Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.2000, Qupperneq 29

i>V LAUGARDAGUR 29. JANtlAR 2000
ennmg
Þegar Sven Hassel gaf út sína
fyrstu bók, Hersveit hinna
fordæmdu, árið 1959, náði
hún fljótlega hylli lesenda víða um
heim. Hér var kominn höfundur
sem skrifaði af mikilli þekkingu
og innsæi um raunveruleika
þýskra hermanna í seinni heims-
styrjöldinni. Höfundurinn sagðist
byggja frásögnina á eigin reynslu
en hann væri af austurrískum að-
alsættum og dönskum og hefði
nauðugur viljugur barist með
Þjóðverjum í stríðinu.
Bækurnar voru skrifaðar á
dönsku en þýddar á fjölda tungu-
mála og hafa farið víða um heim-
inn. Hassel er löngu orðinn marg-
faldur milljónamæringur. Á sjö-
unda og áttunda áratugnum kom
fjöldi bóka hans út á íslensku og
voru meðal þeirra sem höfðu gam-
an af því að lesa um fólk í stríði,
settar á svipaðan stall og bækur
Alaisters McLeans. Margir karl-
menn gátu reiknað með bæði
Hassel og McLean í hörðum pökk-
um undir jólatrénu ár eftir ár eftir
ár. Þetta var gaman.
Bækur fyrir karlmenn
Þetta voru bækur sem ilmuðu af
hrottaskap og karlmennsku. Þær
segja frá ævintýrum lítils her-
flokks sem er borinn uppi af litrík-
um persónum. Þar eru Porta rið-
ilsstjóri, sem ekkert bítur á, Sven
sjálfur, ungur og óreyndur, Gaml-
ingi, sem hefur séð tímana tvenna
r i i

