Frjáls verslun - 01.02.1951, Qupperneq 17
grímur Benediktsson gjaldkeri sjóðsins, tilnefndur af
Verzlunarráði Islands.
HaustiS 1945 gerðust all mikil tíðindi í sögu félags-
ins, er stofnaður voru innan vébanda þess þrjár laun-
þegadeildir, er hafa skyldu með
Launþega- höndum málefni launþega, einkum
deildimar. kjaramálin. Hafði verið skipuð 7
manna nefnd til að undirbúa stofn-
un deildanna og gera drög að reglugerðum, er þær
skyldu starfa eftir. Að því búnu var boðað til stofn-
funda og þeir haldnir þrjá daga í röð:
Skrijstojumannadeild V. R. var stofnsett 23. okt.
1945, og voru stofnendur hennar 69 að tölu. Formað-
ur var kjörinn Baldur Pálmason, og var hann það
fyrstu tvö árin, 1946—47, Pétur Ó. Nikulásson 1948
—49 og Njáll Símonarson 1950.
Ajgreiðslumannadeild V. R. var stofnuð 24. okt. s.
á. með 96 félagsmönnum á fundi. Formaður var kjör-
inn Björgúlfur Sigurðsson (1946), Jón Ólafsson 1947
og Björgúlfur Sigurðsson aftur 1948—50.
Sölumannadeild V. R. var sett á slofn 25. okt. s. á.,
og voru stofnendur 15 talsins. Formaður var kjörinn
Carl Hemming Sveins og endurkosinn næsta ár (1946
—-47), Jón Guðbjartsson 1949 og Bjarni Halldórsson
1950.
Stofnun þessarra deilda er ofur eðlilegt spor, sem
hlaut að verða tekið fyrr en síðar í slíku félagi sem
V. R., þar sem verzlunareigendur og launþegar eiga
jafnan aðgang. Hitt er aftur á móti efamál, hvort
rétt hefur verið að kljúfa launþega þannig í þrjár
deildir. Hygg ég að reynslan hafi fremur sýnt að það
hafi verið misráðið, a. m. k. hafa allar helztu um-
ræður um kjaramálin farið fram á sameiginlegum
fundi allra launþega í félaginu. Nú eru uppi raddir
um að gera annað af tvennu lil breytinga á J>essu:
1) Sameina deildirnar í eitt, eða 2) Kljúfa deildirn-
ar frá félaginu og stofna nýtt félag (hreint launþega-
félag) eða eitthvað í ])á átt. Er Jjegar búið að kjósa
nefnd til athugunar á þessu, og er ekki enn séð, hverju
muni fram vinda. Aðalfundir deildanna voru ekki
haldnir í haust eins og til stóð, þar eð Jietta var ])á
komið á döfina. — Annars hafa deildirnar sér í lagi
og sameiginlega oft og tíðum verið hinar })örfuslu,
og hefur kjaramálabaráttan eðlilega talsvert reynt á
þær.
Um launamálin skrifar núverandi form. launakjara-
nefndar V. R. sérstaka grein í þetta
Launamálin. hefti, svo að þar )>arf óefað engu við
að bæta. Aðeins vil ég undirstrika
það, að á síðasta áratug náðist langsamlega merkasti
rélaKsheimilisncfnd V.U.
Frá vlnstri: Geir Fenger, Sveinbjörn Árnason formaður
og Hafliði Andrésson.
áfanginn til J)essa á Jmóunarbraul kjaramála verzlun-
arfólks, er undirritaður var heildarsamningur um lág-
markskaup og kjör meðlima í V. R., J)ann hinn 18.
janúar 1946, og gilti samningurinn frá 1. jan. J)að
sama ár. Þar með var í fyrsta sinni ákveðinn fastur
grundvallar-„skali“ sem lágmark, og þá var einnig í
fyrsta skipti viðurkenndur samningsréttur V. R. Af
öllum stjórnarstörfum mínum í V. R. þykir mér vænst
um að hafa á stjórnarfundum í okt. og nóv. 1944,
fyrstur vakið máls á nauðsyn slíkra samningaumleit-
ana og eiga síðan sæti í þeirri nefnd, er leiddi málið
fram til sigurs. Það var sannarlega mikill fagnaðar-
dagur ]). 18. jan. 1946, er gengið var til undirskrifta
})essa samnings, eftir langvarandi umræðufundi og
argaþras vikum og mánuðum saman. Og þetta verður
ávallt talinn einn hinna helztu merkisdaga í sögu V. R.
Fkki voru allir hæstánægðir með launakjarasanni-
inginn en miklu voru J)eir færri en hinir. sem töldu
FRJÁLS VERZLUN
17