Dagblaðið Vísir - DV - 15.12.1997, Blaðsíða 24

Dagblaðið Vísir - DV - 15.12.1997, Blaðsíða 24
MÁNUDAGUR 15. DESEMBER 1997 DV 24 menning Fálmað íinnkaupapokann Svava Björnsdóttir. Svart og bleikt. 1996. Á Kjarvalsstöðum stendur nú yflr sýning á aðföngum Listasafns Reykjavíkur á árinu sem er að líða. Sýningin ber yfirskriftina „Aðfóng 1997“ en ekki „Ný aðfóng" og í rauninni er dá- lítið sannleikskorn fólgið í því. Ekki svo að skilja að allt sem þarna er sýnt sé eldgamalt í árum talið en nýjabrumið er aila vega ekki áberandi. Nú er ég alls ekki að segja að öll verkin sem keypt hafa veriö séu léleg. Ég átta mig bara ekki á hvaða stefnu er fylgt við innkaupin. Bágt á ég meö að trúa því að verið sé að kaupa verk til þess eins að skreyta skrifstofur borgarinnar en mest hefur þó verið keypt af smærri og meðalstórum myndum sem henta ágætlega til slíkra hluta. Skyldu geymslur safnsins vera fullar? Að minnsta kosti hefur fátt verið keypt sem ekki má rúlla upp eða renna inn í málverkarekka. Verra þætti mér ef sú væri ástæðan. Kannski er peningaskort- ur vandamálið en þegar fjárhagurinn er þröngur þarf fremur að skerpa stefnuna en hitt. Ég hef heyrt fólk segja ástæðuna fyrir bragðleysinu þá að skipt var um forstöðu- mann á árinu. Má vera. En ég get ekki varist hugsunum um íhaldssemi, óöryggi eða metn- aðarleysi. Að sjálfsögðu er mikilvægt að safna verkum einstakra listamanna með markvissum hætti en ekki má einblina á þann þátt. Reyndar virðist mér það sjónarmið alltof ráðandi að þessu sinni. Tíðarandinn skiptir ekki síður miklu máli. Til að góma hann þarf að leita að því sem er ferskt og ögrar samtímanum, því sem fólk setur spumingarmerkin sín við - ómögulegu verkunum sem kalla á viðbrögð. (Þar á ég ekkert frekar við unga listamenn en gamla.) Það er mikilvægt að aðskilja þetta tvennt og vinna meðvitað að báðum markmið- um samhliða. Myndlist Áslaug Thorlacius Sjálf hef ég aldrei axlað þá ábyrgð að kaupa inn fyrir listasafn en ég ímynda mér að það valdi manni heilabrotum - það er jú um menningarverðmæti framtíðarinnar að ræða. Hvemig finnur innkaupandi listasafnsins verðmætin? Leitar hann aö þeim eða býr hann þau til með því einu að kaupa það sem hann kaupir? Lifir góða listin af hvort sem hún er keypt eða ekki? Er list að- eins góð ef hún lif- ir af og er þá betra að bíða á meðan úrval tímans á sér stað? Eða kaupir hann það sem hon- um finnst standa upp úr, skítt með dóm sögunnar? Einhvern veg- inn skortir afstöð- una og áræðnina í innkaup ársins. Og ekki dregur upphengingin úr flatneskjulegum heildarsvip sýn- ingarinnar. Verk- in njóta sín ekki. Sjá t.d. veggskúlpt- úra Svövu Björns- dóttur sem breiddu úr sér á sýningu hennar í Nýlistasafhinu en hanga þama niðurlútir og aðþrengdir á endaveggn- um við hliðina á kröfuhörðum myndum Harð- ar Ágústssonar. Hvaö kæfir annað. Þetta er ein af þessum leiðinlegu sýningum sem valda því að um stimd missir maður trúna á mynd- listina. Það er tæpast tilgangurinn. Ég verð nú samt að hrósa Kjarvalsstöðum fyrir svokölluð „Skyndikynni við listamenn" en einstakir listamenn hafa verið til viötals í hádeginu virka daga síðustu tvær vikur. Ég átti þess reyndar ekki kost að mæta sjáif en þetta er samskiptamöguleiki og góð viðbót við safhaleiðsögnina sem boðið hefur verið upp á um nokkurt skeið. Margrét Guðmundsdóttir f hlut- verki Guðríöar Símonardóttur. Síðasta heimsókn