Vísir - 24.07.1978, Síða 4

Mikið er búið að rifast
um bilbelti, siðan þau
komu fram á sjónar-
sviðið, og enn spennir
mikill meirihluti íslend-
inga þau ekki á sig, og
ekki bólar enn á lögum,
sem skylda fólk til þess
að gera það. í breska
bilablaðinu Motor er
ágætt viðtal við einn
fremsta sérfræðing
Breta á þessu sviði,
„Nóg komið af kjaftœði
— spennum beltin!"
— segir einn þekktasti bílslysasérfrœðingur Breta
Murray Mackay, og
hygg ég, að hollt sé fyrir
okkur íslendinga að
heyra álit hans á þessu
máli og svör við helstu
röksemdum bilbelta-
andstæðinga, sem enn
eru i meirihluta, bæði i
Bretlandi og hér, þvi að
hvað eru það annað en
andstæðingar bilbelta,
sem yfirleitt nota þau
ekki?
Heyrum nú helstu rök-
in gegn bflbeltum og
svör Mackay við þeim.
Lög, sem skylda fólk til
að nota bilbelti eru
skerðing á persónufrelsi
fólks.
Þvæla. HefurBu flogiö i flugvél,
án þess aö spenna beltiö? Hvaö
um þúsundir annarra laga, sem
stjórna lifi okkar? Umferöarljós
t.d.?
Þetta „persónufrelsi” er of dýru
veröi keypt, þegar þaö kostar
þúsundir mannslifa árlega og ótal
alvarleg slys.
I þeim löndum, þar sem inn-
leidd hefur veriö skylda til þess
aö nota bilbelti, hefur miklum
hluta þeirra sem andvigir voru
þessari skeröingu persónufrelsis
snúist hugur eftir aö reynsla var
komin á lögin, og dauöaslysum
haföi fækkaö stórlega.
Þetta segja þeir visu sérfræöingar, aö sé gott dæmi um gagn bil-
belta. Báöir árekstrarnir voru álika haröir. Bllstjórinn I bilnum til
vinstri notaöi bilbelti og meiddist Htillega. Bflstjórinn I bilnum til
hægri notaöi ekki bflbelti og mun ekki gera héöan af, þvi aö þetta
var hans hinsta ökuferö....
NÝJAR
HUÓMPLÖTUR
E
E
h
E
b
b
E
p
E
h
E
E
E
E
E
E
E
D
E
E
E
E
B
E
E
E
§
ABBA — Arrival — The Album
Aerosmith — Rocks — Aerosmith
Alice Cooper — Alic
America — Live — America
Baccara — Baccara
Bee Gees — Children of the world — Here at last live
Black Sabbath — Greatest Hits
Blondie — Plastic letters — Blondie
Boney M. — Love for sale — Take the heat of me
David Bowie — Diamond Dogs — Heroes.
Tina Charles — Heart in
Billy Cobham — Live on
Darts — Everybody play — Darts
Deep Purple — Shades of — Power house
Bob Dylan — Greatest Hits
Eagles — Greatest Hits — Hotel California
Earth Wind and Fire — all
E.L.O. — A New World — The lights in — Out of the
blue
Brian Ferry — The Bride
Fleetwood Mac — Rumours — History
Genesis — Seconds out — and then
Andy Gibb — Shadow Dancing
Hollies — Crazy Steal
Dr. Hook — A littlebit More —Silvias Mother
Jethro Tull — Repeat — Best
Janis Joplin — Greatest Hits
KISS — Live Vol II — Double Platinum
Manhattan — Transfer
Bob Marley — Exodus — Kaya
John Miles — Zaragon
Steve Miller — Book of
Moody Blues — Octave
Nazareth — Expect No More
Olivia Newton John — Greatest Hits
Pink Floyd — Wish You — Animals
Queen — A Night at the Opera — Day af the Races
Rolling stones — Rolled Gold — Black and Blue —
Love You Live — Some Girls
Linda Rostadt — Best Of
Runaways — Waiting For
Sailor — Greatest Hits
Saints —
Santana — Moon Flower — Greatest Hits.
Showaddywaddy — Red St.
Simon and Garfunkel — Greatest Hits
Smokie — Greatest Hits — Bright Light
Rod Stewart — Best Vol 2 — Footloose
Donna Summer — Greatest Hits
Super Tramp — Crises — Indelbly — Even In The
Sweet — Level Headed
Wings — Over America — London Town
Wisbone Ash — Front Page News
Stevie Wonder — Songs In The Key Of Life
10 CC — Deceptive Bends — Live And Let Live
Póstsendum samdœgurs
Plötuportið
Laugavegi 17 — Síml 27667
................
Ekki er hægt að fram-
fylgja lögum um notkun
bilbelta.
Sil er ekki reynslan I þeim fjöl-
mörgu löndum, þar sem slik lög
hafa veriö innleidd. Þar nota
80-90% fólks beltin, og, breytt al-
menningsálit hefur orkaö meira
til notkunar þeirra en lög-
þvingunin.
í sumum tilfellum er
verra að vera spenntur í
bflbelti.
Rétt. 1 minna en einu tilfelli af
hverjum hundraö. En þaö er aö
sjálfsögöu fjarri þvi aö vega á
móti þeim 99prósentum, þar sem
beltiö bjargar mannslifum og
minnkar slysahættu. Vitanlega er
fullt af fólici, sem telur sig geta
bent á tilfelli, þar sem betraheföi
veriö aö vera ekki spenntur i
belti. Hins vegar tala niöurstööur
allra rannsókna á bilslysum sinu
máli um gagn bilbeltanna, og þaö
eru i raun svo tiltölulega fáir
menn, sem vita út I hörgul um eðli
ogorsakir meiösla og dauða I bil-
slysum, aö næst, þegar þú heyrir
einhvern halda gagnstæöu fram,
máttu bóka aö hann veit ekki,
hvaö hann er aö tala um.
