Frjáls verslun - 01.10.1971, Qupperneq 52

Egilsstaðir
Agila dafnar, þrátt fyrir
vantrú iðnaða rfrömuða
IVIikilsverður prófsteinn á iðnaðaruppbyggingu á minni stöðum
strjálbylisins — og skilningsvaki
Það er öld umbyltinga á fs-
landi. Þær koma víða við og
fara hratt yfir. Þess gætir í bú-
setu, í atvinnulífi, og á flestum
sviðum þjóðlífsins.
Það eru ekki margir áratug-
ir síðan hið gamla bændasam-
félag fslendinga fór fyrir al-
vöru að greinast í fjölgreina-
samfélag. Átak Skúla fógeta
um miðja 18. öld er einstakt í
sinni röð, en utanaðkomandi
áhrif sáu um að setja loka-
punktinn á röngum stað í þann
kafla sögunnar. Þorpsmyndan-
ir 19. aldarinnar byggjast á út-
vegi og verzlun. Iðnaðar gætti
þar lítt nema sem þjónustu-
greinar. Þorpin áttu e. t. v. skó-
ara sína, gullsmiði og úrmak-
ara, og reyndar sitthvað ann-
ara handiðnaðarmanna, en
framleiðsluiðnaður var lengi í
rýrum mæli. Helzt voru það þó
skóararnir. Þeir gerðu íslenzku
fólki danska skó.
Hér skal ekki rakin saga ís-
lenzks iðnaðar. Allir vita, að
sífellt fleiri landsmenn sækja
viðurværi sitt til hans. Fjöl-
hæfni íslenzkrar framleiðslu
eykst með hverju ári, og van-
trú okkar sjálfra á gæðum
eigin framleiðslu lætur undan
síga fyrir þeirri staðreynd, að
fjölda margt í eigin iðju stend-
ur því innflutta fyllilega á
sporði, bæði hvað verð og gæði
snertir.
KROSSGÖTUR A HÉRAÐI
Um aldaraðir hefur höfuð-
bólið Egilsflaðir á Völlum
markað krossgötur á Fljóts-
dalshéraði. Þangað hafa leiðir
legið í sívaxandi mæii á þess-
ari öld.
í kringum 1940 fór mönnum
að hugkvæmast, að heppilegt
yrði fyrir þróun byggðar aust-
ur ar, að þar risi upp þorp.
Land var keypt úr Egilsstaða-
landi undir væntanlegt kaup-
tún, og lýðveldissumarið 1944
tóku fyrstu húsin að rísa. Síð-
an hefur þróunin orðið örari en
nokkurn mann óraði fyrir, og
um síðust.u áramfit voru íbúar
í Egilsstaðakauptúni orðnir 710
talsins, og fjölgar með hverju
árinu.
Egilsstaðakauptún getur ekki
byggt á sjávarafla eins og flest
íslenzk þorp önnur af sömu
stærð. Eftir því sem fólkinu
fjölgaði óx þörfin fyrir ný at-
vinnufyrirtæki. Hér var þegar
í upphafi verzlunar- og embætt-
ismiðstöð, en slík sýsla tekur
einungis við takmörkuðum
fjölda. Iðnaðurinn hlaut því að
vera brautin, sem út á yrði lagt.
í fyrstunni var það byggingar-
iðnaður, sem leiddi til myndar-
legra verktakafyrirtækja. Jafn-
hliða skaut upp kollinum ýmis
konar iðnaður annar, og á önd-
verðu árinu 1969 var stofnað
fvrirtæki. sem margan undraði:
SKÓVERKSMIÐJAN AGILA
h/f Á EGILSSTÖÐUM. Ef
nokkurt fyrirtæki ber heitið al-
menningshlutafélag, þá er það
Agila. Við stofnun hlutafélags-
ins voru hluthafarnir 250 tals-
ins, búsettir frá innstu dölum
og út að sjó á Héraði. Hlutaféð
1400 þúsund, og sú klásúla í
félagssamþykktum, að enginn
Sigurður Magnússon og Halldór H. Sigurðsson. Leðrið sniðið í vélascd.
52
FV 10 1971