Dagblaðið Vísir - DV - 02.07.2003, Blaðsíða 26

26 SKQÐUN MIÐVIKUDAGUR 2. JÚLÍ2003
Lesendur
Innsendar greinar • Lesendabréf
Lesendur geta hringt allan sólarhringinn í sfma: 550 5035, sent
tölvupóst á netfangið: gra@dv.is eða sent bréf til: Lesendasfða DV,
Skaftahlfð 24,105 Reykjavfk. Lesendur eru hvattir til að senda mynd af
sér til birtingar.
Lýðheilsustöð óþörf
Haukur Hauksson skrifar:
Það er með ólíkindum hvað
ráðamenn hér, og á öllum tím-
um, eru áfram um að opna
hverja stofnunina eftir aðra á
valdatíma sínum. Nú er það
Lýðheilsustöðin, sem þó er
þegar orðin að vandræðabarni.
Fáir vita hvar hún verður stað-
sett (líklega hefur hugmyndin
verið sú að koma henni fyrir á
landsbyggðinni - sannið til!)
og svo er ráðning forstjóra orð-
in að hneyksli. Skipaður for-
stjóri orðinn berað heimtu-
frekju, og það áður en hann
kemur til starfa. Ég segi; Megi
honum bara hlotnasf áfram-
haldandi starf erlendis við sitt
hæfi. - Ekki fleiri óþarfa stofn-
anir.
ísbjörn-nr.1 ?
Guðný Sigurðardóttir skrifar:
Ég er alæta á fjölmiðla, les t.d.
alla „vefi" sem ég næ í á Netinu.
Ýmsir vel skrifandi, aðrir hrein-
ustu bullur og ómerkingar. Einn
slíkra er tiltölulega nýkominn á
vefinn hjá Visir.is, undir heitinu
isbjörn-nrl. Hann fer með þeim
ókvæðisorðum í garð alls þess
sem vestrænt er að annað eins
hefur vart sést á prenti. Honum
er í nöp við Bush forseta, Davíð
Oddsson og Halldór Ásgríms-
son og aðra sem hann kallar
„hyski" eða „leiguþý" þessara
aðila. Mér finnst ég þekkja stíl-
inn en átta mig ekki alveg á
hvort þarna er um að ræða
gamalreyndan blaðamann, fýrr-
verandi eða núverandi. Mér
finnst Visir.is setja niður með
þessu.
Fjárfestingar ekki til fagnaðar
V© LÝÐVELDISTÖKU Á ÞINGVÖLLUM 1944: Bandaríkjamenn viðurkenndu lýðveldið Island fýrstir þjóða.
Guðjón Guðmundsson skrifar:
Farið er að tala um skort á
áhættufjármagni svokölluðu hér á
landi. Þetta er haft eftir þeim sem
gefa sig út sem sérfræðingar í fjár-
málum og hinu nýja fjármálaum-
hverfi í íslensku efnahagslífi. Þess
vegna má ætla að ekki sé þetta úr
lausu lofti gripið. Auðvitað er þetta
ekki gott til afspurnar, en eins og al-
þekkt er hér hefur slagorðið fengst
af verið það að með lánum skuli
land byggja.
„Já, það er ekkert of
björgulegt fram
undan í íslenskum
fjárfestingum, og ekki
bæta útlitið þær fréttir
sem fylgja ákvörðun
Bandaríkjamanna að
draga úr eða fella
niður umsvifsín hér
á Miðnesheiði."