Einar Ólafsson, bókavöröur á Borgarbókasafni, segir aö Sven Hassel sé enn mjög vinsæll höfundur meöal bókasafnsgesta.
DV-mynd Teitur
Metsöluhöfundur afhjúpaður:
Sven Hassel er reiðhjóla-
þjófur og landráðamaður
- barðist aldrei í neinu stríði
og barðist í fyrra stríðinu líka,
Lilli, sem er risastór en rammur
að afli, og síðast en ekki síst Litli
Legjónarinn sem hafði barist með
frönsku útlendingahersveitinni og
verið málaliði hingað og þangað
um heiminn. Legjónarinn hafði
misst eistun í höndum einhverra
villimanna og var fullur af hatri
og drápslöngun. Hann situr löng-
um stundum afsíðis, hvetur hníf
sinn og raular: Kæri dauði, kom
þú fljótt. Þetta var lið sem kallaði
ekki allt ömmu sína og hefði
sennilega ekki hikað við að drepa
ömmu sína.
Einar Ólafsson, bókavörður á
Borgarbókasafninu, upplýsti DV
um að í eigu safnsins væru 27 titl-
ar eftir Sven Hassel, flestir á ís-
lensku en einnig á öðrum málum.
Hann sagði að enn nytu verk
Hassels mikilla vinsælda en þó
virtist draga nokkuð úr þeim með
árunum. Það var Ægisútgáfan sem
gaf bækur Hassels út en þrátt fyr-
ir eftirgrennslan frnnst fyrirtæki
undir því nafni ekki i simaskrá.
Allt sem Sven Hassel
hefur sagt er lygi
Sven Hassel er dulnefni eða
skáldanafn manns sem heitir réttu
nafhi Börge Villy Redsted Peter-
sen Arbing. Hann fæddist í Dan-
mörku 17. apríl 1917. Petersen
barðist ekki í seinni heimsstyrj-
öldinni, nema eitthvað svolítið við
landa sína en hann var mjög hand-
genginn Þjóðverjum meðan á her-
námi Danmerkur stóð og aðstoð-
aði þá við yfirheyrslur og pynting-
ar í höfuðstöðvum Gestapo í Kaup-
mannahöfn. Petersen er danskur í
húð og hár þótt hann hafi oft reynt
að telja fólki trú um annað. Nafn-
ið Arbing, sem átti að sanna tengsl
hans við austurrískar aðalsættir,
keypti hann og bætti við nafn sitt
1951. Það sama ár giftist hann eig-
inkonu sinni, Lauru Dorotheu
Guldbæk.
Rekinn úr hernum
Þótt Hassel hafi ítrekað haldið
því fram að hann hafi barist með
þýska hernum í stríðinu og bækur
hans byggi því á raunverulegri
reynslu er það nokkuð langt frá
því sanna. Sannleikurinn er sá að
Petersen/Hassel var kvaddur i
danska herinn árið 1936 og þjáifað-
ur í reiðhjólaherdeild en þótti ekki
hæfur til foringjaþjálfunar og
hætti í hernum 1939. Hann kom
ekkert nálægt hemaði á striðsár-
unum, hvorki í sínu heimalandi
né annars staðar, því árin 1939 til
og með 1942 var hann árlega
dæmdur í fangelsi fyrir þjófnað og
fyrir að villa á sér heimildir. Hann
stal einkum reiðhjólum.
Seinni hluta stríðsins var hann
eftirlýstur af dönsku andspymu-
hreyfingunni sem taldi hann vera
njósnara og svikara sem ynni fyr-
ir þýska hemámsliðið.
í mai 1945 var hann hnepptur í
fangelsi og ákærður fyrir landráð
og pyntingar. 1946 var hann
dæmdur til dauða fyrir þessi af-
brot en þeim dómi var síðar breytt
i 10 ára fangelsi. 1951 var hann lát-
inn laus til reynslu og þá tók hann
sér nafnið Arbing og giftist. Hann
hefur siðan ekki setið í fangelsi.
Það var í kringum 1956 sem Pet-
ersen/Hassel fór aö birtast á skrif-
stofum danskra bókaforlaga með
lúð handrit að Hersveit hinna for-
dæmdu undir hendinni. Handritið
var afskaplega iila skrifað, sund-
urlausir órar og öll persónusköp-
un víðs fjarri enda var höfundur-
inn alltaf sendur með það heim
aftur. Það var síðan ráðgjafi eða
ritstjóri, Georg Gjedde að nafni,
sem tók að sér að laga handritið og
hann stytti það, endurskrifaði, bjó
til persónurnar og kom nokkru
sköpulagi á gripinn. Fljótlega eftir
það tókst „höfundinum" að koma
því á þrykk og þá fór boltinn að
rúlla.
Þessar upplýsingar eru fengnar
af heimasíðu danska blaðamanns-
ins Erik Haaest sem hefur unnið
þrotlaust að þvi að fletta ofan af
svikahrappnum Sven Hassel. Eftir
því sem næst verður komist er
Sven Hassel enn lifandi en er
væntanlega orðinn 83 ára gamali.
En hver skrifaði þá
bækurnar?
Þetta er auðvitað afar góð spum-
ing. Svarið við henni er ekki alveg
ljóst en á heimasíðu Haaest er leitt
rökum að því að hinn raunverulegi
höfundur bókanna sé eiginkona
Hassels, Laura Dorothea. Þess er
skylt að geta að Haaest fullyrðir að
í ítrekuð skipti hafi þau hjónin
gert dómssátt vegna yfirvofandi
málaferla vegna ritstuldar því þau
séu órög við að stela heilum köfl-
um, söguþráðum og persónum frá
öðrum rithöfundum sem hafa fjall-
að um seinni heimsstyrjöldina.
Sé þessi ævintýralega kenning
um höfund Hersveitar hinnar for-
dæmdu og allra hinna „meistara-
verkanna" rétt, þá eru bækur
Svens Hassel ekkert annað
kvennabókmenntir samkvæmt
flokkunaðferðum nútímans.
-PÁÁ
Gerðu vel við barnið þitt
Skráning er hafin á sex vikna barna- og unglinganámskeið
sem hefjast 7. febrúar. Stelpur og strákar sér.
Barna- og unglinganámskeiðin í Heilsugarði Gauja litla eru ætluð
börnum sem eiga við offitu að stríða. Unnið er náið með
foreldrum sem fá fræðslu og viðtal
á næringarráðgjafa auk
Vilbótarfræðslu hjá lækni.

wlnvíkeið sem skilar goðum
„nfievkursiálfstraust
arangn.evKU' 1 . híns
b"r"3“ht
Takmarkaðurfioldi þatt
»Sd«9.m«b”"Sk'ðra
,pe,s6nule9«»»al“l1’
Dagskráin erfjölbreytt, með
skemtilegum nýjungum og
uppákomu t.d. Tae Bo, sund,
skautum, göngu, yoga, og fleira.
Heilsu?arður Gauja litk
Skráning í síma: 8961298