Dagblaðið - 26.10.1979, Blaðsíða 16

/V
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 26. OKTÓBER 1979.
Alþýðuflokksstjómin gefur
út lög um skattahækkanir
Um miðjan september gaf fyrrver-
andi ríkisstjórn út bráðabirgðalög
um hækkun á söluskatti og vöru-
gjaldi.
Þessi lög auka tekjur ríkissjóðs á
næsta ári um 13.5 milljarða króna.
Gert er ráð fyrir að ríkissjóður taki
skammtímalán á þessu ári að fjárhæð
4.5 milljarðar kr., sem greiðist síðan
upp af þessum tekjustofnum á fyrstu
mánuðum næsta árs. Hins vegar
aukast ríkistekjurnar um 9 milljarða
vegna næsta árs.
Þingrof ið felldi
lögin úr gildi
Með þingrofinu féllu bráðabirgða-
lögin úr gildi, þar sem þau höfðu
þegar verið lögð fyrir Alþingi og dag-
aði þar uppi. Stjórnarskráin mælir
svo fyrir, að bráðabirgðalög skuli
ætíð lögð fyrir næsta Alþingi á eftir
að þau eru gefin út. Nú samþykkir
Alþingi ekki lögin og falla þau þá úr
gildi. Þessu stutta Alþingi entist eðli-
lega ekki aldur til að samþykkja
bráðabirgðalögin.
Tækifæri til
skattalækkunar!
Hér höfðu báðir stjórnarflokk-
arnir, Alþýðuflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn, gullið tækifæri til
nokkurrar skattalækkunar. Lögin
voru fallin niður og þar með skatt-
arnir.
Alþýðuflokkurinn
og skattarnir
Þegar fjárlagafrumvarpið var í
undirbúningi og meginstefnan
ákveðin setti Alþýðuflokkurinn það
að skilyrði, að skattheimta til ríkisins
á árinu 1980 færi ekki yfir 29% af
þjóðartekjum. Þetta var skriflegt.
í samræmi við þetta gerir frum-
varpið ráð fyrir nákvæmlega 29% af
þjóðartekjum á ríkistekjum eða 330
milljörðum króna. Þegar Alþýðu-
flokkurinn var kominn á kosninga-
buxurnar og ákveðinn i að slíta
stjórninni tilkynnti hann að nú vildi
hann lækka ríkistekjurnar á næsta
ári um 7 milljarða króna.
En þegar lögin um hækkun skatt-
anna féllu úr gildi kom að því er ætla
mætti tækifærið til að framkvæma
skattalækkun. Hvers vegna var það
ekki notað a.m.k. að því marki sem
Alþýðuflokkurinn setti á seinustu
dögum ríkisstjórnarinnar?
Sjálfstæðisflokkurinn
og bráðabirgðalögin
En hvað um Sjálfstæðisflokkinn?
Kjallarinn
Tómas Árnason
„Hér höföu báöir stjórnarflokkarnir ..
gullið tækifæri til... skattalækkunar.”
UM LAUNSKOLA-
TANNLÆKNA
í Dagblaðinu 17. okt. er birt ljósrit G 50% 8.895.685
af útreikningum, sem Jón Aðalsteinn H 50% 7.679.490
hefir gert á launum tannlækna, sem I 50% 6.685.170
starfa hjá Reykjavíkurborg. J 50% 6.819.200
Samkvæmt þessum útreikningum K 50% 7.392.850
fara árslaun skólatannlækna upp í 30 L 50% 7.052.425
millj. M 50% 4.188.780
Þar sem hér eru tölur, sem ég N 50% 7.977.905
kannast ekki við langar mig að birta O 50% 2.053.735
lista yfir greidd laun til skólatann- P 50% 8.335.105
lækna frá 1. sept. ’78 til 1. sept. '79. Q 50% 6.068.620
Greidd laun til skólatannlækna frá 1. R S 70% 70% 7.147.815 7.256.695
sept. ’78 — 1. sept. '19. T 80% 12.718.855
Vinnu- U 100% 14.291.120
hlutfall: Árslaun; V 100% 13.126.250
A 50% 6.460.390 X 100% 13.363.610
B 50% 8.493.840 C 50% 6.049.890 D 50% 7.252.030 Eins og fram kemur á þessum lis(a, eru hæstu árslaun hálfsdags tann-
E 50% 9.177.605 læknis 9.177.605, sem með sömu af-
F 50% 6.023.140 köstum gæti þá komist upp í
18.355.210 með heildags vinnu.
