Morgunblaðið - 23.05.2002, Qupperneq 44

UMRÆÐAN
44 FIMMTUDAGUR 23. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Á almennum fundi í
Garðabæ fyrir skömmu
vegna væntanlegra
kosninga lét Erling Ás-
geirsson frambjóðandi
Sjálfstæðisflokksins
mikið yfir því að sjálf-
stæðismenn hefðu efnt
öll kosningaloforðin frá
því fyrir kosningarnar
1998. Nefndi hann m.a.
að þeir hefðu efnt lof-
orð sem þeir gáfu um
byggingu íþróttahúss í
Hofsstaðamýri.
Hverju lofuðu sjálf-
stæðismenn?
Í kosningapésa flokksins frá 1998
er einn kafli um íþróttir og tóm-
stundir. Þar segir að sjálfstæðis-
menn ætli sér á næsta kjörtímabili
(því sem nú er að ljúka) að ná mark-
miðum sínum í þeim málaflokki, m.a.
með því að „hefja byggingu á nýju al-
hliða íþróttahúsi í Hofsstaðamýri,
sem auk þess að nýtast til iðkunar al-
menningsíþrótta verði nýtt til
íþróttakennslu í Hofsstaðaskóla og
Fjölbrautaskólanum í Garðabæ.“
Garðbæingar vita að það er ekki
byrjað á þessu húsi. Hönnun þess er
meira að segja ekki fyllilega lokið!
En árið er ekki úti svo enn er hægt
að hefja framkvæmdir á árinu. Þá
geta sjálfstæðismenn sagst hafa efnt
kosningaloforð sitt – með reisn!
Blekkingar
Sannleikurinn er sá að sjálfstæð-
ismenn létu sem þeir ætluðu að
byggja húsið á kjörtímabilinu. Í
blaðinu Garðar, blaði sjálfstæðis-
manna, frá 20. maí 1998 segir að
sjálfstæðismenn vilji gera betur en
að efna gömul loforð og því ætli þeir
að snúa sér að því að „byggja nýtt
íþróttahús við Bæjarbraut“. Þessi
orð verða varla skilin öðruvísi en
þannig að ætlunin hafi verið að
byggja húsið á yfir-
standandi kjörtímabili,
ekki að ætlunin hafi
verið að hefja byggingu
þess í lok þess. Sjálf-
stæðismenn létu líka í
það skína að byrjað
yrði á húsinu innan
skamms tíma og jafnvel
stefnt að því að taka
það í notkun árið 2001!
Í sama blaði stuttu
síðar (desemberblað)
skrifar Erling Ásgeirs-
son: „Nú er í vinnslu
hönnun á nýju íþrótta-
húsi í Hofsstaðamýri
og mun það bæta úr að-
kallandi þörf til að hægt sé að sinna
betur íþróttastarfi barna og unglinga
(leturbr. L.E). Áhuginn fyrir því að
bæta úr þessari miklu þörf reyndist
minni en látið var í veðri vaka. Í for-
sendum fjárhagsáætlunar Garða-
bæjar 2001–2003 (frá des. 1999) er
ekki minnst á íþróttahús í Hofsstaða-
mýri. Í forsendum fjárhagsáætlunar
Garðabæjar árið 2002–2004 (frá des.
2000) kemur loks fram að gert sé ráð
fyrir að hefja framkvæmdir við
íþróttamannvirkið árið 2002!
Fyrir fjórum árum – reyndar tals-
vert fyrr – var „aðkallandi þörf“ fyrir
íþróttahús í Hofsstaðamýri. Það er
ekki enn risið og bið verður á því.
Innisundlaugin
Í þessu væntanlega myndarlega
íþróttahúsi verður lítil sundlaug.
Hún á eftir að koma að miklum not-
um. M.a. getur Hofsstaðaskóli þá
boðið nemendum sínum upp á fulla
sundkennslu eftir námskrá. Sjálf-
stæðismenn höfðu ekki áhuga á þess-
ari sundlaug. Að þeirra mati var mun
meiri þörf fyrir vatnsleikjagarð við
sundlaugina í Ásgarði. Vatnsleikja-
garðinum átti að koma upp á kjör-
tímabilinu en ekkert varð úr því.
Sennilega kemur hann aldrei! Það
var fyrir kröftuga baráttu foreldra-
félagsins í Hofsstaðaskóla og fulltrúa
Garðabæjarlistans í bæjarstjórn að
sundlaugin verður í nýja íþróttahús-
inu. Garðbæingar hefðu þurft að bíða
mun lengur eftir nýrri sundlaug ef
sjálfstæðismenn hefðu fengið að
ráða.
