Frjáls verslun - 01.02.1961, Blaðsíða 15

að bjóða ferðamönnum. Þar er landslag lítið að svip,
tiltölulega fátt sögulegra minja og tæpast sjóbaðs-
fært öðrum en hraustmennum, nema fáa daga á
miðju sumri. En gott skipulag ferðamála, góð
þjónusta, hugkvæmni, ásamt snjallri auglýsinga-
tækni hefir á fáum árum gert Danmörku að einu
fjölsóttasta ferðamannalandi álfunnar.
Ef við höldum okkur enn við hið danska dæmi,
komum við auga á það, að ferðamennirnir, sem gist
hafa Danmörku, hafa ekki aðeins skilið eftir mikla
peninga í landinu fyrir keypta þjónustu og varn-
ing, heldur hafa þeir einnig skapað dönskum flutn-
ingafyrirtækjum mikiar tekjur, það er að segja
flugvélum, skipum og járnbrautum, sem flytja fólk-
ið að og frá landinu. Yið koinu þessa mikla fjölda
hafa myndazt viðskiptasambönd, sem orðið hafa
grundvöllur víðtækra kynna og samskipta. í því
sambandi er fróðlegt að líta til danska húsgagna-
iðnaðarins, sem nú leggur undir sig markaði í stór-
um stíl í Ameríku og víðar. Fljótlega eftir að ferða-
mannastraumurinn til Danmerkur fór að aukast
eftir síðustu heimsstyrjöld komu danskir húsgagna-
framleiðendur og arkitektar á fót sérstakri verzlun
í Kaupmannahöfn, sem beinlínis var sniðinn sá
stakkur, að lienni mættu fyrst og fremst hlotnast
viðskipti við ferðafólkið, sem sá þarna nýstárlegar
gerðir húsgagna. Margt mætti fleira nefna, svo sem
postulínsiðnað, silfur, gull og stál. Og sú kynning,
sem þessir gripir hafa skapað við heimkomu ferða-
fólksins hefir létt undir síðari markaðsöflun.
En hvað gera svo íslendingar til þess að hagnýta
þennan nýja alþjóðlega atvinnuveg tuttugustu ald-
arinnar? Það fer ekki mikið fyrir því. Gistihús hefir
ekki verið byggt í höfuðstað landsins síðan 1930,
cr ITótel Borg var byggð af stórhug og myndar-
skap. Enginn vegarspotti steyptur. Veitingastaðir
og gistihús víða um land í því ástandi, að landi og
þjóð er vægast sagt til lítils sóma. Og ömurlegast
af öllu er þó það, að Iandsmenn búa við slík ein-
okunarlög um móttöku erlendra ferðamanna, að
annað eins þekkist ekki einu sinni í neinu einj’æðis-
ríki vestan járntjalds, — jafnvel ekki í Portúgal.
þar sem ríkisafskipti eru þó mikil af flestu. Er þessi
löggjöf, sem nú hefir staðið hátt á þriðja áratug,
stöðugt vaxandi undrunar- og furðuefni þeirra út-
lendinga, sem hafa spurnir af ferðamálum á íslandi.
Árangurinn af þessari ríkiseinokun hátt á þriðja ára-
tug er slíkur, þrátt fyrir talsverðar auglýsingar
íslenzku flugfélaganna, að þessi fáu gistiherbergi,
sem til eru í Reykjavík, eru oft ekki fullskipuð
Skemmtifeiðaskip á norskum firði
meðan töfrar íslenzks sumars eru ríkastir.
íslenzkum ferðaskrifstofum er beinlínis bannað
að auglýsa landið sem ferðamannaland ókeypis í
auglýsingabæklingum og bókum, sem umboðsskrif-
stofur þeirra í öðrum löndum dreifa árlega í hundr-
uðum þúsunda eintaka. Og berist fyrirspurnir og
óskir um íslandsferð frá hópum eða einstaklingum,
sem þrátt fyrir allar tálmanirnar hafa frétt af þessu
töfralandi sumarævintýra, þá verður að svara þess-
um aðilum: Nei takk, við megurn ekkert fyrir ykkur
gera. Ef þið viljið endilega koma til íslands þá er
það íslenzka ríkið, sem segir ykkur fyrir verkum
um það, við hvaða aðila þið inegið höndla um ís-
landsferð ykkar.
Nú er það svo úti í hinum stóra heimi, að ekki
er það allt skaplaust fólk, sem að ferðamálum vinn-
ur — og hendir jafnan, að íslenzkar ferðaskrifstof-
ur fá þau svör til baka, að íslenzka ríkið geti að
vísu fengið að ráða því, að erlendar ferðaskrif-
stofur fái ekki að skipta hér við samstarfsmenn
sína og umboðsskrifstofur, en þeir geti þá sjálfir
ráðið því, að íslandsviðskiptin verði engin um
ferðamannahópa — og báðir aðilar þannig goldið
hvor öðrum líku líkt.
Það segir sig sjálft, að slík þróun er íslenzkum
málstað hvorki til sóma né hollustu og raunar í
FR.IÁLS VERZI.UN
15