Dagblaðið Vísir - DV - 18.07.2003, Blaðsíða 15
FÖSTUDAGUR 18.JÚLI2003 SKOtHtN 15
Sigurförin
Grímur
Sjálfsagt hefur það nú gerst ein-
hvern tíma áður að íslending-
um sé boðið á erlendar ráð-
stefnur en ekki getur það verið
algengt.
Að minnsta kosti létu fjölmiðlar
hér eins og meiri háttar straum-
hvörf hefðu orðið í vikunni og sjálf-
ur Tony Blair beðið sjálfa Ingi-
björgu Sólrúnu Gísladóttur að
koma nú þegar til Lundúna til
fundar við sig, Clinton og Alastair
Campbell.
Markverðari öðrum ferðum
Þótt ferð Ingibjargar á fundinn
með Blair hafi kannski verið lítið
skref fyrir mikinn stjórnmálamann
var hún slíkt stærðarstökk fyrir
jaftiaðarmannahreyfingu heimsins
að meira að segja hinn rótgróni og
staðfasti íslenski stjómmálaflokk-
ur, Samfylkingin, sendi stöðugar
tilkynningar og frásagnir af gangi
mála til allra íslenskra fjölmiðla
sem vitaskuld bmgðu skjótt við,
eins og jafttan þegar faxtæki Sam-
fylkingarinnar byrja að mala.
Þótti sigurför Ingibjargar aug-
sýnilega mun markverðari en þær
ferðir sem aðrir leiðtogar ísiensku
stjómarandstöðuflokkanna fara
vafalaust reglulega. Enginn þarf að
minnsta kosti að efast um að þeir
Steingrímur J. Sigfússon og Ög-
mundur Jónasson heimsæki ríkis-
stjóm Norður-Kóreu reglulega til
skrafs og ráðagerða, og er mikils að
vænta af samstarfi þessara frjáls-
lyndu afla.
Staðreyndin er sú,
hvernig sem ákveðnir,
og ekki síður óákveðn-
ir, fréttamenn láta, að
Vilhjálmur Þ. Vilhjálms-
son erlngibjörg Sólrún
Gísladóttir Sjálfstæðis-
flokksins. Og öfugt.
Ekki er eins borðliggjandi hvert
formaður Frjálslynda flokksins
leggur leið sína en líklegast er að
hann geti náð samstöðu með karl-
inum í Tunglinu, það er að segja að
því tilskildu að hvor um sig slái lítil-
lega af ýtmstu kröfúm. - Jæja, nóg
um það.
Gisladottir, I.S.
Undanfama viku hafa íslenskir
íjölmiðlar látið eins og þeir haldi að
forsætisráðherra Bretlands hafi
ákveðið að taka sér ffí frá vopnaleit
og leyniskjalagerð til að funda með
tveimur alþjóðlegum stórstjörnum.
Önnur hafi verið Clinton, W.J., fyrr-
um forseti Bandaríkja Norður-Am-
eríku. Hin, og ekki ómerkari, hafi
verið Gisladottir, I.S., varaþingmað-
ur Reykjavíkurkjördæmis norður.
Engum fjölmiðlamanni virðist detta
í hug að allt og sumt sé að spuna-
verksmiðja breska Verkamanna-
flokksins hafi áttað sig á að Tony
Blair yrði nauðsynlega að komast í
alþjóðlegar fréttir fyrir eitthvað ann-
að en að vera ekki búinn að finna
vopnin hans Saddams. Þess vegna
hafi verið ákveðið að skjóta á ráð-
stefnu, fá Clinton til að tala út á
gamlan vinskap, og biðja svo
vinstrimiðjuflokkana í Evrópu að
manna salinn með sendinefndum.
í flestum löndum væriþetta auð-
skilið, en ekki á íslandi. A íslandi er
því einfaldlega slegið upp að Tony
Blair hafi kvatt Ingibjörgu Sólrúnu
Gfsladóttur til fundar við sig. En
BÆÐI BORGARFULLTRÚAR OG VARAÞINGMENN: Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson er Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir Sjálfstæðisflokksins. Og öfugt.
hugmyndin um að Blair hafi boðið
Ingibjörgu persónulega er auk þess
fráleit af annarri ástæðu.
