Dagblaðið Vísir - DV - 27.01.2001, Blaðsíða 16
16
LAUGARDAGUR 27. JANÚAR 2001
Helgarblað_________________________________________________________________________________________________DV
Hann er nauðsynlegur
fyrir viðgang mannkynsins
Þegar ég kynntist Guöfmnu var
hún glóhærö og liöaöist hárið í
þokkafullum bylgjum niöur eftir vel
sköpuöu bakinu. Yfir himinbláum
augum hennar hrundu litaöar og
listilega plokkaöar augabrýn hennar
í ákveóinni parabólu. Guöfinna ilm-
aöi vanalega af dýrum ilmvötnum en
oft á tíöum blandaöist ilmurinn hvít-
laukslykt og/eöa heilbrigöri svita-
angan. Hún var barmfögur og meö
þann fegursta rass sem ég hefi aug-
um litiö; hann reis eins og útópískt
fjall upp úr fullkomnu landslagi.
Textinn hér að framan er upp-
diktaður og á, hvað umfjöllunarefn-
ið varðar, í engu fyrirmynd sina í
helstu bókmenntagrein íslendinga:
minningargreinum. í slikum grein-
um má sjá lýsingar á kostum
manna og kvenna en í fáum tilvik-
um er vikið að löstum þeirra þótt
slíkt komi fyrir. Varðandi líkamlegt
atgervi og útlit er stundum minnst
á svip manna, augu, nef (ef það er
tignarlegt), fingur, líkamsbyggingu
almennt og limaburö.
Rass er rass er rass
Því má halda því fram að rassar
hafi oröið mjög útundan í mannlýs-
ingum, sérstaklega á prenti. I dag-
legu lífi er það ekki talið til vand-
aðra mannlýsinga þegar minnst er á
rass fólks. Skiptir þá engu hvort
ummælin eru jákvæð eða neikvæð:
rass er rass er rass. Ekki er tiltöku-
mál þótt piltur vindi sér að stúlku
og tjái henni í óspurðum tíðindum:
„þú ert með svo sérstök og leiftr-
andi augu.“ Það þætti fréttnæmt ef
sami piltur sneri sér að sömu stúlku
og segði: „rassinn á þér vakti at-
hygli mína. Hann er fallegur og
virðist stinnur viðkomu."
Öllu umtali um rassa er tekið á
þann veg að sá sem mælir sé lítt
þroskaður og geti ekki hugsað um
náunga sinn nema sem kynveru.
Hins vegar er í lagi að tala um augu
fólks án þess að nokkuð kynferðis-
legt sé lagt í orðin. En stakk ekki
Ödipus úr sér augun eftir að hafa
drepið föður sinn og sængað með
móður sinni? Þaðan kemur Ödipus-
arduldin. Augun eru lykilatriði, það
eru jú þau sem sjá allan ósómann og
miðla til annarra líkamshluta.
Augu meö appelsínuhúð?
„Þá kom og til Siguröar jarls kon-
ungur sá er Sigtryggur hét. Hann
var af írlandi. Hann var sonur Ólafs
kvarans en móöir hans hét Kormlöö.
Hún var allra kvenna fegurst og best
að sér oröin um það allt er henni var
ósjálfrátt en þaö er mál manna aö
henni hafi allt verið illa gefiö þaö er
henni var sjálfrátt. “
Þetta segir í sjálfri Njálu og er
þar gerður skýr greinarmunur á því
sem er sjálfrátt og ósjálfrátt. Með þá
sundurliðun í huga verður að teljast
einkennilegt að fólki sé æ ofan i æ
hrósað fyrir eitthvað sem er með-
fætt og lítið hægt að gera við í stað
þess að leyfa fólki að heyra hvað
manni þyki mikið til koma líkams-
hluta sem það getur virkilega unnið
í og gert betri á alla lund. Rassinn
feilur að sjálfsögðu í flokk síðar-
nefndu líkamshlutanna. Þótt hann
sé eins og sköpulag líkamans að ein-
hverju leyti erfðafræðilega fastmót-
aður er með réttum æfmgum og
lifnaðarháttum hægt að halda hon-
um í skefjum og, ef vilji og gen eru
fyrir hendi, koma honum í
heimsklassa. - Augun breytast ekk-
ert. Þau fá ekki appelsínuhúð eða
lafa niður á kinnar.
Fiskur án rass
Rassinn er eitt af því sem gerir
spendýr að spendýrum. Fiskar eru
til að mynda fullkomlega rasslausir.
Þeir geta skilað frá sér ómeltri fæðu
og úrgangi en hafa ekki í kringum
opið neitt í líkingu við rass spendýr-
anna. Raunar hafa þeir ekki heldur
jafn skemmtilegan hlandbúnað og
spendýrin.
Talið er að afturendi spendýr-
anna hafl haft gríðarlega þýðingu
fyrir vöxt og viðgang tegundanna.
