Dagblaðið Vísir - DV - 09.05.1998, Síða 16
LAUGARDAGUR 9. MAÍ 1998 JjV
16*
viðtal
■K ★
Þessa dagana eru tíma-
mót í lífi systkinanna
Hallgrims H. og Helgu
Völu, bama Helga Skúla-
sonar og Helgu Bach-
mann. í dag útskrifast
Helga Vala frá Leiklistar-
skóla íslands og á vordög-
um hefjast æfingar á leik-
riti Hallgríms, Vorkvöld
meö krókódílum, í Þjóð-
leikhúsinu og um næstu
mánaðamót verður annað
leikrit eftir hann frum-
sýnt í Kaffileikhúsinu.
Bifvélavirkjun og
leiklist
Þau eru leikaraböm og
hafa alist upp í leikhúsi
og því er kannski ekki
skrýtið að þau skuli hafa
farið út á braut leiklistar-
innar. Helga Vala lék til
dæmis fyrst þegar hún
var fimm ára. Brautirnar
sem þau hafa valið sér
eru þó mjög ólíkar. Hall-
grímur segir eðlilegt að
mál hafi þróast á þennan
hátt. „Er það ekki þessi
tiihneiging að ef maður
elst upp í einhverju fagi,
hvort sem það er bifvéla-
virkjun eða annað, þá
ferðu mjög líklega í það
fag, nema maður slysist
til að verða ópemsöngv-
ari eins og sumir bifvéla-
virkjar. Við emm alin
upp við þennan tjáningar-
máta og það er sjálfsagt
samgróið okkur að vita
hvernig þessir hlutir
verða tii. Síðan reynist
þetta nærtækasti tjáning-
armátinn."
Streittist á móti
Helga Vala segir að
hún hafl lengi barist á
móti þessari tilhneigingu
en hún hafi að lokum lát-
ið undan. „Núna held ég
að auðvitað hafi þetta
alltaf verið þarna undir
niðri. Það var einhver
rembingur að reyna að
finna eitthvað annað. Ég
ætlaði að verða hitt og
þetta, til dæmis gullsmið-
ur.“
„Leikhúsið hefur
ekki verið öskr-
andi á mig"
„Ég var mjög hissa
þegar Helga Vala fór í
leiklist," segir Hallgrím-
ur, „ég hélt að það væri
„Er það ekki þessi til-
hneiging aö ef maöur elst
upp í einhverju fagi, hvort
sem þaö er bifvélavirkjun
eöa annað, þá feröu mjög
líkiega í þaö fag, nema
maður slysist til aö veröa
óperusöngvari eins og
sumir bifvéiavirkjar.“
DV-mynd Hilmar Pór
Æskudýrkun
leikhússins
Leikrit Hallgríms, Vor-
kvöld með krókódílum,
sem sýnt verður í Þjóð-
leikhúsinu í haust, ijallar
um ungt fólk en verkið í
Kafflleikhúsinu fjallar
aftur á móti meira um
eldri kynslóðir. Hallgrím-
ur segir að í leikhúsinu
hafi ríkt æskudýrkun og
að hann sé ósjálfrátt far-
inn að streitast á móti
því. „Ég ólst upp við að
sjá ákveðna kynslóð af
leikurum vinna. Mig
langar dálítið að vinna
með og skrifa fyrir þessa
kynslóð, þessa tegund af
leikurum úr þvl ég er að
fikta við þetta á annað
borð.“
Eldri konan er leikin af
Helgu Bachmann, móður
Hallgríms og Helgu. „Ég
er ekki viss um að hvötin
á bak við það að skrifa
fyrir hana sé sérlega
væmin. Mig langar að sjá
leikkonu af hennar
stærðargráðu fara með
texta eftir mig. Ef maður
heldur áfram að skrifa
leikrit þá eru Helga Vala
og Ólafur Darri leikarar
sem ég held að sé mjög
þakklátt að skrifa fyrir.
Þau eru með þessa fyll-
ingu. Fyrir höfund virka
þau eins og magnarar á
tilfinningar."
Helga Vala er heldur
ekki ánægð með þessa
þróun. „í allri þessari
æskudýrkun forum við
kjúklingamir að vaða
uppi með nefið upp í loft-
ið eins og við þekkjum
þetta allt saman. Við ætt-
um aðeins að setjast niður
og bera virðingu fyrir
þeim sem vitið hafa og
geta kennt okkur að bera
virðingu fyrir leikhús-
inu.“
Ein og hálf eilífð
Dagskráin hjá þeim er
þétt næstu vikurnar.
