Dagblaðið Vísir - DV - 12.04.1997, Síða 27

LAUGARDAGUR 12. APRÍL 1997
27
Itlönd
José Ramos-Horta, leiötogi sjálfstæöissinna á Austur-Tímor, gistir ísland
fram á þriöjudag. Símamynd Reuter
Friðarverðlaunahafi Nóbels, José Ramos-Horta, til Islands í dag:
Sterkur karakter en Ijúfur og hógvær
José Ramos-Horta, friðarverð-
launahaíl Nóbels og leiðtogi sjáif-
stæðissinna á Austur-Timor, kemur
til landsins í dag í boði Mannrétt-
indaskrifstofu íslands. Hann verður
gestur á opnum fundi í Norræna
húsinu í fyrramálið þar sem hann
mun kynna mannréttindabaráttu
landa sinna en þeir hafa mátt sæta
miklu harðræði af völdum stjóm-
valda í Indónesíu sem lögðu Austur-
Tímor undir sig fyrir rúmum tutt-
ugu árum.
Ramos-Horta deildi nóbelsverð-
laununum með Carlosi Belo, bisk-
upi rómversk-kaþólskra í Dili, höf-
uðborg Austur-Timor.
í framvarðasveit mann-
ráttindafrömuða
Ágúst Þór Ámason, fram-
kvæmdastjóri Mannréttindaskrif-
stofu islands, kynntist Ramos-Horta
árið 1993 og segir hann vera í fram-
varðasveit þeirra sem berjast fyrir
mannréttindum í heiminum.
„Hann er óvenjusterkur karakter
en um leið mjög ljúfur og hógvær.
Hann á auðvelt með að gera manni
ljóst ástand mála, án nokkurs of-
fors,“ segir Ágúst Þór í viðtali við
DV.
Ramos-Horta hefur dvaliö í útlegð
í á þriðja áratug og barist fyrir rétt-
indum Austur-Tímorbúa allan þann
tíma, hvort sem honum hefur líkað
betur eða verr.
„Menn eiga ekki margra kosta völ
þegar þeir eru erlendis og reyna að
vinna gegn óheillaþróun heima fyr-
ir. Menn verða útlagar við þær
kringumstæður," segir Ágúst Þór
Árnason. „Fyrir menn með sterka
siðgæðisvitund er ekki önnur leið
en að halda baráttunni áfram.“
Á meðan á íslandsdvölinni stend-
ur mun Ramos-Horta ræða við
nokkra helstu ráðamenn landsins.
Hann hittir utanríkisráðherra, for-
„Við teljum að pyntingamennirn-
ir hafi sjálfir tekið myndbandið og
að einn þeirra hafi síðan selt það,“
sagði Ramos-Horta.
Skemmtilegra að leika
sár við börnin
í viðtali sem blaðamaður norska
blaðsins Verdens Gang tók við
Ramos-Horta i tilefni afhendingar
nóbelsverðlaunanna í desember sið-
astliðnum, segir mannréttindafröm-
uðurinn að hann hati stjómmál, í
þeim skilningi að hann vildi ekki
vera atvinnustjórnmálamaður. „Ég
hefði aldrei getað orðið þingmaður,"
segir Ramos-Horta í viðtalinu.
„Ef ég á að vera alveg hreinskil-
inn, þá er ég enginn stjómmálamað-
ur.“
Hann vildi miklu heldur vera að
Erlent fréttaljós
á laugardegi
leika sér með litlum frændum sín-
um og frænkum sem era tveggja og
þriggja ára. „Ég er með þeim í hvert
skipti sem ég á frí.“
Sjálfur á Ramos-Horta einn son
með eiginkonu sinni sem er lög-
fræðingur. Sonurinn er á nítjánda
ári og heitir Lorosae. „Ég var pabbi
í fullu starfi frá því hann var sex
mánaða og þar til hann varð fjög-
urra ára af því að móðir hans var
við nám. Ég kunni afskaplega vel
við að leika við hann og vera með
honurn," segir hann.
José Ramos-Horta er fæddur árið
1949, af portúgölsku og tímorsku
bergi brotinn. Hann fór ungur að
vinna fyrir sér sem blaðamaður og
varð virkur í frelsisbaráttu Austur-
Tímor sem þá var portúgölsk ný-
lenda og hafði verið um aldaraðir.
mannréttindum í heimalandi sínu.