Íþróttahúsið í
Hofsstaðamýri
Lovísa Einarsdóttir
Höfundur er bæjarfulltrúi í Garðabæ
og skipar 2. sæti Garðabæjarlistans.
Garðabær
Sjálfstæðismenn, segir
Lovísa Einarsdóttir,
höfðu ekki áhuga á
þessari sundlaug.
ÞAÐ að reka þjóð-
félag er um margt líkt
því að reka fyrirtæki.
Þar líkt og í stjórnmál-
um nútímans togast á
gagnstæðir kraftar.
Sem dæmi má nefna að
langtímasjónarmið tog-
ast á við skammtíma-
árangur og lækkun
kostnaðar togast á við
aukin gæði. Þessu gera
menn sér að öllu jöfnu
grein fyrir og hafa það
í huga við stefnumörk-
un.
Þegar stjónmála-
hreyfing, sem ætlar að
ná árangri, semur
stefnuskrá sína setur hún kúrsinn á
ákveðin markmið sem eru sett í for-
gang. Það sama á við um markmið
stjórnmálahreyfinga
og markmið fyrir-
tækja. Þau verða að
vera raunhæf, skýr,
mælanleg og það
verður að vera á valdi
þess sem á að ná
markmiðunum að
hafa áhrif á það að
markmiðunum sé náð.
Markmiðin verða síð-
an að rúmast innan
einnar heildarstefnu,
án þess að árekstrar
verði á milli þeirra.
Skammsýni
sjálfstæðismanna
Engum aðila í fyrir-
tækjarekstri dytti í hug að setja sér
þau markmið að bjóða betri og
kostnaðarsamari þjónustu, lækka
verð á framleiðsluvörum sínum,
minnka umsvif sín og taka ekki lán
til að fara út í arðbærar fram-
kvæmdir. Það sér hver maður að
þetta er fráleitt, því þarna eru al-
gerlega ósamræmanlegir kraftar að
verki. En þetta er það sem sjálf-
stæðismenn í Reykjavík bjóða kjós-
endum upp á fyrir næstu borg-
arstjórnarkosningar. Þeir ætla að
lækka skatta og þar með tekjur
borgarinnar, þeir ætla auka útgjöld
í öllum málaflokkunum, selja arð-
bær fyrirtæki borgarinnar og ekki
að taka ný lán. Þar með ætla þeir
væntanlega ekki í virkjun á Hellis-
heiði. Þannig láta þeir sér í léttu
rúmi liggja að tryggja framtíðar-
orkuþörf borgarinnar. Það kemur
svo sem ekkert á óvart þar sem
þeir mega ekki heldur heyra
minnst á framtíðarhafnarsvæði eða
framtíðina yfir höfuð. Þeir fussuðu
og sveiuðu yfir fyrirhyggjusemi
Reykjavíkurlistans þegar kosningar
fóru fram um framtíðarnýtingu
Vatnsmýrarinnar. Inntakið í mál-
flutningi þeirra þá var „hvað er ver-
ið að hugsa um þetta núna það er
svo langt þangað til?“
Þannig virðist framtíðarsýn sjálf-
stæðismanna ekki vera fyrir hendi.
Innantóm orð
Stefnan sem þeir bjóða kjósend-
um er uppfull af markmiðum sem
stangast á og engin leið er að vinna
saman í framkvæmanlega stefnu.
Enda læðist að manni sá grunur að
stefna sjálfstæðismanna sé í raun
aðeins orð á blaði, það fylgi enginn
hugur máli. Líkt og þegar stjórn-
endur fyrirtækja falla í þá gryfju að
þeir verði að setja einhverja huggu-
lega stefnu á blað af því að það er
að koma aðalfundur. Þeir upp-
gvötva að eina raunverulega stefn-
an sem þeir hafa framfylgt er sú að
græða peninga með öllum tiltækum
ráðum og kokka því upp einhverja
þægilega og huggulega stefnu sem
allir geti skrifað uppá. Slík stefna
er einskis virði. Eina raunverulega
stefna sjálfstæðismanna er að ná
völdum og því var ekki seinna
vænna fyrir þá en að setja eitthvað
huggulegt á blað enda að koma
kosningar.
Ég hef þó ekki ennþá séð fyr-
irtæki lofa góðu veðri en það gera
sjálfstæðismenn. Þeir lofa auknu
hjúkrunarrými fyrir aldraða og
aukinni löggæslu. Rekstur hjúkr-
unarheimila og löggæsla er í hönd-
um ríkisins en ekki sveitarfélaga.