Hver er Ingibjörg Sólrún?
Það er að segja: Af hverju í ósköp-
unum ættu erlendir þjóðarleiðtog-
ar að boða borgarfulltrúa og vara-
þingmann í Reykjavík á sinn fund?
Ef það hefði til dæmis verið hægri-
maðurinn Chirac, en ekki vinstri-
maðurinn Blair, sem boðaði til
fundarins - heldur einhver að hann
hefði boðað George W. Bush og Vil-
hjálm Þ. Vilhjálmsson til Versala?
Staðreyndin er sú, hvernig sem
ákveðnir, og ekki síður óákveðnir,
fréttamenn láta, að Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson er Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir Sjálfstæðisflokksins. Og
öfugt.
Þau eru bæði borgarfúlltrúar og
varaþingmenn, og hvorugt þeirra
hefúr umboð eigin flokksmanna til
að gegna forystuhlutverki á lands-
vísu. Munurinn á þeim er sá að Vil-
hjálmur Þ. Vilhjálmsson fer í próf-
kjör öðru hverju.
r andvana fæddur
Þannig má hagnast ágædega og
það þótt skrásetningargjald Há-
skóla íslands sé 32 þúsund krónur.
Fyrir sjómenn
Þeir sem sækja sjóinn geta aukið
töluvert við tekjur sínar með því að
fara í fæðingarorlof. Þeir eru fæstir
á sjó allt árið og ættu að eiga auð-
velt með að haga töku fæðingaror-
lofs með þeim hætti að þeir taki
það á þeim tíma sem þeir hvort eð
er væru í landi á lægri launum.
Fram að þeim tíma stunda þeir
fulla vinnu og kannski veiðist sér-
lega vel. Hagnaðurinn fer augljós-
lega eftir tekjunum. Kostnaður
skattgreiðenda er í samræmi við
það.
Jeppinn seldur
Sjálfstæðir atvinnurekendur eru í
sérlega góðri aðstöðu dl að há-
marka árangur sinn í viðskiptum
við fæðingarorlofssjóð. Taka má
sem dæmi eiganda fyrirtækis sem
hefur 500 þúsund krónur í laun.
Fyrir sex mánaða fæðingarorlof fær
hann 2,4 milljónir. Fyrirtækið á
hins vegar 5 milljóna króna jeppa
sem má selja dl að leysa út verð-
mæti í fyrirtækinu og hækka laun
eigandans upp í eina milljón. Þá
hækka bætur hans upp í 4,8 millj-
ónir.
Raunhæfir möguleikar
Nú gætu einhverjir spurt hvort
ekki megi misnota allt í hinu félags-
lega kerfi og hvort nokkur ástæða
sé dl að amast við þvf sérstaklega,
að hægt sé að misnota fæðingaror-
lofssjóð. Vissulega er nokkuð til í
því að bótakerfi sé alltaf hætta búin
hvað þetta snertir.
Því miður virðist vera
að koma í Ijós nú að
ráðherrann er ekki
bara ungur heldur líka
barnalegur, sem er
sjálfsagt oft kostur, en
alls ekki alltaf.
Það væri hins vegar ósanngjarnt
að halda því fram að bætur vegna
fæðingarorlofs séu jafnmikilvægar
og t.d. bætur vegna örorku og að
áhættan á misnotkun þeirra vegi
upp á mótí þeirri nauðsyn að
greiða bæturnar. - Þá er augljóst að
mun beinna liggur við að misnota
greiðslur úr fæðingarorlofssjóði
heldur en aðrar félagslegar bætur.
Fjárhagsstaða sjóösins
Nú hafa menn loks viðurkennt
það sem áður hafði verið spáð, að
fæðingarorlofssjóður verður fljót-
lega uppurinn. í aðdraganda laga-
setningarinnar hélt fjármálaráðu-
neyti því blákalt ffarn að kostnaður
vegna greiðslna úr sjóðnum yrði
um 3,6 milljarðar á ári.
