Morgunblaðið - 09.05.2002, Síða 40

UMRÆÐAN
40 FIMMTUDAGUR 9. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ VIRÐIST vera
hlaupinn einhver mið-
aldaheimska í fólk úr
öllum flokkum varð-
andi miðborg Reykja-
víkur. Hvern einasta
dag opnar maður blað
eða hlustar á einhvern
vitringinn í útvarpi eða
er knúinn til að horfa á
hann í sjónvarpi, þar
sem dreginn er upp
hryllingsmynd af mið-
borginni. Fyrst heldur
maður e.t.v. að verið sé
að tala um rústir gam-
alla landnámsbæja en
kemst svo að því að
fólk er að tala um mið-
borg Reykjavíkur nútímans.
Ég hef búið í og við miðborg
Reykjavíkur í 20 ár. Ég man þá tíð
þegar ég var sjálfur unglingur í
borginni og Hallærisplanið var
skelfilegasta vandamál góðborgara
Reykjavíkur. Þá var varla til fé-
lagsmiðstöð fyrir unglinga, hvað þá
önnur afdrep eins og Hitt húsið eða
hvefamiðstöðvar, húsdýragarður
eða fjölskyldugarður. Þá þótti koma
kólerunni næst að bærinn væri full-
ur af börnum undir 16 ára aldri í
miðborginni eftir klukkan tíu á
kvöldin – öll kvöld og það mökkur af
þeim. Þetta þekkist ekki lengur.
Í þá tíð voru 4-5 matsölustaðir í
miðborginni. Matstofa Austurbæjar,
Naustið, Hótel Borg og Askur. Eng-
inn þessara staða mátti selja áfengi á
miðvikudögum og milli kl. 13:30 og
18:00 hina dagana. Þjónustan var lít-
il og samkeppnin engin. Þá var engin
Kringla til og engin
Smáralind og Glæsi-
bær og Kjörgarður
voru villtustu verslun-
arsamsteypur sem
maður hafði séð. Það
var ekki einu sinni
sjónvarp á fimmtudög-
um og amerískum her-
mönnum var bannað að
vera á almannafæri eft-
ir klukkan 11:30 á
kvöldin utan við girð-
inguna á Keflavíkur-
flugvelli.
Ég get ekki sagt að
ég sakni þessa ástands.
Nema hvað að mér
þykir framför að börn á
aldrinum 10-16 ára séu ekki að þvæl-
ast í hópum eftirlitslaust í miðborg-
inni á kvöldin og nóttunni, sérstak-
lega um helgar.
Mér er alveg sama hvort bölmóðir
predikarar sem útúða miðborginni
eru úr einum flokki eða öðrum. Þetta
fólk sést sjaldan eða aldrei í mið-
borginni eftir klukkan sex í eftirmið-
daginn en dundar sér við að föndra
hryllingssögur í kósíheitum úthverf-
anna á meðan við miðborgarbúarnir
látum okkur líða vel og sífellt betur í
okkar heimahögum. Stundum finnst
mér eins og stjórnmálamenn og fjöl-
miðlar á Íslandi telji eða vilji helst að
raunveruleikinn í Reykjavík sé
klipptur út úr lélegri amerískri
Hollywood-hrollvekju. Og það sem
verra er. Stundum er eins og fólk
trúi þessari firru.
Á undanförnum tíu árum hefur
hver gæðaveitingastaðurinn á fætur
öðrum sprottið upp í miðborginni.
Nú getur maður fengið mat frá öll-
um heimshornum og þjónustu á
heimsmælikvarða alla daga ársins
nánast, ef frá eru taldir þeir dagar
sem þjóðkirkjan hefur tekið frá og
neytt upp á okkur í lúterskri frekju
sinni. Skemmtileg handverksverk-
stæði, sýningarsalir, skringilegar
verslanir, tískuhús og kaffihús eru á
hverju horni í þessari miðborg sem
var dauðinn holdtekinn fyrir ekki
meira en einum áratug. Á sama tíma
hljómar umræðan eins og andskot-
inn og allt hans hyski hafi fengið sér
lögheimili í 101-Reykjavík.
