Dagblaðið Vísir - DV - 05.01.1999, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 5. JANÚAR 1999
15
Litið yfir
„árfarveginn“
Við opnun Hvalfjarðarganga. - Ég tel það merkasta atburð á árinu og
þökk sé þeim sem unnu verkið og ekki síst þeim sem börðust fyrir hug-
myndinni og hönnun ganganna.
Líklega er þaö flest-
um eölilegt að líta yflr
farinn veg öðru hverju
og meta stöðuna. Hvað
hefur áunnist og hvað
hefur tapast. í einkalífi
fólks getur verið um
margt. að ræða . Það
sárasta er ótímabært
andlát ástvina og önnur
áfoli sem verða í fjöl-
skyldum af mismun-
andi toga. Þegar litið er
yfir farinn veg vitum
við öll að það kostar
sitt að vera til, þetta má
túlka á margan hátt.
Eftirminnilegasti
atburður ársins
Hvaifjarðargöng voru
opnuð fyrir mnferð
þann 11. júll sl. Ég tel
það merkasta atburð á árinu og
þökk sé þeim sem unnu verkið og
ekki síst þeim sem börðust fyrir
hugmyndinni og hönnun gang-
anna frá upphafi til enda. Vissu-
lega voru margir úrtölumenn, efa-
semdarmenn og þeir sem höfðu
stór orð um að ekki ætluðu þeir að
aka göngin og allt þetta væri hin
mesta vitleysa. Margir þeirra sem
svo töluðu hafa skipt um skoðun
og dást nú að verk-
tæknilegri getu
manna við lausn
slíks verkefnis. Það
er með svo margt
sem deilt hefur ver-
ið um að ef vel tekst
til þá fellur allt í
ljúfa löð.
Það er hins vegar
ástæða til að halda
þessu afreki á lofti
og huga að aukinni
mannvirkjagerð á
þessu sviði á ís-
landi. Frá öryggis-
og vegtæknilegu
sjónarmiði þarf að
endurskoða vegaá-
ætlanir í öllum
lapdshlutum í ljósi
reynslunnar.
Það versta
Það er vissulega rétt, að efna-
hagslegur bati hefur orðið á ís-
landi, ekki síst fyrir aðgerðir rík-
isstjórnar á ár-
unum 1991-1995
og einnig hag-
stæð skilyrði í
viðskiptalöndum
okkar. Forkólfar
ríkisstjórnarinn-
ar hafa gumað af
góðæri og hafa
efiii til þess. En
þeir hafa gleymt
því að valdið til
þess að láta alla
landsmenn njóta
þess liggur í
þeirra höndum.
Og það er mín skoðun að Davíð og
Halldór, formenn helmingaskipta-
flokkanna, bera áhyrgð á því að
góðærið hefur farið fram hjá
mörgum.
Alvarlegust er staða öryrkja,
aldraðra og fatlaðra , ekki síst
vegna þess að það hefur verið
sannað að þessir aðilar hafa verið
hlunnfamir um 1842 milljónir
króna á ríkisstjómartímabilinu ef
miðað er við lægstu umsamin
verkamannalaun.
Þetta er þjóðarskömm. Það er
þjóðarskömm að 2800 manns er
ætlað að lifa á 53.400 krónum á
mánuði eða um 640.000 krónum á
ári sem er lægri upphæð en marg-
ir þegnar þessa lands hafa til ráð-
stöfunar mánaðarlega samkvæmt
skattskýrslum.
íslendingar era meðal ríkustu
þjóða heimsins, og það er algjör
lágmarkskrafa að misrétti það
sem hér er gert að umtalsefni
verði leiðrétt. Það era til margar
leiðir til þess; lögbinding grunn-
framfærslu miðað við krónutölu,
lögbinding lágmarkslauna í sam-
ræmi við þá ákvörðun o.s.frv.
Væntingar
Ég leyfi mér að vona, að mér og
mínum félögum gefist færi á að
vinna að jafnrétti þegna íslands
hver sem þjóðfélagsstaða manna er
í kjölfar næstu alþingiskosninga. ís-
lendingar eiga allir jafnan rétt til
að njóta auðlinda landsins. Ágóði af
auðlindunum á að ganga til allrar
þjóðarinnar, þó að aðeins hluti
landsmanna nýti þær.
Það á enginn að búa við fátækt á
íslandi. Það þarf að ríkja jafnrétti á
öllum sviðum, ekki bara hvað varð-
ar atkvæðavægi. Orkuverð, vöru-
verð, menntunaraðstaða og það
sem þarf til nútímalifnaðarhátta
verður einnig að vera sambærilegt
hvar sem er á landinu. Ef slíkt góð-
æri er sem af er látið þarf að deila
út gæðmn tO landsmanna af meira
réttlæti en gert hefur verið.