Spurningin er einfaldlega þessi:
Hvað er til ráða? Því er til að svara,
að mínu áliti, að á meðan ekki er
útlit fyrir að létti til á fjármagns-
mörkuðunum, þá batnar ástandið
ekki. Þeir tímar eru að baki, sem
einkenndu markaðinn hér, að
menn fóru sínu fram með afar
óraunsæjum hætti og svifust nán-
ast einskis í fjárfestingum. Keyptu
nánast allt sem losnaði í fyrirtækj-
um. - Afar ólíklegt er þó að nokkuð
af því hafí skilað sér sem arðbært
fé. Hér á landi hefur ekkert skilað
sér til baka í fjárfestingum nema
húsnæði, jafnvel bara veggir eða
annað sem líklegt er að geti orðið
íbúðarhæft. Þar hefur verið á vísan
að róa, og er enn, þótt nú megi lfka
búast við lækkun á fasteignamark-
aði eins og í öðrum greinum á fjár-
festingarsviðinu.
Menn eins þeir sem eru í forsvari
fyrir „Bakkavör Group" hafa líka
látið niður í töskur og selt umsvif
sín hér á landi og einbeita sér nú að
því að ná frekari fótfestu á megin-
landi Evrópu. Þeir hafa yfirgefið
sjávarútveginn og stefna á það sem
á ensku kallast „fresh-food supp-
lies“, sérpökkuð matvæli fyrir neyt-
endamarkaðinn. - Og það sem ein-
kennilegast er; manni sýnist að þar
sé helst um að ræða matvæli sem
síst tengjast sjávarafurðum. Manni
dettur í hug hvort þeir sjái lengra
fram í tímann en gerist og gengur
hjá íslenskum athafnamönnum -
að sjávarútvegur sé ekki lengur í
sókn, verðmæti sjávarafla sé á
hraðri niðurleið.
Já, það er ekkert of björgulegt
fram undan í íslenskum fjárfesting-
um, og ekki bæta útlitið þær fréttir
sem fylgja ákvörðun Bandaríkja-
manna að draga úr eða fella niður
umsvif sín hér á Miðnesheiði. Sú
ákvörðun gæti meira en líklega sett
efnahagslíf hér á landi svo illilega
úr skorðum að við þyrftum að byrja
nánast upp á nýtt, frá þeim tíma-
punkti er við lýstum yfir sjálfstæði,
árið 1944.
Það er áreiðanlega ekki af engu
að ríkisstjórninni fatast svo hrapal-
lega flugið í fjölmiðlasamskiptum
út af vamarmálunum sem raun ber
vitni. Það er ekkert annað en kata-
strófa (les: stórslys) ef svo er komið
að með brottför varnarliðsins sé ís-
land nánast við spítaladyrnar,
ósjálfbjarga eyþjóð sem verður
ekkert annað til bjargar en að segja
sig til sveitar í Evrópusambandinu
eða höfða með alveg nýjum hætti
til samkenndar hjá einni hinna sér-
hæfðu stofnana Sáms frænda. - Og
er þó ekki einu sinni ömggt að í
þetta sinn verði okkur kápan úr því
klæðinu.
Bandaríkjamenn hafa vel í lagt
varðandi aðstoð til íslendinga, allt
frá stofnun lýðveldisins, og voru
fyrstir þjóða til að viðurkenna það
strax eftir lýðveldistökuna. En okk-
ur brast bæði framsýni, kjark og
þor til að fylgja þeim reglum sem
gilda um sköpun og siðferði sem
giltu hjá öðmm ríkjum, sem stuttu
síðar losnuðu undan hrammi nas-
ismans í nágrannalöndunum. - Nú
er bara að bíða, og vona með kross-
lagða ftngur, og treysta á Guð al-
máttugan. Svo er fyrir að þakka að
hann hefur áður reynst okkur
nokkuð ömgg vörn. Kannski sú
besta þegar á allt er litið.
Þjóðbúningar í Árbæjarsafni

ÞRJÁR KYNSLÓÐIR: Sú minnsta er f 19. aldar upphlut, móðir hennar, næst henni, í 20. aldar
upphlut og amman f 19. aldar upphlut með sjal.
HANNES OG HALLDÓR: Rómantfk - pólitík?
