Dagblaðið Vísir - DV - 05.01.1999, Blaðsíða 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 5. JANÚAR 1999
Fréttir
Dánartlðni af völdum velferðarsjúkdóma:
Menntun eykur lífslíkur
- bein fylgni milli menntunar og langlífis
Vel menntuðu fólki, þ.e.a.s. fólki
sem lokið hefur háskólaprófi, er
mun síður hætt við kransæðasjúk-
dómum og að deyja af völdum
þeirra en því fólki sem minni
menntun hefur. Áhættan vex því
lægra sem menntunarstigið er.
Þetta eru ótvíræðar niðurstöður
læknanna og vísindamannanna
Maríönnu Garðarsdóttur, Þórðar
Harðarsonar, Guðmundar Þorgeirs-
sonar, Helga Sigv^ddasonar. og
Nikulásar Sigfússonar sem birtast í
síðasta tölublaði Læknablaðsins.
„Niðurstöður rannsóknar okkar
benda ótvirætt til þess að menntun-
arstig sé sjálfstæður áhættuþáttur
Steingrímur J. Sigfússon.
Algjört kjaftæði
DV, Akureyri:
„Þetta er algjört kjaftæði. Þetta
hefur aldrei komið til tals og ég hef
aldrei gefið neitt undir fótinn sem
gæti hafa komið þessum orðrómi af
stað,“ segir Steingrimur J. Sigfússon
alþingismaður um að hann muni
leiða græna vinstra framboðið í höf-
uöborginni.
Steingrímur segist ákveðinn í að
fara í framboð í sínu gamla kjör-
dæmi, Norðurlandi eystra, og hann
segist ekki vita betur en ögmundur
Jónasson muni leiða framboðið í
Reykjavik og Hjörleifur Guttorms-
son er talinn liklegur til að leiða
framboðið á Austfiörðum. „Á Vest-
urlandf.Vestfjörðum og Suðurlandi
eru mál einnig vel á veg komin en
styttra á Reykjanesi og Norðurlandi
vestra, en við eigum ekki við nein
þau erfiðu mál að glima sem sett
hafa svip á framboðsmál annarra að
undanfómu," segir Steingrímur. -gk
sem hafi bein áhrif á dánartíðni af
völdum kransæðasjúkdóma, auk
þess að tengjast bæði tilvist og
breytingum á þekktum áhættuþátt-
um,“ segir í greinargerð höfunda.
Rannsóknin er hluti af hóprann-
sókn Hjartaverndar. Alls tóku þátt í
henni 18.912 einstaklingar sem skipt
var í fjóra hópa eftir menntun. Sam-
band menntunar og dánartíðni var
metið með svonefndu Cox-áhættu-
líkani og var hópur 4 með lægstu
menntunarstöðuna lagður til grund-
vallar. Niðurstöðurnar benda ótví-
rætt til þess að menntunarstig sé
sjálfstæður áhættuþáttur sem hafi
bein áhrif á dánartíðni af völdum
kransæðasjúkdóma og dánartíðni af
völdum allra orsaka og hafi einnig
áhrif á dánartíðni af völdum
krabbameins, að því segir í niður-
stöðum rannsóknarinnar.
„Það eru mest tilgátur hjá okkur
hvað það er sem útskýrir þetta en
teljum líklegt skýringarnar séu
fleiri en ein,“ sagði Nikulás Sigfús-
son, læknir hjá Hjartavernd, I sam-
tali við DV um þessar niðurstöður.
Hann sagði að hærra menntunar-
stigi fylgdi yfirleitt betri fjárhagur
og betri þekking á ýmsu sem snert-
ir heilsufar, svo sem á mataræði.
Menntafólk virðist hafa betri efni á
að leita sér’ lækninga og eftirlits,
eins og fram hafi komið í rannsókn
Ólafs Ólafssonar, fyrrverandi land-
læknis, sem birtist á sl. ári.