Það er því að mjög takmörkuðu
leyti á valdsviði sveitarstjórna að
ná þessum markmiðum. Sjálfstæð-
ismenn hafa hinsvegar setið á ann-
an áratug í ríkisstjórn og hafa haft
full tök á að leggja áherslu á þessi
mál. Þeir hafa kosið að gera það
ekki. Það virðist því ljóst að hugur
fylgir ekki máli. Nú síðast hafa
sjálfstæðismenn í ríkisstjórn bein-
línis lagst gegn byggingu hjúkr-
unarrýma í Reykjavík, eftir að heil-
brigðisráðherra og Reykjavíkur-
borg voru búin að skrifa undir
viljayfirlýsingu þar um.
Ef ekki fylgir hugur máli hvað
þessa þætti varðar, er þá einhver
von til þess að aðrir þættir stefn-
unnar séu annað en orð á blaði? Ég
efast um það. Markmiðin skarast,
stefnan gengur ekki upp, hún er
laus við framtíðarsýn og þá sann-
færingu sem þarf að búa að baki,
eigi nokkur stefna að ganga eftir.
Ég fæ því ekki annað séð en stefna
sjálfstæðismanna sé ómerkileg til-
raun til að villa um fyrir kjósendum
til þess að ná fram því eina marki
sem sjálfstæðismaskínan hefur sett
sér, að ná borginni á sitt vald.
Sjálfstæðismenn lofa góðu veðri
Sigrún Elsa
Smáradóttir
Reykjavík
Stefna sjálfstæðis-
manna gengur ekki upp,
segir Sigrún Elsa
Smáradóttir, mark-
miðin stangast á.
Höfundur er í 15. sæti á
Reykjavíkurlistanum.
VAR mig að dreyma,
eða frétti ég að nú væri
verið að undirbúa sér-
stakt vegakerfi innan
Reykjavíkur? Við hlið-
ina á venjulega gatna-
kerfinu ætti að leggja
háhraða einkavegi fyrir
milljónahundruð, sem
aðeins ættu að þjóna
stofnunum borgarinn-
ar? Einkavegi á milli
jafn óskyldra stofnana
og Árbæjarsafns,
Njálsborgar, Borgar-
endurskoðunar og
Sorpu? Eða var það
einkavatnsveita?
Einkarafmagnslínur
kannski? Hvað var það aftur? Jú, nú
man ég: það er einkaháhraðaljósleið-
ari sem verður lagður, á kostnað
skattgreiðenda, út og suður til að
tengja þessar stofnanir og aðrar álíka
svo fremi sem þær eru á forræði
borgarinnar, sama hversu ólíkar þær
kunna að vera í eðli sínu og starfi.
Hvers vegna þarf einkanet á milli
þessara stofnana? Eru ekki flest fyr-
irtæki borgarinnar prýðilega tengd
hvert við annað og umheiminn með
þeim leiðslum sem þegar liggja í jörð,
símaleiðslunum sem lagðar voru á
kostnað skattgreiðenda á sínum
tíma? Til hvers þarf einkakerfi? Er
flutningsgeta og boðhraði símalín-
anna að verða uppbókuð? Er ekki
pláss fyrir borgarstofnanirnar?
Svarið er, að öll núverandi notkun
fyrirtækja og einstaklinga í borginni
tekur upp minna en 5% af burðargetu
kerfisins. Hvers vegna erum við þá að
leggja í þennan kostnað?
Svarið er orðið gamalkunnugt: Það
er vegna þess að Lína.Net verður að
fá verkefni, hvað sem það kostar.
En hver eru rökin? Það er fróðlegt
að sjá þá leikfléttu: Línu.Neti var falið
(án útboðs) að leggja ljósleiðara milli
allra skóla í Reykjavík, svokallað
skólanet. Það var gefið í skyn að ljós-
leiðari væri forsenda þess að skólarn-
ir gæru fengið viðunandi tölvuteng-
ingar við umheiminn. Það er ekki rétt,
því þetta hefði mátt gera jafn vel og
reyndar miklu betur fyrir örlítið brot
af kostnaðinum með því að nýta þær
leiðslur sem þegar eru til staðar bæði
í formi ljósleiðara og koparlína. Mis-
muninn, sem nemur
tugum milljóna, hefði
mátt nota til að efla
tölvubúnað skólanna og
tölvuþjálfun starfs-
manna þeirra. Að
maður tali ekki um
heildarkostnaðinn við
Línu.Net sem er nú orð-
inn meira en 3 milljarð-
ar.
En það var ekki gert,
því skólanetið er ekki
fyrir skólana. Það er
fyrst og fremst lífæð
Línu.Nets, sú fram-
kvæmd sem á að sýna
fram á nauðsyn þess að
leggja ljósleiðara um allan bæ.
