Dagblaðið Vísir - DV - 09.08.2003, Blaðsíða 39

Sakamál
HVAÐ GERÐIST? Stúlku var nauðgað og móðir hennar og bróðir myrt.
HVAR? (Las Vegas.
HVENÆR? 4. apríl 2002.
LAUGARDAGUR 9. ÁGÚST2003 GVtm-GmBtm 43 ,
----------------------------------------
Hún varálitin ein höfuðstoð samfélagsins. Kona
sem hafði hugrekki til að segja glæpaflokkum og
fíkniefnasölum hverfisins stríð á hendur. Henni.
var hælt í blöðunum, henni var boðið að sjá um
dagskrárgerð í útvarpinu, borgarstjórinn hældi
henni á hvert reipi og hún var álitin góður kost-
ur til að taka við stöðu hans. Mary Thompson
varsú manngerð sem allir vildu þekkja og vildu.
hafa sem góðan granna. Svo var ungur maður
skotinn til bana í rúmisínu...
Það var í háskólabænum Eugene í Oregon-
ríki að ungur maður bankaði á glugga húss í
úthverfi. Það var klukkan 1.30 aðfaranótt 3.
október 1994. „Hann er örugglega sofandi,"
sagði ungi maðurinn við félaga sinn sem var
ári yngri, aðeins 17 ára. Þeir voru félagar í
glæpaflokki sem kallaði sig 74 Hoover Crips.
Félagarnir fóru hljóðlega að bflskúrnum og
komust auðveldlega inn í hann og þaðan var
greið leið inn í eldhúsið.
Þaðan fóru þeir rakleitt inn í herbergi 18
ára pilts sem rumskaði við komu þeirra. Ann-
ar innbrotsmannanna var með skammbyssu
og beindi henni að höfði unglingsins í rúm-
inu og skaut hann í hnakkann. Verkefninu
var lokið og piltanir hröðuðu sér út og óku á
brott í bfl sínum.
Klukkustund síðar hringdi síminn hjá
rannsóknarlögreglumanninum Jim Michaud
sem var nýsofnaður eftir 14 klukkustunda
vakt. Hálftíma síðar var hann kominn að hús-
inu þar sem glæpurinn var framinn. Aaron It-
urra lá enn í rúmi sínu og var með lífsmarki
en sjúkraliðar vöruðust að hreyfa hann og
búist var við að hann gæfí upp öndina á
hverri stundu.
Móðir hans, Janice Iturra, beið f eldhúsinu
og reyndi að hugga fjögur önnur börn sín.
Hún sagðist ekki hafa hugmynd um hver
hefði skotið son sinn sem hún kvað vera
prúðan pilt sem ekki kærði sig um að vera í
vondum félagsskap og hefði ávallt haldið sig
frá vandræðum. Hins vegar var hann með-
limur í samtökum sem höfðu á stefnuskrá
sinni að vinna gegn glæpahópum unglinga
og reyna að leiða meðlimi þeirra til betri veg-
ar. Það gæti verið ástæða þess að hann var
skotinn.
Aaron dó skömmu síðar og áður en morg-
unskíman roðaði austurhimininn stóð morð-
inginn á bökkum Williametteár og eftir að
hafa fullvissað sig um að enginn óviðkom-
andi væri nærri kastaði hann skammbyss-
unni í ána og skundaði að pallbfl sem beið
hans og ekið var á bott.
Blásið til sóknar
Lögreglan í bænum ráðlagði Michaud
rannsóknarlögreglumanni, sem annars hafði
aðsetur í borginni Portland, að hafa samband
við Mary Thompson sem gæti gefið honum
nánari upplýsingar um glæpaflokka unglinga
í nágrenninu. Hún væri lfkleg til að vita flest
um þá og starfsemi þeirra. Michaud minntist
þess að hafa lesið um dáðir frúarinnar og hve
ötullega hún gekk fram í því að vinna gegn
skipulögðum glæpum í sínum bæ.
Þegar ungmennin hófu að skipuleggja af-
brotastarfsemi sína kringum 1991 varð sonur
hennar, Beau Flynn, einn hinna fyrstu til að
ganga í 74 Hoover Cisp. Hann var aðeins 13
ára þegar hann var fyrst handtekinn fyrir
hvinnsku og var um tíma hafður á betrunar-
hæli fyrir unglinga.
