
illa borguð og aðstæður þeirra
, sem hana vinna eru slæmar þó við
hátíðleg tækifæri sé talað um
mikilvægi þessarar atvinnugrein-
ar fyrir þjóðina. Hins vegar er
spurningin hvort við getum kyngt
því að útlendingur komi hingað,
sjái þetta og skrifi um það leikrit.
Við ætlumst alltaf til þess að þeir
útlendingar, sem koma hingað
falli í stafi yfir því sem þeir sjá.
Alþýöuleikhúsið
sýnir leikrit um
breskar farand-
verkakonur á ís-
landi. „Ekkert
lykilverk“ segir
Hávar Sigurjóns-
son leikstjóri
Alþýðuleikhúsið frumsýnir
ísaðar gellur (Northern
Lights), nýtt leikrit eftir breska
höfundinn Frederick Harri-
son, í Iðnó í kvöld. Leikritinu
var vel tekið þegar það var
frumsýnt í Hull í Bretlandi í
apríl síðastliðnum og nú mun
standa til að gera eftir því
sjónvarpsmynd, - hér á landi,
því hér gerist leikritið, nánar til
tekið á Vestfjörðum.
Aðalpersónurnar eru þrjár
breskar stúlkur sem ráða sig í
fiskvinnu til íslands. Þær hafa
flúið atvinnuleysið heima fyrir í
von um betri afkomu og leikritið
fjallar um hvernig íslenskur raun-
veruleiki blasir við þremur út-
lendingum í fiskvinnu og hvernig
þeim líst á lífið í einöngruðu sjáv-
arþorpi þar sem lítið annað er við
að vera en fiskvinnan og vídeóið.
Einn íslendingur kemur við sögu
í leiknum. Er það Pétur, aðstoð-
arverkstjóri í frystihúsinu og að
sjáifsögðu með hina klassísku
spurningu íslendingsins á vörun-
um: „How do you like Iceland?"
Höfundur verksins, Frederick
Harrison er fæddur í Hull. Hann
stundaði hagfræðinám við
London School of Economics,
var háskólakennari í hagfræði á
árunum 1974-79, en sneri sér þá
að skriftum. Hann hefur samið
ein sjö útvarpsleikrit fyrir BBC,
auk þriggja leikverka fyrir
leiksvið.
Leikarar í ísuðum gellum eru
þau Ólafía Hrönn Jónsdóttir,
Ingrid Jónsdóttir, Ása Hlín Sva-
varsdóttir og Halldór Björnsson.
Þýðandi er Guðrún Bachmann,
Gerla gerir leikmynd og búninga,
Erla B. Skúladóttir er fram-
kvæmdastjóri sýningarinnar og
Sveinn Benediktsson annast lýs-
ingu. Leikstjóri er Hávar Sigur-
jónsson, sem las um verkið í
breska dagblaðinu The Guardian
í vor og dreif í að fá það hingað til
lands.
- Leikritið er skrifað fyrir
leikfélag í Hull, segir Hávar.
- Þetta er leikfélag sem hefur
skapað sér orð fyrir að láta semja
fyrir sig leikrit um þau mál sem
snerta almenning á Humberside
svæðinu (Hull, Grimsby) á hverj-
um tíma, og í samræmi við þá
stefnu var leikrit um breskar far-
andverkakonur á fslandi pantað
hjá Harrison. Hann hefur áður
skrifað fyrir þetta leikfélag, sem
heitir Hull Truck og er nokkuð
þekkt á Bretlandseyjum, skrifaði
fyrir það verk, sem var sýnt í fyrra
og heitir A hard days night.
Harrison kom hingað í efnisleit
og var á Vestfjörðum í 2-3 vikur.
- Ástæðan fyrir því að Hull
Truck vildi taka þetta efni fyrir er
að það er nokkuð algengt að
verkakonur frá Hull og reyndar
öðrum breskum hafnarborgum
ráði sig í fiskvinnu til íslands.
Eins eru fyrir hendi þessi tengsl,
sem hafa skapast á milli landanna
vegna fiskveiðanna og þar að
auki eru áhrif þorskastríða og
það atvinnuleysi, sem fylgdi í
kjölfar þeirra í breskum hafnar-
borguin mál, sem nú er ofarlega á
baugi þar um slóðir.
- Leikritið er nokkuð ákveðið
staðsett á Suðureyri við Súgand-
Tracy (Ólafía Hrönn) mundar
hnífinn.
Myndir - Jim Smart.
- Það er reyndar ekkert ein-
hliða viðhorf, sem þarna kemur
fram. Stúlkurnar þrjár eru mjög
ólíkar og upplifa dvölina hver á
sinn hátt, en það sem fyrir höf-
undi vakir er ekki að lýsa íslandi
eða íslendingum heldur hvernig
þær sjá hlutina. Það sem lesa má
úr leikritinu og mætti ef til vill
kalla boðskap þess er að vanda-
málin leysir maður ekki með því
að hlaupa frá þeim, í þessu tilviki
að fara frá Hull til íslands í fisk-
vinnu. Vandamálin eru heima-
fyrir og þar verður að leysa þau
og þetta er að sjálfsögðu sjón-
armið sem á erindi til allra, ís-
lendinga ekkert síður en Breta.
LG
afjörð, þó við höfum ekki lagt
neina áherslu á staðinn. Þetta er
ekkert lykilverk og staðsetning
þessa sjávarþorps skiptir í raun
og veru engu máli. Það er bara
hér á landi að menn fara að velta
slíku fyrir sér. Samtölin eru sér-
staklega skemmtileg og textinn er
alveg geysilega sterkur. Vandinn
við þýðinguna var að koma þessu
öllu til skila. k
- Það er með ólíkindum hvern-
ig Harrison hefur náð fram þess-
um karakter, sem íslenski verk-
stjórinn er. Hann gerir þessa týpu
mjög sannfærandi, líka fyrir okk-
ur sem könnumst flest við svona
náunga. Þýðing leikritsins finnst
mér hafa tekist alveg frábærlega.
Það er ákveðinn stéttamunur á
þessum þremur stúlkum, tvær
þeirra eru úr lágstétt og ein úr
millistétt og það er nokkuð sem
Englendingar átta sig á um leið
og þær opna munninn. Við verð-
um með þýðingunni að reyna að
koma þessum upplýsingum, sem
eru gefnar um þær með málfarinu
til skila á einhvern hátt og mér
finnst það hafa tekist mjög vel.
Föstudagur 15. september 1989|NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 21