Vísir - 22.06.1978, Qupperneq 11
vism Fimmtudagur 22. júni 1978
11
lega
sliku
UNDUR
SILEGUR BÁRÁTTU-
A-LISTANS
— hvert sæti í
Háskólabiói skipað
tkipaft og þralt íyrir {joldann
L Stuftnlngsmrun \-Iistan* troftfylltu HdskdUbid fl baríttufundi Alþýftuflokksins f garrhvftldi. Hvert sxti *
\llan af aukastdlum urftu margir aft Uta sér na-gja aft standa upp a rndann alUn fundartlmann.
L A fundinum fluttu nokkrir af rfstu mftr.m<m A-lisfans ávðrp og sýndu undirtrktir, svo ekki varft um vUHt.aftmdleÍni Alþ> ftuflokksln*
^ksðr mikinn hljdmgrunn. AefUr komu Mftin tram Jmslr skemmti kraftar.
fcV. TIL SIOLRS X-A ' ABmvnd: ATA
Alþýftuflokkurinn biftlar til Sjáifstæftismanna, sem eru óánægðir meft, að flokkurinn okkar hefur
ekki ráftift öliu i rikisstjórninni, en atkvæði til Alþýftuflokksins geta allt eins orðift Alþýftubanda-
laginu til hjálpar.
þénanlegt aft lýftræftissinnar sofn-
uftu um stund á verftinum um
utanrikismál? Alþýftubandalagift
veit sem er, að Sjálfstæftisflokk-
urinn er eini mótherji þess á þess-
um vettvangi, sem einhverju
máli skiptir. Vegna þess, aft hann
er eini stjórnmálaflokkurinn, sem
eitthvert aflhefurog stendur heill
og óskiptur aft þeirri stefnu, aft
öryggi og sjálfstæfti Islands skuli
tryggt meft aftild aft Atlantshafs-
bandalaginu og varnarliöi i land-
inu, meftan heimsástandift gerir
þaft nauftsynlegt.Ensvoernii.
Við stuðlum að friði með
þátttöku i Atlantshafs-
bandalaginu.
Llfiö er enginn leikur. Vift
veröum aft vera menn til aö
horfast i augu vift fleiri staft-
reyndir en þær, sem eru þægileg-
ar. Og við þurfum að bregöast við
staftreyndum meft réttum hætti.
Vitanlega er þaö ekkert stefnu-
mál i sjálfu sér aö hafa her I land-
inu. Þaö er alveg ljóst. En ef viö
viljum lifa sem sjálfstæö þjóö i
okkar eigin landi er óhjákvæmi-
legt aö sjá til þess, aö öryggi
landsins sé gætt. Hvernig þvi er
bezt borgiö, fer vitanlega eftir
heimsástandinu á hverjum tima.
Viö skömmtum okkur ekki
heimsástandiö. En samt höfum
viö stuölaö aö friöi i heiminum
meö þátttöku okkar i Atlantshafs-
bandalaginu. Staöreynd er, aö til-
vist Atlantshafsbandalagsins hef-
ur verndaö friö og frelsi smá-
þjóöa I þessum hluta heims allan
starfstima þess. En eins og marg-
ir muna var þaö einmitt stofiiaö i
þessu skyni þegar hvert Evrópu-
rikiö af ööru var kúgaö meö
hervaldi til fylgis viö Ráöstjórn-
aí>*'lkin á árunum eftir heims-
styrjöldina siöari.'
Hvort sem okkur likar þaö
betur eöa verr er þaö þvi miöur
staöreynd, aö vigbúnaöur Rússa i
Noröurhöfum hefur uggvænlega
færst i aukana. Flotastyrkur
þeirraeykst á Atlantshafi og þeir
búa yfir æ hættulegri tækni. Um
þetta liggja þvi miöur fyrir
óyggjandi upplýsingar. Þeir sýna
Noröurlöndum æ meiri áhuga og
hafa beittvaxandi þrýstingi, ekki
slstf Noregi.
Viö þessu dugar ekkert ráö
nema nægilega þéttar raöir
frjálsra rikja i Atlantshafbanda-
laginu. Þaö hefur sagan sýnt.
