Dagblaðið - 22.06.1978, Blaðsíða 2

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 22. JÚNl 1978.
Einarlóhannesson:
OPIÐ BRÉF TIL
JÓHANNESAR
A ÁNABREKKll
1 Síðari hluti
2
f
, Elías Davíðsson:
Aiþjóða gjaldeyris-
sjóðurinn styrkir
kapítahskt hagkerfi
— Athugasemd við útvarpsf rétt
í kvöldfréttum sunnudaginn 18.
júni sl. var flutt stutt yfirlit yfirstjórn-
málaþróun i Perú. Það er alltaf
ánægjulegt að heyra í útvarpinu frá-
sagnir frá öðrum löndum en þróuð-
ústu iðnaðarríkjum, enda er efnahags-
skipan íslands að mörgu leyti lík efna-
hagsskipan margra þróunarríkja.
Það sem vakti sérstaklega athygli
mina i téðum fréttapistli, var fullyrð-
ingin um það að Perústjórn „þyrfti á
erlendum lánum að halda til að koma
efnahag landsins á réttan kjöl". Enn-
fremur var að þvi vikið, að Alþjóða
gjaldeyrissjóðurinn (IMF) hefði kraf-
izt af stjórn Perú „strangra” skilyrða
fyrir láni úr sjóðnum. s.s. afnáms nið-
urgreiðslna á matvörum og þjónustu.í
pistlinum kom og fram. að þessar efna
hagsaðgerðir hefðu kostað lif margra
manna sem tóku þátt i verkföllum til
að mótmæla tilræði herforingjastjórn-
ar við kjör alþýðu. Lögregla herfor
ingjastjórnarinnar i Perú hlýddi ber-
sýnilega á tilmæli, sem komu frá ráða-
mönnum IMF í Washington og varði
stjórn landsins með vopnavaldi.
Nú vill svo til. aðóskrifað markmið
Aiþjóða gjaldeyrissjóðsins er að renna
stoðum undir kapitaliskt hagkerfi i öll-
um þátttökurikjum sjóðsins. Þetfa er
engin hugsjón heldur byggist á þvi að
hel/tu eigendur sjóðsins. þ.e. rikis
stjórnir öflugustu Vesturlanda. fara
þar með umboð fyrir fjölþjóða hringa
og stórbanka sína, sem leita hvarvetna
i heiminum að efnahagslegum og fjár-
hagslegum ítökum.
Til þess að ná markmiðum sinum
beitir sjóðurinn (IMFl útsmognum
hagrænum aðferðum sem þyngja
smám saman skuldabagga viðkomandi
lántökurikja. Með auknunt skuldum
reynist sjóðnum auðveldara að krefj-
ast undirgefni stjórnvalda i viðkom-
andi rikjum. Þegar skuldir cinhvers
ríkis eru orðnar nægilega miklar getur
IMF loks skipað fyrir um efnahags-
stefnu viðkomandi rikis og stýrt henni
í þá átt, sem alþjóðlegir peningafurstar
heimta. Algengustu fyrirmæli IMF til
stjórnvalda þjóðrikja eru þau að láta
skera niður opinbera þjónustu,
Einsöngvarakvartettinn ætti
að læra textana utanbókar
Tilraunir Perúmanna til að losna úr greipum fjölþjóða auðhringa og peningastofn-
ana bvrjuðu árið 1968. Nú virðist sem þessar tilraunir hafi farið út um þúfur með
nokkuð svipuðum hætti og gerðist i Chile.
Anna skrifar.
Eftir að hafa horft á hátiða-
dagskrána 17. júni í beinni útsendingu
á laugardagskvöld dettur manni i hug
hvort Einsöngvarakvartettsmenn hafi
virkilega ekki kunnað textana við
lögin sem þeir sungu.
Þeir trónuðu þarna uppi á sviðinu
með stóreflis bækur sem þeir rýndu i
allan timann sem þeir sungu. Þeir
hefðu bara átt að sjá hvað þetta var
—
minnka kaupmátl launa og auka
launamismun, færa opinber fyrirtæki i
hendur einkaaðila, veita einkafyrir-
tækjum skattaívilnanir, fella gengi. af-
nema innflutningshömlur á lúxusvör-
um. opna rikin fyrir erlendum fyrir-
tækjum.o.s.frv.