Einnig sést að tannlæknar í hálfu
starfi ná hlutfallslega meiri afköstum
en tannlæknar í fullu starfi.
Mörgum finnst sjálfsagt þessi laun
vera nógu há, en enginn nálgast þó 30
milljónir. Þó eru þetta sömu tölurnar
og Jón Aðalsteinn byggir útreikninga
sína á. í hverju liggur þá skekkjan?
Jón tekur þann hluta ársins þegar
verðhækkanir og taxtahækkanir
Kjallarinn
Stefán Finnbogason
voru mestar og reiknar þar út meðal-
daglaun, margfaldar með 22 og fær
út mánaðarlaun og enn með 12 og
A „... en til þess þarf að sleppa sumarleyfi,
vinna jólaleyf! og páskaleyfi, en auk þess
þarf líka aö halda sömu vinnuafköstum og þau
gerast bezt í hálfsdags vinnu.”
fær út árslaun. Hann reiknar, sem sé,
ekki með neinum sumarleyfum né
lögbundnum frídögum.
Skrýtnir
útreikningar
Það er sjálfsagt rétt hjá Jóni Aðal-
steini að skólatannlæknar gætu
komist upp í 30 millj. í árslaun með
því að vinna fullan vinnudag 264
daga á ári, en til þess þarf að sleppa
sumarleyfi, vinna jólaleyfi og páska-
leyfi, en auk þess þarf líka að halda
sömu vinnuafköstum og þau gerast
best í hálfs dags vinnu.
En ég get ekki komið auga á
neinn jákvæðan tilgang með svona
útreikningum.
Eins og ég tók fram í grein í
Tímanum þ. 16. þ.m. er þaðengin ný
frétt, að tannlæknar hafi há laun og
ef breyta á til launajöfnunar í þjóð-
félaginu, þá verða tannlæknar að
sætta sig við það eins og aðrir sem
hafa laun yfir meðallag.
En þegar launatölurnar eru tvö-
faldaðar og birtar þannig í einu víð-
lesnasta blaði landsins, læðist að
manni sá grunur að tilgangurinn sé
ekki einungis sá að_reyna að breyta
launakerfinu til jöfnunar.
í áðurnefndri grein Dagblaðsins er
sagt að ég hafi vefengt fréttir Dag-
blaðsins um gulltryggingu skólatann-
lækna gegn öllu eftirliti.
Undanfarið hafa birzt í
fjölmiðlum áskoranir frá félaga-
samtökum kvenna, þar sem konur
eru hvattar til aukinnar þátttöku í
þjóðfélagsbaráttunni. Þar er jafn-
framt minnt á, að konur eru 50%
þjóðarinnar, en konur voru einungis
5% alþingismanna á siðasta þingi.
Það er vert að hugleiða, að þegar
framboðslisti Sjálfstæðisflokksins til
prófkjörs flokksins í Reykjavík var
birtur, voru samtals 22 fram-
bjóðendur, þar af 5 konur. Þá kom
strax fram athugasemd á þann veg,
að það væru alltof margar konur á
listanum; þær tækju bara atkvæðin
hver frá annarri. Þótt karlmenn
hefðu verið fleiri en þeir 17, sem á
listanum voru, hefðu vafalaust slíkar
raddir í þeirra garð aldrei heyrzt.