Á fimmtudagskvöldið kemur, 18. desember, verður leikritið Heimur Guðriðar - Síðasta heim- sókn Guöríðar Símonardóttur í kirkju Hallgrims - sýnt í Hall- grímskirkju í Saurbæ. Dagurinn og staöurinn eru valdir til þess að heiðra minningu Guöríðar sem lést í Saurbæ á Hvalfjarðarströnd þennan dag árið 1682. Sýningin hefst kl. 21. Leikritið Heimur Guöríðar er eftir Steinunni Jóhannesdóttur og var frumsýnt á Kirkjulistahá- tíö í Reykjavík sumarið 1995. Síð- an hefur það verið sýnt í fjöl- mörgum kirkjum um allt land og farið í leikferð til London. í verk- inu er rakin ævi- og píslarsaga Guðríöar Símonardóttur, sjó- mannskonu úr Vestmannaeyjum, sem var í hópi tæplega 400 íslend- inga sem rænt var í Tyrkjaráninu 1627. Hún var ein af fáum sem kbmust aftur heim en á þeirri leið kynntist hún ungu prestsefni í Kaupmannahöfn, Hallgrími Pét- urssyni, eins og alþekkt er. Margrét Guðmundsdóttir leik- ur Guðríði eldri, Helga E. Jóns- dóttir leikur hana á yngri árum, og Þröstur Leó Gunnarsson er í hlutverki Hallgrims. Steinunn leikstýrir sjálf verki sínu. Til fundar við einstakan mann Sagnfræðirit eru margs konar. Sum heyra til svokallaðri frásagnarsagnfræði. Þar er lifandi frá- sögn í öndvegi en ekki er lagt kapp á að setja fram víðtækar kenningar þó að heimildarannsóknir geti verið miklar. Sem dæmi um frásagnar- sagnfræðinga sem hafa samþætt gagnrýna hugsun og heimildameð- ferð fræðimannsins og ritsnilld rithöfundarins af list er hin bandaríska Barbara Tuchman. íslendingar hafa átt góða frá- sagnarsagnfræðinga sem þó hafa verið mismiklir fræði- menn, sumir hafa einkum endursagt prentaðar heimild- ir en aðrir leitað fanga sem víðast. Guðjón Friðriksson hefúr heyrt til siðari hópn- um, unnið mikla rann- sóknarvinnu en aldrei á kostnað fjörmikillar og leikandi frásagnar. Það er á engan hallað þegar sagt er að Guðjón sé einn fremsti frásagn- arsagnfræðingur sem íslendingar hafa átt. Nú hefur hann ráðist atlögu við einn sérstæðasta þessarar aldar, skáldið, athafnamanninn, stjórn- málamanninn, blaðamanninn og sýslumanninn Einar Benediktsson. Þó að heilmikið hafi verið rit- að um Einar fyrr og síðar _____________________________ var jafn rækileg greinandi _ , . . ævisaga hans og þessi fylli- DÖKITI6I1 lltl f lega tímabær og vonandi _______________________________ lýkur verkinu með sama r . . , glæsibrag og farið er af ArH13[1l1 J3K0DSS0I1 stað. -----:------------------------ Hvemig hefur svo tekist til í þessu fyrsta bindi? Guðjón rekur hér sögu Ein- ars fyrstu 43 árin, fram til 1907, og er af mörgu að taka. Viö sögu koma meðal annarra foreldrar Ein- ars og Þorbjörg, föðursystir hans, auk allmargra mikilmenna sem samtíða voru Einari. Guðjóni tekst mjög vel að draga upp mynd af mörgum þess- ara manna, t.d. systkinunum Benedikt og Þor- björgu og Grími Thomsen. Þetta er forvitnilegt fólk sem menn munu seint þreytast á að lesa um. Guð- jón dregur einnig upp lifandi aldarfarsmynd og nýtur þar þekkingar sinnar á sögu Reykja- víkur. Þá er það Einar sjálfur. Sjálfum hefur mér jaíhan virst Einar Benediktsson vera með eindæmum þver- sagnakenndur maður og torskilinn. Það er höf- uðverkefni Guðjóns að lýsa honum og að mörgu leyti bregður hann auk- inni birtu á hann. Þannig hefur ekki áður verið gerð jafn skýr grein fyrir jafnað- armanninum Einari Bene- diktssyni. Einnig finnst mér lofsvert að Guðjón leynir engu sem