Frjáls verslun - 01.09.1960, Page 19

kallandi nauðsyn. Jafnstór bær, með jafnveiga-
mikið hlutverk í þjóðarbúskap Islendinga, getur
ekki lengur unað þeirri einangrun, sem háir vexti
hans og eðlilegum samskiptum við blómlegar
sveitir Skagafjarðar, og þjóðvegakerfi landsins.
Árið 1907 var sett hafnarreglugerð fyrir Siglu-
fjörð og hafnarsjóður stofnaður. Síðar voru sett
hafnarlög fyrir Siglufjörð og ný hafnarreglugerð
staðfest. Viti var byggður á Siglunesi 1908, og
1911 innsiglingarviti á Selvíkurnefi. Samfelldar
bryggjur eru nú meðfram allri Þormóðseyri að
austan og sunnan og suður með firðinum vestan-
verðuin. Tvær hafnarbryggjur eru hér: önnur
nýlega stækkuð mikið og er nú aðeins eftir að
steypa plötu ofan á hluta mannvirkisins. Fyrir-
hugað er að byggja svonefnda Innri-Höfn, þegar
fjárhagur kaupstaðarins leyfir. Hafnarskilyrði
hér eru góð og koma til með að verða einhver
þau beztu á landinu.
IV.
Sjávarútvegur hefur löngum verið aðalat-
vinnuvegur Siglfirðinga. Áður en síldveiðar
komu til sögunnar, var hákarlaveiðin uppistað-
an í útgerðinni og hákarlalýsi aðalverzlunarvar-
an hér og uppistaðan í efnahag íbúa og kaup-
túns. Skipin voru misstór, sum þilskip, og ým-
ist í eigu útvegsbænda eða verzlana. Árið 18(59
voru hér 14 hákarlaskip, og munu þau oftast
hafa verið milli 10 og 20. Þorskveiði var hér
einhver, en ekki stunduð af sama kappi og há-
karlaveiðin. Frá Siglunesi var þó allmikið útræði
öldum saman og þaðan sóttur sjórinn af mönn-
um úr nærliggjandi sVeitum og lengra að. Var
oft mannmargt á nesinu og gleðskapur sagður
mikill í landlegum. Þá munu Norðmenn hafa
stundað héðan hvalaveiðar seint á öldinni sem
leið. Höfðu þeir hér um 20 hvalabáta á árunum
1890—1900.
Árið 1880 var stofnað hér félag um síldveiðar
með nót við land eða í svonefnda síldarlása.
Voru veiðar þessar misheppnaðar, og lognaðist
félagið út af. Um 1903 vöktu Norðmenn Sigl-
firðinga til nýrrar vitundar um gildi síldveiða
og gjörðust hér brautryðjendur með hringnóta-
og reknetaveiði síldar. Þar með var hafinn sá
kafli í atvinnu- og þróunarsögu Siglufjarðar, sem
mestan þáttinn hefur átt í framvindu og frama
byggðarlagsins. Hér eru nú um 20 söltunarstöðv-
ar, 5 síldarverksmiðjur, 3 hraðfrystiliús, tveir tog-
arar, nokkrir fiski- og síldveiðibátar, auk fjölda
trillubáta. Þá er hér og tunnuverksmiðja, sem
starfrækt er á vetrum, og lítil niðurlagningar-
verksmiðja.
Sumarið 1959 voru saltaðar hér í Siglufirði
rúmlega 111.800 tunnur (af 216.000, eða um
51,7%). Utflutningsverðmæti síldarsöltunarinn-
ar í Siglufirði 1959, miðað við núverandi gengi,
mun vera um 93 milljónir króna. Til Síldarverk-
smiðja ríkisins, Siglufirði, bárust sumarið 1959
um 280 þúsund mál síldar (og úrgangs) og til
Síldarverksmiðju Siglufj .kaupstaðar, Rauðku, um
70.000 mál síldar (og úrgangs). Utflutningsverð-
mæti mjöls, lýsis og soðkjarna úr þessu hráefni,
miðað við núverandi gengi, mun vera nálægt
84 milljónum króna. Framleiðsla hraðfrystihúss
S. R., Siglufirði. árið 1959 var 52 þúsund kassar
freðflaka og hraðfrystihússins ísafoldar 16.800
kassar. Utflutningsverðmæti þessarar fram-
leiðslu, miðað við núverandi gengi, mun vera
um 21 milljón króna.
Verði afköst eða framleiðslumagn þessara at-
vinnugreina svipað í ár og sl. ár, færa þær þjóð-
inni gjaldeyristekjur sem nema ca. 198 milljón-
um ísl. króna, og er þá ekki meðtalið skreið,
saltfiskur, litflutningur fersksíldar né dósamats.
Enn mætti telja gjaldeyrissparnað vegna tunnu-
smíði, en hér voru smíðaðar 63.800 tunnur vet-
urinn 1959—60. Siglufjörður gegnir því þýðing-
armiklu hlutverki í þjóðarbúskap Islendinga í
dag.
V.
Helztu framkvæmdir á vegum bæjarfélagsins
á undanförnum og yfirstandandi ári eru þessar:
Nýbygging gagnfræðaskóla, stækkun og endur-
bygging barnaskóla, yfirbygging sundlaugar,
gerð nýrrar og stórrar hafnarbryggju, auk marg-
háttaðra smærri framkvæmda. Bærinn á Síldar-
verksmiðjuna Rauðku og myndarlegt raforku-
ver, Skeiðfossvirkjunina, í Stíflu í Fljótum.
Siglufjarðarkaupstaður hefur farið þá leið í
gatnagerð, að steypa upp göturnar smám saman.
Eru þegar nokkrar götur úr steinsteypu gjörðar,
en þröngur fjárhagur bæjarins síldarleysisárin
hamlaði því, að mikið væri færzt i fang í þessu
efni. Stofnkostnaður slíkra gatna er mikill, en
viðhaldskostnaður nær enginn.
Það, sem háir Siglufirði í dag, og brýnust
nauðsyn er úrbóta á, er einkum tvennt: Sam-
FRJÁUS VERZLUN
19