Það var upp úr því sem Mary Thompson
sté fram í sviðsljósið. Hún var þá stæðileg
kona, þrekin og örugg með sig og var að nálg-
ast fertugsaldurinn. Baráttu sfna hóf hún
með því að ávarpa óttaslegna foreldra og
VANDLÆTARINN: MaryThompson barðist ötullega
gegn glæpastarfsemi í heimabæ sínum og var ein höf-
uðstoð samfélagsins. En hún var ekki öll þar sem hún
var séð.
„Vitfirringurinn" var gælunafn sem kunningjar gáfu
Joe Brown sem var reiðubúinn að vinna skitverk fyrir
foringja 74 Hoover Cisp-glæpaklíkuna.
segja þeim að fyrst þetta hefði komið fyrir í
hennar fjölskyldu gætu þeir alveg eins búist
við að glæpalið kæmi upp í hvaða fjölskyldu
sem væri og enginn gæti verið öruggur um að
börnin leiddust ekki út í afbrot í slæmum fé-
lagsskap annarra.
Brátt var Mary fengin til að flytja boðskap-
inn á námskeiðum f framhaldsskólum, þar
sem kennt var hvernig unglingar ættu að var-
ast óhollan félagsskap. Hún var beðin um að
leiða samtök sem höfðu þetta að markmiði
og vegur hennar innan samfélagsins óx hrað-
fara. Horton borgarstjóri sagði að bæjarfélag-
ið þyrfti á hundrað slflcum boðberum að
halda og samfélagið yrði byggt utan um ein-
staklinga eins og Mary Thompson, sem var
dillað í sjónvapi, útvarpi og blöðum, og vin-
sældir hennar og áhrif urðu æ meiri.
Dag nokkurn í febrúar 1994 hringdi Mary í
Janice Iturra og sagðist vera að fara í fyrir-
lestraferð í framhaldsskólum og vildi hún
gjarnan hafa pilt eins og Aaron son hennar
með sér og væri hann líklegur til að flytja
ávörp og hafa góð áhrif á unglingana.
Aaron var hár vexti og sterklega byggður.
Þegar hann var yngri daðraði hann svolítið
við glæpaflokka unglinga en fann brátt að
þeirra lffssýn átti ekki við hann og sneri hann
sér að námi og íþróttaiðkun. Lakari krökkum
þótti ekki vænlegt að kássast upp á hann.
Fyrirmyndarpilturinn varð fljótlega einn
aðaltalsmaður Mary og hugsjóna hennar og
hún og Janice urðu nánar vinkonur. Meðal
þess sem Aaron tók sér fyrir hendur var að
tala um fyrir syninum Beau sem átti erfitt
með að slíta sig frá afbrotaflokkunum.
Villur vega
Rannsóknarlögreglumenn heimsóttu
Mary Thompson sem þeir töldu að gæti gefi
þeim vísbendingu um hver eða hverjir
myrtu Aaron Iturra. Hún lá ekki á liði sínu en
skýrði frá því að meðlimur glæpaklíku í
Portland hefði heimsótt sig og spurt um Aar-
on. Nafn hans var Sonny og var hún þess
fullviss að hann væri bendlaður við glæpinn.
Enginn Sonny var á lista lögreglunnar í
Portland sem meðlimur í glæpagengi.
Michaud lögreglumaður velti því fyrir sér
hvort Mary hefði skrökvað af ótta við að
lausmælgi yrði hefnt.
Nú fóru lögreglumennirnir að rannsaka
gömul unglingaafbot og glæpaferil þeirra
sem þar voru að verki. Fjöldi ungmenna sem
þekktu Mary voru yfirheyrð en ekkert þeirra
bendlaði neinn við morðið. En tvö nöfn
komu upp aftur og aftur í rannsókninni. Joe
Brown og Jim Elstad voru þar meira áber-
andi en aðrir og voru oft í heimsóknum hjá
Mary og ákvað Michaud að yfirheyra hana á
ný.
Þá skýrði hún svo frá að fyrir um þrem vik-
um hefðu Beau sonur hennar og Aaron ver-
ið handteknir ásamt nokkrum öðrum ung-
lingum. Þeir lentu í slagsmálum við pilt í
verslun og einhver hafði gripið til hnífs og
rispað maga unga mannsins sem slegist var
við. Aaron sagði lögreglunni að Beau hefði
haldið á hnífnum og væri hann reiðubúinn
að vitna um það.
Nú var morðmálið leyst og
hefði átt að vera úrsögunni
hvað lögreglurannsókn snerti.
