Morgunblaðið - 24.07.2001, Blaðsíða 21

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. JÚLÍ 2001 21
JÓHANNES Páll II páfi hvatti Ge-
orge W. Bush Bandaríkjaforseta til
að banna tilraunir á mannlegum
fósturvísum á fyrsta fundi þeirra í
gær. Sagði páfi að Bandaríkjamenn
hefðu þeirri siðferðilegu skyldu að
gegna að „hafna aðgerðum sem van-
virða og ógna mannslífum“. Um-
mæli páfa koma á sama tíma og
Bush þarf að ákveða hvort hann
leyfi opinberar fjárveitingar til
rannsókna á stofnfrumum í fóstur-
vísum. Páfagarður er andvígur
hvers konar tilraunum með stofn-
frumur úr fósturvísum en ekki er
ljóst hver afstaða hans er til rann-
sókna á stofnfrumum úr nafla-
streng.
Velsæld fylgja skyldur
Páfi minnti Bandaríkjaforseta
einnig á skyldur þær sem Bandarík-
in hafa gagnvart heiminum öllum og
að velsæld þeirra fylgdi sú kvöð að
hjálpa þeim sem eiga um sárt að
binda. Hann sagði einnig að kaþ-
ólska kirkjan fagnaði þeim tækifær-
um sem alheimsvæðingin bæri með
sér, en að hann hefði áhyggjur af því
að ekki nytu allir ávaxtanna af þeim.
Sagði hann að leiðtogum allra iðn-
væddra ríkja bæri að opna lönd sín
meira fyrir innflytjendum, fella nið-
ur skuldir fátækra ríkja og berjast
fyrir friði og réttlæti í heiminum.
Fyrsti fundur páfa og Bandaríkjaforseta
Páfi fordæmir til-
raunir á fósturvísum
Reuters
Jóhannes Páll II páfi tekur á móti George W. Bush Bandaríkjaforseta
við komu hans í sumarhús páfa í Castelgandolfo á Ítalíu.
Castelgandolfo-kastala, Ítalíu. AP.
GEORGE Bush Bandaríkjaforseti
íhugar nú hvort hvort hann muni
leyfa að rannsóknir á stofnfrumum
verði styrktar af bandaríska ríkinu.
Slíkar rannsóknir eru mjög umdeild-
ar í Bandaríkjunum þar sem deyða
þarf fósturvísa manna til að hægt sé
að einangra stofnfrumurnar. Málið
hefur vakið miklar deilur á banda-
ríska þinginu um það hvort veita eigi
almannafé til rannsókna á fósturvís-
um. Þeir stjórnmálamenn sem eru
mótfallnir fóstureyðingum vilja ekki
að rannsóknir á stofnfrumum verði
leyfðar.
Heilbrigðisstofnun Bandaríkj-
anna hefur að beiðni forsetans gefið
út skýrslu, sem kom út sl. miðviku-
dag, með ítarlegum upplýsingum um
rannsóknirnar en í skýrslunni eru
engar tillögur um það hvort ríkið eigi
að styrkja slíkar rannsóknir eða
ekki.
Þörf fyrir frekari rannsóknir
Stofnfrumur eru þeim eiginleika
gæddar að geta þroskast til að verða
hvaða fruma eða vefur mannslíkam-
ans sem er. Hins vegar er hugsan-
legt að stofnfrumur úr þroskuðum
vef búi ekki yfir slíkum sveigjan-
leika. Niðurstöður skýrslu banda-
rísku Heilbrigðisstofnunarinnar
benda þó til þess að svarið við því
liggi einungis í áframhaldandi rann-
sóknum á stofnfrumum. Enn fremur
segir í skýrslunni að frekari rann-
sókna sé þörf áður en hægt er að
skera úr um mikilvægi stofnfruma
við að lækna alvarlega sjúkdóma.
„Á næstu árum verður mikilvægt
að stunda frekari rannsóknir til að
bera saman stofnfrumur úr fóstur-
vísum og fullorðnar stofnfrumur.
Þannig þarf að bera saman eigin-
leika þeirra til að fjölga sér, breytast,
lifa og starfa eftir ígræðslu svo
mögulegt verði að koma í veg fyrir að
líkaminn hafni frumunum,“ segir í
skýrslunni.
Vísindamenn telja sig geta látið
stofnfrumur sem teknar eru úr fóst-
urvísum þroskast og verða að full-
orðnum frumum eða vef sem mætti
nota til að lækna sjúkdóma. Þannig
er gert ráð fyrir að stofnfrumur
kunni að geta hjálpað 100 milljón
sjúklingum sem haldnir eru sjúk-
dómum á borð við Alzheimer, Park-
inson og sykursýki. Þá er talið að
frumurnar gætu hjálpað fólki sem
hlotið hefur mænuskaða. Í dag-
blaðinu Financial Times er haft eftir
William Haseltine, framkvæmda-
stjóra líftæknifyrirtækisins Human
Genome Sciences, að sú tækni sem
vonast er til að hægt verði að þróa
með hjálp stofnfruma gæti stöðvað
þróun þessara sjúkdóma. „Ef tæknin
virkar þýðir það að við gætum lagað
þær vefjaskemmdir sem þegar hafa
orðið,“ sagði hann.
Bush hyggst taka
sér nægan tíma
Andstæðingar rannsókna á stofn-
frumum telja að ekki sé rétt að deyða
fósturvísa, ekki heldur til að lækna
sjúkdóma. Þeir vilja að þess í stað
séu stofnfrumur teknar úr
fullorðnum líffærum og þær þróaðar
á rannsóknarstofu. Vísindamenn
sem starfa í rannsóknastofnunum á
vegum ríkisins segja á hinn bóginn
að sá eiginleiki stofnfruma sem tek-
inn er úr fósturvísum – að geta
þroskast til að verða hvaða manns-
fruma sem er – sé eiginleiki sem
fullorðnar stofnfrumur gæti vantað.
Bush Bandaríkjaforseti lýsti því
yfir á blaðamannafundi í heimsókn
sinni til Englands að hann myndi
taka sér tíma til að taka ákvörðun um
stofnfrumumálið. Forsetinn er undir
pólitískum þrýstingi um að hafna því
að ríkið styrki stofnfrumurannsóknir
frá andstæðingum fóstureyðinga úr
hans eigin flokki. Aðspurður um það
hvort sá þrýstingur myndi hafa áhrif
á ákvörðun hans sagði Bush málið ná
út fyrir stjórnmál. „Málið er mjög
flókið og alvarlegt. Ég mun því til-
kynna um ákvörðun mína þegar ég
er tilbúinn og það skiptir mig engu
máli hver er mín megin,“ sagði hann.
Deilt um rannsóknir á stofnfrumum á Bandaríkjaþingi
Mikill þrýstingur á Bush
Washington. AP.


 




 
      
 
  

 

  
  

    


  

        
   

  
    

 

 

  
   
 
    
  
  
 

 !




 

 
 " #  ! 

 
$  

  

 %    
   
  
" & '
 
'
&  '

 
(



'
 
 

 

   

  


)  


  

 
 
!
   
 "   
 
 
 


    

  

 
! 

   

   
 

    # 
 
 !   
  

  
 * 
 +

 ) +
 ' 
  


 

  '
 
  

 
     

     

 

 

  
   

    
 "    
  )   
   

  
Betri fætur
betri líðan
á góðum skóm
Miðbæ Háaleitisbraut 58-60
Sími 553 2300
Ráðgjöf á fimmtud. kl. 14-18 og laugard. kl. 10-14.
Skóbúðin