Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.1999, Blaðsíða 30

30 %elgarviðtalið
LAUGARDAGUR 8. MAI 1999
„Ég held aö ég sé fæddur blaða-
matur,“ segir Franklín Steiner og
teygir úr sér viö eldhúsborðið í ein-
býlishúsi sínu í Hafnarfirði og veif-
ar til nágranna sem á leið fram hjá
glugganum. „Ég var aðeins fimm
daga gamall þegar ég komst á forsíð-
ur heimspressunnar fyrir að vera
yngsti maðurinn sem flogið hafði
yfir Atlantshafiö."
Kominn af indíánum og
prestum
Hér er Franklín Steiner að vísa
til þess er hann flutti til Bandaríkj-
anna með móður sinni og fóður sem
hafði gegnt herþjónustu á Keflavík-
urflugvelli. Faðir hans starfaði sem
bryti í mötuneyti hersins og var af
ósviknum indíánaættum. Móðir
hans var hins vegar komin í beinan
karllegg út af dómkirkjuprestinum í
Reykjavík. Franklín ber augljós
merki uppruna síns: Hann lítur út
eins og indíáni og talar eins og
prestur. Honum er heitt í hamsi
þegar hann ræðir um nýuppkveð-
inn héraðsdóm í máli sem hann
höfðaði vegna meintrar ólögmætrar
handtöku sem átti sér stað í Kópa-
vogi í viðurvist ungs sonar hans.
Franklín fékk engar bætur því
„...handtaka lögreglunnar á stefn-
anda að þessu sinni hefur engan
veginn aukið við þá hneisu og
skömm sem stefnandi sjálfur hefur
vakið á sér með því að miðla fikni-
efnum eins og hann hefur marg-
sinnis verið dæmdur fyrir,“ eins og
segir í dómsorði Páls Þorsteinsson-
ar héraðsdómara.
„Þetta mál snertir ekki bara mig.
Þetta snertir alla landsmenn. Þetta
er mannréttindamál og það verður
fólk að skilja. Þegar yfirvöld leyfa
sér að taka einn mann út og veita
honum sérmeðferð fyrir utan lög og
rétt í dómsmálum þá er stutt í harð-
stjómina. Hvað gera þessir menn
næst? Miðað við niðurstöðu þessa
dóms þyrfti að smíða nýja stjórnar-
skrá sérstaklega fyrir mig þvi sú
gamla á bersýnilega ekki við þegar
ég á í hlut. Ég hef tekið út mína refs-
ingu og á að njóta sömu mannrétt-
inda og aðrir þó ég heiti Franklín
Steiner. Þetta er hneisa fyrir dóm-
arastéttina og þetta á eftir að fai
lengra, ef það er þá hægt í þess
hottintottalýðræði þar sem
valdhafarnir eru ekkert annað
en „low down hillbillies", segir
Franklín og bætir því við að
hann sé orðinn þreyttur á
því að vera í hlutverki
þjóðfélagsgrýlunnar.
Aðrir hafi verið mikli
umsvifameiri í flkni-
efnaheiminum en
hann og líkast til
hefði hann sloppið Faðir og sonur:
Franklín Steiner, húsið og bfllinn.
betur hefði hann heitið venjulegu
íslensku nafni. „Hér eru fordómar
gagnvart öllu sem útlenskt er. Hvað
hefur Sævar Ciesielsky ekki þurft
að líða? Hann er líka með útlent
ættarnafn."
Útrýma neyt-
enaum - ekki
sölumönnum
Franklín Steiner
segir að barátta
stjórnmála-
manna og yfir-
valda gegn flkni-
efnum sé dæmd
til að mistakast.
Fíkniefni hafi
fylgt mannkyn-
inu frá örófi
alda og það sé
heldur seint að
staklega þegar menn byrji á vitlaus-
um enda:
„Það er alltaf verið að eltast við
sölumennina en þeir verða alltaf
til á meðan eftirspurn-
in eftir fíkniefn-
gripa
taumana
núna;
sér-
Franklín Steiner og Abraham Joab. DV-myndir GVA
þarf að byrja á því að útrýma
neytendunum, þá hverfa sölu-
mennirnir af sjálfu sér. Þetta er
einfaldlega spurning um framboð
og eftirspurn. Sá sem býðir besta
efnið á hagkvæmasta verðinu
verður ofan á í flkniefnaheimin-
um jafnt sem annars staðar. Þetta
eru einfold viðskiptalögmál. Og
við framsóknarmenn, sem hafa
sett baráttuna gegn sölumönnum
dauðans á oddinn, vil ég segja
þetta: Byrjið á því að loka áfengis-
og tóbaksverslunum ríkisins.