Rassar kvendýra hafi laðað karldýr-
in að þegar þeim stóð til boða að
vera kvendýrunum innan handar
við fjölgun. Þetta er gott og blessað
hjá þeim spendýrum sem ekki
höfðu fyrir þvi að risa upp á aftur-
fætuma og hanga þar í uppréttri
stöðu um aldir alda. Mannfræðing-
urinn Desmond Morris hefur haldið
því fram að brjóst mannskepnunnar
hafi fyllt skarð rassins þegar mað-
urinn var búinn að grafa rassinn á
sér inn í alls kyns múnderingar. Nú
eru það sem sagt brjóstin sem eru
mál málanna. Eflaust eru margir
sammála því - sumir kannski full-
mikið sammála.
Á rassgatinu
Við hreyfðumst lítið úr stað ef
ekki væri neinn rass. Rassvöðvinn
er stór vöðvi og mikilvægur í dag-
legu lífi. Lífið væri heldur tilbreyt-
ingarlítið ef við sætum bara á rass-
gatinu.
Undartekning er ef maður rekst á
manneskju sem er rasslaus. Þegar
talað er um rasslaust fólk er í flest-
um tilfellum verið að tala um að lít-
ið fari fyrir vöðvanum sem slíkum;
að fyrir röð tilviljana hafi genin
ekki gert ráð fyrir því að það gæti
verið ágætt að vera með stærri rass.
Þrátt fyrir smæð vöðvans hefur
rasslítið fólk líka hæfileikann til að
hreyfa sig úr stað. Fólk sem þarf
vinnu sinnar vegna eða áhugamála
Augun og rassinn
Ekki er tiltökumál þótt piltur vindi
sér að stúlku og tjái henni í
óspurðum tíöindum: „þú ert meö
svo sérstök og leiftrandi augu. “
Þaö þætti fréttnæmt ef sami piltur
sneri sér aö sömu stúlku og
segöi: „rassinn á þér vakti athygli
mína. Hann er fallegur og viröist
stinnur viökomu. “
„Þá kom og til Sigurðar
jarls konungur sá er Sig-
tryggur hét. Hann var af
írlandi. Hann var sonur
Ólafs kvarans en móðir
hans hét Kormlöð. Hún
var allra kvenna fegurst
og best að sér orðin um
það allt er henni var
ósjálfrátt en það er mál
manna að henni hafi allt
verið illa gefið það er
henni var sjálfrátt. “
Brennu-Njáls saga
að hreyfa sig hratt og mikið er oft
með stælta rassa. Nægir þar að
nefna Marion Jones og Ato Boldon
en bæði eru þau með fallega þjó-
hnappa.
Farðu í rassgat
Þrátt fyrir augljóst gildi rassa i
samfélaginu, bæði í sambandi við
samdrátt kynjanna og einnig í
hreyfingu, er ljóst að þeir eru ekki í
hávegum hafðir. „Helvitis rassgat,"
segjum við, „farðu í rassgat",
„rokrassgat" og „farðu í rass og
rófu“, svo eitthvað sé nefnt. í einni
merkingu er rassinn og innstu
kimar hans þó jákvæðir, eins þver-
sagnakennt og það kann að virðast:
það er oft sagt við lítið bam að það
sé algjört rassgat. Já, ekki rass,
heldur rassgat.
Það er ljóst að nokkuð meiri
virðuleikablær og á stundum dulúð
hvílir yfir rassinum sjálfum. Gatið
sem leynist í honum miðjum er þó
yfirleitt talið til þeirra hluta likam-
ans sem ekki á að vera að tala mik-
ið um, hvað þá að opinbera á al-
mannafæri. Þess vegna er til dæmis
í lagi að fólk sem er stolt af sínum
rassi fjárfesti i þar til gerðum nær-
eða sundfötum sem kennd eru við g-
strenginn. Þá sýnir það rassinn
sjálfan en hlífir fólki við því sem
sefur innst í rassskorunni. G-
strengsheitið hefur eftir því sem
best er vitað lítið með tónlist að
gera og tengist Jóhanni Sebastian
Bach ekkert þótt hann hafi samið
Air on a G-string - sem þýðir ekki
Er í G-streng.
Það verður æ algengara að sjá
fólk á sundstöðum landsins spóka
sig í ofangreindum fatnaði. Er þá yf-
irleitt um að ræða fólk sem telur sig
hafa þann rass að bera að öðrum
þætti gaman að sjá hann. I flestum
tilfellum er það rétt metið.
Kannski rennur senn upp sá tími
að rassinn verði metinn að verðleik-
um og um hann verði skrafað á já-
kvæðan og opinskáan hátt á opin-
berum vettvangi. Rassinn er mikil-
vægur fyrir við- og vindgang teg-
undarinnar maður.
-sm