Beltin festa þig i bilnum,
svo að þú kemst ekki út
Ef þú trúir þvi, þá trúir þú nán-
ast hverju, sem er. Staöreyndin
er sú, að flestir þeir, sem ekki
komast út úr bilum i slysum,
komast ekki út vegna þess aö þeir
hafa misst meövitund.
Meö bflbelti spennt, eru marg-
falt meiri likur til, aö þú missir
ekki meövitund og þar af leiöandi
miklu meiri likur tii þess, aö þú
komist út.
Margir veröa fyrir svo miklu
andlegu áfalli við þaö aö fætur
þeirra skoröast eöa festast undir
mælaboröinu aö þeir komast
hvergi þess vegna, en bilbelti
minnkamjög líkur á slikum slys-
um og auka þar meö likur á aö
komast út.
Rannsóknir sýna hins vegar, aö
mjög sjaldgæft er, að fólk festist I
bilum fyrir sakir beltanna einna.
(Við þetta vill umsjónarmaöur
bilaslöunnar bæta þvi, að viö
reglulega notkun bilbelta verða
handtökin við aö losa sig úr bil-
belti jafnæfö og nær ósjálfráö og
þaö aö spenna þau á sig, og jafn-
sjálfsögö, fljótleg og eölileg og aö
opna og loka bilhuröinni).
Ef kviknar i bilnum við
árekstur, er verra að
vera spenntur i bilbelti
Vitleysa. I aöeins einum af
hverjum 400 bilslysum kviknar
eldur.
Likurnar á þvi aö missa ekki
meðvitund og geta sloppiö út eru
margfalt meiri, ef notuö eru bil-
belti, eins og rakið var i næstu
spurningu i svarinu hér á undan.
Ég ætla að skreppa
smáspöl — ég þarf ekki
að spenna beltið
Þú gerir þaö, og ættir aö láta
athuga i þér kvarnirnar. Rann-
sóknir sýna, aö helmingur bil-
slysa I þéttbýli veröur á innan viö
niu minútna akstri, og jafnvel,
þótt ekiö sé tiltölulega hægar i
þéttbýli, en á þjóðvegum, myndi
notkun bilbelta minnka slysa-
hættuna, bjarga mannslifum og
koma i veg fyrir óþörf meiðsli i
miklu meira mæli innanbæjar en
Þetta eru langalgengustu árekstrarnir, á um þrjátiu kilómetra
hraöa (eftir hemlun oftast nær). Beltislaus hentist farþeginn viö
hliö bilstjórans i framrúöuna, skarst i andliti, skaddaöist á auga og
úlnliösbrotnaöi, en I bilnum til vinstri uröu meiðsli engin, enda bil-
belti notuö.
á þjóövegum, einfaldlega vegna
þess, aö i borgarumferöinni eru
slysin langflest og fólk slasast þar
á litlum ökuhraöa, sé þaö ekki
spennt i bflbelti.
Þaö er einmitt i þungu, hægu
umferðinni, sem þau gera mest
gagn.
Því ekki fremur áróð-
ursherferðir en lög?
Vegna þess, aö lagasetning
hefur reynst mun áhrifarikari en
áróöur, og munar þar helmingi aö
meöaltali. I Bretlandi meta rann-
sóknaraöilar bein fjárútlát,
vegna þess, aö ekki eru notuö bil-
belti, upp á 80 milljónir sterlings-
punda á ári, en þaö samsvarar
nokkrum milljónatugum hér á
landi. Og hvenær veröa mannslif
og örkuml metin til fjár?
Það er betra að hendast
út úr bflnum en vera
bundinn i honum
Ein hættulegasta bábiljan af
öllum. Sá sem trúir þessu, tekur
eggin úr eggjabökkunum þegar
hann kaupir þau i búö. Enda sýna
allar rannsóknir hiö gagnstæöa,
aö skársti kosturinn sé aö vera
inni i bilnum, sem myndar nokk-
urs konar verndarhjúp utan um
bilstjórann. Þetta á meira að
segja við um opna bila, þótt ekki
sé i sama mæli.
Spyrjiö Niki Lauda, Mario
Andretti og James Hunt, sem aka
opnum bilum. Lauda lenti fyrir
tveimur árum i árekstri á kapp-
akstursbrautinni og var fastur i
bilnum. Stingdu upp á því við
hanneöa félaga hans aö hætta aö
nota bilbeltiö, og þeir myndu lita
á þig, eins og þú værir vitskertur.
Og þaö væri rétt hjá þeim.....
Þetta voru svör hins breska
sérfræöings um þaö, hvort rétt sé
að lögleiða notkun bllbelta.
Til eru þær aðstæður hér á
landi, þar sem réttlæta má, aö
nota ekki bilbelti. Þar á ég viö
þau tilfelli, þar sem vegurinn
liggur utan i brattri hlíð, t.d.
Ólafsf jaröarmúla eöa óshliö, ekiö
er lafhægt, og vegna hálku hætta
á aö billinn renni út af.
En þetta eru slik undantekn-
ingartilfelli, aö þau hagga ekki
margsönnuöum niöurstööum
viöamikilla rannsókna bilbeltum
og gagni þeirra.
Sú er reynsla þeirra, sem alltal
nota bilbelti, aö þaö tekur minni
tima aðspenna þau á sig og af en
að opna og loka bilhuröinni.
Þaraf leiðandi jafn litil ástæöa
til þess aö nenna ekki að spenna
beltin eins og að nenna ekki aö
opna og halla bilhuröinni aftur.
Og liklega jafn fávisleg^