En Michaud lögreglumaður
var ekki ánægður. Hann vissi
afreynslu sinni að ótíndir bóf-
ar í glæpaflokki frömdu ekki
svo alvarlegan glæp nema eft-
ir skipunum að ofan. En hver
var foringinn?
Mary lýsti því sfðan þegar piltarnir tveir
hófu að ræða um að ryðja Aaron úr vegi.
Voru það þeir Elstad og Joe Brown? var
spurt. Hún kinkaði kolli. Hún sagði þá hafa
komið heim til sín um miðja nótt og sagst
hafa banað Aaron en verið of skelkuð til að
skýra lögreglunni frá vjtneskju sinni.
Elstad og Brown voru teknir til yfirheyrslu
og brátt urðu þeir tvísaga og að því kom að
þeir fóru að kenna hvor öðrum um að hafa
myrt piltinn. Þeir voru leiddir að ánni þar
sem þeir viðurkenndu að hafa kastað morð-
vopninu frá sér en veiðimaður var þá þegar
búinn að finna byssuna.
Mánuði síðar játuðu strákarnir gegn lof-
orði um að dómurinn hljóðaði upp á fang-
elsisvist og að þeir hefðu leyfí til að sækja
um náðun ef þeir hegðuðu sér vel í fanga-
vistinni.
Nú var morðmálið leyst og hefði átt að
vera úr sögunni hvað lögreglurannsókn
snerti. En Michaud lögreglumaður var ekki
ánægður. Hann vissi af reynslu að ótíndir
Hlýddi hverri skipun foringjans. Jim Elstad taldi það
sóma að vera valinn til að myrða félaga sinn.
bófar í glæpaflokki frömdu ekki svo alvarleg-
an glæp nema eftir skipunum að ofan. En
hver var foringinn?
Hann minnti að hafa rekist á nafn Mary
Thompson í einhverjum málum sem hann,
rannsakaði og við eftirgrennslan kom í ljós
að hún hafði dregið sér fé hjá fyrirtæki sem
hún vann hjá f Portland. Hún hafði logið til
um menntun sfna og síðan fundust gögn
sem sýndu að konan hafði komið upp um
fíkniefnasala til að sleppa sjálf við ákæru fyr-
ir sömu sakir.
Þrátt fyrir mótmæli aðdáenda Mary innan
löggæslunnar fékk Michaud leyfi til að hlera t _
síma hennar og hófst hlustun þann 13. jan- '
úar 1995. Til að gera langa sögu stutta leið
ekki á löngu áður en íyrir Iágu margháttaðar
upplýsingar um að Mary barðist ekki aðeins
gegn glæpastarfsemi opinberlega heldur var
hún sjálf stofnandi og aðalforingi klíkunnar
74 Hoover Crisp og stjórnaði henni af hörku.
Upphaflega var meiningin að vernda soninn
Beau Flynn frá því að lenda aftur í betrunar-
stofnun. Samt sem áður var hann hvattur til
glæpaverka og útveguð byssa til að hafa eitt-
hvað í höndunum þegar í harðbakkann sló.
Skipt um hlutverk
Fyrirmyndarborgarinn var handtekinn og
varð nú skaplyndið og framkoma allt önnur
en þegar ræður voru fluttar til að berjast
gegn glæpaklíkum. Mary var öskureið þegar
hún sagðist hafa skipulagt morðið á Aron
þegar hann hótaði að bera vitni um að Beau
sonur hennar hefði beitt hníf í slagsmálum á
sínum tíma.
Hún fékk einn strákanna í klíkunni til að
hringja í Aaron til að tryggja að hann væri
heima. Sá sagði sig hafa grunað hvað til stóð
en ekki þorað annað en hlýða og að leyna
vitneskju sinni fyrir lögreglunni af hræðslu
við að næst kæmi röðin að honum því að
strákarnir í glæpaflokknum vissu hve ill-
skeytt kvensan var.
Eftir verknaðinn fóru þeir heim til Mary
og sögðu tíðindin. Hún ók þeim þá heim í
pallbfl sínum. Komið var við á árbakkanum^
þar sem morðvopnið var skilið eftir.
Mary Thompson var ákærð fyrir að hafa
hvatt til og skipulagt morð þegar hún stjórn-
aði glæpaklíku unglinga í heimabæ sínum.
Hún var dæmd í lífstíðarfangelsi án réttar til
að sækja um reynslulausn.
74 Hoover Crisp var ekki lengur ógnun við
friðsamaborgaraíbænum Eugene.