Morgunblaðið - 24.07.2001, Blaðsíða 16

MARGIR leggja leið sína á Horn-
strandir sumar hvert og jafnvel á
öllum tímum ársins. Margir heillast
og koma ár eftir ár og talað er um að
fólk geti fengið Hornstrandaveiki á
lokastigi. Hópur fólks sem ber þessi
lokastigseinkenni lagði leið sína á
dögunum norður í Reykjarfjörð
nyrðri til þess að leggja þeim hjón-
um sem þar eiga og reka ferðaþjón-
ustuna, þeim Ragnari Jakobssyni og
Sjöfn Guðmundsdóttur, lið sitt við
viðhald mannvirkja.
Þetta ágæta fólk lagði upp frá
Blönduósi í ferð sína norður í Reykj-
arfjörð með skemmtisiglingabátnum
Kópi HU sem gerður er út frá
Blönduósi. Ferðin norður tók um
fjórar klukkustundir en þess ber að
geta að töluverð innlögn var í aust-
anverðum Húnaflóanum þannig að
siglingarhraði bátsins tók mið af því.
Þegar tók að nálgast Strandir kyrrði
sjó og ferðin sóttist mun hraðar. Á
leiðinni sást til hvala og mikið var
um svartfugl. Það er hægt að hafa
mörg orð um stórfengleik Stranda-
fjallana sem ganga í sjó fram en þeg-
ar siglt er fram hjá Geirólfsgnúpi
sem markar suðurenda Reykjar-
fjarðar og er jafnframt sýslumörk
Strandasýslu og Norður-Ísafjarðar-
sýslu, þá verður maður nánast orð-
laus.
Í eyði frá 1959
Ragnar Jakobsson staðarhaldari
og fólk hans tóku á móti ferðalöng-
um við einfalda bryggju og síðan var
Kópi HU lagt við ból rétt utan við
bryggjuna. Fyrir þann sem þarna
kemur í fyrsta skipti og eitthvað
þekkir til í Staðarskála í Hrútafirði
getur það hæglega komið fyrir að
ruglast svolítið í ríminu. Í íbúðarhús-
inu í Reykjarfirði tekur á móti gest-
um kona sem er nákvæmlega eins og
konan sem tekur á móti gestum í
Staðarskála en sú kona heitir Bára.
Þegar málið er kannað þá er skýr-
ingin einföld því hér er um tvíbura-
systur að ræða, ættaðar úr Ófeigs-
firði. Ragnar bóndi og bátasmiður er
fæddur og uppalinn í Reykjarfirði og
bjó þar til ársins 1959 og síðan hefur
Reykjarfjörður verið í eyði utan eitt
ár. Ragnar er hafsjór af fróðleik um
sögu staðarins. Frá því að Ragnar
lauk heilsársbúsetu í Reykjarfirði
hefur hann sótt fjörðinn sinn heim
hvert einasta sumar og segir Ragnar
sem á sínum tíma framleiddi mest
um 15.000 girðingarstaura að sífellt
meiri tími fari í það taka á móti
ferðamönnum. Núna er staðan sú að
enginn staur er framleiddur en upp-
bókað er hjá þeim hjónum fram til
20. ágúst í 30 manna gistirými
Reykjarfjarðar. Rými er fyrir fleiri
ferðamenn í einu því ágætis tjald-
aðstaða er á staðnum. Hægt er að
nálgast Reykjarfjörð úr lofti, af láði
og legi. Það er 550 m löng flugbraut í
Reykjarfirði og til stendur að lengja
flugbrautina um 50 metra. Í Reykj-
arfirði er sundlaug sem fær vatn sitt
úr heitavatnsuppsprettum enda
bendir nafn fjarðarins ótvírætt til
þess að þar sé heitt vatn.
Landslag yrði lítils virði ef það
héti ekki neitt. Arnarstapi með
mannsandlitið, Sæból og Drangajök-
ull með sína tilkomumiklu kletta-
dranga. Of langt mál yrði að telja
upp öll örnefni í Reykjarfirði en eftir
örlítinn fyrirlestur hjá Ragnari um
staði og kennileiti, áttar maður sig
betur á því hve vistin gat verið erfið
þegar náttúruöflin sýndu sig í öllu
sínu veldi . Þrátt fyrir óblíða vist oft
á tíðum þá voru og eru Hornstrandir
og Vestfirðir allir mikil matarkista
og er ekki óalgengt að hjón hafi átt
10–15 börn og komið þeim langflest-
um upp. Án vafa hefur einangrun,
háreist fjöll og langur og strangur
vetur sett mark sitt á líf fólks á
Hornströndum gegn um tíðina.