Netið var lagt og tengt og niður-
staðan var sú, að skólamenn voru
mjög ánægðir með breytinguna. Það
er engin furða, því fram að þessu
höfðu þeir verið með einhverjar hæg-
virkustu tengingar sem völ var á og
engum um að kenna öðrum en borg-
aryfirvöldum sem höfðu dregið úr
hömlu að veita skólunum eðlilega
þjónustu að þessu leyti. Skólunum
hafði verið haldið á hestakerru og
komust allt í einu ekki bara á átta
gata tryllitæki, heldur í geimflaug. Er
að furða að þeim fyndist það fljótvirk-
ara? En þurfti að grafa upp hálfan
bæinn og leggja ljósleiðara Línu.Nets
til að bæta aðstöðu skólanna? Nei, svo
sannarlega ekki, öll almennilega
tölvuvædd fyrirtæki í bænum, og
reyndar á landinu, höfðu fyrir löngu
komið sér upp háhraðatengingu í
gegnum þær lagnir sem til voru.
Ljósleiðaratengingu Línu.Nets til
skólanna hefur af skólamönnum verið
líkt við 50 akreina brú sem staðsett
væri inni á miðjum öræfum. Engin á
rynni undir þessa brú og hvorki lægi
að henni né frá henni vegur. Þetta lýs-
ir ágætlega ástandinu í tölvumálum
skólanna, því flöskuhálsinn í virkri
tölvuvæðingu skólanna er skortur á
tækjabúnaði og góðum kennsluforrit-
um á íslensku, sem kennarar bíða
spenntir eftir. Það er enn mikill skort-
ur á tölvum í skólunum og má geta
þess að sjálfstæðismenn hafa ítrekað
lagt til að kennarar fái fartölvu til um-
ráða eins og gert er í Garðabæ. Á
meðan grunninn vantar er rokið í að
koma á tengingum með burðargetu
sem er álíka hjá minnstu skólum í
Reykjavík með fáeina starfsmenn
sem nota tölvur og stærstu fyrirtækj-
um landsins með meira en þúsund
starfsmenn. Það dugar ekkert minna.
Við skulum skoða nokkrar tölur til
glöggvunar. Venjuleg heimilistenging
hefur burðargetu á bilinu 56 til 256
KB/s. með tengingum frá venjulegum
símalínum til svokallaðra ADSL-
tenginga. Þeir sem vinna með mjög
þung myndvinnsluforrit og þess hátt-
ar fara kannski upp í 1.500 KB/s., eða
1,5 MB/s. Þetta má allt auðveldlega
flytja með símalínum. Alstærstu not-
endur hafa fengið ljósleiðara sem ber
10 MB/s. – en VDSL-tenging með
símalínum mun fljótlega geta annað
fimmfalt meiru, eða 50 MB/s. Skól-
arnir hafa nú 10 MB/s. tengingu eins
og stærstu fyrirtækin, en hefðu getað
fengið fimmfalt meira með VDSL-
tengingu í gömlu símalínunum, sem
ekki hefði kostað neitt að leggja, því
leiðslurnar eru allar til staðar.
Ég er í stuttu máli að segja að allt
þetta brölt með ljósleiðarann var
óþarfi frá upphafi, skattgreiðendur
höfðu þegar greitt fyrir þær leiðslur
sem þurfti.
Skólanetinu var komið á til að finna
Línu.Neti verkefni. Til þess þurfti að
nota fyrirtæki sem ekki ráða sér sjálf,
fyrirtæki sem borgaryfirvöld geta
sagt fyrir verkum, og því voru skól-
arnir upplagðir. Síðan á að nota „góða
reynslu“ af skólanetinu til að ryðja
brautina fyrir því að Lína.Net leggi
lokað einkanet til allra stofnana borg-
arinnar, eins og ég rakti hér að ofan.
Það er ótrúlegt en satt, að þau áform
eru þegar uppi. Sérpöntuð skýrsla
var lögð fram í Innkaupastofnun í vor
sem staðfestir það. Þetta er álíka fá-
ránlegt og að leggja einkavegakerfi
milli borgarstofnana. Í þetta eiga
skattpeningar okkar að fara, ágætu
Reykvíkingar, ef Alfreð heldur áfram
að stjórna fjármálum borgarinnar.
Líflína
Alfreðs.Net
Guðrún
Pétursdóttir
Reykjavík
Ljósleiðaratengingu
Línu.Nets til skólanna,
segir Guðrún Péturs-
dóttir, hefur af skóla-
mönnum verið líkt við
50 akreina brú sem
staðsett væri inni á
miðjum öræfum.
Höfundur er skattgreiðandi
í Reykjavík.