Hér er gamla fordómagrýlan á
ferðinni rétt einu sinni. Hvers vegna
teljum við konur eitthvað síðri til
starfa á sviði þjóðmála en karlmenn?
Við vitum mæta vel að hæfar konur
eru á engan hátt síðri en hæfir karlar
og eigum ekki að sætta okkur við, að
ein og ein kona fái að fljóta með á
lista, bara af því að hún er kona. Við
eigum að krefjast þess og ganga hart
eftir því, að konur fái jafnan rétt og
karlar í þessum efnum, enda sé farið
eftir hæfni einstaklinganna, cn ekki
kynferði.
Konum hefur lengst af verið ætlað
að skipa vissa málaflokka í þjóð-
félaginu, sem þótt hafa við hæfi
kvenna. Má þar ncfna málefni barna
á ölium sviðum, líknarmál og
málefni aldraðra,' svo eitthvað sé
nefnt. Þar hafa konur með geysileg'
um dugnaði, ósérhlífni og útsjónar-
semi náð ótrúlegum árangri. En eru
ekki konur nákvæmlega af sömu á-
stæðum fullt eins vel fallnar til starfa
í framkvæmdamálum þjóðfélagsins?
Sú húsmóðir, sem rekið hefur heimili
sitt af hagsýni, kann á sínu sviði ekki
síður til starfa en sprenglærður hag-
fræðingur, sem hefur alla sína
þekkingu úr bókum. — En hvorum
þessara aðila treystir þjóðfélagið
betur? Það treystir betur þeim
aðilanum, sem flettir upp i
doðrantinum og gel'ur formúlu fyrir
heimilisrekstrinum en hinum, sem
hefur með útsjónarsemi stýrt
heimilinu með því fé, sem hann hafði
til ráðstöfunar og varð að láta duga.
Hriktir í for-
réttindastoðum
Hér þarf vissulega breytinga við
og ekki sízt frá okkur konum. Við
viljum ekki lengur hlusta á gamla
sönginn um, að ,,á bak við sérhvern
gæfumann sé góð kona, sem styðji
hann með ráðum og dáð”. Eigum við
ekki einfaldlega að styðja hvert
annað í baráttunni? Ekki svo að
skilja, að gott samband milli hjóna
eða einstaklinga i sambúð sé ekki
mikil gæfa i lífinu, heldur hitt, að
konur og málefni þeirra hafa verið
afgreidd á þennan hátt í aldaraðir.
Það er reynt að brýna fyrir konum á
hinum ótrúlegustu vígstöðvum, að
þeim beri að vera heima;hlúa að
heimili og börnum og þær geti vel
geymt að fara út af heimilinu til
náms eða starfs, þar til börnin vaxi úr
grasi.
Kjallarinn
Amdís Bjömsdóttir
Þetta er allt gott og blessað, en
hver verður reynslan, þegar konan
hefur náð miðjum aldri, búin að
„gegna sínu hlutverki” og vill t.d.
hefja störf á vinnumarkaði? Þá
bregður öðru við: ,,Þú ert orðin of
gömul; þú ert ekki lengur gjaldgeng á
vinnumarkaði, því að þú hefur enga
reynslu. Þú átt ekki eftir svo mörg
starfsár, að það sé hagkvæmt að fá
þig í vinnu”. Ég veit, að margar
konur hafa þessa reynslu, þegar þær
hafa ætlað sér út á vinnumarkaðinn.
En á meðan hefur karlmaðurinn
starfað i áraraðir og er fastur í sessi
sem viðurkenndur þegn í þjóðfélag-
inu.
í framhaldi af þessu verður að
minnast þess, að nútíma þjóðfélag er
A „Viö eigum að krefjast þess og ganga
hart eftir því, aö konur fái jafnan rétt
og karlar í þessum efnum, enda sé farið eftir
hæfni einstaklinganna, en ekki kynferði.’