Helstu áhættuþættir kransæða-
sjúkdóma eru reykingar, of mikil
blóðfita, hár blóðþrýstingur, of mik-
il líkamsþyngd o.fl. Hægt er að
draga úr þessum áhættuþáttum með
mataræði, hreyfingu og breyttum
lífsstíl. Rannsóknir, bæði hér og er-
lendis, hafa sýnt að betur menntað
fólk reykir síður og gætir betur að
mataræði sínu en það skilar því
betri lífslíkum. -SÁ
Nikulás Sigfússon læknir hjá Hjartavernd.
Tjón upp á hundruð þúsunda hjá Jóni og Óskari:
Dýrum úrum stolið í tvígang
Nóttina fyrir Þorláksmessu var
öryggisgler í verslun Jóns og Ósk-
ars að Laugavegi 61 brotið. Þjófi
eða þjófum tókst að komast burtu
með talsvert af armbandsúrum af
Maurice Lacroix-gerð. Enn á ný
Kjartan Ólafsson, formaður
Sambands garöyrkjubænda, gekk
á fund Friðriks Sophussonar, nýs
forstjóra Landsvirkjunar, í gær til
að vekja athygli Friðriks á mögu-
leikum íslenskrar garðyrkju til að
verða stóriðja, græn stóriðja.
Forsenda þess að íslensk garð-
yrkja geti orðið stóriðja og sótt á
voru þeir á ferðinni á sunnudag-
inn fyrir viku. Viðgerð á rúðunni
stendur fyrir dyrum, en utan á
bráðabirgðaviðgerð er vegleg til-
kynning til vegfarenda þar sem
eigendurnir segja að Lacroix-úrin
erlenda markaði er að mati garð-
yrkjubænda raflýsing á veturna og
að raflýsingarkostnaður lækki í
átt að þeim taxta sem stóriðja á ís-
landi kaupir raforkuna á. Stóriðju-
taxtinn er nú um 1 kr. fyrir
kílóvattstundina. Garðyrkjubænd-
ur greiða hins vegar 3,64 kr. fyrir
hana. -SÁ
séu greinilega
vinsæl, jafnt
að degi sem
nóttu!
„Ætli
hafi
fimmtán
horfið
glugganum,
við erum með
þetta allt á
skrá. Verð-
mæti úranna
var á bilinu
frá 30 til 185
þúsund," sagði
Óskar Óskars-
son úrsmíða-
meistari í gær.
Hann sagði að
allur væri
vamingurinn
tryggður en
aðeins á
kostnaðar-
verði. í glugg-
anum er úr
sem kostar
hátt í hálfa
milljón, en
það er flutt að
kvöldi í ör-
ugga geymslu.
Enn dýrari úr
eru til sölu
neðar á Laugavegi,en þau kosta
yfir eina milljón og eru keypt af ís-
lendingum og reyndar útlending-
um líka, því þau eru ódýrari hér
en í borgum í Evrópu og Ameríku.
Erlendis eru úrsmiðir og gull-
smiðir oft með öryggisnet í glugg-
um þannig að fmgrédangir nái ekki
til varningsins. „Við höfum sem
betur fer ekki verið sú þjóð að
þurfa að afgirða sig með þessu
móti. Það er heldur napurt að
þurfa að setja upp víggirðingar út
af sirka fimmtíu mönnum, sem
ættu ekki að ganga lausir," sagði
Óskar. Hann sagði að erlendis
sýndi reynslan að því betur sem
verslanir væm varðar, þeim mun
meira yrði af innbrotum á heimili
fólks. -JBP
Friðrik Sophusson, forstjóri Landsvirkjunar, tv. heilsar Kjartani Ólafssyni,
formanni Sambands garðyrkjubænda. DV-mynd ??