Gísli S. Einarsson
Kjallarinn
Gísli S.
Einarsson
þingmaður
jafnaðarmanna
„Það á enginn að búa við fátækt
á íslandi. Það þarf að rikja jafn-
rétti á öllum sviðum, ekki bara
hvað varðar atkvæðavægi. Orku-
verð, vöruverð, menntunarað-
staða og það sem þarf til nútíma-
lifnaðarhátta verður einnig að
vera sambærilegt hvar sem er á
landinu."
Lög, hvaöa lög?
Alveg er það stórkostlegt að
fylgjast með því hvemig „eigendur
íslands" fara að þegar þeir birtast
á hlaupum í kastljósi fjölmiðlanna
(sem þeir svo að sjálfsögðu eiga).
Ekki verður þeim fótaskortur að
púltinu né stíga þeir á tunguna
þar sem farið er fögrum orðum um
hvemig þeir í góðu samráði við
aðra meðeigendur hafa komist að
hinni einstaklega merkilegu niö-
urstöðu um nýskipan mála.
Utan og ofan við EES
Þeir vilja t.d. smíða varðskip
upp á marga milljarða án þess svo
mikið að leiða hugann að reglum
og samningum milli íslands og
EES/EB um útboð og skilmála.
Hvað þá að ræða þær. Þeir ákveða
flutninga á heilu ríkisstofnunun-
um eitthvað út á land, helst þang-
að sem énginn vill fá þær, og
stundum í algjöru trássi við gild-
andi landslög. Þá eru nýleg dæmi
um sölu á fáeinum stykkjum ríkis-
fyrirtækja aftur til þjóðarinnar,
þótt það sé þjóðin sem er hinn
raunverulegi eigandi, en á skyndi-
lega að breytast í kaupanda!
Það er safnað saman mörgum
fyrirffam framseldum kennitölum
í stóran jólapakka til handa fyrir-
fram ákveðnum „eigendum Is-
lands“ á útsöluverði. Þama væri
nú stofnun kennitölubanka skyn-
samlegt skref, væru eigendumir í
almennri og alvöru samkeppni við
einhvera ímyndaðan keppinaut.
En landinn skal sitja uppi með
aumar 1200 kr. fyrir sinn hlut í
ríkisfyrirtækinu sínu - án þess að
eiga neitt í því lengur.
Bara breyta lögunum
Að öllu jöfnu líða nokkrir dagar
á meðan hags-
munaaðilar velta
stórtíðindunum
fyrir sér hvaða
áhrif umrædd
tíðindi kunna að
hafa á stöðu
mála. Þessir
hagsmunaaðilar,
sem stundum
eru stjórnarand-
stæðingar af því
að þeir eru ekki
með puttana í kjötkatlinum þessa
stundina, eru jafnvel svo leiðinleg-
ir að fara að velta þvi fyrir sér
hvort viðkomandi stórákvörðun
standist landslög. En það er nú
bara af einskærri öfund, ekki satt?
Oftar en ekki kem-
ur á daginn að slíkar
gerræðisákvarðanir
standast alls ekki
landslög. Það gerir
nú lítið til, þá breyta
menn bara lögunum
svo að þau hæfi
ákvörðuninni.
Þannig má alveg
komast hjá smáninni
sem fylgir þvi að
verða að sæta refs-
ingu eða áminningu
fyrir lögbrot, slíkt
kemur aldrei fyrir
„einkaeigendur" laga
og réttar, enda er það
margsannað. Dugleg-
ustu „eigendurnir"
tala jafnvel um að
breyta stjómarskránni standist
hún ekki ákvarðnir þeirra.
Hver á þá fiskinn?
Fiskurinn, sem er að sjálfsögðu
eign þessara sjálfskipuðu „eigenda
íslands", er í mikilli hættu þar
sem Hæstiréttur íslands hefur
komist að þeirri merkilegu vit-
leysu að fiskurinn í sjónum sé
ekki eign „eigenda" íslands.
Hæstiréttur heldur því jafnvel
fram að það sé stjómarskrárbrot
að „eigendur íslands" eigi fiskinn
í sjónum. Hvemig í ósköpunum
má það vera og hver á þá fiskinn
eiginlega? Á Guð fiskinn?
Nei, Hæstiréttur getur ekki hafa
haft rétt fyrir sér í
þessu máli, enda geta
„eigendumir“ breytt
stjómarskránni
þannig að hún stand-
ist eignarrétt eigand-
ans, líkt og einn
þeirra orðað það í
sjónvarpi.
