Morgunblaðið - 03.02.2001, Qupperneq 63

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. FEBRÚAR 2001 63
Síðbuxur, kvartbuxur
Ný sending
Rauðarárstíg 1, sími 561 5077
Opið í dag frá kl. 10.00-16.00
Djúpöndun hreinsar líkama og sál, eykur bjartsýni og lífsorku
og blæs burt kvíða og kvillum
Gleði er ávöxtur innri friðar
Guðrún Arnalds, símar 896 2396 og 551 8439.
Líföndun
Guðrún Arnalds verður með námskeið
í Reykjavík helgina 17. – 18. feb. ,
í Vestmannaeyjum 23.–25. feb
og á Akureyri 2.– 4. mars.
FYRIR NOKKRU var sagt frá því í
morgunfréttum ríkisútvarpsins að
lögreglan hefði tekið 130 ökumenn
fyrir of hraðan akstur deginum áður.
Það er vissulega rétt að hraðakst-
urinn er hættulegur í myrkri
skammdegisins. Á leiðinni í vinnuna
sama morgun mætti ég hins vegar
mörgum bílum sem voru alveg ljós-
lausir öðrum megin að framan, eða
því sem næst.
Mér finnst ég aldrei hafa séð jafn-
marga bíla með biluð ljós á götunum
eins og í vetur. Eigendur slíkra bíla
eiga sök á mörgum slysum. Eineygð-
ir bílar virðast fjær en þeir eru í
raunveruleikanum, að ekki sé talað
um hættuna á því að slíkir bílar bjóði
upp á koss við mætingar eða fram-
úrakstur. Er þessum þætti umferð-
arómenningar Íslendinga lítið sinnt?
Ég hef aldrei séð lögreglu skipta sér
af ljósabúnaði bíla. Lögreglumaður
sem ég talaði við sagði að átak hefði
verið gert í þessu dagpart fyrir tæp-
um tveimur mánuðum, en annars
færi það eftir einstökum lögreglu-
mönnum hvort þeir skiptu sér að
þessu. Geta ökumenn ekið áhyggju-
lausir með biluð ljós árið á milli skoð-
ana, a.m.k. lögreglunnar vegna? Hve
margir bílar með biluð ljós skyldu
fara fram hjá lögreglunni meðan
átak á sér stað í að mæla ökuhraða?
Það ber ákaflega lítið á öðrum að-
gerðum í umferðargæslu hér á landi
en að fylgjast með ökuhraða, sem
bendir til að árangursstjórnun sé
verulega ábótavant.
Ég bjó nokkur ár í Bandaríkjun-
um. Þar sem ég dvaldi stöðvaði lög-
reglan mjög fljótlega ökumenn ef
ljós höfðu bilað að vetrarlagi. Íslend-
ingar eru framarlega í tölvumálum
og einfalt ætti að vera að koma á
kerfi hér á landi þar sem menn
fengju fyrst vinsamlega ábendingu
sem skráð væri í tölvu, en síðan sekt
ef úrbætur eru ekki gerðar. Annað
sem var frábrugðið í umferðinni í
Bandaríkjunum var eftirlit með bili
milli bíla. Of lítið bil miðað við akst-
urshraða var flokkað sem háskaakst-
ur, með tilheyrandi sekt og punkta-
missi. Hér eru aftanákeyrslur um
30% umferðarslysa, en enginn virð-
ist skipta sér af akstursbilinu.
Stefnuljósanotkunin er á sama
báti. Á þjóðvegunum virðist mér að-
eins um 10% ökumanna gefa stefnu-
ljós við framúrakstur. Venjulegast
aka menn þétt upp að bílnum, og
skjótast svo allt í einu fram úr. Og ef
beygt var út af vegi, þá virðist fátítt
að slíkt sé gefið til kynna með fyr-
irvara. Er það furða þótt slys verði?
Svona mætti lengi telja. Er eftirlit
með slíkri glópsku hluti af árangurs-
stjórnun löggæslunnar í umferðinni?
Eða er mælikvarðinn á árangur
hugsanlega hve margir eru gómaðir
fyrir of hraðan akstur eða jafnvel í
öflun „sértekna“ í formi sekta?
Fyrirbyggjandi ráðstafanir sem
stöðugt er unnið að skila miklu
meiru en skammvinn átök. Fróðlegt
væri að fá skoðanir fleiri á því hvort
gæðastjórnun vegna umferðarör-
yggis gæti verið ábótavant og hvort
misvægi í áherslum komi hugsan-
lega niður á umferðaröryggi í land-
inu.
ANDRÉS ARNALDS,
Áslandi 8, Mosfellsbæ.
Umferðar-
eftirlit og
árangurs-
stjórnun
Frá Andrési Arnalds:
ÞEGAR tregða mín við sögunám
keyrði úr hófi á táningaaldrinum
fyrir rúmlega hálfri öld, var sagt að
þetta væri nauð-
synleg náms-
grein; af henni
mætti læra svo
margt því sagan
endurtekur sig
alltaf. Þessi full-
yrðing hafði ekki
mikil áhrif og ég
neitaði alveg að
leggja á minnið
atriði einsog hve-
nær Napóleón
fæddist eða dó eða hvaða ár Hanni-
bal fór yfir Alpana með fílana.
