Frjáls verslun - 01.02.1977, Síða 96

Frá
riisijórn
Viðkvæmir tímar framundan
Mönnum hafa þótt það ánægjuleg um-
skipti frá fyrri samningaviðræðum aöila á
vinnumarkaðinum, að nú hafa fulltrúar
A.S.Í. og vinnuveitenda hafið undirbúning
að samningaviðræðum með góðum fyrir-
vara að ætla mætti. Alltof oft hafa sérkröfu-
mál og ýmis tæknileg atriði samninganna,
sem ekki hefðu sem slík þurft að kosta næt-
urfundi og verkföll, verið látin liggja í lág-
inni þar til í algjört óefni var komið. Nú er
hins vegar eftir að sjá af hve mikilli alvöru
er gengið til viðræðna um kaup og kjör
þegar svo langt er í verkfallsaðgerðir sem
nú.
Vinnubrögð við lausnir kjaradeilna síð-
ustu ára hafa réttilega verið gagnrýnd, og
hinn almenni borgari, sem verkfallsaðgerð-
ir bitna hastarlega á, hefur gert kröfu um
aðrar og ábyrgari aðferðir. í því sambandi
hefur verið spurt, afhverju menn ætluðu
sér ekki betri tíma til að ræða málin og
tækju ekki til óspilltra málanna miklu fyrr
en raunin hefur verið. Það dugir þó skammt
að setjast niður viö fundarborðið ef hugur
fylgir ekki máli og vissulega verður eftir
því tekið hvort alvöruvinnubrögð verða við-
höfð í þeim samningum, sem nú eru hafn-
ir. Olíkt því sem gerist í flestum öörum
löndum virðist verkfallsvopnið vera með-
höndlað af nokkurri léttúð hér á landi og
beiting þess alltof algeng. Því hefur rétti-
lega verið lýst hver bölvaldur verðbólgan sé
í íslenzku samfélagi, hvernig hún hefur
sýkt þjóðarsálina, og hafa menn viljað
kenna henni um margt meinið í siðferði
samtíðarfólksins og þá einkum þess yngra.
En hvað um verkföllin, sem hér dynja yf-
ir með nokkurra ára millibili og lama allt
athafnalíf þjóðarinnar? Hver eru hin lang-
varandi áhrif slíkra aögerða á siðgæðisvit-
und fólksins, sem hefur alizt upp með þess-
um ósköpum frá blautu barnsbeini og horft
upp á veiðiskipin bundin við bryggju á há-
vertíðinni, bændur hella niður mjóik, verk-
smiöjurnar í lamasessi? Þannig hefur aflafé
þjóðarinnar verið kastað á glæ vikum sam-
an og þetta þykir ekkert nema sjálfsagður
hlutur til að knýja fram hærra kaup. Þeir,
sem eiga helzt hlut aö máli halda því þó
fram í orði kveðnu, að verkfallið sé neyö-
arúrræði. Reynsla liðinna áratuga bendir
ekki til þess að slíkar yfirlýsingar sé lengur
hægt að taka hátíðlega.
Síðasta þing Alþýðusambands íslands
þótti róstusamt og sögulegt. Þröng hags-
munaklíka lét talsvert að sér kveða og hafði
óeðlilega mikil áhrif á afgreiðslu sumra
mála miðað við höfðatölu. En þeir voru
margir, sem kusu að halda að sér höndum
fremur en að styggja þennan kommúnista-
kjarna. Lýsir það kannski bezt veikleika og
hræðslu þeirra, sem valizt hafa til forystu
hjá heildarsamtökum verkalýðshreyfingar-
innar, hvernig þeir létu öfgasinna vaða
uppi.
Atburðirnir á þingi A.S.I. benda til þess,
að núverandi forysta þeirra samtaka sé
líkleg til að láta frekar stjórnast af um-
ræddum kommúnistahóp en að halda fram
raunverulegum hagsmunum hinnar breiðu
fylkingar umbjóðenda sinna í væntanlegum
samningum.
Samningarnir framundan verða mikil
prófraun fyrir forystuna í verkalýðshreyf-
ingunni. Augljós hætta er á að sú sam-
staða, sem tekizt hefur að ná í verkalýðs-
samtökunum undanfarin ár verði nú end-
anlega látin lönd og leið. Fjarstýrihópurinn,
sem segir ráðamönnum Alþýðusambands-
ins fyrir verkum, hefur það eitt að mark-
miði að koma núverandi ríkisstjórn lands-
ins frá völdum. Láti A.S.Í.-stjórnin enn und-
an og standi að pólitískum verkföllum eru
verkalýðssamtökin þar með klofin því að
meðlimir þeirra munu ekki una því, aö
hagsmunasamtök þeirra verðí leikfang í
höndum nokkurra Moskvukomma.
98
FV 2 1977