Frjáls verslun - 01.12.1942, Blaðsíða 2
Stef n a
Kommúnisia:
unin í
isins
Landsverslunin írá síðustu styrjöld er óuppgerð og sLuldar enn riLissjóði stórfé.
J.
Þrír stjórnmálaflokkar hafa nýlega lýst yfir
því, að þeir séu fylgjandi því að ríkið taki í sín-
ar hendur utanríkisverzlun landsins. Þeir vilja
þjóðnýta öll utanríkisviðskipti á sama hátt og
gert hefir verið í Rússlandi. Ekkei't annað land
í heimi hefir, svo vitað sé, ráðist í það stór-
virki að taka alla verzlunina í sínar hendur.
Þetta er eitt aðalstefnumál íslenzkra kommún-
ista og nú er svo komið, að báðir hinir „vinstri“
flokkarnir eru nú einnig komnir á þessa línu.
Það vekur nokkra furðu, að Framsóknarflokk-
urinn, flokkur bænda og samvinnumanna, hefir
verið sveigður svo langt til fylgis við komm-
únista sem nú ber raun vitni. Er þetta ljóst
merki þess, hversu kommúnistaöflin eru sterk
í flokknum og hversu langt forustumenn hans
eru ltomnir frá liugsjónum samvinnuhreyfing-
arinnar.
Þjóðnýting verzlunarinnar er fyrir þessum
flokkum aðeins fyrsta skrefið á hugsjónabraut
kommúnista. Næst á eftir kemur þjóðnýting
útgerðarinnar. Þá fer enginn á sjóinn öðruvísi
en í þjónustu ríkisins og allar fleytur verða
þess eign. Því næst verða bændur sviftir jörð-
um sínum og þeir gerðir að daglaunamönnum
á sameignarbúum ríkisins. Óðalsbændur og
bjargálnamenn í sveitum eru í augum kommún-
ista eins og kaupmenn, útgerðarmenn og aðrir
sem einhvern sjálfstæðan atvinnuveg stunda.
Þeir eru í þeirra augum stórhættulegir menn
af því að þeir kunna að eignast eitthvað. En
ráðið gegn því er að þjóðnýta atvinnuvegi þess-
ara manna.
II.
Þótt þeir flokkar, sem fylgja kommúnistum
að málum um þjóðnýting verzlunarinnar, reyni
að láta í veðri vaka að þeir geri það til þess að
hamla á móti dýrtíðinni, þá blekkir slíkt eng-
ann heilvita mann. Þeir þykjast ætla að taka
gróðann af verzluninni til þess að lækka vísi-
töluna. Þeir þykjast ætla að minnka innflutn-
inginn með því að taka hann í hendur ríkisins.
Þeir þykjast ætla að lækka vöruverðið. Þeir
þykjast ætla að láta innflutning á nauðsynjum
sitja fyrir öllu öðru.
Allt eru þetta léttvægar ástæður, fyrir ríkis-
verzlun, svo léttvægar að furðu sætir. Allt þetta
er hægt að framkvæma án þess að til þess þurfi
að nota ríkisverzlun. Þess vegna er augljóst að
ekki vakir fyrir flokkunum að stofna til ríkis-
verzlunar af þjóðlegri nauösyn, heldur vegna
flokkslegra stefnumála. Þeir gera það vegna
þess, að öllum þessum áðurnefndu „vinstri“
flokkum er nú stjórnað aðallega af mönnum,
sem standa mjög nálægt kommúnistum í skoð-
unum. Margt fer nú að verða kyndugt í íslenzk-
um stjórnmálum. Kommúnistar eiga aðeins ör-
fá atkvæði í öllum sveitum landsins. Það sýnir
hug bænda til þessarar stefnu. En fulltrúar
þeir, sem bændur hafa kosið á þing, gera veg
konnnúnista sem mestan með því að taka upp
stefnumál þeirra og sjónarmið.
Það þarf elíki að þjóðnýta verzlunina til þess
að hið opinbera geti tekið af henni ■ gróðann.
Það þarf heldur ekki að þjóðnýta hana til þess
að draga úr innflutningnum eða til þess að
nauðsynjavörurnar sitji í fyrirrúmi. Vöruverð-
2
FRJÁLS VERZLUN