Sé litið til Perú, þá hafa þarlend
stjórnvöld neyðzt á siðustu árum að
framkvæma flestar ef ekki allar ofan-
greindar aðferðir, skv. fyrirskipunum
frá „sérlræðingum" IMF i Washing-
ton.
Skv. Business Latin America frá 13.
okt. 1976 hefur nettó fjárstreymi frá
dótturfyrirtækjum fjölþjóða fyrir-
tækja i Perú til höfuðstöðva erlendis
aukizt úr 114 milljónum dollara árið
1974 i 305 milljónir árið 1975. eða um
168%. Samkvæmt Latin American
Economic Report frá 20. júlí 1976
náðist samkomulag um 240 milljóna
dollara lán frá bandariskum bönkum
til Perú fáeinum dögum eftir að ný
hægri stjórn i Perú ákvað að skila fisk-
iðnaöinum i hendur einkaaðila og
innilega hallærislegt, allavega í sjón-
varpinu.
Lummurnar höfðu ólíkt betri sviðs-
framkomu og bera ekki ábyrgð á því
þótt ekki heyrðist sem bezt i þeim
öllum til aðbyrja með.
Mér finnst satt að segja að
söngvarar verði að læra textana utan
að, ef þeir ætla sér að troða upp á
annaðborð — þaðer alveg lágmarks-
krafa.
opna frumskógarsvæði og landgrunn-
ið erlendum oliuleitarfyrirtækjum.
Skýrslan getur þess einnig. að fáum
vikum áður felldi stjórnin gengi Sols-
ins (mynt Perúmanna) um 31% og
ákvað að skera niöur að verulegu leyti
opinbera þjónustu. Og nú fyrir stuttu
upplýsti Engineering and Mining
Journal að ráðgerðar séu lagabreyt-
ingar i Perú sem myndu stuöla aðend-
urkomu erlendra auðhringa á sviði
námavinnslu.
Tilraunir Perúmanna til að losa sig
úr greipum fjölþjóða auðhringa og
peningastofnana byrjuðu árið 1968.
Nú virðist sem þessar tilraunir hafi
farið út um þúfur með nokkuð svipuð-
um hætti og gerðist i Chile. í báðum
þessum löndum reyndi tiltölulega
framfarasinnuð stjórn að endurheimta
sjálfstæði landsins og ganga i berhögg
við hagsmuni bandariskrar heims-
valdastefnu. í báðum tilfellum mis-
tókst tilraunin m.a. vegna þessaðfjár-
málastofnanir heimsvaldasinna. Al-
þjóða bankinn og Alþjóða gjaldeyris-
sjóðurinn beittu mætti sinum til að
knýja ríkin til uppgjafar.
Hvernig væri ef fréttamenn og hag-
fræðisérfræðingar ísl. fjölmiðla
kynntu sér svolitiö raunverulegt eðli
Alþjóða gjaldeyrissjóðsins? Bandariski
stjórnmálasérfræðingurinn Cheryl
Payer lýsir itarlega i bók sinni Skulda-
gildran: Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn
og þriðji heimurinn (The Dept Trap:
The IMF and the Third World. útg.
Penguin 1974), eðli og aðferðum sjóðs-
ins. Slikt nám væri öllum hollt sem
vilja átta sig betur á laumulegum sam-
skiptum Seðlabanka Islands við IMF
og skilja tilgang skuldagildrunnar. sem
lögð hefur verið fyrir íslendinga
með aðstoð dyggra þjóna.
Fyrri hluti þessa bréfs birtist i DB í
gær.
Á fundi 21. april 1974 er bókað:
„Ályktar fundur i veiðifélagi Langár
og Urriðaár 1974, (þvi Urriðaár?), að
þar sem beðið var aðeins um yfirmai á
Langá 1969 að Sveðjufossi og yfir-
matsnefnd virðist ekki hafa fjallað um
svæðið frá Sveðjufossi að Langárvatni
til arðskrármats, liggur það í augum
uppi, aö sérmat það sem undirmats-
menn staðfestu 10. okt. 1969. um
svæói þetta. sé gildandi.”
Sem sé, þið biðjið um yfirmai að
Sveðjufossi, eigendur Grenja og Litla-
Fjalls biðja um, að ekki verði metið
svæðið ofan við Sveðjufoss, mats-
menn fara og skoða Grenjadal, gefa út
yfirlýsingu um að ekki séu efni til að
svo komnu máli að ákveða arðeining-
arofan Sveðjufoss.