Atkvæði til Alþýðu-
flokksins hjálpa Alþýðu-
bandalaginu
Sjálfstæöisflokkurinn er svo
fjölmennur, aö óeölilegt væri, ef
allir kjósendur hans væru alltaf
jafn ánægöir. Til eru þeir, sem
eiga erfitt meö aö sætta sig viö aö
flokkur okkar skyldi ekki ráöa
enn meiru i rikisstjórninni. Til
þessara manna berast nú tiö bón-
orö frá Alþýöuflokknum. Skiljan-
legt er aö litinn flokk langi tÖ aö
stækka. En Alþýöuflokkurinn
veröur samt tæpast leiöandi afl i
landsmálunum. Atkvæöi til
þeirra er þvi litil lausn mála og
getur allt eins oröiö Alþýöu-
bandalaginu til hjálpar.
Ég veit, aö þessir Sjálfstæöis-
menn vilja ekkert fremur en aö
Sjálfstæöisflokknum takist aö
stjórna, svo þeim liki aö öllu leyti.
Þa er aö bregöast viö meö þeim
hætti aötilbóta veröi.
y
Ragnhildur Helgadótt-
ir alþingismaður skrif-
ar: Skiljanlegt er að
lítinn flokk langi til að
stækka. En Alþýðu-
flokkurinn verður
samt tæpast leiðandi
afl í landsmálum. At-
kvæði til hanseruþvi
litil lausn mála og get-
ur allt eins orðið Al-
þýðubandalaginu til
hjálpar.
/
Hvert atkvæöi, sem Sjálf-
stæöisflokkurinnfær ekki, greiöir
götu þeirra, sem þessir
kjósendur, Sjálfstæöismenn i
grundvallarskoöunum, vilja dcki.
örfáir sem skerast kunna úr
leik eru um leiö of margir. Einn
getur ráöiö lirslitum.
barr eftir þaö. Ég held aö ég hafi
ekki I annan tima lesiö jafn
hraustlega niöurrifiö tónverk 1
gagnrýni og ég las hjá þeim Jóni
og Leifi. En þetta eru kollegar.
Guðrún Á. og Brúðkaup
Figarós
Já, ég man svo langt aö Guörún
A. Simonar skrifaöi ritdóm um
Brúökaup Figaros og varö þaö á
aö gagnrýna frú Rósinkranz, al-
gjöran nýhöa á sviöi sönglistar I
hlutverki greifafrúarinnar. Sú
gagnrýni vakti mikinn Ulfaþyt og
var örlagarik. Öperuuppfærsla
meö islenzkum söngvurum var
nánast stöövuö. Fólk var fengiö
til aö vitna i' blööum um ágæti frú
Rósinkranz, Guörúnu var stillt
upp i sakborningsstól I sjónvarpi
meöan þjóöleikhússtjóri taláði
sleitulaust um eigin afrek. Og
I nýútkominni ævisögu Guðlaugs
einu og sama kvöldi. Þrir
kvartettar i samanlagt 15 köflum
er of stór skammtur fyrir mig.
Hinn hreini tónn
Nú var oröiö skammt stórra
höggva á milli. Perlman og
Harell á föstudagskvöldiö i
Laugardalshöllinni meö
Ashkenazy viö stjórnvölinn. Perl-
man hefur eins og Rostropovitch
þessa sjálfsögöu og áreynslu-
lausu tækni sem gefur flytj-
andanum þaö frjálsræöi aö geta
óskiptur helgaö sig tónfegurö og
túlkun. Hafi maöur heyrt hinn
eina hreina tón, þá kom hann úr
fiölunni hans Perlman, mjúkur og
hlýr. Ashkenazy stjórnaöi
tvennum stjörnutónleikum og á
heiöur skiliö fyrir. Þaö er eins og
Ashkenazy sé aö veröa
full-Islenzkur fyrir gagnrýn-
endur, þvi þeir eru svona smá-
vegis farnir aö gefa honum oln-
sæmilega stórt prógram samt. Þá
var alveg óþarfi aö hafa
norrænu barnakórakeppnina
á listahátiö, og hefði veriö
hægt aö koma Islenzkum
skólahljómsveitum og skólakór-
um á þá daga sem norr-
ænu barnakórunum var úthlut-
að. íslenzkir tónlistarmenn
fengusunnudaginn 11. júni til um-
ráöa. Kammersveitin kl. 16. e.h.
og verk Jóns Þórarinssonar kl.
20.30 um kvöldiö. Ég ætlaöi ein-
dregiö aö hlusta á þessa tónleika
en kvefpest kom i veg fyrir aö ég
kæmist næstu þrjá daga. Þar
missti ég llka af flaututónleikum
Manuelu Wiesler.
Sjaldgæfur lúxus
Hljómleikar Elisabetar Söder-
ström og Ashkenazy voru mér
veriö ein fremsta söngkona
heimsins. Hún kom fram eins og
drottning og söng stórkostlega.
