Frjáls verslun - 01.12.1967, Blaðsíða 18

14
FRJÁLS VERZLUN
um tekin mikilvæg veiðisvæði hér
á heimamiðum.
Um álit mitt á reksturserfiðleik-
um togaranna get ég að öðru leyti
vísað til kafla í ávarpi þar um, er
ég flutti á aðalfundi Landssam-
bands íslenzkra útvegsmanna 2.
desember 1966, og erfitt er að
skýra í fáum orðum.
Endurnýjun togaraflotans þarf
að eiga sér stað með stöðugri þró-
un en ekki með þeim stökkum
sem hefur viljað brenna við hjá
okkur og með of löngum hléum
á milli, sem hefur það í för með
sér að beztu tækninýjungar geta
farið fram hjá skipum okkar.
Sérstök nefnd undir forystu Da-
víðs Ólafssonar, Seðlabankastjóra
vinnur nú að tillögugerð um fyr-
irkomulag og smíði á 3—4 togur-
,um eftir ákvörðun ríkisstjórnar-
innar frá sl. vetri. Álits nefndar-
innar er að vænta áður en langur
tími iíður.
FV: Hyggst ríkisstjórnin ekki
gera neinar gagngerðar ráðstafan-
ir í landhelgismálinu, þar sem vit-
að er, að landhelgisbrot keyra úr
hófi og það orð liggur á, að smærri
togbátar veiði innan landhelginn-
ar fyrir lokuðum augum Land-
helgisgæzlunnar?
RÁÐHERRA: Ríkisstjórnin hef-
ur mjög reynt á þá möguleika að
skapa þingmeirihluta fyrir aukn-
um togveiðiheimildum án tillits
til þess hvort um vélbáta eða tog-
ara er að ræða og vil ég í því til-
efni ennþá vísa til kafla í fyrr-
greindu ávarpi mínu þar um.
Hins vegar virðist svo, sem aii-
ir þingflokkar séu klofnir í mái-
inu og að ekki sé til þingmeiri-
hluti fyrir málinu í þessu formi
a. m. k. — Sjálfsagt verður áfram
haldið tilraunum til lausnar þessu
vandamáli enda er það knýjandi.
Um það atriði spurningarinnar
hvort veiðar smærri báta séu
stundaðar íyrir lokuðum augum
landhelgisgæzlunnar vísa ég til
dómsmálaráðuneytisins en undir
það ráðuneyti heyrir landhelgis-
gæzlan. Á móti þessu atriði vitn-
ar a. m. k. allur sá fjöldi báta sem
með stuttu millibili er staðinn að
ólöglegum veiðum.
FV: Finnst yður ekki, að upp-
bygging síldveiðiflotans sé of ein-
hliða, þar sem mikill hluti hinna
nýju skipa miðast svo til ein-
göngu við veiðar með nót?
RÁÐHERRA: Ég hef oft heyrt
þessari spurningu haldið fram, en
tel hana á misskilningi byggða a.
m. k. hvað meginþorra hins nýja
flota áhrærir. — Þeir bátar geta
hæglega stundað línu- og neta-
veiðar á vetrarvertíð og langflest-
ir með tiltölulega litlum breyting-
um einnig togveiðar.
Ágóðavonin í þessari starfsgrein
eins og öðrum ræður hins vegar
miklu um hvert veiðunum er beint
hverju sinni og það vart talið ó-
eðlilegt. Fyrir þjóðarbúið sem
heild er hins vegar æskilegast að
sem allra mest fjölbreytni í veiði
og vinnslu aflans verði ávalit a-
stunduð og allir mögulsikar til
aukinnar verðmætasköpunar að
fullu nýttir.
FV: Verður haldið fast við þær
hugmyndir, sem settar hafa verið
fram um endurskipulagningu
frystiiðnaðarins og hafa verið
orðaðar í ræðu hjá dr. Gylfa Þ.
Gíslasyni viðskiptamálaráðherra ?