Til eru margar sagnir um líf og ör-
lög fólks í Reykjarfirði nyrðri, sam-
skipti manna við hulduverur sem
gaman er að heyra af vörum Ragn-
ars Jakobssonar. Það er eftirtekt-
arvert hversu núverandi staðarhald-
arar eru trúir sögu og örlögum
genginna kynslóða því m.a. viðhalda
þeir leiði stúlku sem drukknaði um
miðja átjándu öld í svokölluðum
Merarlæk. Enginn veit hvað hún hét
en Ragnar segir að henni fylgi góður
andi.
Tófan réttdræp
Órædd eru áhrif friðunar refs á
Hornströndum en í Reykjarfirði er
lágfóta réttdræp því mörk friðlands
hennar liggja um Furufjarðarós sem
er skammt fyrir norðan Reykjar-
fjörð. Á síðastliðnu ári drápu þeir
Reykjarfjarðarmenn 35 tófur á sínu
umráðasvæði og Ragnar segir að
ekki líði sá dagur að ekki sjáist tófa.
Skömmu áður en Kópur HU frá
Blönduósi kom til Reykjarfjaðar var
skotin tófa og nokkrum dögum áður
var drepin tófa sem hafði verið
merkt sem yrðlingur norður í Hlöðu-
vík fyrir ári. Reykjarfjörður var síð-
asti bær til að fara í eyði á Horn-
ströndum árið 1959 eins og fyrr er
getið en þrátt fyrir eða kannski
vegna eyðibyggðarinnar þá vex
áhugi þéttbýlisbúans fyrir töfrum
eyðibyggða norðan alfaraleiða.
Ragnar Jakobsson, sem þjónað hef-
ur ferðamönnum sem leið eiga um
Hornstrandir í fimmtán ár, segir að
áhuginn fyrir Hornstrandaferðum
hafi aldrei verið meiri. Rétt er að
geta þess í lokin að mismunandi er
hvað fjörðurinn er kallaður. Í mörg-
um merkum heimildum er fjörður-
inn kallaður Reykjafjörður en Sjöfn
Guðmundsdóttir staðarhaldari segir
engan vafa vera í huga heimamanna:
„Reykjarfjörður heitir Reykjar-
fjörður.“
Séð yfir Reykjarfjörð.
Reykjarfjörður nyrðri hefur mikið aðdráttarafl
Áhugi fyrir Horn-
ströndum fer vaxandi
Ragnar staðarhaldari, Bragi Árnason skipstjóri á Kóp og Glaðheima
Grétar við leiði ógæfusömu stúlkunnar.
Blönduós
Morgunblaðið/Jón Sig.
LANDIÐ
16 ÞRIÐJUDAGUR 24. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
GOÐI hf. lagði í gær inn beiðni um
greiðslustöðvun hjá Héraðsdómi
Reykjavíkur. Kristinn Þór Geirs-
son, framkvæmdastjóri Goða, segist
ekki hafa fengið staðfest hvenær
beiðnin verður tekin fyrir en félagið
sé með þessu að skapa sér svigrúm
til fjárhagslegrar endurskipulagn-
ingar.
„Greiðslustöðvun er bara fjár-
hagsleg endurskipulagning. Við
seldum frá okkur kjötvinnslurnar
og í framhaldi af því sitjum við uppi
með mikið af viðskiptakröfum og
skammtímaskuldum,“ segir Krist-
inn og vísar til þess að nýlega seldi
Goði allar kjötvinnslur sínar, eina í
Borgarnesi og tvær í Reykjavík,
ásamt vörumerkjum til Norðlenska.
Innheimta þarf allar
viðskiptakröfur
Hann segir að við söluna hafi
myndast ákveðin ósamfella í ferli
veltufjármuna og skammtíma-
skulda, nú komi ekki lengur inn nýj-
ar viðskiptakröfur, sem þýðir að
innheimta þarf allar viðskiptakröfur
sem félagið á til að greiða skamm-
tímaskuldir.
„Lánardrottnar veita okkur
styttri frest en við þurfum til að inn-
heimta kröfur okkar. Þess vegna
þurfum við vernd fyrir lánardrottn-
um á meðan við erum að innheimta
og ganga frá þessum málum.“
Reiknar ekki
með gjaldþroti
Kristinn segir að samkvæmt bók-
um félagsins eigi það fyrir skuldum
og reiknar hann fastlega með því að
ekki komi til gjaldþrots. Fremur
verði gengið til nauðasamninga
enda yfirgnæfandi líkur á samningi
vegna stöðu félagsins.