Framúrskarandi skýr og fögur
rödd, raddsviöiö jafnt, og ótrúlegt
raddmaen og þol. Gabriel
Chmura stjórnaði hljómsveitinni
meö glæsibrag. Slögin voru skýr
ogengaróþarfahreyfingar. Hann
fékk út úr hljómsveitinni þaö sem
oft hefur á skort, en þaö er
nákvæmni og styrkleikabreyt-
ingar. Föstudaginn 16. júnl gat ég
ekki sótt tónleika, en þá sungu
norrænir barnakórar i Hamra-
hliöaskóla, og i Háskólabíói fóru
fram pianótónleikar Mme France
Clidat. Af umsögnum um hana les
maöur aö hún sé i „topp-klassa”
svo þar hafa vafalaust margir átt
gleðistund. Poþphljómsveitin
„Smokie” og irski þjóölaga-
flokkurinn Dubliners fengu lika
framúrskarandi undirtektir. Ég
sá og heyröi reyndar Dubliners I
Islenzkir sem komist hafa á
heimsmarkaö hafa flestir veriö
söngvarar. Þaö er staöreynd aö
hér á landi hafa margir góö-
söngvarar barist fyrir söngmennt
og þroskunarskilyröum, en hafa
oröiö aö lúta I lægra haldi undir
fargi brauöstritsins og van-
máttarkenndar smáþjóöarinnar.
V iðhöfum Þjööleikhús, Leikfélag
Reykjavikur og nú siöast Alþýöu-
hús, — en hvar er óperan? Ekki
sú ópera sem sýnd er einu sinni á
ári aö geðþótta forráöamanna
leikhúsanna. Heldur sú ópera
sem er „stofnun”, vettvangur
söngvaranna til aö þroskast og ná
langt i sinni list. Sú ópera, sem
vekur fágæta krafta úr móki og
sýnir aö styrkur þjóöar er ekki
aöeins fólksfjöldinn, heldur at-
orka andans og hörö barátta. A
síöasta aöalfundi „Bandalags
islenzkra listamanna” kom fram
tillagaum aö styöja „Alþýöuleik-
PHwk
— Félag
islenskra
i s einsóngvara hhMHL
hefur ekki
einu sinni
H§BÍ J|Ti fengift ■ '^\ t&k ' éivk*
M || inngöngu i
Mk ** ®|| B ■ ■ hin heilögu IIHjK - fmL
WL flLll IP\ ÆP- vé, sem er
^11111 | ídPfB Bandalag
AámWtk * i Islenskra
‘ý listamanna.
Þaö er eins
og
Ashkenasy
sé að veröa
full-
islenskur
fyrir
gagnrýn-
endur, þvi
þe i r e r u
svona
smávegis
farnir aö
gefa honum
olnbogaskot.
— Aö heyra
Birgit
Nilson dag-
inn eftir
Söderström
er
sjaldgæfur
lúxus, jafn-
vel þótt i
heimsborg
væri.
Rósinkranz eyöir hann löngum
kafla til aö segja hvaö frú Rósin-
kranz hafi veriö góö söngkona og
Guörún A. vond viö hana. Eg er
farin aö sjá eftir aö hafa farið
austur um helgina.
Stærsta stundin
Rostropovitch og Ashkenazy 6.
júni. Um Rostropovitch er
skrifaö, aö hann geish frá sér ást-
riki og aö guðirnir brosi þegar
hann sest viö sellóið og þeir gráti
viö hljóm þess. Þaö geröum viö
llka sem hlustuöum á hann i
Laugardalshöllinni. Tæknin er
svo sjálfsögö og eðlileg aö hún
virðist ekki koma málinu viö.
Hann gefur okkur sál sina þegar
hann spilar og aldrei hefi ég upp-
lifaö jafnsterkt manninn sjálfan
bak viö hljóöfæriö. Þetta var
stærsta stundin sem ég hefi átt i
hljómleikasal. Kaupmanna-
hafnarkvartettinn hélt aðra tón-
leika sina þ. 8. júni, elskulegir
tónleikar og snilldarlega leiknir,
þó mér persónulega þykji ndg að
hlusta á tvo strokkkvartetta á
bogaskot. Þaö hlýtur að vera
stórátak aö stjórna Sinfóniu-
hljómsveit tslands meö slika
snillinga sem einleikara. En
Brahms-konsertinn fyrir fiölu,
selló og hljómsveit meö þá Perl-
man, Harell og Ashkenazy var
skinandi fallega spilaöur.
