Dagblaðið Vísir - DV - 15.12.1997, Blaðsíða 15
MÁNUDAGUR 15. DESEMBER 1997
15
Reykj anesbrautin:
Stærsta vatnsrenni-
braut landsins
Er þaö einlæg stefna stjórnvalda aö draga úr slysum á brautinni? spyr Stur-
laugur í greininni. - Á Reykjanesbraut.
Dugleysi er það
fyrsta sem mér dettur í
hug þegar ég ek um
Reykjanesbraut.
Brautin er sem
endranær með djúpum
hjólforum á löngum
köflum, sem skapa
stórhættu. Og það sem
verra er, brautin er að-
eins ein akrein að
hluta á sumarmánuð-
um og verður það
væntanlega næstu
árin vegna viðhalds á
henni á aðal ferða-
maxmatímaniun. Ein
akrein um háannatím-
ann á aðalvegi þjóðar-
innar - það er glæsi-
legt hjá þjóð sem telur
sig vera fremsta í
flestu. Ef til vill er hægt að laða
hingað ferðamenn til að skoða
herlegheitin.
Það þarf ekki vegaverkfræðing
til að sjá að ógjömingur er að við-
halda brautixmi svo vel sé við svo
búið. Ég hef heyrt tölfræðilegar
upplýsingar frá sérfræðingi Vega-
gerðarinnar um að bifreiðafjöldi
á sólarhring sé ekki nægur til að
réttlæta tvöföldun brautarinnar
með háfleygum tilvitmmmn í er-
lendar viðmiðanir. Ef menn hefðu
hugsað svona fyrir þijátíu árum
hefði brautin ekki verið byggð.
Hvort sem mönnum líkar það bet-
ur eða verr þá verður að huga að
því mikla viðhaldi sem brautin
þarf. Eina raun-
hæfa leiðin er
að fjölga akrein-
um.
Álagið á
annatíma
Það var stund-
um sagt til sjós
þegar veðurspá
var mjög misvis-
andi: „Þeir ættu
að opna hjá sér
hjaragluggann
þama á veður-
stofúnni."
Ég held að
best væri að
skylda þá sem
meta eiga álagið
til að aka braut-
ina t.d. í mánuð
yfir annatima í júlí eða desem-
ber. Það er engum blöðum um
það að fletta að þessi vegur er
úr öllu samhengi við þann
raunveruleika sem íslending-
ar telja sig búa við. Fyrir liggur
að umferð er
meiri á Reykja-
nesbraut en sam-
anlögð umferð
um Borgarfjarð-
arbraut og Suð-
urlandsveg þar
sem þrjár
akreinar eru
komnar að hluta,
sem er gott mál.
Er það einlæg
stefna stjóm-
valda að draga
úr slysum á brautinni? Það er
gott og blessað hjá þingmönnum
að standa úti í vegkanti og biðja
ökumenn að aka hægar en hvar
er dugurinn og kjarkurinn til að
ná fram löngu tímabærum endur-
bótum á þessum vegi. Hvers eiga
þeir að gjalda sem ekki treysta
sér til að aka hratt á brautinni en
því miður valda þeir hvað mestri
hættu við núverandi aðstæður.
Fólk getur svo velt því fyrir sér
hve margar akreinar væm á
Reykjanesbrautinni ef hún lægi
um Vestfirði með sambærilegu
álagi. Nú er þetta ekki sagt til að
gera lítið úr vestfirskum þing-
mönnum, fremur til að minna
okkar þingmenn á mátt samstöð-
unnar.
Nýjar akreinar í staö
Reykjavíkurflugvallar
Greiðar og öflugar samgöngur
gegna lykilhlutverki í hagræð-
ingu og hagvexti þjóða en því
miður læðist sá grimur að mér að
verið sé að veija Reykjavíkurflug-
völl með því að hafa samgöngur
við Keflavíkurflugvöll í ólestri.
Því ljóst er að mun auðveldara er
að flytja innanlandsflugið til
Keflavíkurflugvallar þegar sam-
göngur eru komnar í viðunandi
ástand.
Eða eru menn famir að trúa því
sem stendur í farseölum í miili-
landaflugi að Keflavíkurflugvöllur
sé í Reykjavík. Því skyldi það nú
vera, spyr sá sem ekki veit? Hag-
ræðing og aftur hagræðing, þetta
hefúr ríkisapparatið lagt höfuðá-
herslu á, og jafnvel farið offari að
margra dómi. Væri það ef til vill
hagræðing og skynsamlegt að nota
það fjármagn sem eyða á í að end-
urbyggja Reykjavíkurflugvöll til
að byggja nýjar akreinar viö
Reykjanesbraut? Og flytja síðan
innanlandsflugið til Keflavikur-
flugvallar.