RÁÐHERRA: Um þá athugun
eða kannanir sem hér er átt við,
var samkomulag við frystiiðnað-
inn um að láta fara fram. Gagna-
söfnun er nú lokið og fer úrvinnsia
þeirra nú fram. Þegar henni er
lokið, sem vænta verður fljótlega,
verður næsta verkefnið bein til-
lögugerð. — Tel ég að hiklaust
eigi að halda sig að framkvæmd
þess sem rannsóknin sýnir að til
bóta horfi fyrir þennan mikilvæga
atvinnuveg. Þetta er nauðsynlegt
fyrir fiskiðnaðinn sjálfan og ætti
að stuðla að aukinni getu hans til
greiðslu hærra fiskverðs til sjo-
manna og útgerðarmanna, og þar
með gerð tilraun til að bæta rekst-
ursafkomu beggja, sem er þjóðar-
hagur. — Við framkvæmd slíkrar
endurskipulagningar er nauðsyn
á nánu samstarfi við alla hlutað-
eigandi aðilja og þá ekki sízt lána-
stofnanir landsins.
Án einlægs samstarfs um úr-
bætur í þessum efnum er lítils ár-
angurs að vænta og munu þá fram-
lengjast þeir erfiðleikar sem við
er að etja og gengisbreyting lækn-
ar ekki.
FV: Eru til nokkrar tölur um
það, ráðherra, að hve miklu leyti
frystíhúsin nýttust árin 1960,
1964 og 1965?
RÁÐHERRA: Já, frá Fiskifé-
lagi íslands eru til tölur yfir árin
1960, 1964 og 1965 og sýna þær
nýtingu afkastagetu frystihúsanna
eftir landshlutum:
1960 1964 1965
% % %
Austfirðir . . 11,6 12,6 15,9
Suðurland . . . 15,6 22,5 28,4
Faxaflói . . 18,6 17,1 17,5
Breiðafj. ... 16,1 16,8 14,9
Vestfirðir . . 19,8 17,0 19,2
Norðurland . 20,6 14,2 16,6
Vegið meðaltal
17,6 17,3 19,0
FV: Hvaða þættir íslenzks sjáv-
arútvegs þarfnast helzt endur-
skoðunar og aðstoðar að dómi
ráðherrans?
RÁÐHERRA: Svo sem fyrr er
fram komið tel ég mestu mögu-
leikana til aukinnar framþróunar
felast í bolfiskveiðunum. Þetta
sannast í því að þrátt fyrir gífur-
legt stökk fram á við í síldveið-
unum á síðustu árum þá er þorsk-
og skelfiskafli meir en helmingur
af útflutningsverðmæti sjávaraf-
urða.
Þessir auknu möguleikar snerta
m. a. veiðiheimildirnar innan nú-
verandi fiskveiðilögsögu, aðhæf-
ingu stærri fiskibátanna að bol-
fiskveiðum, fjölgun landróðrabát-
anna og síðast en ekki sízt
bætta aðstöðu togaranna. í þess-
um efnum er sífelld og stöðug
endurskoðun, sem áfram verður að
halda.
FV: Hvernig verður þessari end-
urskoðun hagað og hver er fram-
tíðarstefnan í málefnum sjávar-
útvegsins?
RÁÐHERRA: Umfram þá stöð-
ugu endurskoðun einstakra þátta
sjávarútvegsins, sem ávallt er við-
höfð af ýmsum ástæðum m. a.
vegna verðlagningar þessara af-
urða, þá tel ég eðlilegt að slík end-
urskoðun fari fram í nánu sam-
starfi við hlutaðeigandi samtök
undir forystu ríkisvaldsins.
I fáum orðum verður framtíðar-
stefnan í málefnum sjávarútvegs-
ins vart sögð.
Eðlileg nýting fiskveiðilögsög-
unnar í þágu lands og þjóðar, stöð-
ug endurnýjun fiskveiðiflotans af
öllum stærðum með beztu þekkj-
anlegum tækninýjungum, — betri
meðferð og frágangur aflans á-
samt stöðugri markaðsleit fyrir
sem allra fjölbreytilegasta vöru
eru atriði sem mér eru nú efst í
huga, andspænis þessari spurn-
ingu.