Nóbelsskáldið
- góð ending
Óskar Sigurðsson skrifar:
Án efa má telja Hannes Hólm-
stein Gissurarson með hæfustu
og mikilvirkustu skrifurum sem
nú em uppi hér. Hann er djarfur,
en málefnalegur og einbeittur
þegar hann vill koma á framfæri
sínum hugðarefnum. Ég efa að
margir háskólaprófessorar skrifi
jafn mikið um samtímann og
Hannes gerir. Nú er hann að rita
bók í þremur bindum um Hctlldór
Kiljan Laxness, og í þessari röð.
Annar maður, Halldór Guð-
mundsson (fyrmm útgáfústjóri
Máls og menningar) er og sagður
vera með bók um nóbelskáldið í
undirbúningi, en líklega á mun
lengri tíma en Hannes. Það er
einmitt aðal Hannesar að hann er
bíður ekki boðanna, hann ræðst
að þeim og sigrar þá flesta. Fróð-
legt verður að lesa báða þessa rit-
höfunda fjalla um skáldið, hvorn
með sínum hætti, væntanlega.
Dóra Jónsdóttir skrifar:
Að undanförnu hefur nokkuð
verið rætt og ritað um þjóðbún-
ingana okkar, og í DV las ég pistil
um þetta efni þar sem vitnað var í
sjónvarpsfrétt um að hinn gamli
þjóðbúningur kvenna minnti um
of á „móður“ og „húsmóðurhlut-
verkið".
„Það er smáþjóðum
dýrmætt að eiga fal-
lega þjóðbúninga og
þekkjast afþeim, hvar
sem fólk mætir í þeim
vekja þeir verðskuld-
aða athygli. Þannig eru
þjóðbúningar jafnmik-
ilvægir og þjóðfánar og
þjóðsöngvar."
„Hinn íslenski, viðtekni þjóð-
búningur kvenna hefur hins vegar
verið í heiðri hafður að mestu
leyti, hjá þeim konum sem á ann-
að borð vilja halda honum við,"
sagði m.a. í nefndum pistli í DV.
Sunnudaginn 15. júní var hins
vegar haldið upp á 90 ára afmæli
Heimilisiðnaðarfélags íslands í
Árbæjarsafni í blíðskaparveðri og
við mikla aðsókn.
Þetta aldna félag hefur sýnt í
hug og verki hverju er hægt að
áorka og lagt kapp á að varðveita
sem flestar gerðir af íslensku
handverki. Það kemur í ljós að
flest af þessu handbragði tengist
þjóðbúningum og þessu til stuðn-
ings skörtuðu margar konur fjöl-
breyttum búningum, sem þær
höfðu saumað sjálfar á ýmsum
námskeiðum félagsins. - Til að
auka fjölbreytnina enn meir þá
voru þarna dömur á öllum aldri.
Undanfarna áratugi hefur það
vakið athygli hversu áhugi fólks
fyrir þjóðbúningum hefur farið
vaxandi, og um leið sést að fólk
kann að meta uppruna þeirra og
vill hafa þá sem réttasta.
Það er smáþjóðum dýrmætt að
eiga fallega þjóðbúninga og þekkj-
ast af þeim, hvar sem fólk mætir í
þeim vekja þeir verðskuidaða at-
hygli. Þannig eru þjóðbúningar
jafnmikilvægir og þjóðfánar og
þjóðsöngvar.
Með þessum skrifum sendi ég
mynd sem tekin er í Árbæjarsafni.
Myndin sýnir þrjár kynslóðir, sú
minnsta, sem situr í vagninum, er
í 19. aldar upphlut og er rétt orðin
ársgömul, móðir hennar stendur
næst henni í 20. aldar upphlut og
amman er í 19. aldar upphlut með
sjal.
Það sem gerir fatnað að þjóð-
búningum er það að vera notaður
af þjóðinni í fjölda ára, rétt eins og
við segjum þjóðsögur af því að
þær eru gamlar og góðar sögur,
sem hafa verið sagðar mann fram
af manni í aldaraðir.