Það má benda á fjölmargt sem
mælir með þessari tilhögun og
hirði ég ekki um að telja allt sem í
hugann kemur, en læt nægja að
nefiia stórbætt flug- og umferðar-
öryggi.
En burtséð frá Reykjavíkurflug-
velli er löngu tímabært aö fjölga
akreinum á Reykjanesbraut sem
að mínu áliti er eitt brýnasta hags-
munamál okkar Suðumesjabúa
sem og allra landsmanna og ætti
því ekki að vefjast fyrir hugsandi
mönnum.
Sturlaugur Ólafsson
Kjallarinn
Sturlaugur
Ólafsson
kennari
„Grelðar og öfíugar samgöngur
gegna lykllhlutverkl í hagræðingu
og hagvextl þjóða en því miður
læðist sá grunur að mér að verið
só að verja ReykjavíkurfíugvöH
með því að hafa samgöngur við
Kefíavíkurfíugvöll í ólestrl. *
Kvendi úti í mýri
Ég hef aldrei verið liðtæk
bamapía. Mér flnnast böm fremur
lítið áhugaverö og er ekkert gefin
fyrir að vera innan um gubbandi,
gargandi smáverur, sem taka alla
athyglina frá sjálfri mér. Þetta hef-
ur þó ekki blásið mér í bijóst þörf-
inni fyrir að hrista bamunga til
dauðs, þrátt fyrir að nefiit áhuga-
leysi mitt virðist oft vera séð sem
svipaður glæpur; sem konu ber
mér eðlislæg (en ekki félagsleg)
skylda til þess að dá böm og dýrka
og líffræðileg þrá eftir að kasta
eins og einu.
Forrituö I móöurtölvu
Þannig em samskipti kvenna
og bama forrituð inn í móðurtölv-
una og öll frávik em séð sem ill-
skeyttir vírusar og villur. Dæmi
um þetta em viðbrögðin viö mál-
verki Marcusar Harvey, „Myra“,
sem um þessar mundir er sýnt í
Konunglegu Listaakademíunni í
London á sýningunni „Sensation"
sem þýða má sem Fjaðrafok. Mál-
verkið er andlitsmynd af hinum
fræga bamamorðingja Mym
Hindley sem mynduð er af þús-
undum bamslófafara.
Myra var fundin meðsek um
morð á fimm bömum árið 1966.
Hún notaði (kven)kyn sitt til að
lokka bömin með sér til fundar
við unnusta sinn,
Ian Brady, sem
síðan pyntaði
þau og myrti og
gróf úti í mýri.
Málið vakti gíf-
urlega athygli á
sínum tíma og
var Myra sjálf
meginástæða
þeirrar athygli,
því það þótti
undrum sæta að
KONA gæti
mögulega tekið þátt í því að drepa
bam. Hún var umsvifalaust gerð
að skrýmsli, ófreskju, sem braut
ekki bara lög heldur bramlaði
þær óskráðu reglur sem gera kon-
ur líffræðilega og óhjákvæmilega
bamvænar. Myra braut því gegn
(kven)kyni sínu og dró um leið
óhjákvæmflega í efa gulltryggingu
þá sem ætluð var eðlisávísun
kvenleikans.
Þessi margháttaða
sök kemur skýrt fram
í því að þó að Myra
hafi lýst yfir iðrun og
yflrbót og sótt um
náðun hafa bresk
dómsyfirvöld hvað
eftir annað synjað
slíku og úrskurðað að
hún skuli aldrei látin
laus.
Fréttnæmiö
fremst
Á sama tíma og æs-
ingurinn yfir „Mym“
reið breskum húsum
enn á ný greip um sig
annars konar æsing-
ur vegna bamadauða,
mál auperunnar Lou-
ise Woodward. Að
þessu sinni gekk mál-
ið ekki út á eilífa fangavist heldur
frelsun. Meðferð á máli Louise
var öll hin undarlegasta þar sem
hún var fyrst fundin sek um morð
og síðan manndráp af gáleysi sem
stytti fangelsisvistina úr eilífð 1
hálft ár.
Þrátt fyrir greinilega vítaverða
hegðim hvað varðaði umönnun
bamsins þótti Bretum einsýnt að
stúlkan væri saklaus og sökinni
var fljótlega komið yfir á móður-
ina sem hafði tekið frama sinn
fram yfir móðurskyldumar.
Þannig var sökinni
haldið kirfilega hjá
konum; svona til
þess að málið missti
ekki allan slagkraft.
Því að slagkrafturinn
var ómissandi.