Hann á heimili í Sydney í Ástralíu
þar sem hann starfrækir mannrétt-
indastofnun sem fylgist grannt með
ástandi mála á Austur-Tímor.
Fjölskylda Ramos-Horta hefur
þurft að gjalda frelsisbaráttuna í
heimalandinu dýru verði. Systir
hans, Maria Hortencia, týndi lífl í
eldflaugaárás indónesíska hersins á
þorp hennar. Guillermo bróðir hans
lést ásamt hundraöum annarra í
þyrluárás á þorpið þar sem hann
bjó og enginn veit hvar hann er
grafinn. Tveir bræður hans til við-
bótar hafa einnig verið drepnir.
Nuno var skotinn með M16 riffli og
Antonio var fluttur á sjúkrahús þar
sem hann lést þremur dögum síðar
á dularfullan hátt. Ramos-Horta tel-
ur víst að eitrað hafl verið fyrir
hann.
„Við sem voram svo mörg. Húsið
okkar var iðandi af lífi. Sex systkini
í baráttunni. En núna erum við
bara tveir bræður eftir,“ segir
Ramos- Horta í viðtali við
kanadíska blaðið Vancouver Sun.
Byggt á Reuter, NTB, VG,
Vancouver Sun o.fl.
/ / '
Hún valdi
skartgrípi
frá Silfurbúðinni
/Q) SILFURBÚÐIN
Kringlunni 8-12 • Sími 568 9066
- Þar fcerðu gjöfina -
svn
KYNNIR:
WHITAKER
seta íslands, forseta Alþingis og ut-
anrikismálanefnd-
Myndir af pyntingum
Austur-Tímor er eystri helming-
ur eyjarinnar Timor og liggur á
milli Indónesiu og Papúa Nýju-
Gíneu, austarlega í eyjaklasanum
sem skilur að Austur-Asíu og Ástr-
alíu.
Friðarverðlaunahafinn kemur
hingað frá Lundúnum þar sem hann
sat ráðstefnu um minnihlutahópa.
Fyrr í vikunni var hann í Genf þar
sem hann flutti ræðu á fundi mann-
réttindanefndar Sameinuðu þjóð-
anna. Þar sýndi hann fréttamönn-
um m.a. myndband þar sem sjá má
ljósmyndir af mönnum sem hafa
verið pyntaðir á hroðalegan hátt af
útsendurum indónesískra stjórn-
valda. Indónesíustjórn segir mynd-
bandið falsað en Ramos-Horta segir
það ósvikið og að menn úr mann-
réttindanefnd SÞ hefðu einnig séð
það.
Árið 1970 var hann dæmdur í
tveggja ára útlegð fyrir að gagnrýna
nýlenduherrana. Árið 1974 tók hann
þátt í að stofna undanfara hinnar
róttæku frelsishreyfingar Fretilin
sem lýsti yfir sjálfstæði Austur-
Tímor þann 28. nóvember 1975.
Ramos-Horta varð utanríkisráð-
herra nýrrar stjómar landsins.
Hann sat þó ekki lengi á þeim ráð-
herrastóli þar sem indónesíski her-
inn gerði innrás í landið rúmri viku
síðar, eða þann 7. desember. Talið
er að um þriðjungur ibúa Austur-
Tímor hafi verið drepinn á þeim
tæpu 22 árum sem liðin era frá inn-
rásinni. Þá voru íbúar landsins um
700 þúsund.
Missti bræður og systur
í baráttunni
Allt frá því innrásin var gerð hef-
ur Ramos-Horta ferðast vítt og
breitt um heiminn og verið óþreyt-
andi baráttumaður fyrir frelsi og
Svarið fæst í beinni útsendingu á Sýn.
Einn stærsti viðburður síðustu ára í boxheiminum.
Hinn fjallmyndarlegi Oscar De La Hoya færir sig upp um þyngdarflokk
og skorar á Pernell Whitaker, handhafa eftirsóttasta titils hnefaleikaíþróttarinnar
„The Pound For Pound Champion".
Meistari meistaranna, Whitaker, leggur titilinn að veði í þessum bardaga.
LAUGARDAGSKVÖLDID
12. APRÍL
KL: 00:55
Á SÝN
H Tæknival
svn
COMPAO.
-slccr öllum við