Dagblaðið Vísir - DV - 10.04.1999, Blaðsíða 18

18
LAUGARDAGUR 10. APRÍL 1999 IjV
Qiygarðshornið
dagur í lifi
Hvar varst þú í Örlygsstaðabardaga?
Guðmundur Andri Thorsson
skjálftafræömg, þar sem hann tók
gagnrýnislaust undir allt það
lakasta í málflutningi Serba á um-
liðnum árum - um það hvernig
þeir hefðu tekið áð sér að reyna að
halda Júgóslavíuríkinu saman og
hvemig þeir væru ævinlega fórn-
arlömbin í öllum átökum, líka
þeim átökum þar sem þeir eiga
frumkvæðið, vegna þess að ef að
þeir myndu ekki myrða fólkið þá
myndi það örugglega myrða þá.
Þótt loftárásir Nató hafi sýni-
lega verið mjög misráðnar, ör-
þrifaráð ráðþrota manna og til
þess fallnar að hjálpa serbneskum
stjórnvöldum við að þjappa þjóð-
inni á bak við sig og halda áffam
að lifa í árinu 1389 - þá er ekki þar
með sagt að Nató sé sjálfkrafa
vondi kallinn í málinu. Það er
heldur ekki góði kallinn. Það er
eins og Guð sem hefur verið steypt
af stóli en veit ekki af því.
Það var ljósmynd í Morgunblað-
inu miðvikudaginn 31. mars frá
útifundi herstöðvaandstæðinga,
þar sem mótmælt var loftárásum
Nató á hervélar Serba. Á mynd-
inni eru menn með skilti, eins og
löngum hefur við borið hjá her-
stöðvaandstæðingum. Skilti; það
er eitthvað tvíbent við það tjáning-
arform, kannski að öU slagorðin
sem dynja á manni úr auglýsinga-
glamrinu daglega hafi laskað
áhrifamátt skUtanna, en óneitan-
lega finnst manni eins og skilti sé
dálítið þröngur umræðuvettvang-
ur fyrir svo flókna stöðu
eins og nú er í Kosovo - það
er einhvern veginn ekki
hægt að tjá sig um þau mál
með einfóldum slagorðum. .
Skiltið: Tveir menn halda
á því alvarlegir á svip, enda
eru þeir að reyna að leiða ts-
lendingum fyrir sjónir með
þessu skUti hvað þeir telja
vera á seyði í Kosovo; út-
skýra tilfinningarnar að
baki átökunum, útmála sinn
málstað. Þessir menn eru
sennUega ekki félagar í sam-
tökum herstöðvaandstæð-
inga, heldur má frekar
reikna með því að hér séu á
ferð menn af serbnesku
bergi brotnir. Þetta er á
skiltinu: Kosovo og
Júgóslavía með hjarta á milli sín;
ÞingveUir og ísland með hjarta á
miUi sín; Jerúsalem og ísrael með
hjarta á mUli sín. Það er með öðr-
um orðum látið liggja að því að
Kosovo hafi svipaða þýðingu í
hjarta Júgóslava og ÞingveUir hafa
í hjarta íslendinga og Jerúsalem í
hjarta gyðinga.
í þessu líkingamáli öUu er nokk-
ur seinheppni. Jerúsalem hefur
ekki bara mikUvæga þýðingu fyrir
gyðinga, heldur líka kristna menn
og þá ekki síst múslima, enda hafa
múslimar um langan aldur verið
íbúar þeirrar borgar að mestum
hluta. íbúar tiltekinna staða eru í
raun eina fólkið sem á tilkaU til
staðanna - svo einfalt er nú það.
Sá sem hefur reist hús einhvers
staðar eða eignast það hús í frjáls-
um viðskiptum við fyrri eigendur
þess húss - hann á það hús. Það er
satt að segja furðulegt að þurfa að
útskýra svo einfóld sannindi fyrir
fólki á vegum íslenskra her-
stöðvaandstæðinga, sem einmitt
snúast um að mótmæla veru er-
lends hers á íslandi. Þær heitu til-
finningar sem Serbar - hvar sem
þeir annars búa - eru sagðir bera
til Kosovo, eru einatt tengdar við
stríð um þennan stað árið 1389,
þegar svæðið féU í hendur Tyrkj-
um. í þeim málflutningi kemur að
visu aldrei fram að fyrir bjó í land-
inu þjóð sem núverandi svokaUað-
ir Kosovo-Albanar eru komnir af.
En þótt maður láti það liggja á
milli hluta og taki jafnvel undir
það með Serbum að atburðir árs-
ins 1389 hafi verið harmsefni, þá
hefur venjulegur íslendingur ekki
ímyndunarafl til að bera tU að
setja sig inn i hvers vegna Serbi,
búsettur í Belgrad - eða á íslandi -
er enn að æsa sig yfir því sem
gerðist þá, og viU drepa fólk og
flæma burt frá lögmætum heimU-
um sínum vegna svo aldagamaUa
átaka.
Nú viU svo tU að rúmlega öld
áður en Kosovo féU var borgara-
styrjöld hér á íslandi, svo sem seg-
ir frá í safnritinu Sturlungu. Þessi
tími hefur verið mönnum hug-
stæður aUt fram á okkar daga og
margir eru þeir sem telja Sturl-
ungu bók bóka og lesa hana að
minnsta kosti árlega. í þessum
ófriði var margt níðingsverkið
unnið, eins og jafnan er í stríði,
það var heift og hatur og fólska og
brjálæði - eins og jafnan er í stríði.