gæti varpað skugga á Ein- ar, t.d. fjármálavafstri sem var Einari ekki alltaf til sóma, og ekki verður þess vart að hann halli á aðra sem deildu við Einar. Þetta er meðal þess sem gerir Guð- jón að fyrsta flokks ævisagnaritara. Sjálfum þykir mér eigi að síður að Guðjón nái enn þá ekki sama sam- bandi við Einar Benediktsson og hann náði við Jónas frá Hriflu. Þessi _______ saga Einars er ótvírætt með bestu ævisögum en mér ftnnst hún ekki hátindurinn _______ á ferli Guðjóns Friðriksson- ar. Má vera að það sé smekksatriði. ------- Hvað sem því líður er nautn að njóta svo vandaðs verks. Vinnubrögð Guðjóns og ekki síst frásagnar- aðferð hans munu verða öðrum ævisagnariturum til fyrirmyndar. Guðjón Friðriksson: Einar Benediktsson. Ævisaga I Iðunn 1997 Blóðið rennur Ekki var samræmi milli bókartitils í um- sögn Áma Óskarssonar og titils á kápumynd með umsögninni um bók Hafliða Vil- helmssonar á fimmtudaginn var. Eins og sjá mátti á myndinni heitir bókin Blóðið rennur til skyld- unnar, en orðið „rennur" féll’ niður úr titli í greininni. Beðist er afsök- unar á þessum mistökum. Bók um afrek Alþjóð fylgdist grannt með því í vor þegar þrír ungir íslendingar, Bjöm Ólafsson, Einar Stefánsson og Hallgrím- ur Magnússon, klifu á sjálfan Everest-tind, 8.848 metra yfir sjávar- máli. Þeim til aðstoð- ar á ferðalaginu var Hörður, bróöir Hall- gríms. Hann skrif- aði frásögn af ferða- laginu sem nú er komin út i bók, fleyguð viðtölum við þá félaga og brotum úr dagbókarfærsl- um þeirra. Bókina prýöa um 230 lit-^ myndir sem þeir félagar tóku og lýsa þessu ævintýri betur en mörg orð gætu gert einnig kort og skýringarmyndir. í bókinni Everest kemur vel fram hve geysilega erfiö raun ferðin var og hvað slíkt þrekvirki reynir á marga þætti í eðli mannsins, þolgæði og geðprýði ekki síöur en líkamlegt þrek. Sagan er ein- læglega sögð og frásögnin nákvæm og gefur þess vegna ómetanlegar upplýsing- ar um fjallgöngur fyrir garpa framtíðar- innar. Mál og menning gefur bókina út. Að hætti Sigga Hall Siggi Hall matreiðslumaður hefúr gef- iö út bók með völdum uppskriftum úr sjónvarpsþáttum sínum á Stöð 2, Að hætti Sigga Hall. Bókin skiptist í átta kafla eftir efni; súpur, for- réttir, salatrétt- ir, smáréttir, fiskréttir, kjötréttir, soð og sósur og loks eftirréttirr _ Uppskriftimar eru vel settar' upp, leiðbeiningar skýrar og stórar lit- myndir eru af mörgum réttunum. íslenska útvarpsfélagið gefur bókina út. Bók frá paradís Safaríparadísin Kenýa heitir ferðabók eftir Oddnýju Sv. Björgvins sem Fiölvi gefur út. Þeir sem lesa reglulega ferða- blað Morgunblaðsins kannast við höf- undinn sem hefur víða farið. í bókinni segir hún frá safaríferð til Kenýa þar sem hún komst í návigi við fíla, ljón og nashym- inga, heillaðist af, töfmm sléttunnar þar sem hjarðir reika um völl og kom í þorp Masa- íahirðingja. Hún heimsótti búgarð Karenar" Blixen, bústaöi Joy Adamson sem fóstr- aði ljónynjuna Elsu og fræg varð af kvik- myndum og fór að hinu helga Kenýa- fjalli. í bókinni era fjöldamargar ljós- myndir eftir Oddnýju og Shailesh Chandaria og yfirlitskort af Kenýa. Þetta er Qórða bókin í ferðabókaflokki Fjölva, Leitandi útþrá. Áður era komnar bækur um Grikkland og írland eftir Sig- urð A. Magnússon og Á ævintýrasigl- ingu með Odysseifi eftir Tim Severin. Umsjón Silja Adalsteinsdóttir
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.