Það væri voðalega
gaman að geta breytt
lögum að vild enda
skemmta þessir
herramenn sér
ábyggilega vel vitandi
að allt sem þeir gera
er 100% löglegt. Ef
ekki þá er alltaf hægt
að breyta lögum
þannig að allt sé eins
löglegt og hægt er að
hafa það, hins vegar eru allir
landsmenn sér þess meðvitandi að
það sé ekki endilega siðlegt.
Það eina sem getur komið þeim
(þjóðinni) til bjargar er að einhver
utanaðkomandi eins og ESB eða
USA hiröi allt draslið og aðlagi
það sínum lögum. Það er að verða
of seint að heimta aftur auðlind
eins og fiskinn sem stolið er af
ftngralöngum eigendum á meðan
byggðir landsins sem byggst hafa
á fiski og krókaveiðum leggjast af
hver af annarri. Kannski er það
lýsandi fyrir byggðaþróunina að
það eru fleiri þingmenn á haus úti
á landi en í höfúðkaupstaðnum.
Njáll Harðarson
„Hæstiréttur heldur því jafnvel
fram að það sé stjórnarskrárbrot
að „eigendur íslands" eigi fiskinn
í sjónum. Hvernig í ósköpunum
má það vera og hver á þá fiskinn
eiginlega? Á Guð fiskinn?“
Kjallarinn
Njáil Harðarson
fasteignasali
1 Með og á móti
Styrleiki handboltans í 1. deild til þessa í vetur
Þorbjörn Jensson,
landsliösþjálfari
karlaí
leik.
Liðin mættu
æfa betur
„í fljótu bragði finnst mér að
hann hefði getað verið betri. Ég
skal þó viðurkenna að heldur
hefur hann skánað eftir því sem
á veturinn hefur liðið. Ég er bú-
inn að sjá
marga leiki f
vetur og af
þeim má Ijóst
vera að liðin
þurfa að æfa
betur. Yngri
leikmennimir
sérstaklega
verða að æfa
betur og koma
sér í betra
form. Ég hef
heyrt að mörg
lið í deildinni hafa nýtt hléið vel
og æft vel um hátíðamar. Það
mun hiklaust skila þeim sterk-
ari til baka og vun leið verður
handboltinn betri. Það veitir
ekki af þvi verkefnin eru ærin á
næstunni, bikarkeppnin og síð-
an hörð barátta um þaö að kom-
ast í 8-liða úrslitakeppnina. Það
er gríöarlega spennandi keppni
fram undan í deildinni og segja
má að hver einasti leikur úr
þessu verði úrslitaleikur. Eins
og ég sagði fyrr er það mín til-
finning að liðin hafa slakað á
mörg hver. Það er bara vonandi
að þau komi sterk til baka því
nú reynir á sem aldrei fyrr að
vera í góðu leikformi."
Endur-
nýjunin
tekur tíma
„Það er hægt að segja að deild-
in hafi skipst í tvö horn í vetur.
Það eru ágæt lið innan um og
síðan eru lið í slakari kantinum.
Gæðin eru hins vegar ekki mikO
ef mið er tekið
af síðustu
árum. Það hafa
sést nokkrir
mjög skemmti-
legir leikir en
athygli mína
hefur vakið
hve lítill áhugi
er fyrir leikj-
unum á laug-
ardögum. Ég
er þó nokkuð
viss um að styrkurinn á eftir að
aukast eftir því sem nær dregur
en satt best að segja hefur þetta
ekki verið mikið fyrir augað til
þessa. Ástæðuna fyrir því má
m.a.. rekja til hve margir af okk-
ar bestu mönnum hafa farið til
útlenda. Deildin ber þetta alls
ekki ogendumýjunin tekur bara
tíma. Ég myndi segja að það
rikti sama ástand í deildinni og
fyrir um tuttugu árum en þá
héldu margir af okkar bestu leik-
mönnum utan. Það tekur tíma
að rétta úr kútnum á nýjan leik.
Deildin nær eflaust sínum fyrri
styrkleika og þetta er aðeins
spuming um tíma. Það vantar
eins og sakir standa sterkari
leikmenn inn í handboltann.
Þeir eru bara ekki fáanlegir og
það er af þeim sökum sem félög-
in hafa sótt í meira mæli en áður
eftir-erlendum leikmönnum."
-JKS
Guðjón Guömunds-
son, íþróttafrétta-
maður á Stöð 2.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu.
Netfang ritstjórnar er;
dvritst@centrum.is