Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.03.1985, Side 86

Frjáls verslun - 01.03.1985, Side 86
State var lokað á reiða sparifjár- eigendur sem stóðu uppi slyppir og snauðir að þvi er virtist. Home State sparisjóðurinn var „tryggöur", þótt ekki væri þaö af alrikisstjórninni. Menn þjuggust viö að aðeins væri timaspurning hvenær opnað yröi aftur og spari- fé greitt út með „tryggingafénu". En þá brást kerfið. Alls eru tugir sparisjóða i Ohio tryggðir á sama hátt og Home State. Viðskiptavinir þeirra sáu enga ástæðu til að hafa meiri trú á sinum bönkum en þeir sem höfðu frétt af sparifé sinu i hönd- um svikahrappa i Flórida. Þótt hinir sparisjóðirnir hefðu fjárfest af meira viti en Home State þá lá spariféö ekki á lausu þegar við- skiptavinir komu óttaslegnir til að taka ut peningana sina. Allir voru sjóðirnir „tryggðir" af sama aðil- anum, sem gat engan veginn komið til móts við þarfir þeirra all- ra i einu, enda hafði enginn búist við að Ohio-búar misstu skyndi- lega traust á sparisjóðum sínum á þennan hátt. „Tryggingarféð“ RAFVÖRUR 51= Laugarnesveg 52 — Síml: 68 64 11 fjárfesta hjá ákveðnu verðbréfa- fyrirtæki i Florida. Eftir að hafa kynnt sér bókhald fyrirtækisins rækilega ákváðu forsvarsmenn Home State að treysta þvi fyrir peningum sparisjóðsins og hugðu eflaust á þokkalegan hagnaö. Fyrir nokkrum vikum komst sá kvittur á kreik að fyrirtækið i Flór- ida væri litiö annað en nafnið eitt og peningar sparisjóðsins langt frá þvi að vera jafnöruggir og yfir- menn Home State héldu. Við nánari eftirgrennslan kom i Ijós að bókhald fyrirtækisins hafði veriö falsað til að sýna góða fjár- hagsstöðu en i raun varfyrirtækiö ekki túskildings viröi. Ekki var að spyrja að viðbrögðum sparifjár- eigenda. Þeir flykktust til að taka út fé sitt en eðlilega átti Home State erfitt með að standa viö skuldbindingar sínar gagnvart þeim. Lausafé sjóðsins var af skornum skammti, enda var stórfé bundiö i verölausu fyrirtæki suöur i Florida og hægara sagt en gert aö ná þvi aftur. Dyrum Home dugði ekki fyrir nema broti af þvi sem til þurfti. Þegar upp var staðið voru tugir sparisjóða lokaðir sökum fjár- skorts vegna þess aö einn þeirra haföi fjárfest heldur glannalega. Borgarafundir voru haldnir og reiöir sparifjáreigendur hótuðu öllu illu ef ekki yröi að gert. Smám saman tókst þó aö útskýra málin og útvega nægilegt fé til að borga þeim sem treystu ekki sjóðunum þrátt fyrir útskýringar. Aö tveimur vikum liðnum höfðu allir sjóðirnir verið opnaðir aftur — allir nema Home State sem kom vandræð- unum af staö. Forráðamenn hans hafa nú verið kærðir fyrir athæfi sitt. Sálfræðin Margir hafa velt þvi fyrir sér hvernig unnt var að narra þaul- vana fjármálamenn til aö fjár- festa i verölausu fyrirtæki eins og gert var, en svar hefur ekki fengist enn. Nú stendur yfir rann- sókn á viðskiptum Home State og Flórida-fyrirtækisins og þá ekki síst á endurskoðendum þeirra siðarnefndu sem fölsuöu reikninga fyrirtækisins. Annað atriöi sem meira er rætt um er að „kreppan" i Ohio orsak- aðist fremur af sálfræöilegum en efnahagslegum ástæöum. Það var ekki röng fjárfesting sem slik sem kom atvikakeðjunni af stað, heldur sú staöreynd að um hana fréttist. Fjárfestingin sjálf átti sér stað fyrir mörgum mánuðum, en það var ekki fyrr en litil útvarps- stöö hóf að draga i efa góða fjár- hagsstöðu Flórida-fyrirtækisins sem eitthvað alvarlegt fór að ger- ast. Um leið og sparifjáreigendur sáu ástæðu til aö óttast um fé sitt og misstu trú á sparisjóðunum sáust veikleikar i kerfinu. Sjóö- irnir gátu ekki borgað allt féð út i einu og þvi fór sem fór. Mannleg viðbrögð komu skriðunni af staö, en ekki fjárfestingin sjálf. Þar með komast menn að þeirri undarlegu niðurstöðu að undir- staða kerfisins sé ekki siöur sál- fræöileg en hagfræöileg. Og það er nokkuð sem margir eiga erfitt með að sætta sig við.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Frjáls verslun

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.