Þegar svo nú er komið í ljós að
kostnaðurinn fer ekki undir 5 millj-
örðum, eins og ýmsir höfðu reynd-
ar reiknað út, er ljóst að einhverra
breytinga er þörf. Annaðhvort þarf
að hækka tryggingargjaldið enn
frekar en gert hefur verið, skatt sem
launþegar á endanum bera, eða
skrúfa fyrir einhverja þá leka sem
eru á fæðingarorlofssjóði.
Barnalegur ráðherra
Það var mikið gert úr því að end-
urnýjun hafi orðið á þingmannaliði
eftir síðustu kosningar með yngri
þingmönnum. Merkilegra þótti
jafnvel að nýr félagsmálaráðherra
kom úr röðum yngri manna í sín-
um flokki. Því miður virðist vera að
koma í ljós nú að ráðherrann er
ekki bara ungur heldur líka barna-
legur, sem er sjálfsagt oft kostur, en
alls ekki alltaf.
Ráðherrann kaus, eftir að viðvör-
unarbjöllur orlofssjóðs hringdu, að
láta strax uppi þá skoðun sína að
einu mögulegu aðgerðimar væm
að auka skattbyrði launþega og
tryggja nægilegt fé til sjóðsins. í
barnaskap sínum heldur hann að
það séu einhver takmörk á því
hversu hratt geti streymt úr opin-
bemm sjóðum. í einlægum barna-
skap sínum telur hann að hægt sé
að fullnægja þörfum þeirra sem
telja sig eiga rétt á orlofsorlofi.
Það liggur fyrir þingmönnum í
haust að koma eiidtverju skikki á
þetta nýjasta framlag bótakerfisins.
Skýra þarf ákvæði laga um fæð-
ingaorlof, setja þarf þak á greiðslur
úr sjóðnum og afnema bundna
skiptingu orlofsins milli foreldra og
jafna þar með rétt barnanna til
samvista við foreldra sína.
Áfram, stelpur
.Hlutfall kvenna sem útskrif-
ast úr háskólanámi hefur heldur
aldrei verið meira og sú stað-
reynd hefur minnkað muninn
enn frekar og mun vafalaust
valda enn meiri breytingum á
samsetningu vinnuaflsins á
næstu árum. Ég vil því minna
kvenréttindabaráttumenn sam-
tíðarinnar að minnast sigranna
með stolti, banka þrisvar með
hægri hönd I brjóstkassann og
halda áfram að vinna saman að
jafnrétti karla og kvennal'
María Sigrún Hilmarsdóttir
á Tíkin.is
Ávísanakerfi
.Þróunin innan skólakerfisins
hefur verið á þá vegu að greina
nánar hvaða kostnaður felst (því
fyrir hið opinbera að kenna ein-
um nemanda í einn vetur. Skref-
iö yfir í ávísanakerfi, þar sem
hver nemandi eða foreldrar hans
fá til dæmis ávísun á grunnskóla-
menntun eða framhaldsskóla-
menntun í einn vetur, er orðið
stutt og þarf ekki að leiða til
neinna byltinga, hvorki fyrir skól-
ana sjálfa né nemenduma. Ég sé
1 sjálfu sér engin sérstök vand-
kvæði á því að stíga skref í þessa
átt á næstu árum."
Birgir Ármannsson í viðtali
á Frelsi.is
Birgir Ármannsson.
Maðkað mjöl
.Flugleiðir virðast telja að þeir
geti komið fram við farþega sína
eins og þeim sýnist í krafti einok-
unarstöðu sinnar á flugmarkaðn-
um. Það er kannski ætlun Flug-
leiða að þeirra verði minnst í sög-
unni á sama hátt og dönsku ein-
okunarkaupmannanna sem seldu
íslendingum maðkað mjöl."
Bylgja Björnsdóttir í Opnu bréfi
til Flugleiða sem birt var
í Morgunblaðinu