En það hvarflar samt ekki að nein-
um að fara að krefja menn reikn-
ingsskUa út af því. Um aUt þjóðfé-
lagið eru afkomendur Ásbiminga
og Sturlunga, Vatnsflrðinga og
annarra ætta sem bámst á bana-
spjót og bmgguðu hver annarri
launráð. Samt er þetta alveg sam-
bærUegt. Við hér vitum
hins vegar að á Sturlunga-
öld voru það nokkrir höfð-
ingjar, ærðir af valdasýki,
sem öttu saklausum bænd-
um hverjum gegn öðrum -
eins og jafnan er í stríði.
Þetta er sambærUegt vegna
þess að við eram í fyrsta
lagi einstaklingar, öðru,
þriðja, fjórða og fimmta
lagi. Síðan erum við hluti
af fjölskyldu, samfélagi,
hugmyndafræði ef tU viU.
Og loks eram við hluti
hóps sem tU hægðarauka
hefur verið nefndur þjóð.
Sem er svo sem ágætt, en
ástæðulaust að æsa sig yfir
umfram tUefni.
Það kann að vera rétt hjá
Ögmundi Jónassyni og öðram VG-
mönnum, sem hafa gagnrýnt loft-
árásir Nató undanfarið, að í utan-
ríkismálum sé ekki hægt að skila
auðu. En vUji maður umfram aUt
taka afstöðu þarf maður engu að
síður að vanda sig. Það var sérlega
ömurlegt að lesa í Morgunblaðinu
grein eftir Ragnar Stefánsson jarð-
Dagur í lífi
Dagnýjar Þrastardóttur brúðar:
A skíðum í skósíðum kjól
Dagný Þrastardóttir gifti sig á skíöum um páskahelgina og greinir frá þeim degi í lífi sínu. Hér er Dagný ásamt
Halldóri eiginmanni sínum og séra Magnúsi Erlingssyni sem gaf þau saman.
Um páskahelgina var haldið
óvenjulegt brúðkaup á ísafirði. Þá
vora gefin saman þau Dagný
Þrastardóttir og HaUdór Antons-
son, ekki í kirkju eða hjá sýslu-
manni eins og algengt er meðal
brúðhjóna þessa lands, heldur á
skíöum undir SandfeUi í Tungu-
dal. Dagný féUst á að segja frá
þessum óvenjulega degi í lífi sínu.
„Þetta byrjaði með því að við
tókum að okkur að sjá um veiting-
ar í skíðaskálanum hér upp í dal.
Við voram búin að vera saman í
tíu ár og mig langaði ekki tU þess
að gifta mig i kirkju en beiö eftir
tækifæri tU þess að geta gert eitt-
hvað sniðugt. Þegar við tókum að
okkur skálann þá fannst mér þetta
alveg upplagt, þó ekki hafi sú ver-
ið skoðunin hjá öllum vinkonum
mínum.
Við vöknuðum auðvitað
eldsnemma þar sem mikið um-
stang fylgir brúðkaupsdögum.
Veðrið var yndislegt, glampandi
sól og heiður himinn. Þannig hafði
það verið í fjóra daga og á þessum
fimmta degi, þegar ég dró frá og sá
sólina skína, hrósaði ég happi. Ég
fór beint niður í Frímúrarahús og
kláraöi að setja á brúðartertuna
sem ekki var neitt smáflikki, fimm
hæða terta á diski sem pabbi hafði
smíðað af þessu tilefni. Við kláruð-
um vinnuna við tertuna í samein-
ingu systir mín, mamma og ég.
Við gengum frá salnum og síðan
var fariö í það að sækja blómin.
Þar næst kom allt það dúllerí sem
fylgir snyrtingu kvenna fyrir
brúökaup. Ég fór í lagningu til
systur minnar og í andlitsförðun
til snyrtisérfræðings, en það var
alls þriggja tíma prógramm, og að
því loknu fóram við brúðhjónin í
myndatöku.
Þaðan var okkur ekið inn í
Tungudcd þar sem við biðum eftir
því að gestir kæmu sér á sinn stað
svo að við gætum farið í lyftuna
því ráðgert var að við kæmum síð-
ust á svæðið. Við lögðum af stað
rúmlega fimm. Halldór hafði sagað
út spýtu til þess að við gætum set-
iö saman í lyftunni en alla jafna
getur það bara einn í einu. Sumir
brúðkaupsgestir héldu að ég kæmi
brunandi í hvítum skíðagalla til
athafnarinnar en ég var í skósíð-
um brúðarkjól á skíðunum. Prest-
urinn fór líka á skíðum upp með
lyftunni og renndi sér svo niður
að svæðinu þar sem athöfnin fór
fram. Gert hafði verið altari með
kertum og krossi sem við skíðuð-
um beint að undir brúðarmarsin-
um sem leikinn var af trompet-
leikurum.
Veislan var haldin niðri í bæ í
Frímúrarahúsinu þar sem við vor-
um með mat og auðvitað kökuna
góðu í eftirrétt. Frændi mannsins
míns spilar í hljómsveit og gaf
okkur það í brúðargjöf að hljóm-
sveitin marseraði óvænt inn og
lék undir brúðardansinum. Veisl-
an stóð til tvö um nóttina og þá
voru allir orðnir heldur þreyttir
en það var mikið fjör og oíboðs-
lega gaman. Við vorum á hóteli á
brúðkaupsnóttina og vorum kom-
in í rúmið um þrjúleytið. Þar skal
látið staðar numið.