Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.1999, Blaðsíða 11

H>'Vr LAUGARDAGUR 30. OKTÓBER 1999
11
Jóhann Ársæls-
son hefur ekki að-
eins gengið í lið
með Sverri held-
ur einnig farið i
smiðju til hans
og sótt þangað
vopn. Með frem-
ur ósmekkleg-
um hætti ræðst
hann á Sigurð
Þórðarson rík-
isendurskoð- .
anda og A
vegar um
i heim. Ekki
i þótti
I ástæða
a tii að

Sverrir Hermannsson, fyrr-
verandi bankastjóri Landsbank-
ans og núverandi alþingismað-
ur, hefur eignast bandamann.
Fyrrverandi bankaráðsmaður í
Landsbanka íslands, Jóhann Ár-
sælsson, þingmaður Samfylking-
arinnar, er genginn í lið með
laxveiðimanninum.
Jóhann Ársælsson fer mikinn
í opnugrein í Degi síðastliðinn
þriðjudag undir yfirskriftinni
Valdatafl um Landsbankann.
Þar heldur Jóhann því fram að
þrír fyrrum bankastjórar Lands-
bankans, þar á meðal Sverrir
Hermannsson, hafi verið neydd-
ir til að segja af sér, enda hefði
málið ekki mátt ganga lengra
„vegna þess að þá munu allir
ábyrgðaraðilar bankans lenda í
súpunni". Með öðrum orðum,
Jóhann heldur því fram að þre-
menningunum hafi verið fórnað
- látnir sitja einir uppi með sök-
ina. Helst má af skrifum Jó-
hanns skilja að þeir haíl lítið
gert annað en „tekið venjur og
siði í arf frá fyrri tíma“.
Engum ætti að koma á óvart
þótt málflutningur af þessu tagi
sé Sverri Hermannssyni þóknan-
legur. í viðtali við Dag síðastlið-
inn miðvikudag segir Sverrir að
Jóhann fari með rétt mál: „Hann
var á sviðinu miðju, maðurinn,
og vissi ýmsa hluti, sem
aldrei komu fyrir mín
eyru. Ég fæ ekki betur
séð en hann sé með
rétta strenginn,
réttu línurnar í
þessu öllu saman í
grein sinni. Auð-
vitað var þetta fólk
sem stjórnaði
traffikinni ekki í
neinu trúnaðar-
sambandi við mig
þegar þetta svo-
kallaða Lands-
bankamál gekk
yfir því það var
verið að ráða okk-
ur af dögum.“
Jóhanni Ársæls-
syni er mikið niðri
fyrir í grein sinni,
enda í mun að skrifa
söguna eins hentar
honum og pólitískum
markmiðum hans.
Allra síst hefur hann
áhuga á að fjalla um
málefni Landsbankans
eða hvernig hann sem
fulltrúi eiganda - al-
mennings - stóð sig
í bankaráði þar
sem hann átti
sæti 1995 til
1998. Ekki
var arðsem-
inni fyrir að
fara á þeim
bæ þegar Jó-
hann tók að
sér að gæta
bankans. Og
ekki fór
mikið fyrir
því að Jó-
hann tækist
á við þau
mein sem voru í
rekstri bankans. í besta falli fór
hann leynt með allar slikar til-
raunir.
Bankaráðsformaðurinn kýs
að setja flokkspólitískan spill-
ingarstimpil á Landsbankamál-
ið, enda hentar það málstaðnum
betur og söguskýringum þess
sem forðast að axla þá ábyrgð
sem honum ber.
Jóhann ákvað að segja sig úr
bankaráðinu, ekki vegna þess að
hann teldi sig bera ábyrgð á
subbulegum risnukostnaði, sem
varð Sverri Hermannssyni að
falli, heldur vegna þess að við-
skiptaráðherra „skipaði banka-
ráðinu með hrokafullum hætti
að ráða“ núverandi bankastjóra:
„Ég íhugaði að segja af mér í
ráðinu þá þegar. En vegna þess
uppnáms sem allt málið hafði
valdið komst ég að þeirri niður-
stöðu að það væri mjög mikil-
vægt fyrir bankann að samstaða
yrði um ráðningu nýs banka-
stjóra til að stýra bankanum út
úr þessum hremmingum og stóð
því að henni enda um hæfan
mann að ræða. Ég ákvað hins
vegar af þessari ástæðu og ýms-
um öðrum að segja af mér í ráð-
inu í beinu framhaldi af þessum
atburðum."