Garðyrkjubændur vilja ódýrara rafmagn:
Græn stóriðja
Stuttar fréttir i>v
Margrét kyrr eystra
Margrét Frí-
mannsdóttir,
þingmaður Al-
þýðubandalags á
Suðurlandi, til-
kynnti á Stöð 2 í
gærkvöldi að hún
myndi bjóða sig
áfram fram á Suð-
urlandi en ekki í prófkjöri Samfylk-
ingarinnar i Reykjavík þótt Svavar
Gestsson hefði ákveðið að hætta í
stjómmálum.
Rangfærslur
Rangfærslur hafa komið í ljós á
ársreikningi ríkisfyrirtækisins
Stofnfisks og hugsanleg brot á
ákvæðum skattalaga og almennra
laga. RÚV sagði frá í gærkvöldi en
DV í nóvember sl.
Herferö gegn klamidíu
Landlæknisembættið hefúr hafið
herferð gegn kynsjúkdómnum
klamidíu en það er algengasti kyn-
sjúkdómur á íslandi. Á milli 1.500 og
2.000 tilfelh af sjúkdómnum greinast
á landinu á hverju ári.
Raforka ftá hitaveitu
Talið er líklegt að Hitaveita Suð-
umesja geti bætt 30 megavatta afli
inn á raforkukerfi landsins í septem-
ber næstkomandi með nýrri gufú-
aflsvirkjun sinni. Forsenda virkjun-
arleyfis er samningur sem Hitaveit-
an gerði við Landsvirkjun um ára-
mótin. RÚV sagði frá.
Frítt Internet bannað
Samkeppnisstofnun tók í dag
ákvörðun til bráðabirgða um bann
við tilboði Landssima íslands hf. um
endurgjaldslausa Intemetþjónustu.
Landssíminn áfrýjaði úrskurðinum
til Samkeppnisráðs sem úrskurðar
innan sex vikna.
Bryndís vill fyrsta sætið
Bryndís Hlöðvers-
dóttir, þingmaöur
Alþýðubandalags-
ins, sækist eftir
fyrsta sæti á lista
samfylkingar í
Reykjavík fyrir al-
þingiskosningamar
í vor. Hið sama ger-
ir Össur Skarphéðinsson, þingmaður
Alþýðuflokks.
Samtenging
Póst- og fjarskiptastofnun hefur
tekið ákvörðun tO bráðabirgða um
að samningur Tals hf. og Landssíma
íslands hf. um samtengingu hins al-
menna talsímanets Landssíma ís-
lands hf. við net Tals hf„ sem unnið
hefur verið eftir, skuli einnig gilda
fyrir útlandasimaþjónustu Tals hf.
Áliðrann
700 gráða heitt ál rann úr ofni í ál-
veri ísals um helgina í þró undir
ofninum. Mikill reykur varð í
kerskála versins en eldur kviknaði
ekki, að sögn Dags.
Björgóifur austur
Björgólfúr Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri nýsköpunar- og þró-
unarsviðs Samherja á Akureyri, hef-
ur verið ráðinn framkvæmdastjóri
Síldarvinnslunnar í Neskaupstað í
stað Finnboga Jónssonar sem verð-
ur forstjóri ÍS.
Úr BSRB
Ljósmæður og símamenn hafa sagt
sig úr BSRB. Ljósmæður gengu í
BHM en símamenn fara í Rafiðnaðar-
sambandið. Leikskólakennarar íhuga
úrsögn. Morgunblaðið sagði frá.
Þúsund nýliöar
Dagur segir að
um þúsund nýir
félagar hafi geng-
ið í Framsóknar-
félag Reykjavíkur
fyrir áramótin.
Gríðarleg smölun
sé í gangi inn í fé-
lagið vegna prófkji
Alfreð Þorsteinsson sækist eftir 2.
sæti á lista flokksins í borginni sem
Ólafur Öm Haraldsson nú skipar.
Völlunnn undir búðir
Nettó og Rúmfatalagerinn vilja
byggja 10 þús. fermetra verslunar-
hús þar sem íþróttavöllur Akureyr-
ar er nú. íþróttafrömuðum á Akur-
eyri líst þunglega á hugmyndina.
Morgunblaðið sagði frá. -SÁ