Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1973, Síða 125
NOTKUN BÓKA OG B ÓKASAFNA
125
hve mikill tími gengur stundum í það að finna slík hjálpargögn sem ég hefi nefnt og
læra að nota þau og hve mikið fálm mitt eigið starf hefir verið um notkun bóka. Mig
langar til að spara ykkur eitthvað af því ómaki, er ég hefi sjálfur haft - stytta ykkur
leiðina. Af því ég hefi um nokkur ár verið bókavörður á þessu safni og þekki það
því að likindum betur en þið, þá vona ég að minnsta kosti sá þátturinn geti komið
ykkur að einhverju haldi. - Að menn eru að vakna til meðvitundar um það, að nauð-
synlegt sé að veita ungum stúdentum einhverja leiðbeiningu í þessu efni, sýnir ekki
aðeins dæmi Ameríkumanna, heldur má hér minna á orð þýzka sagnfræðingsins Ernst
Bernheims í riti, sem heitir: Der Universitatsunterricht und die Erfordernisse der
Gegenwart (Berlin 1898). Hann segir: „Vanþekking um bækur er sönn svívirðing í
fari stúdenta nú á dögum. Ekki vantar það, að nógu margir bókartitlar eru lesnir
stúdentum fyrir úr ræðustóli kennaranna, en hvenær verður af því, að þeir geri sér
handgengin þessi tæki vísindamannanna og kennaranna? Oftast ekki fyrr en á síð-
ustu stundu, þegar prófið er fyrir dyrum, og aðeins í lítilfjörlegum mæli. Hver bóka-
vörður getur sagt kynjasögur af hinni mögnuðu bókfræðisvankunnáttu fullvaxinna
stúdenta og geymir sem kátleg skilríki margan bókabeiðnisseðil, þar sem bókabeið-
andinn hefir staðfest sannarlegt Testimonium paupertatis með undirskrift sinni. „Bók-
fræði“ er raunar of veglegt orð: Menn, sem komnir eru á hin síðari eða síðustu
háskólamisseri, eru oft ekki handgengnari vísindalegri bók en það, að þeir kunna
ekki einu sinni að færa sér efnisskrá hennar í nyt; algengar skammstafanir í tilvitn-
unum þekkja þeir ekki; - og það þótt á flestum æfingarstofum séu handhæg hand-
bókasöfn," bætir hann við. Nú eru Þjóðverjar einhverjir mestu bókabéusar ver-
aldar, svo þetta gæti verið okkur ástæða til að stinga hendinni í eigin barm.
Hvaða gagn þið nú hafið af þessum æfingum, mun fyrst og fremst fara eftir því,
hve lifandi þátt þið takið í þeim og hve ótrauðir þið verðið að spyrja um allt, sem
að þessu lýtur, og hreyfa mótbárum, þegar þið eruð á annarri skoðun en ég kann
að vera. Og umfram allt, komið þið með þær spurningar og verkefni, sem spretta af
námi hvers eins ykkar, svo skulum við hjálpast að að leita úrlausnanna.