Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.2000, Blaðsíða 22
LAUGARDAGUR 29. JANÚAR 2000 IjV
Ik
Ekki af baki dottin
- DV fylgist með hræddum knöpum á námskeiði
Sigrún Sigurðardóttir tekur að sér að kenna fólki sem af einhverjum ástæðum er hrætt við að fara á hestbak að öðl-
ast sjálfstraust á ný.
„Ástæðurnar fyrir því aö fólk
kemur til mín eru margvíslegar.
Sumir hafa hvekkst við einhver
óhöpp, aðrir eru að taka upp þráð-
inn eftir langt hlé eða vilja ná betra
sambandi við hestinn sinn. Ég geng
hins vegar út frá því í kennslunni
að fólk sé taugaóstyrkt og umgengst
það og hestana þess í samræmi við
það.“
Eitthvað á þessa leið lýsti Sigrún
Sigurðardóttir reiðkennari nám-
skeiðum sem hún heldur og hafa
það markmið að losa fólk við ótta
við að sitja á hestbaki. Nú lægi
beint við að halda að besta ráðið til
að forðast óþægindi fyrir þann sem
er hræddur við útreiðar væri að
fara einfaldlega ekki á hestbak. Mál-
iö er ekki svo einfalt. Margir eiga
hesta sem þeir vilja kynnast betur.
Fólk vill geta tekið þátt í þvi fjöl-
skyldusporti sem hestamennska er
mjög oft.
Kennslan stendur i klukkutíma í
senn og fer fram innandyra í ein-
hvers konar bragga eða húsi í Víði-
dal sem stendur við C-tröð. Sigrún
hefur staðið fyrir slíkum námskeið-
um í nokkur ár og aðsókn er jafnan
góð. Sigrún er reiðkennari og hesta-
maður með áratuga reynslu að baki.
Blaðamaður DV fékk að fylgjast
með einu sliku námskeiði hjá henni
í vikunni.
Hætt að segja jæja,
stelpur
Þátttakendur voru alls sjö, sex
konur og einn karlmaður. Sigrún
kennari segir konur að jafnaði fleiri
og getur sér þess til að skýringin
geti falist í því að þær eigi auðveld-
ara með aö viðurkenna ótta sinn en
karlmenn. Karlmaður sem verður
ragur á hestbaki fær sér annan hest.
Arinbjöm Vilhjálmsson er full-
trúi karlmanna í þessum hópi og
segist aðspurður ekki vera sérstak-
lega hvekktur en vera alger byrj-
andi í hestamennsku og hefði talið
þetta ágæta byrjun því Sigrún væri
góður kennari. Hann er þarna
mættur með merina Hulu og vill
nota námskeiðið til að kynnast
henni betur.
„Ég er feginn að Sigrún er farin
að hvorugkenna okkur og segja þið
i staðinn fyrir að segja alltaf: Jæja
stelpur."
Það er beðiö um stund eftir því að
námskeiöiö geti haflst því eina kon-
una vantar. Nemendur standa í litl-
um hóp með hesta sína tilbúna og
fondra viö reiötygi eða reyna að ná
tilfinningasambandi við dýrið með
því að strjúka því um snoppuna eða
andlitið eða hvað þetta nú heitir
sem hestar hafa framan í sér. Það er
svo einkennilegt með hesta að þegar
þeir verða loðnir og lubbalegir á
veturna þá sýnast þeir enn minni
en þeir raunverulega eru. Manni
getur hæglega fundist að það sé
hægt að taka hest undir höndina og
skáka honum til. Svo er þó ekki.
Lögfræðingurinn mætir
Svo kemur konan sem vantar og
maðurinn hennar, lögfræðingurinn,
með henni og þau eru með nýjan
hest handa konunni að æfa sig á.
Lögfræðingurinn þarf auðsjáanlega
enga æfingu. Hann er í hæfilega
snjáðum reiðstígvélum og ákaflega
reffilegur í öllu þessu tvídi eða hvað
þetta nú er sem alvöruhestamenn
klæðast. Hann teymir grádrapplit-
aðan hest sem stjáklar af óþolimæði
meðan eigandinn rekur ættir hans
fyrir Sigrúnu kennara. Ég held
reyndar að þessi litur heiti mósótt-
ur.
Nemendur eru beðnir að stíga á
bak. Það segir Sigrún að þurfi að
gerast einkar varlega og leggur sínu
fólki sérstakar lífsreglur um með-
ferð á písk. Hún er í miöri setningu
þegar bæði menn og skepnur
hrökkva við hart því sá mósótti tek-
ur því illa þegar sest er á bak hon-
um. Hann stekkur hart út undan sér
og slær í leiðinni bylmingshögg í
þilið svo undir tekur í húsinu. Kon-
an hrekkur þegar í stað frá en lög-
fræðingurinn eiginmaður hennar
hangir í taumnum.
Það verður uppi fótur og fit. Sig-
rún lætur lögfræðinginn setjast á
þann mósótta og ríða nokkra hringi.
Það kemur á daginn að hann hlýðir
taumhaldi lögfræðingsins ágætlega
en mun vera aðeins sjö vetra gamall
og óvanur aðstæðum eins og þess-
um.