Lærdómur
Mér virðist sem hvorki Jó-
hann né Sverrir hafi dregið rétt-
an lærdóm af Landsbankamál-
inu, (sem Sverrir segir að sé svo-
kallað Landsbankamál!) og er
það miður því hann er einfaldur
og ætti að vera öllum ijós.
Óráðsía er algengur fylgikvilli
ríkisrekstrar. Subbuskapur og
spilling þar sem farið er frjáls-
lega með opinbera fjármuni er
afleiðing pólitískra afskipta og
ríkisrekstrar.
Bankastjórar Landsbankans
öxluðu ábyrgð á fremur léttvæg-
um subbuskap með fjármuni
sem þeim var trúað fyrir. Þar
voru sumir sekari en aðrir. Hall-
dór Guðbjarnason tók af skarið
og sagði af sér. Síðar kom í ljós
að hann hafði ekki tekið þátt í
veislunni miklu í bankanum eða
eins og Halldór sagði í yfirlýs-
ingu sem hann gaf út þegar hann
sagði upp starfi sínu: „Lands-
banki íslands hefur undanfarið
lent í brennipunkti opinberrar
umræðu um málefni, sem undir-
ritaður hefur ekki borið, og get-
ur ekki borið ábyrgð á ... Vænt-
anleg skýrsla Ríkisendurskoðun-
ar um laxveiðar, risnu og annan
kostnað mun staðfesta það.“
Hitt er svo annað að laxveiðar
Landsbankamanna í
gegnum tíðina eru langt
kfrá því að vera versta
^dæmið um subbuskap
frjálslega meðferð
Lopinberra fjármuna.
LSteingrímur Her-
\mannsson, fyrrver-
\andi seðlabanka-
tstjóri, varð uppvís
\að því að láta
\bankann bera
\ferðakostnað af
i einkaferðum á
iráðstefnur víðs
Laugardagspistill
Úli Björn Kárason
ritstjóri
Steingrímur bæri ábyrgð
slíku.
reynir að sverta störf hans: „Og
ríkisendurskoðandinn tók að sér
að gefa félögum sínum í klúbbn-
um siðferðisvottorð. Hann veitti
syndaaflausnir á báða bóga.“
Starfsmenn Ríkisendurskoðun-
ar eru ekki óskeikulir frekar en
aðrir og þeir geta gert sín mistök
- sem betur fer. Þess vegna er
Ríkisendurskoðun ekki yfir gagn-
rýni hafin, frekar en önnur
mannana verk. Þingmenn, ráð-
herrar, fjölmiðlar og almenning-
ur eiga fullan rétt til að setja fram
málefnalega gagnrýni á störf Rík-
isendurskoðunar. Dylgjur Jó-
hanns Ársælssonar eiga hins veg-
ar ekkert skylt við málefnalega
gagnrýni sem sett er fram með
rökstuðningi og af sanngirni. Þar
sver hann sig i fóstbræðralag við
Sverri Hermannsson sem taldi sig
þess umkominn að fella dóma
með fúkyrðum yfir rikisendur-
skoðanda.
Sumar ríkisstofnanir eru óþarf-
ar, aðrar gegna hlutverki sínu
með sóma. Ríkisendurskoðun er
dæmi um ríkisstofnun sem hefur
sinnt verkefnum sínum með
sóma og komið á aga í ríkiskerf-
inu sem annars væri ekki til stað-
ar. Hefði ekki verið nær fyrir
Jóhann Ársælsson að benda á
þessa staðreynd um leið og
hann beindi þeim tilmæl-
um til viðskiptaráðherra
að bretta upp ermar og
| reyna nú að standa í stykk-
finu við einkavæðingu fjár-
’ málakerfisins sem allt of
lengi hefur verið undir
stjórn stjórnmálamanna sem
raða sér í bankaráð og stjórn-
ir til að ná sér i aukasporsl-
ur.
Ríkisendurskoðandi
skotsponn
Óvenjulegir bandamenn