Helgarpósturinn - 07.12.1995, Qupperneq 4

4
RMMTUDAGUR 7. DESEMBER1395
Yfirheyrsla
• Hvernig líst Omari
Smára Armannssyni
aðstoöaryfirlögregluþjóni
á breytingarnar á áfengis-
löggjöfinni?
Forrœðishyggju
er víða þörf
„Breytingarnar eru komnar til
þarsem dómarar gerðu athuga-
senidir við að Iögin skorti
ákvæði til samræmis við gildandi
reglugerð. Þarna er verið að skil-
greina hugtakið auglýsing svo
ákvæði reglugerðarinnar haldi.“
Samkvæmt nýju ákvæðunum er
Ijölmiðlum óheimilt að scgja frá
nýjum vínum eða veitingahús-
um og birta með því myndir —
þarsem það hiýtur að teljast
óbcin auglýsing. Gcngur þetta?
Já.“
I Qölmiðlum er talsvcrð menn-
ingarleg umfjöllun um vín-
mcnningu. Nú sýnist mér tekið
alfarið fyrir slíkt.
„Menn eru fyrst og fremst að
vonast til þess að nýju ákvæðin
hafi þau áhrif, að þeir sem hafa
verið að leika sér á gráa svæðinu
framtil þessa hugsi sinn gang og
sjái að sér.“
Er það ásættaulcgt að fjölmiðl-
um sé yfirhöfuð óheimilt að
fjalla um vínmenningu?
„Já. Það er sennilega markmið
laganna og ég geri engar athuga-
semdir við það — ekki að svo
komnu máli.“
Sumir segja að þetta bann sé
síðasti anginn af þeirri forræð-
ishyggju, að íslendingum sé
ekki treystandi til að umgang-
ast áfengi á sama hátt og öðrum
þjóðum.
„Ef skynsemin er notuð þá sést
að forræðishyggjunnar er víða
þörf að fenginni reynslu. Maður
sem var undir áhrifum fíkniefna
fór uppá þak stórhýsis og henti
sér niður. Slapp reyndar lifandi,
en þurfti á mikilli umönnun vel-
ferðarkerfisins og endurhæfingu
að halda. Hann talaði ekki um
forræðishyggju eftir það.“
Er þetta ekki öfgakennt dæmi
um ágæti forræðishyggjunnar?
„Jú, kannski. En ég segi þetta til
að sýna svart á hvítu að forræð-
ishyggjan er nauðsynleg á viss-
um sviðum.“
Fræðsla um skynsamlega vín-
neyslu, er hún ekki af hinu
góða?
„Það eru margir þættir sem spila
þarna inní og rétt að skoða mál-
ið. ÖII fræðsia og viðhorfsmótun
í jákvæða átt er af hinu góða, en
þetta hefur alltof oft verið notað
sem hugtak og lítt fyigt eftir.“
Mogginn fjallaði nýverið um
Beaujolais-vínin og Rémy Mart-
in-koníaksfyrirtækið. Er blað
allra landsmanna á „gráu
svæði“?
„Já, það er engin spurning, með
hliðsjón af ákvæðum reglugerð-
arinnar. Ég held að allir séu sam-
mála um það.“
Ef auglýsingar hvetja til neyslu;
hversvegna eru fslendingar —
með svaðalegustu drykkjuþjóð-
um — áfengisauglýsingalausir?
„Þú getur rétt ímyndað þér hvað
myndi gerast e( menn væru
hvattir tii neyslu með áfengis-
auglýsingum. Ástandið er nógu
slæmt samt.“
Samkvæmt lögunum mega fjöl-
miðlar varla minnast á að vín
séu yfirhöfuð til. Hvað með nýj-
ustu útgáfuna af bók Einars
Thoroddsen, „Vínin í rfkinu“,
verður ekki að brenna hana?
„Jú, það er spurning. Þú getur
fjallað um áfengi á ýrnsan hátt,
en bara ekki um ákveðnar teg-
undir eða vekja athygli á því að
nýjar tegundir séu komnar á
markaðinn." -shh
X. desember tóku breytingar á áfengis-
lögum gildi á íslandi. Með þeim eru hertar
reglur um áfengisauglýsingar og hvers
konar umfjöllun um áfengi í fjölmíðlum og
tekið fram að með augtýsingum sé átt við
hvers konar tilkynningar til almennings
vegna markaðssetningar þar sem sýndar
eru í máli eða myndum áfengistegundir
eða atriði tengd áfengisneyslu.