„Hver er á Benz héma fyrir
utan?“ segir önugur hestamaður
sem kemur i dymar. Lögfræðingur-
inn skutlast af baki og hleypur út til
að færa drekann. Eftir töluvert
hljóðskraf þeirra hjóna ákveða þau
áð fara af staðnum bæði saman
ásamt þeim mósótta. Konan þorir
alls ekki á bak honum eftir þetta. Ég
heyri út undan mér að þetta muni
vera algengt fyrirbæri. Eiginmenn
meö metnað fyrir hönd sinna
kvenna og sinna hrossa kæra sig
ekki um að þær luntist á almanna-
færi á einhverjum ættlausum, dáð-
lausum memm. Mín kona skal vera
vel ríðandi, hvort sem hún þorir
það eða ekki.
Svo fara allir á bak og ríða fetið
hringinn í húsinu. Sigrún stendur i
miðjum hringnum og það er auð-
heyrt á mæli hennar að hún er eng-
inn viövaningur í þessu. Nemendur
er hvattir, þeim hrósað eða sett ofan
í við þá eftir atvikum.
Lenti utan í fjósvegg
Ég tek Þóru Björk Harðardóttur
tali en hún situr á Strák sínum og
segist vera vön hestakona en vera
komin á þetta námskeið til að ná úr
sér skrekk sem hún fékk eftir að
hestur henti henni utan í íjósvegg
austur i sveitum.
„Ég var í æfingum mjög lengi á
eftir og gat ekkert farið á bak. Þetta
var óþægileg reynsla og það situr
enn skrekkur í mér. En mér finnst
ég vera að koma til og er farin að
ríða sjálf ofan úr hesthúsi og hing-
að.“
Þóra var að prófa hest sem hún
var að hugsa um að kaupa þegar
óhappið varð. Hesturinn rauk af
stað með hana um leið og hún sett-
ist í hnakkinn og þau enduðu utan í
fiósveggnum sem kostaði Þóru
slæmt fótbrot. Varla þarf að taka
fram að ekki varð af viðskiptunum.
Þóra á þannig að baki svipaða
reynslu og nokkrar aðrar konur í
hópnum. Þær hafa dottið af baki,
sumar illa, þó ekki hafi hlotist af al-
varleg meiðsli. En við þetta verður
stundum trúnaðarbrestur milli
manns og hests og hann þarf að
bæta.
Sleppa hægri fæti
Nemendur eru nú látnir æfa sig í
að ríða fetið og losa annan fótinn í
einu úr ístaðinu og finna ístaðið aft-
ur á ferö. Síðan er einn og einn lát-
inn taka sig út úr röðinni og stjóma
hestinum í þröngan hring. Allt þetta
vinnur að þvi að auka öryggi
knapanna og æfa þá í að stjóma
hestinum. Sigrún gefur þeim einnig
ábendingar um það hvemig látæði
hestanna gefur til kynna líðan
þeirra og hvort þeir eru spenntir
eða ekki. Allt þetta getur verið gott
að vita áður en lagt er af stað.
Síðan er skipt um hring og riðið
tölt eða brokk rangsælis í skemm-
unni og nú eru menn hvattir til þess
að slá undir nára og taka gæðinga
sína til kostanna á harðtroðnu tað-
inu sem þekur gólfið og hestamir
bæta jafnt og þétt á. Þetta gengur
ágætlega en þó hnýtur einn hestur-
inn skyndilega og knapinn veltur af
baki. Þetta þykir talsverðum tíðind-
um sæta en knapinn missir alls
ekki móðinn heldur prflar ótrauð á
bak aftur og reynir eftir megni að
þrífa af sér skítablettina.
Þaö er greinilegt að traustið fer
vaxandi í skemmunni, bæði það
traust sem knapi og hestur bera
hvor til annars og ekki síöur það
traust sem nemendur bera til kenn-
arans og öfugt. Það hlýða líka flest-
ir því sem þeim er sagt, bæði hestar
og menn.
Að faðma hest
Námskeiðinu lýkur með dirfsku-
fullum æfingum þar sem nemendur
sleppa taumnum lausum og sitja á
hestinum án taumhalds. Hestarnar
fara að visu aðeins fetið en þetta er
glæfrareið á mælikvarða flestra
þátttakenda. Síðan eru menn látnir
teygja frá sér hendurnar á víxl,
setja þær fram og upp og í rauninni
baða út öllum öngum. Þetta þjálfar
víst bæði hesta og menn þó þetta sé
ef til vill ekki tilkomumikil reið-
mennska.
Að lokum stöðva aflir reiðskjóta
sína og gera saman teygjuæfingar.
Þær felast einkum í að teygja
DV-myndir Teitur
vinstri hönd í vinstra eða hægra
ístað, halla sér fram á makkann á
hestinum og taka utan um hann eða
halla sér aftur í hnakknum. Það er
ákveðin upplifun að faðma að sér
hest. Þeir lykta öðruvísi. Síðan er
stigið af baki og kvaðst með virkt-
um. Fyrir utan bíða óþreyjufullir
nemendur eftir ráðgjöf Sigrúnar.
Þetta eru útskrifaðir nemendur af
hræðslunámskeiðum frá fyrra ári
sem nú eru mættir á framhaldsnám-
skeið. Þeir eru aldeilis ekki af baki
dottnir frekar en við hin. -PÁÁ
Mjög miklivægt er aö byggja upp trúnaöarsamband milli manns og hests.
Brosmildur knapi situr á brosandi hesti.
Jafnvægisæfingar eins og þær aö ríöa fetiö meö aðra höndina út í loftið eru
nauösynlegur þáttur í námskeiöinu.