Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1973, Blaðsíða 129
HVÍLA GJÖRÐI HLAÐSÓL
129
Hér er einnig vísa þar sem hvert vísuorð er sér um efni og felur í sér sannyrði:
„[Virjðar fara til fjár, hestur er margur grár“ (sár skr. yfir) o. s. frv. Og önnur virð-
ist fjalla um hundana á bænum, sem hafa þá raunar verið nokkuð margir:
Um Krók vil eg kvæði byrja,
kappann Trýtil með,
Lómur sem lýðir spyrja,
ljúf er Budda í geð,
Vingull er vakur og snar,
vinnur ei Snati par,
Fundur er grimmur og fyrtinn mjög,
fljóðum gefur ei svar,
svo skal lykta ljóðum,
lofa eg hann eigi þjóðum.15
Jafnvel barnagælur, sem ekki komust auðveldlega á bækur fyrri manna, eiga hér
fulltrúa sem hefur smeygt sér inn á spássíu:
Skipið heitir öðlingur,
er hefi þig upp á sett.
Þú ert mikill villingur,
leikur mörgum prett,
nema þú stýrir strákskapnum stafrétt.16
Mest af þessum kveðskap raðast auðveldlega í flokka: afmorsvísur, skrifaravísur,
lausavísur um samtímaviðburði, fólk og störf þess og um dýr, auk barnagælunnar. En
eftir verður vísa sem erfitt er að átta sig á, og er engan veginn augljóst hvar ber að
skipa henni. Vísan er neðst á hl. 72v í handritinu og er á þessa leið með stafsetningu
skrifarans sjálfs:
Hvýla giordi hladsol
hvatvr er eg ad skera mat.
navd er i at baka bravd
býlivm lýster i svnd hýl.
favgvr er hvn fliodz hlýd.
fiollinn erv drifin mioll:
svnnann fara sumer menn.
selldv aptvr mier felld:
Af spássíuvísunum í Krossnessbók kynni þessi að verða einna minnisstæðust þegar
við fyrsta lestur, meðfram vegna þess hve hún er lítt skiljanleg. Samt er hvert orð
ljóst, nema þá helzt örnefnin sem menn hafa talið að hér séu, svnd hýl og fliodz hlýd.17
9