„Fólk gerir almennt þau mistök
að setja samasemmerki á milli
greiðslustöðvunar og gjaldþrots því
að mjög fáir fara í greiðslustöðvun
fyrr en þeir eru komnir út í vonlaust
fen. Við teljum að svo sé ekki í þessu
tilfelli. Ástæða þess að við grípum til
þessara aðgerða er mjög slæm
rekstrarskilyrði. Við erum að keyra
niður áhættuna hjá okkur til að
hætta að tapa peningum. Til að gera
það þurfum við frið til að innheimta
þessa peninga og ganga frá skamm-
tímaskuldum okkar.
Þetta eru raunverulega ábyrgar
aðgerðir sem eru teknar í tíma til að
stemma stigu við því sem blasir við.
Við hefðum getað haldið töluvert
áfram, það hefði bara ekki verið
ábyrgt,“ segir Kristinn.
Goði fer fram á
greiðslustöðvun
Fjárhagur félagsins endurskipu-
lagður í kjölfar sölu kjötvinnslna
Afkoma Nokia
og Ericsson um-
fram væntingar
NOKIA var rekið með töluvert
meiri hagnaði á öðrum fjórðungi
ársins en markaðsaðilar höfðu spáð.
Hagnaður á tímabilinu nam um 102
milljörðum íslenskra króna og
hækkaði gengi bréfa Nokia um 7%
á hlutabréfamörkuðum örfáum mín-
útum eftir að uppgjörið hafði verið
lagt fram.
Jorma Oilla, forstjóri Nokia,
sagði að með virku kostnaðareft-
irliti og góðri fjárstýringu hafi
félaginu í senn tekist að halda stöðu
sinni sem markaðsleiðandi fyrirtæki
í framleiðslu á farsímum og skila
miklu veltufé og góðri arðsemi. „Við
höfum tröllatrú á langtímamögu-
leikum á fjarskiptasviðinu.“
Gengi bréfa Nokia hækkaði enn
meira við lokun markaða eða um
14,8% í 19,51 en stjórnendur félags-
ins hafa lýst því yfir að hagnaður
muni aukast á fjórða ársfjórðungi
og búist sé við allt að 5% aukningu í
sölu.
Tap af rekstri Ericsson á öðrum
fjórðungi ársins nam 5,3 milljörðum
sænskra króna en á sama tímabili í
fyrra var hagnaður félagsins 6,7
milljarðar sænskra. Við tapið nú
bætist svo um það bil 15 milljarðar
sænskra króna kostnaður vegna
endurskipulagningar á rekstrinum
þannig að heildartapið nemur 20,3
milljörðum sænskra króna að því er
kemur fram í Dagens Industri.
Uppgjörið er þó engan veginn
með öllu illt og í reynd er nið-
urstaðan heldur betri en markaðs-
aðilar höfðu vænst en gengi bréfa
félagsins hélst þó óbreytt eftir að
uppgjörið hafði verið kynnt.
Greinileg merki eru um viðsnún-
ing í rekstri Ericsson; veltufé frá
rekstri var jákvætt um 4,3 milljarða
sænskra króna á öðrum fjórðungi
en það var neikvætt um 17,7 millj-
arða á fyrsta fjórðungi ársins. Í
þessu sambandi ber þó að taka tillit
til að sala á Enterprise Systems
skilaði 3,4 milljörðum. Þegar
óreglulegir liðir hafa verið dregnir
frá var veltufé frá rekstri þó engu
að síður jákvætt um 900 milljónir
sænskra.
Kurt Hellström, forstjóri Erics-
son, segir að félagið verði rekið með
hagnaði á árinu öllu og þá fyrst og
fremst vegna mikilla sparnaðarað-
gerða og aðhalds í rekstri; mark-
aðurinn fyrir afurðir Ericsson hafi
hins vegar verið daufur og erfitt sé
að spá um hve lengi niðursveiflan
vari. Ericsson hefur þegar sagt upp
tíu þúsund starfsmönnum og til
stendur að fækka starfsmönnum
um tíu þúsund til viðbótar segir
Dagens Industri.
Greinargerð Ís-
landssíma ekki birt
PÉTUR Pétursson, upplýsinga-
fulltrúi Íslandssíma, segir að félagið
muni birta endurskoðað milliuppgjör
í ágúst. Félagið mun ekki birta op-
inberlega greinargerð sem send var
til Verðbréfaþings sl. föstudag.
Helena Hilmarsdóttir, forstöðu-
maður skráningarsviðs Verðbréfa-
þings, segir að greinargerðin verði
tekin fyrir á stjórnarfundi í dag. Þar
séu tveir möguleikar; annars vegar
að Verðbréfaþingið fallist á skýring-
ar Íslandssíma og hins vegar að ósk-
að verði eftir frekari skýringum og
upplýsingum frá félaginu og hugs-
anlega umsjónaraðila útboðsins, Ís-
landsbanka, segir Helena Hilmars-
dóttir.