Hvað heyrir maður um miðborg
Reykjavíkur? Endalausan bévítis
grát og gnístran tanna frá fólki
gasprandi um óheyrilegan fíkniefna-
vanda og glæpalýð í þessum annars
fallega miðbæ. Á sama tíma og þetta
væl ætlar mann algerlega að æra
heyrist hvorki púst né stuna um
þann fíkniefnavanda sem hefur tröll-
riðið þjóðinni í aldir alda og valdið
ómældum skaða. Það er nánast aldr-
ei minnst á að þjóðin kann ekki að
drekka brennivín. Að heilu fjölskyld-
urnar og ættirnar, skólarnir og
hverfin eru að bugast undan þeim
vanda sem ríkisfíkniefnið veldur.
Hvers vegna er það? Gæti það verið
vegna þess að meirihluti þjóðarinnar
kann svo óskaplega vel við að fá sér í
glas, að vera glaður á góðravina-
fundi, að detta í það, verða fullur og
gleyma svo öllu daginn eftir?
Ég á engin börn. En ég þekki hóp
af þeim, skyldmenni og önnur börn.
Mörg þeirra eiga engan fullorðinn að
til að tala við, vegna þess að þegar
foreldrarnir, systkinin og aðrir
virðulegir eldri borgarar eru ekki að
vinna eru þeir að sletta úr klaufun-
um á þennan eina sanna íslenska
hátt. Þau eru full. Þeim tíma er ekki
varið í uppeldi eða fyrirmyndarsýn-
ingu. Þrátt fyrir þetta er aðdáun-
arvert hvað íslensk æska er almennt
fallegt og gott fólk. Hvað sprettur
mikið af góðum hlutum frá því. Ég
efa að það séu til mörg lönd sem geta
státað af eins glæsilegri og gjörvu-
legri æsku.
Nýjasta tískufyrirbærið er að
skvetta úr koppum reiði sinnar á
nokkra nektardansstaði í borginni.
Ég hef að vísu ekki sótt þá alla og
jafnvel þótt guð gæfi mér vöxtinn til
þess myndi ég ekki hafa þor til að
koma þar fram. En á þeim stöðum
sem ég hef komið inn á hef ég ekki
séð meiri ósóma en almennt gerist á
héraðsmótum í sýslum landsins. Þar
hagar fólk sér almennt vel en ef
gestirnir eru í of miklu vinfengi við
Bakkus geta þeir vissulega sett stórt
strik í heimilisbókhaldið með gleði
sinni á slíkum stöðum. Þetta segi ég,
maðurinn með engan áhuga á létt-
klæddum konum. Samt hefur mér
tekist að eyða stórum upphæðum
innan um þessar ljúfu konur sem
leggja leið sína norður undir heim-
skautsbaug til að leyfa okkur að
njóta elsku sinnar og fegurðar.
Svo er verið að abbast upp á lög-
regluna. Lögreglan fer auðvitað
bara eftir lögum landsins og hlýðir
því gelti sem ráðamenn senda frá sér
hverju sinni. Mér finnst almenna
lögreglan, eins undirmönnuð og hún
er, standa sig alveg ágætlega. Að
sjálfsögðu mætti sjá fleiri vinalega
trausta menn og konur í úniformi
tölta um bæinn á kvöldin og um
helgar. Menn og konur sem reyna að
koma vitinu fyrir æpandi drykkju-
lýð, ofurölvi á dropunum frá Hösk-
uldi og Geir Haarde. En þá verða
menn að vera viljugir til að borga
fyrir það.
Við eigum fallega og góða miðborg
sem hefur yfir sér vaxandi brag al-
þjóðlegrar borgar. Þar starfar gott
fólk 24 tíma sólarhringsins og þar og
í nágrenninu býr líka úrvalsfólk. Ég
mun ekki kjósa framboð sem telur
miðbæinn upphaf og endi alls ills á
Íslandi og mun strika út hvern þann
á þeim framboðslista sem ég kýs
sem heldur því fram að miðborg
Reykjavíkur sé vondur staður. Það
má alltaf gera betur fyrir miðborg-
ina eins og aðra hluta borgarinnar.
Það fólk sem heldur því fram mun ég
kjósa í kosningunum eftir nokkra
daga
Rústirnar í miðborg
Reykjavíkur
Heimir Már
Pétursson
Miðborgin
Ég mun ekki kjósa
framboð, segir Heimir
Már Pétursson, sem tel-
ur miðbæinn upphaf og
endi alls ills á Íslandi.
Höfundur er íbúi í miðborg
Reykjavíkur.