Anton Skúlason bjargaði gúrkutíðinni
þegar hann auglýsti að þeir sem kæmu naktir í
símabúðina sína fengju ókeypis síma. Viðbrögðin
létu ekki á sér standa.
Síma-
stripl
Fínt að fá síma fyrir að klæða sig
úr,“ segir Jón Már Svavarsson 16
ára. Hann sippaði sér úr fötunum
og lét sig ekki muna um það — fannst
þetta ekkert tiltökumál. Aðspurður
hvers vegna engir kvenmenn væru
þarna gerir Jón Már ráð fyrir að þær
hafi ekki þorað. Hann segir að það hafi
myndast hópefli meðal drengjanna og
neitar því að hafa sært blygðunarkennd
almennings. „Þeir sem horfðu gerðu
það af fúsum og frjálsum vilja.“
Á mánudaginn hópuðust strípaðir
strákarnir í búð símasalans Antons
Skúlasonar. Anton lofaði því í auglýs-
ingu í síðasta HP að þeir sem mættu
naktir fengju ókeypis síma og viðbrögð-
in létu ekki á sér standa. Það vafðist
ekki fyrir um tveimur tugum ungra
manna að fækka klæðum til að krækja
sér í varninginn.
„Þetta er lifandi sönnun þess að Helg-
arpósturínn er ekki dauður miðill. Þetta
svínvirkaði,“ segir Anton, sem bjóst við
að einhverjir væru til í að leggja það á
sig að mæta
berir en þessi
fjöldi kom
honum veru-
Anton Skúla-
son. „í aug-
lýsingunni er
boðinn sími.
Það var ekki
tekið fram
að þeir sem
kæmu nakt-
ir fengju
gefins
GSM-
síma.“
Jón Már Svavarsson. „Fínt
að fá síma fyrir að klæða
sig úr.“
lega á óvart. „Viðbrögð-
in hafa farið fram úr öll-
um vonum. Við bjugg-
umst við fjórum til
fimm en ákváðum þó að
gefa tíu GSM-síma, sem
okkur þótti nokkuð rausnarlegt. En að
sjálfsögðu munum við standa við aug-
lýsinguna gagnvart hinum.“
Anton hefur verið gagnrýndur fyrir
að gefa aðeins tíu fyrstu GSM-síma og
Neytendasamtökin eru farin að hlutast
til um málið og ætla að reyna að sjá til
þess að hinir tíu fái einnig GSM-síma.
Anton svarar þessari gagnrýni svona: „í
auglýsingunni er boðinn sími. Það var
ekki tekið fram að að þeir sem kæmu
naktir fengju gefins GSM-síma. Hinum
var boðinn sími og einn þáði hann.“
í lögreglusamþykkt er bannað að
striplast á almannafæri og særa þannig
blygðunarsemi fólks. RLR rannsakar nú
meint hópblygðunarbrot eins og segir á
Éinn af þeim fjölmörgu sem létu sig ekki muna um að fækka
forsíðu Tímans í gær. „Það stendur
gagnvart strákunum sem voru naktir en
snýr ekki að mér.“
En nú er rœtt um í 210. grein að sá,
sem efnir til leiks sem talinn er ósiðleg-
ur, gafi gerst brotlegur við lög?
„Ja, það var engum þröngvað úr. Þeir
gerðu þetta allir af fúsum og frjálsum
vilja. Ég hef ekkert heyrt frá RLR enn-
þá,“ segir Anton og telur sig ekki hafa
misboðið almenningi með þessari hug-
mynd. Hann setur reyndar stórt spurn-
ingarmerki við þessa lögreglusamþykkt
sem tekur til blygðunarsemi. „Hún er út
í Litla- Jón. Menn sækja í þetta, koma og
horfa og segja svo: Æ-æ, mér er mis-
boðið. Af hverju loka menn ekki augun-
fötum til að fá ókeypis síma.
um eða fara einfaldlega?"