Það sem einkennir
bæði málin er
hversu ótrúlegu
fjaðrafoki þau ollu.
Sekt kvennanna
virðist engu skipta
upp á fréttnæmiö,
nóg er að konan sé
tengd við bams-
dauða til þess að
vekja upp
„sensation". Enda
tók Myra sýninguna
alveg yfir og sannaði
þarmeð titilinn; aðal-
gæjamir, hákarlinn
hans Damien Hirst og blóðhaus-
inn hans Marc Quinn, hurfú al-
gerlega í skuggann af „Myru“.
Er nokkur fúrða þótt nöldurs-
tónn sé kominn í karla þegar
svona er komið? Þó að Guöbergur
kvarti yfir „kjaftastelpum" (DV),
Andrés Magnússon yfir ,/emínas-
istum" (Bleikt & bíátt) og strák-
amir í Prodigy syngi pirraðir
„Smack My Bitch Up“?
(Og ég vil hann hristan, ekki
hrærðan).
Úlfhildur Dagsdóttir
„Þrátt fyrlr greinllega vítaverða
hegðun hvað varðaði umönnun
barnsins þöttl Bretum einsýnt að
stúlkan værl saklaus og sökinni
var fíjótlega komið yfír á móður-
ina...“
Kjallarinn
Úlfhildur
Dagsdóttir
bókmenntafræðingur
Meö og
á móti
Breytingar á atvinnuleysis-
skránlngu
Breytinga
er þörf
„Ég vil breyta reglunum um at-
vinnuleysisskráningu á þann veg
að það fjármagn sem fer í at-
vinnuleysisskráninguna verði
frekar nýtt til úrræða fyrir það
fólk sem er at-
vinnulaust, t.d.
til námskeiða-
halds eða hluta-
starfa í stað
þess að fjár-
magni sé eytt í
fjölda starfs-
manna sem
stimplar bara í
kort hjá við-
komandi. Mér
finnst það held-
ur ekki ganga upp að það mynd-
ist langar biðraðir af fólki sem
þarf að láta stimpla í kortin hjá
sér. Ég vil breyta skráningimni á
þann veg að komið verði á ein-
hvers konar sjálfsafgreiðslu. Ég
hef nefnt hugmyndir allt frá
handskönnum til póstkorta. Yið
verðum bara aö vega og meta
hvaða leið sé best í þessu máli.
Einnig vil ég taka fram að þessi
nýja skráning, hvort sem hún
yrði með skanna, póstkorti eða
einhverju öðru, yrði e.t.v ekki
vikulega é®*i^gi®rSraneldur
e.t.v. bara á tveggja eða þriggja
vikna fresti. Ég vil að fjármagnið
sem fer nú í þessa skráningu fari
í raunveruleg úrræði fyrir at-
vinnulausa því Vinnumálastofn-
un er þjónustustofnun fyrir at-
vinnulausa og fyrirtækin I land-
inu.
Ég tek sem dæmi að hér í
Reykjavík eru átta til níu manns
sem vinna eingöngu við að
stimpla kort atvinnulausra og ég
vil sjá þessa vinnu aflagða. Mér
finnst að þama fari fjármagn í
launakostnað sem væri betur
nýtt í úrræði fyrir atvinnu-
lausa.“
Hrólfur Ölvisson,
formaöur Vlnnu-
málastofnunar.
Núverandi
kerfi gott
„Ég tel enga sérstaka van-
kanta á kerfinu eins og það er í
dag. Það er nokkuð skilvirkt og
ég sé engin rök fyrir því að um-
bylta þessu kerfi. Hugmyndir
sem hafa kom-
ið fram um
ftngrafara-
skráningu og
handskanna
finnst mér al-
veg fáránlegar.
Ég hef litið
þannig á hing-
að tfl að það
væru bara tek-
in fingrafor af
þeim sem
bijóta landslög. Það er nógu
slæmt fyrir fólk að missa vinn-
una þótt það sé þá ekki í þokka-
bót meðhöndlað sem einhveijir
glæpamenn. Mér finnst það bara
að for-
BJóra IraHöra
8on, formaöur
VeikalýósfólaBslns
Uð
stöðu.
Og
not-
því tU fyrir-
mér alveg
fáránlégar því þá er eins og fólk
sé ólæst og óskrifandi. Ég vona
bara að ég heyri aldrei neitt
þessu líkt aftur.
í heUd finnst mér kerfið bara
ágætt eins og það er. Vikuleg
skráning tekur ekki það langan
tíma að það sé þörf á aö gjör-
breyta kerfinu. Ég sé einfaldlega
enga stórkostlega galla á kerfinu
í dag.“ glm