Maraþonhljómleikar
Maraþónhljómleikar þann 10.
júni voru auglýstir sem „lengstu,
fjölmennustu og fjölbreyttustu
tónleikar á Listahátiö”. Vafa-
laust voru þeir lengstir og fjöl-
mennastir, en fjölbreyttastir. —
Nei. Ég veit ekki hver var til-
gangurinn meö þessu uppátæki,
en nýlega var haldiö upp á 40 ára
afmæli Landssambands
blandaöra kóra, og þá fóru fram
nokkurs konar maraþontónleikar
I tvo daga. Ef Samband Islenzkra
karlakóra ætlaöi aö halda upp á
50 ára afmæliö, þá máttu þeir
bara eiga daginn og heföi veriö
mikiö tilhlökkunarefni. Söder-
ström hefur allt sem söngkonu
má prýöa. Söngröddiner mikil og
fögur og tæknin mjög örugg. Þá
er hún stórglæsileg og hefur
yndislega framkomu, humor og
lltillæti. Hún hefur meöfædda
túlkunarhæfileika, og notar ekki
fyrirfram gefnar uppskriftir af
túlkun laga eins og t.d. Schubert-
söngvanna, heldur gefur hún
þeim sérstætt lif. Þannig varö
„Gretchen am Spinnrad” algjör-
lega hennar, og sú fallegasta sem
ég hefi heyrt. Mér fannst hún
syngja allt jafnvel, en rödd
hennar og túlkun nutu sin betur 1
seinni hluta efnisskrárinnar.
Ashkenazy var frábær, og sam-
leikur þeirra I Rachmaninoff var
hápunktur tónleikanna. Aö heyra
Brigit Nilsson daginn eftir Söder-
ström er sjaldgæfur lúxus, jafn-
velþótt iheimsborg væri. Niísson
söng meö Sinfóniuhljómsveit ís-
lands, stjórnandi var Gabriel
Chmura. Birgit Nilsson hefur
óumdeilanlega um áratugabil
sjónvarpinu og fannst þeir feikn
sjarmerandi.
íslenzka óperu á Lista-
hátið 1980
Þegar ég nú rifja upp nýaf-
staöna listahátiö, þá finnst mér
þátturtónlistarinnar frábær. Allir
hafa fengiö aö heyra eitthvaö við
sitt hæfi og þeir tónlistarmenn
sem hafa sótt okkur heim aö
þessu sinni eru i fremstu röö á
sinu sviöi I heiminum. Þetta
ber að þakka sérstaklega og
vafalaust á Ashkenazy sinn tóra
þátt i þvi aö svo vel tókst
til. En þaö atvik listahátiö-
arinnar sem varð mér hvaö
minnistæöast, voru orö Elisabet-
ar Söderström áður en hún
söng eitt aukalag. Hún tal-
aði um sterka sönghefö Svia,
sem æ ofan í æsenda á markaöinn
beztu söngvara heimsins. Og
benti um leið á Birgit Nilsson og
sagöi, „Þarna höfum viö eina
frægustu söngkonu heimsins, hún
er sænsk”. Þeir tónlistarmenn
húsiö”. Félag Islenzkra ein-
söngvara hefur ekki einu sinni
fengiö inngöngu i hin heilögu vé,
sem er Bandalag islenzkra lista-
manna. Mætti þó segja mér aö
allmjög myndi hljóöna og dofna
islenzkt tdnlistarlif, ef söngvarar
Islands þögnuöu. Söngskólinn i
Reykjavik hefur starfaö i 5 ár og
hefur skilaö mjög góöum árangri.
Hann veröur aö styrkja og efla.
Óperur hafa verið færöar upp hér
á undanförnum 30 árum með
islenzkum kröftum, margar meö
miklum glæsibrag. Sú kynslóð
sem þar stritaöi, veit til fulls
hvers viröi arfur hennar er og á
heimtingu á aö hann veröi
ávaxtaður. Islenzkur einsöngur
lét litiö yfirsér á listahátiö ’78. En
viögefumst ekki upp. Viö veröum
kannski aö berjast haröar, en
okkar fámennu þjóö er skylt aö
veita sinu hæfileikafólki ámóta
þroskunarskilyrði og stórþjóöir.
Þaö eitt gerir smáþjóö stóra.
Setjum okkur þaö mark aö á
listahátið 1980 heyrum viö
„Islenzku óperuna”.