Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.08.1977, Blaðsíða 35

Frjáls verslun - 01.08.1977, Blaðsíða 35
anda fyrirtækisins að þakka, að það blómstri, eða hon- um um að kenna, þegar ekki gengur sem skyldi, þá sýnir reynslan að hann er driffjöðrin í fyrirtækinu, eða þegar verst gengur, veikasti hlekkurinn. Ein mikilvægasta ákvörðun stjórnandans er að velja sér eft- irmann. Flest smáfyrirtæki eru byggð upp og skipulögð að persónu- legum viðhorfum og smekk stjórnandans. Vantar þá gjarn- an grundvöllinn að því að nýr maður geti komist inn í hlutina með litlum fyrirvara. Stjórn- endur, sem komnir eru á sex- tugsaldurinn, telja stjórnskipu- lagið hjá sér það gott að allt gangi af sjálfu sér, en þurfi fyr- irtækið einn daginn á nýjum stjórnanda að halda, er það ó- undirbúið og fyrirtækið stend- ur þá höllum fæti. # Hvaða kröfur ber að gera til eftir- manns, sem stjórnanda ? — Ef til vill hefur núver- andi stjórnandi sjálfur byggt upp fyrirtækið, eða þá að hann er af annarri eða þriðju kyn- slóð í fjölskyldufyrirtækinu og hefur alist upp í því. Þá er lík- legt að hann hafi lítið velt því fyrir sér hvað þurfi til að stjórna slíku fyrirtæki, heldur ályktað sem svo að hann stjórn- aði eins og ætti að gera það. En þegar að því kemur að velja eftirmann má slík blinda ekki ríkja. Eftirmaðurinn verð- ur að hafa einmitt þá eiginleika, sem þörf er á í þessu fyrirtæki. Líta verður raunsætt jafnt á veiku punktana í fyrirtækinu, og á þá sterkari og meta horf- ur og möguleika fyrirtækisins, með það í huga. Á þeim grund- velli ætti síðan að setja upp á kerfisbundinn hátt þær kröfur sem gerðar eru til eftirmanns- ins. Auðvitað er ómögulegt að finna eftirmann, sem uppfyllir allar þær kröfur sem gerðar eru til hans. Hann getur haft annað við sig sem bætir það upp, og bendir til þess að hann nái tökum á þeim sviðum, þar sem reynsluna skortir. Persónu- gjörvingur hans getur haft sér- staka þýðingu, eftir því hvern- ig starfsfólk fyrirtækisins er. Það getur verið mjög mikilvægt að eftirmaðurinn nái samstöðu með þeim aðilum, sem þegar hafa stjórnunarvöld í fyrirtæk- inu og að hann hafi hæfileika til þess að finna þeim góðan samstarfsgrundvöll. # Hvaða kjör býður f yrirtækið ? — Kröfurnar sem gerðar eru til eftirmannsins, á þennan hátt, eru töluvert viðamiklar og þeir sem kynnu að uppfylla þær að mestu, og kæmu tiJ greina að öðru leyti eru mjög fáir. Því verður að gera sér grein fyrir því að eftirmanns- efnin koma einnig til með að gera miklar kröfur til fyrirtæk- isins, og að þær verða einungis að hluta fjárhagslegar. Eftir- maðurinn kann að vilja völd eða áhrif af ýmsu tagi. Loks verður að líta á það hvort fyr- irtækið ræður við að ráða þann sem hæfastur er — eða hvort það hefur á hinn bóginn ráð á því að ráða hann ekki. # Hvar á að leita? — Nokkur hluti stjórnenda fjölskyldufyrirtækja á hér ekki við neitt vandamál að stríða. Einn eða fleiri innan fjölskyld- unnar hafa þá áhuga á að taka við stjórn, og hafa jafnvel menntað sig til þess og undir- búið sig á annan hátt. Þetta er heppileg staða, einkum með til- liti til þess að þá getur eignar- rétturinn og stjórnunin fylgst að. En það er vert að meta raunsætt hæfi sonarins, tengda- sonarins eða dótturinnar tiJ þess að halda um stjórnartaum- ana. Best væri að fá álit hlut- lauss, utanaðkomandi aðila, því afleiðing þess að ráða óhæfan mann innan f jölskyldunnar get- ur verið afdrifaríkari, heldur en ef um utanaðkomandi væri að ræða. En það er minnihlutinn, sem er svo heppinn að þurfa ekki að leita út fyrir fjölskylduna, en hvernig eiga hinir að snúa sér í málinu? Yfirleitt líta menn fyrst í kringum sig í eig- in umhverfi; meðal þeirra sem starfa í fyrirtækinu, vina og kunningja. Annars vei'ður að leita lengra og hafa tal af þeim athafnamönnum, sem fyrirtæk- ið skiptir við, svo sem endur- skoðendur, lögfræðinginn eða ráðgefendur. Einnig mætti reyna að auglýsa í fagtímarit- um eða í dagblöðunum undir nafni fyrirtækisins. En besta lausnin væri væntanlega sú, að leita til ráðgjafafyrirtækis, sem sérhæft er á þessu sviði. Þyi'fti þá að skila því skriflega hvaða kröfur gerðar væru og eins hvað í boði sé. Best væri nátt- úrulega að ráðgjafafyrirtækið gerði eigin úttekt á stöðu og þörfum viðskiptavinarins. Eitt fyrirtæki hefur auglýst nokk- uð slíka þjónustu héi'lendis, Hagvangur h.f. # Skattamálin — Við kynslóðaskipti er það einkum fæi’sla eignaréttar fyr- irtækisins og þar með stjórnun- arvalda til yngi’i aðila, sem máli skiptir. Þessi færsla gerist í öllu falli við fráfall eigandans, en það getur verið hagkvæmt vegna hrumleika hans, eða vegna skattaástæðna, að þau fari fram í lifanda lífi hans. Það er óskynsamlegt að greiða meira til ríkisins, en þörf er á. Skattarnir eru tekjustofn- ar ríkisins og þess vegna ekki alveg hægt að ráða hversu mik- ið hver og einn vill borga. En löggjöfin býður upp á valkosti, sem settir hafa verið í kerfið með vilja. Þessir valkostir eru einkum í því faldir að geta ráð- ið einhvei’ju um það hvenær skattarnir eru greiddir. En FV 8 1977 35
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Frjáls verslun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.