Það er óhætt að segja að tiltækið hafi
vakið athygli og hlaut það umfjöllun i
öllum helstu fjölmiðlum landsins. An-
ton segir langt því frá að hér hafi verið
um örvæntingarfulla auglýsingabrellu
að ræða. „Þetta átti nú bara að brjóta
upp hversdagsleikann með smáhúmor
og hafa gaman af.“
Anton segist hafa fengið jákvæð við-
brögð frá öðrum kaupmönnum og verð-
ur ekki var við öfund í sinn garð fyrir
áhrifaríka auglýsingu. Hann hyggsf
brydda á fleiri nýjungum á þessu sviði
á næstunni en gefur ekki upp í hverju
þær muni felast.
Fjölmiðlar
Var þetta allt Þórhildi að kenna?
LAfc* i.........
irtl sinn naiit«
I, tbl. 1. árg. ]. detcmber 199$ - SaroeígÍHleg útgáfa AlþvöuWaasias, FOnþyte, Vikubtaðsiœi pg Þjóðvalíabb&te
Vlkublaðið MÞY9HDIB
*'■ «t»l, 4. jyg. 1151 ?$00-J$0kr. 1*4. M. lí. irp I. d.wralmr \m
Eg þarf að biðjast afsökunar. Allt sem
ég gaf í skyn í þessum pistli í síð-
ustu viku að yrði hugsanlega gott,
kröftugt eða líflegt við sameiginlegt
blað stjórnarandstöðunnar, sem kom
út síðastliðinn föstudag, var rangt. Ég
biðst forláts.
Það kann að hljóma eins og klisja, en
þetta var líklega allra, allra leiðinleg-
asta blað sem ég hef séð. Ég veit: leið-
inlegt þarf ekki að vera vont, en í þessu
tilfelli var það vont. Ferlega vont.
Kannske átti ég ekki að búast við
miklu. Kannske lét ég aðstandendur
blaðsins, sem voru svo upprifnir af
þessari snjöllu hugmynd sinni, plata
mig. Eftir á að hyggja getur það verið,
en það skiptir ekki höfuðmáli.
Ég hef reyndar heyrt ávæning af út-
skýringum á því, sem fór úrskeiðis.
Flestir virðast sammála um að kenna
Þórhildi Þorleifsdóttur, fulltrúa
„flokkseigendafélagsins í Kvennalistan-
um“, um hrakfarirnar. Hún hafi verið
send þarna inn til að koma í veg fyrir
að það yrði of mikill sameiningarbrag-
ur á blaðinu. Hafa stjórn á gleðinni.
Þetta kann að vera rétt, en það lyktar
alltaf skringilega þegar allir taka sig
saman um að kenna einum um þegar
illa fer fyrir einhverju sem allir bera
sameiginlega ábyrgð á.
Ber Þórhildur ábyrgð á opnugrein
um trúmál í Frakklandi? Ber Þórhildur
ábyrgð á heilsíðugrein um gamalkrat-
ann Lafontaine sem slysaðist nýlega til
að verða formaður þýzka jafnaðar-
mannaflokksins? Ber Þórhildur ábyrgð
á klisjugrein undir fyrirsögninni „Kyn-
bundinn launamunur‘7 Og ber Þórhild-
„ Voðalega má hún vera vond
kona, þessi Þórhildur. “
ur ábyrgð á pistlahöfundum sem taka
sjálfa sig svo alvarlega að hugsunin
týnist í hátíðleikanum? í blaði sem
kynnt var sem sérlega skemmtilegt há-
tíðarblað og viðburður í blaðaútgáfu á
íslandi?
Voðalega má hún vera vond kona,
þessi Þórhildur.
Er ekki líklegra að þeir, sem gáfu út
blaðið, hafi gleymt að blaðaútgáfa er
bezt geymd í höndum blaðamanna? Er
ekki líkíegra að hin dauða hönd pólit-
ískrar útgáfu hafi legið yfir þessu ólán-
lega blaði og kæft þar alla sköpun?
Dragi nú hver lærdóma sem betur
getur.
Karl Th. Birgisson