Systkinin Hallgrímur og Helga Vala, börn Helgu Bachmann og Helga Skúlasonar:
■
S
-l
S
‘l
t
s
S
I
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
ekki á dagskrá að fleiri úr fjölskyld-
unni fæm út í þetta. Hvað mig
varöar þá var ég ekkert að pæla í
þessu. Upp úr menntó var ég eitt-
hvað að fikta og athuga hvort mig
langaði að skrifa leikrit. Mig minn-
ir að útkoman úr því hafi verið
hálfleiðinleg. Það er ekki fyrr en til-
tölulega nýlega sem ég fer aö skrifa.
Leikhúsið hefur ekki verið öskr-
andi á mig.“
Tvær slóðir
Þegar ég spyr þau hvort það hafi
aldrei komið til greina að þau fet-
uðu slóðir hvort annars, hvort
Helga Vala hefði aldrei skrifað og
Hallgrímur aldrei leikið, sögðu þau
það af og frá. Þrátt fyrir það hefur
Hallgrímur reynt aðeins fyrir sér á
sviðinu auk þess sem hann leikur
stórt hlutverk í Myrkrahöfðingjan-
um, mynd Hrafns Gunnlaugssonar.
„Þegar ég var strákur lék ég fífil í
bamaleikriti. Ég held að mér hafi
ekki tekist að gera skapgeröarhlut-
verk úr því. Á síðari árum hef ég
einstaka sinnum hrasað inn í að
leika. Það hefur yfirleitt verið al-
gjört slys og þetta hjá Hrafni er enn
eitt slysið. Hrafn hringdi í mig norð-
ur á Akureyri og spurði hvort ég
væri til i að lesa þetta hlutverk. Ég
spurði hann hvort hann væri orð-
inn bandbrjálaður en við látum
svarið liggja á milli hluta hér. Þaö
sem heillaði mig við þetta hlutverk
var að það eru skemmtilegar víddir
í persónunni. Hann er ekki ster-
eotýpa af valdsmanni heldur eru
sýndar á honum margar hliðar. Ég
lít ekki á mig sem leikara og veit
ekki hvort ég er nokkur leikari en í
þessu hlutverki getur maður sýnt
ýmislegt. Svo veit ég ekkert hvað af
því skilar sér.
Eftir að ég hóf að leika í þessari
mynd fór ég að heyra utan að mér
að margir héldu að þetta væri hlut-
verk sem Helgi Skúlason hefði átt
að leika. Það er ekki rétt. Persóna
mín og persóna Hilmis Snæs eru
jafnaldra í myndinni, um 35 ára, svo
það hefði aldrei komið til álita.“
Töfrar samspilsins
Á hátíðarstundum er oft talað um
töfra leikhússins og tilgang þess.
Manni vefst hins vegar oft tunga
um tönn þegar á að lýsa því í hverju
þessir töfrar og tilgángur felast.
Helga Vala segir að töfrarnir felist í
augnablikinu. „Töfrarnir eru fólgn-
ir í samspili leikhússins og þeirra
sem horfa. Leikhúsið er ekki til þess
að leikarar geti staðið uppi á sviði
og sýnt sig. Leikhúsið byggist á
sambandi þess að gefa og þiggja.
Það er magískt að fá fullan sal af
fólki og finna salinn anda með. Það
er svo gaman að það er ólýsanlegt.
Það skiptir miklu máli að leikhús-
fólk beri virðingu fyrir leikhúsinu
annars gera aðrir það ekki. Þetta
vill oft gleymast. Það fer mjög í
taugamar á mér þegar leikarar
koma fram með „ég-meina-nú-eigin-
lega-ekkert-með- þessu-en-ég-fæ-
launaseðilinn-minn- einu-sinni-í-
mánuði“vandlætingarsvip“.“
Þau telja að tilgangur leikhússins
geti verið fólginn í þessu augna-
bliki. „Ef fólk nær að koma út eftir
góða leiksýningu og fá tvö „hugs“ á
leiðinni heim er tilganginum náð,“
segir Helga Vala.
Helga Vala útskrifast í dag og í
sumar fer hún til Riga í Lettlandi i
vinnubúðir leikara þar sem verða
ýmsir þekktir leikhúsmenn frá
Eystrasaltsríkjunum og Norður-
löndum, þar á meðal Rimas Tum- S
inas sem er íslenskum leikhúsgest- 4
um að góðu kunnur.
Hallgrímur segir að nóg verði að *
gera hjá honum við æfingar á
tveimur verkum og einnig í sam-
bandi við Myrkrahöfðingjann. Hann
segir að þau tvö ár sem eru síðan
hann skilaöi Þjóðleikhúsinu leikriti
sínu, Vorkvöld með krókódílum,
séu löng en hanrt hlakki mjög til að
takast á við verkið að nýju. „Tvö ár
eru eilífð í þessum bransa, ein og |
hálf eilífð.“ i