MARGIR rekja
uppruna þess Evrópu-
samstarfs sem við
þekkjum í dag til svo-
kallaðrar Schuman yf-
irlýsingar frá 9. maí
1950. Síðan hefur 9.
maí orðið að hátíðar-
degi Evrópu. Þann
dag, klukkan 18:00,
lýsti Robert Schuman,
þáverandi utanríkis-
ráðherra Frakklands,
því yfir að samruna-
ferli Evrópu væri haf-
ið. Yfirlýsingin fól í
sér þá trú að besta
leiðin til að koma
böndum yfir skrið-
drekana sem höfðu valtað yfir álf-
una þvera og endilanga áratugina á
undan væri fólgin í auknu sam-
starfi Evrópuþjóða. Þrátt fyrir há-
leit markmið um frelsi
og frið var það líka ís-
köld skynsemishyggj-
an sem réð för. Það
þótti einfaldlega skyn-
samleg ráðstöfun að
vinna saman að sam-
eiginlegum viðfangs-
efnum í stað þess að
þjóðir Evrópu stæðu
gráar fyrir járnum
frammi fyrir hver
annarri við landamær-
in.
Schuman yfirlýsing-
in leiddi svo til und-
irritunar Parísarsátt-
málans um kola- og
stálbandalag Evrópu
um það bil ári síðar. Sex Evrópu-
þjóðir, Belgía, Frakkland, Holland,
Ítalía, Lúxemborg og Þýskaland,
ákváðu að vinna saman að
ákveðnum sameiginlegum við-
fangsefnum. Síðan hefur samstarf
lýðræðisaflanna í Evrópu verið í sí-
felldri þróun og mótun. Samstarfið
hefur færst út til nýrra viðfangs-
efna og 9 Evrópuþjóðir hafa bæst í
hópinn. Nú bíða 13 ríki í Mið- og
Austur-Evrópu inngöngu.
Evrópa á afmæli í dag
Eiríkur Bergmann
Einarsson
ESB
Nú bíða, segir Eiríkur
Bergmann Einars-
son,13 ríki í Mið-
og Austur-Evrópu
inngöngu.
Höfundur er stjórnmálafræðingur
og starfar hjá Evrópusambandinu.
SAMFYLKINGIN í
Árborg fer fram undir
kjörorðinu; Nýtt afl –
nýir tímar, með fé-
lagslegt réttlæti að
leiðarljósi. Markmiðið
er að skapa öflugt og
fjölskylduvænt sam-
félag, þar sem saman
fer kraftmikil upp-
bygging atvinnutæki-
færa og mannvænt vel-
ferðarsamfélag, sem
býður börnum sínum
upp á menntun í hæsta
gæðaflokki. Samfylk-
ingin ætlar að veita
nýju afli inn í atvinnulíf
Árborgar með mark-
vissum aðgerðum.
Ný sýn á Árborg
Við setjum fram nýja sýn til fram-
tíðar í öllum helstu málaflokkum Ár-
borgar. Hér er deiglan og miðjan á
einu blómlegasta íbúð-
arsvæði Íslands og við
ætlum að efla Árborg,
þannig að sveitarfélag-
ið megi valda sívaxandi
hlutverki sínu með
reisn og glæsibrag.
Við ætlum að gera
átak í atvinnumálum
Árborgar. Ungt fólk
vill setjast að í Árborg
en fá atvinnutækifæri
og lág laun fæla frá.
Frumkvöðlasmiðja
Samfylkingin ætlar
að setja á laggirnar
frumkvöðlasmiðju. Í þá
smiðju geta hug-
myndaríkir einstaklingar leitað með
hugarfóstur sín og hugmyndir að
uppbyggingu atvinnutækifæra. Þau
atvinnutækifæri sem eru líkleg til
árangurs ætlum við að styrkja á
meðan verið er að byggja upp fyr-
irtækið. Það þarf að virkja mannauð-
inn sem á svæðinu er með því að
skapa farveg og hvatningu fyrir
vænlegar hugmyndir að atvinnu á
svæðinu. Setjum Árborg í fremstu
röð.
Nýtt afl í Árborg
Guðjón Ægir
Sigurjónsson
Árborg
Samfylkingin ætlar að
setja á laggirnar frum-
kvöðlasmiðju, segir
Guðjón Ægir Sigur-
jónsson, sem hug-
myndaríkir einstakling-
ar geta leitað í.
Höfundur er frambjóðandi
Samfylkingarinnar í Árborg.