Fíkniefnin hafa ekki lagt að velli
nema brot af þeim ungmennum
sem áfengið hefur hneppt í þræls-
greip sína. Þessi tvískinnungur er
hlægilegur. Ég er ekki með slæma
samvisku vegna fíkniefnasölu
minnar á meðan þessir háu herr-
ar halda uppi hluta af ríkisbákn-
inu með áfengissölu sinni. Ég sef
vel og iðrast einskis."
Sjálfur segist Franklín Steiner
vera hættur i dópinu fyrir löngu.
Hann hvorki neyti né selji fikni-
efni lengur. Vegna reynslu sinnar
sé hann að sjálfsögðu hafsjór af
fróðleik um fíkniefni og verkan
þeirra og gæti vel hugsað sér að
miðla þeirri þekkingu
arra; taka þátt í forvarnarstarfi
meðal unglinga: „Ég veit ekki
hvernig menn myndu taka þvi
færi ég að ferðast á milli grunn-
skóla og predika," segir Franklín.
„Ég myndi líklega gera það á nýj-
um og áður óþekktum nótum og
er ekki viss um að það félli i
kramið hjá þröngsýnum yfirvöld-
um.“
Skurðlæknir með
greindarvísitölu 130
Franklín Steiner segir að flestir
væru komnir undir græna torfu
hefðu þeir þurft að þola það sem
hann hefur mátt ganga í gegnum
undanfarin ár vegna málareksturs-
ins gegn sér. En sér líði reyndar
betur en hann hafi átt von á.
Barnavemdaryfirvöld hafa reynt
að taka af honum ungan son og
eldri sonur hans og alnafni hrökkl-
aðist frá námi vegna eineltis sem
hann var lagður í vegna föður sins.
Sá starfar nú á dekkjaverkstæði.
Franklín hefur margsinnis verið
sendur í geðrannsókn og greindar-
próf og segir að þar hafi sér
gengið vel:
„Ég er með greindar-
visitölu upp á 130
sem þykir bara
gott. Reyndar
dreymdi mig
um að verða
skurðlæknir
þegar ég
var ungur
Sterk viðbrögð lögmanna við „dómi vikunnar":
Dómarinn sagði í raun að maðurinn nyti ekki réttarverndar til jafns við aðra
Héraðsdómur Reykjavíkur féllst
ekki á það í vikunni að dæma rík-
ið til að greiða Franklín Steiner
skaðabætur fyrir ólögmæta hand-
töku í Kópavogi i október 1997.
Orðalag dómsins hefur kallað fram
sterk viðbrögð á meðal lögmanna. í
niðurstöðu dómsins segir m.a.:
„Handtaka lögreglunnar á stefn-
anda að þessu sinni hefur engan
vegin aukiö við þá hneisu og
skömm sem stefnandi sjálfur
(Franklín) hafði áður vakið á sér
með því að miðla flkniefnum eins
og hann hefur margsinnis verið
dæmdur fyrir . . . Ómælt tjón er
hann hefur valdið þjóð sinni með
eiturlyfjasölu er meira en svo að
miskabætur til hans frá íslenska
ríkinu séu réttmætar....
Jón Steinar Gunnlaugsson hrl.
er einn þeirra sem hefur skoðað
dóminn sérstaklega:
„í forsendum dómsins kemur
fram að dómarinn telur að
handtakan hafi verð ólög-
mæt og þess vegna sé
skaðabótaskylda fyrir
hendi,“ sagði Jón Steinar
við DV. „En dómarinn
virðist hins vegar sýkna
ríkið af kröfu mannsins
(Franklíns) um miskabæt-
ur á þeirri forsendu að lífs-
hættir hans hafi ekki verið
dómaranum eða eftir at-
Jón Steinar Gunn-
laugsson hrl.
vikum samfélaginu að
skapi. Að mínum dómi er
það fjarstæðukennt að unnt
sé að synja borgara um
bætur vegna ólögmætra
lögregluaðgerða gegn hon-
um á slíkum grundvelli.
Með því er dómarinn í
raun og veru að segja að
þessi maður njóti ekki rétt-
arverndar á borð við aðra
vegna þess að hann hafl
ekki hagað lífi sínu á þann hátt
sem menn almennt ættu að gera. í
þessu vh’ðist felast að lögreglan
hafi sérstaka heimild til afskipta
og valdbeitingar gagnvart þessum
manni sem hún ekki hefur gagn-
vart öðrum. Það vekur áhyggjur að
handhafar dómsvalds á íslandi
skuli geta komist að niðurstöðum
af þessu tagi,“ sagði Jón Steinar
Gunnlaugsson.
-Ótt