Nú þykist ég reyndar hafa séð
þess nokkur dæmi að „sagan end-
urtaki sig“ en ekki alltaf á ánægju-
legan máta. Það nærtækasta er
kannske ferlið, er verður til í kring-
um nagladekkin á hverju ári hér á
höfuðborgarsvæðinu. Þetta byrjar
oftast í október eða nóvember á lít-
ilsháttar snjókomu part úr degi, eða
hélu í 2 til 3 nætur. Hitastig er þá
oft um eða rétt undir frostmarki. Úr
þessu verður eitt allsherjarumferð-
aröngþveiti, hjólbarðaverkstæði
fyllast og flestir láta setja negld
dekk undir bílinn. Oft snjóar ekki
aftur fyrr en í janúar og stundum
bara mjög lítið allan veturinn en
alltof margir aka á nöglunum framá
vor. Bílar hafa sést á nöglum í maí
við hliðina á malbikunarvélum og
fræsurum, sem vart hafa lokið við-
gerðum á naglaskemmdunum fyrr
en í október þegar sagan endurtek-
ur sig. Ný hjólför eftir nagladekkin
voru byrjuð að sjást núna í byrjun
nóvember.
Gatnaviðgerðir vegna nagla-
skemmda kosta Reykvíkinga meira
en 150 milljónir króna á ári en
kostnaðurinn er miklu meiri. Neglt
dekk er 1.000–1.500 kr. dýrara en
óneglt. Bílar á negldum eyða einum
til einum og hálfum lítra meira á
hundraðið. Kostnaður heilsugæslu
vegna sjúkdóma af völdum meng-
unar af tjöruryki er mikill. Þá eru
ótalin útgjöld bíleigenda vegna tíð-
ari þvotta á bílum og dekkjum eða
umferðar-töfum vegna malbiksvið-
gerða frá því snemma á vorin og
langt fram á haust.
Nýnegld dekk hafa umtalsvert
betra grip á blautu svelli en ónegld
og nokkru betra á svelli þegar hiti
er meiri við jörð en mínus þrjár til
fjórar gráður. Þetta eru nánast einu
kostir nagladekkja, en þessi akst-
ursskilyrði eru afar sjaldgæf víðast
hvar á höfuðborgarsvæðinu. Aðrir
ókostir nagladekkja eru minna veg-
grip bæði á þurru og blautu slitlagi
og verulega aukinn hávaði frá um-
ferðinni.
Mér finnst að bíleigendur á höf-
uðborgarsvæðinu ættu að fara að
hógværum tilmælum gatnamála-
stjóra og spyrja sig hvort þeir geti
ekki komist af án nagla í börðum
sínum. Nú er hægt að fá harðkorna-
dekk og mjög góð snjódekk án
nagla.
Líklegt er að margir, sem skipt
hafa á slitnum sumardekkjum og
negldum vetrardekkjum, hafi
greinilega orðið varir við muninn og
þakkað hann nöglunum. En ég full-
yrði að munurinn hefði orðið alveg
jafnáberandi þó þeir hefðu skipt í
ónegld, nema færðin hafi þá verið
blautt svell.
Margir halda að séu þeir ekki á
nöglum verði þeir taldir vanbúnir til
vetraraksturs og því í órétti ef þeir
lenda í umferðaróhappi. Svo mun
ekki vera. Önnur atriði vega þyngra
svo sem umferðarréttur frá hægri
eða biðskylda ekki virt eða of stutt
bil milli bíla.
Meðan ég ók á ónegldum börðum
á bílum með afturdrifi hafði ég alltaf
45–50 kíló af sandi í pokum yfir aft-
uröxli, minnkaði þrýsting í dekkjum
um 2 pund og reyndi að stíga létt á
bensíngjöf og bremsu. Síðan 1981
hef ég átt fjórhjóladrifinn Subaru og
því getað sleppt sandinum. Á 24 ár-
um án negldra hjólbarða hef ég
aldrei lent í umferðaróhappi vegna
þess.
Akstur í hálku og snjó krefst lagni
og kunnáttu en allt of oft sjást dæmi
um hið gagnstæða. Opinberir aðilar,
er tengjast umferð og slysavörnum,
og tryggingarfélög ættu að beita sér
fyrir aukinni fræðslu á þessu sviði.
Ekkert ungmenni ætti að fá fulln-
aðarökuskírteini án ökuþjálfunar í
hálku.
Þeim, sem ennþá trúa því að nagl-
arnir skemmi ekki götur, vil ég
benda á Laugaveginn neðan Bar-
ónsstígs þar sem ekki hefur verið
saltborið árum saman. Hjólförin
milli Barónsstígs og Frakkastígs
hafa myndast á tveimur vetrum eftir
akstur á negldum dekkjum að sögn
starfsmanns gatnamálastjóra.
Eðlilegt virðist að þeir sem nota
nagla á höfuðborgarsvæðinu taki
þátt í viðhaldi gatna með því að
kaupa sér leyfi til notkunar þeirra.
ÞRÖSTUR SIGTRYGGSSON,
skipherra á eftirlaunum.
Naglarnir skemma
og menga
Frá Þresti Sigtryggssyni:
Þröstur
Sigtryggsson
Lyklakippur
Litir: Gyllt, silfrað
aðeins 350 kr.
NETVERSLUN Á mbl.is