ÞAÐ þykir víst ófínt
að vera ekki sammála
vísindagarði í Vatns-
mýri, eða þekkingar-
þorpi á sama stað. Svo
ekki sé talað um tón-
listarhöll í höfninni.
Frambjóðendur Sjáfls-
tæðisflokks og R-lista
nota hvert andartak til
að lýsa yfir áhuga sín-
um á þvílíkum fram-
kvæmdum. Svo hratt
vilja stjórnmálamenn
fara að þeir skuld-
binda þjóðina hiklaust
til að sjá drauma sína
rætast. Milljarðar hér
og milljarðar þar.
Það styttist óðum í kosningarnar.
Ekki er að sjá annað en að Sjálf-
stæðisflokkur og R-listi sitji tveir í
borgarstjórn eftir kosningarnar.
Vonandi láta borgarbúa það ekki
gerast og velja aðra valkosti. Varla
stendur til að verðlauna framgöngu
Sjálfstæðisflokks og flokkanna að
baki R-listanum með því að kjósa
annað þessara framboða. Getur ver-
ið að kjósendur hafi ekki kjark til
að breyta. Ef svo er, er þá ekki
réttara að segja að það þurfi ótrú-
legan kjark til að breyta ekki.
Mig langar að vekja athygli borg-
arbúa á að enginn frambjóðandi D-
og R-lista hefur í einu orði minnst á
eflingu atvinnulífs í borginni. Að
vísindagarðinum og tónlistarhöllinni
frátöldu. Enginn virðist hafa
minnsta áhuga á að efla hér al-
menna atvinnu. Svo ekki sé talað
um að vernda þá sem fyrir eru.
Kannski er réttara og nauðsynlegra
að byrja þar.
Ein af frumatvinnugreinum borg-
arinnar og þjóðarinnar eru fiskveið-
ar og vinnsla. Það fer ekki á milli
mála að tilvera þeirrar atvinnu
truflar mikið það sunnudagafólk
sem er í framboði. Svo illa virðist
þetta fólk haldið að það tekur sér
ekki einu sinni í munn heiti atvinnu-
greinarinnar. Sennilega yrði því
bumbult. Gáum að því að upphaf
okkar samfélags má rekja til út-
gerðar frá Reykjavík. Atvinna við
vesturhöfnina er eitt okkar mesta
menningarverðmæti. Okkur ber að
hlúa að því sem við eigum. Í stað
fleiri listasafna væri nær að hafa
þar sjóminjasöfn og
annað það sem minnir
okkur á uppruna okk-
ar. Það væri umhverf-
isslys ef fiskiskip
verða flæmd úr vest-
urhöfninni eða úr
borginni. Viss er ég
um að ferðamönnum
þykir meira um vert
að skoða okkar helstu
atvinnugrein en ganga
um tóma sali menning-
arinnar.
Það eru eflaust rök
til byggingar tónlistar-
hallar. En væri þá ekki
kjörið að byggja hana
þar sem pláss er fyrir hana og öðru
ekki rutt til hliðar? Nú virðist mega
byggja á háskólavæðinu. Eins er
byggt í þökk eða óþökk á Laug-
arnesi. Fleiri staðir koma eflaust til
greina.
Í átökum D-lista og R-lista er
einna mest rifist um hvort kapall
Línu.nets gangi upp. Þá er tekist á
um fjármál borgarinnar. Af verkum
R-listans er augljóst að þar er fólk
sem er illa treystandi. Þingmenn
Sjálfstæðisflokksins hafa sýnt sig
kærulausa með almannafé og á ég
þar við ábyrgðina fyrir Íslenska
erfðagreiningu.
Kjósendur verða að líta til þess
að það eru fleiri valkostir. F-listinn,
Frjálslyndi flokkurinn og óháðir, er
alvöruvalkostur. Þann lista skipa
frambjóðendur sem eru ærlegir,
heiðarlegir, skulda engum neitt.
Engum öðrum en kjósendum það að
ætla að vinna fyrir þá af alvöru og
alúð. Sýnum kjark og breytum til
hins betra.
Maður með
mönnum
Birgir Hólm
Björgvinsson
Höfundur skipar 11. sæti framboðs-
lista Frjálslyndra og óháðra.
Reykjavík
F-listinn, Frjálslyndi
flokkurinn og óháðir,
segir Birgir Hólm
Björgvinsson, er alvöru
valkostur.