Formaður matsnefndar segir: „Sé
undirmati vísað til yfirmats innan lög-
ákveðins tima, er undirmatið þar með
úrgildi fallið."
Ég skora á þig að upplýsa. hvar sé á.
eða veiðisvæði, sem yfirmat gildir á
hluta og undirmat á öðrum hluta. Þvi
mótmælir þú ekki strax yfirmatinu frá
1970? Heldur ferð 2—3 árum seinna
að gauka við að brjóta það mat, sem
þú baðst um og var framkvæmt eftir
þinum vilja.
3. júli 1977 heldur þú fund með
stjórnarmönnum veiðifélags Langár.
1 fundargerð cr bókað: „Í tilefni
þessa ályktar stjórnin að sanngjarnt sé
að Hvítsstaðir noti aðeins eina stöng
samtimis á bakka Hvitsstaða. gegnt
landi Stangarholts."
Og siðast segir i fundargerð: „Þá er
það i samræmi við tillögu Einars Jó-
hannessonar, sem samþykkt var á fé-
lagsfundi 8.12.'68 þess efnis, að
óheimilt sé að flytja veiðirétt milli
jarða.”
Ég bendi á það, að Mangi i Kross-
nesi. sem undirritar þessa furðulegu
fundargerð. er líka oddviti Álftanes-
hrepps. Hann semur við Hafstein um
að flytja veiðirétt Álftaneshrepps
niður. á móti landi Hvitsstaða. þar
sem hann telur sanngjarnt. að ekki
megi nota nema eina stöng samtimis.
Nokkrum dögum siðar leyfir þú Haf-
steini að flytja allt að 5 stöngum á
svæði Stangarholts, móti Hvitsstaða-
landi. Er hægt að komast lengra i
ósvifni en þú. Hafsteinn og hækjur
þinar i stjórn veiðifélagsins komast i
þessu máli?
Talað var um það á fundi að setja
ekki i gang teljarann í Skuggalossi
1976, en samt lést þú gera það og
lætur veiðifélagið greiða kostnaðinn.
Þú hefur vanrækt að hreinsa stigann i
Skuggafossi undanfarin ár. og nú var
stiginn opinn i vetur.
Þú sagðir á fundi 6. mai 1978. að
ég hefði brotið fleira en að taka upp
teljarann úr Skuggafossi. Teljarann
(trektina) tók ég upp m.a. vegna þéss
að þú settir hann niður i heimildar-
leysi.
Ég skora á þig að sanna að ég hafi
brotið lög eða reglur um Langá. Ég
bendi á það, að vaðall úr þér verður
aldrei lögbrot hjá mér, hvað oft sem
þúendurtekur hann.
Ég samþykkti að Ijúka þessu máli.
sem þú settir á stað, með peninga-
greiðslu 14. aprii s!.. taldi migekki geta
rætt það fyrr en því væri lokið, sem
annars hefði getað dregist i 1—2 ár i
viðbót.
Værir þú og hækjur þínar i stjórn-
inni menn að meiri, ef þið bættuð fé-
laginu það fjárhagstjón, sem þú hefur
valdið þvi með frumhlaupi þínu og
furðulegum málatilbúnaði.
Að siðustu legg ég fyrir þig nokkrar
spurningar, sem vissulega væri fróð-
legt að fá greið og skýr svör við.
Hver gaf þér leyfi til þess, 24. júli
1975. að bæta 8 stangardögum j ána i,
júli og 8 stangardögum í september?
Hverjir voru í vitorði með þér að
taka 46 daga 1973. sem veiðimála-
stjóri neitaði um?
Þarft þú ef til vill ekki að ræða eða
fá samþykki veiðimálastjóra fyrir
stangaraukningu? ef þér býður->vo við
að horfa.
(Það má segja. Miklir menn erum
viðHrólfurminn).
Hvenær fékkst þú fundarsamþykkt
til að höfða málið gegn mér? Ekki
finnst neitt um það bókað.
Ég ætla svo ekki að fara fleiri orð-
um um þessi mál að sinni. enda þótt af
nógu sé að taka. En ég vonast til þess
að þú haldir nú að þér höndum um
sinn og hafir vit á þvi að reyna ekki
svona málatilbúnað eftirleiðis og hafir
þannig e.t.v. lært eitthvað á reynsl-
unni.
Þá er tilgangi minum náð.
Jarðlangsstöðum i júni 1978
Einar Jóhannesson.
Hringið í
síma
27022
milli ki. 13
ogl5
eða skrifið