Morgunblaðið - 23.05.2002, Page 49

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. MAÍ 2002 49
Reykjavík
í fyrsta sæti
Kynntu flér málin og sko›a›u myndbandi›
um Geldinganes á www.reykjavik2002.is
Í ÁGÆTRI grein í
Morgunblaðinu 11.
maí hvetur Þór Magn-
ússon, fv. þjóðminja-
vörður, til þess að
þjóðin kaupi Íslending
og sýni sem minning-
argrip um siglingar
landnámsmanna. Í at-
hugun sé að stofna
sjóminjasafn í
Reykjavík og þar
myndi þetta vand-
aðasta allra nýsmíð-
aðra víkingaskipa
sannarlega skipa virð-
ingarsess. Þetta eigi
ekki hvað síst við
vegna frægðarsigling-
ar skipsins vestur um haf.
Sá, sem þetta ritar, átti nokkurn
þátt í tillögu til Davíðs Oddssonar,
forsætisráðherra, um að megin-
þema við að fagna árþúsundamót-
unum í Ameríku yrði 1000 afmæli
landafundar Leifs Eiríkssonar.
Ekkert gat komið betur að slíkum
sögufagnaði en sigling skips Gunn-
ars Marels Eggertssonar og þá
alla leið til New York. Sú sigling
var löng og ströng og ekki hættu-
laus en Gunnar og áhöfn hans
sýndu þá getu íslenskra sægarpa
fyrr og síðar. Og hið fagra fley Ís-
lendingur var traust smíði, sem
stóðst illveður og hinn versta
hrakning í hafísnum við Grænland.
Landsmenn eru vafalaust minnug-
ir þessarar einstöku sjóferðar.
Það, sem nú tekur að falla í
gleymsku, eru frekar þær fádæma
góðu viðtökur og fjölmiðlaathygli
sem siglingin naut ytra. Ekkert
annað, sem Íslendingar hafa tekist
á hendur, hefur notið
þeirrar athygli sjón-
varps, útvarps og
blaða og var með Ís-
lending og honum
tengda viðburði í
Bandaríkjunum og
Kanada um sumarið
2000.
Þegar ráðist var í
það kostnaðarsama
fyrirtæki, sem sigling
Íslendings var og
einnig fól í sér margar
áhættur, þótti ein-
hverjum sjálfskipuð-
um sérfræðingum hér
heima það fjarstæðu-
kennt kynningarefni í
Vesturheimi. Þar myndu menn
standa með sínum Kólumbusi. Sú
reynsla, sem undirritaður hafði af
þessum málum vestra allt frá þvi
að hann var þar við háskólanám,
var hins vegar á annan veg. Fólk
var einmitt forvitið um sögutengsl-
in við víkingaöldina. Ef misskiln-
ingur um þjóðerni Leifs okkar
flæktist þar eitthvað fyrir, virtist
það bara auka áhugann. Það kom
líka á daginn að bandarískir ráða-
menn og stjórnsýsla greiddu á all-
an hátt götu okkar. Ísland, eitt
allra landa, átti tvíhliða samstarfs-
nefnd um árþúsundamál við Hvíta
húsið í Washington og verður það
seint fullþakkað. Af býsna mörgu
er að taka um það, sem hleypt var
í framkvæmd. Hér skal minnst á
það eina sem enn ekki lokið. Það
er sögusýningin Vikings: The
North Atlantic Saga, sem var sam-
vinnuverkefni þjóðminjasafna
Norðurlandanna og Kanada við hið
mikla bandaríska þjóðarsafn, The
Smithsonian Institute í Wash-
ington. Sú sýning hófst í Wash-
ington sumarið 2000 og sló aðsókn-
armet hjá Smithsonian. Sýningin
naut síðan mikilla vinsælda í New
York, Denver, Houston og Los
Angeles. Nú er nýbúið að opna
hana í Ottawa, höfuðborg Kanada,
og hún endar í Minneapolis þar
sem forseti Íslands verður við-
staddur opnunarathöfn í nóvember
nk. Þegar þessu mikla sýningar-
ferli lýkur í maí 2003 verða sýning-
argestir taldir í nokkrum milljón-
um.
Ávinningur fyrir okkur Íslend-
inga af víkingaaldarsýningu þess-
ari er mjög mikill. Hún sýnir skil-
merkilega sögu Íslands til forna,
landnám okkar á Grænlandi og
fund Ameríku, rétt eins og gert
var með siglingu Íslendings. Með
þessu vil ég fullyrða að nýr grund-
völlur sé fenginn til landkynninga.
Það þarf að festa í sessi með sér-
stakri varanlegri sýningu hér
heima á hinum fornu landafunda-
siglingum og með skipið Íslending
sem sinn miðpunkt. Hvar og
hvernig er svo annað mál.
Víkingaskipið
Íslendingur
Einar
Benediktsson
Landkynning
Ég vil fullyrða, segir
Einar Benediktsson, að
nýr grundvöllur sé feng-
inn til landkynninga.
Höfundur er fv. sendiherra.
ÍBÚUM Blönduóss
hefur heldur fækkað
frá því á seinni hluta
síðustu aldar. Margt
veldur, m.a. fábreytni
atvinnulífs, skortur á
framhaldsskólamennt-
un í héraði, fábreyttara
menningarlíf en á suð-
vesturhorni landsins
og samdráttur í land-
búnaði.
Þrátt fyrir þetta hef-
ur tekist að koma fjöl-
mörgum framfaramál-
um áleiðis í stjórnartíð
núverandi meirihluta.
Grunnskólinn er nú að
mestu mannaður rétt-
indakennurum, leikskólinn veitir
mjög góða þjónustu, flestar götur
eru malbikaðar og bærinn er á marg-
an hátt aðlaðandi. Einnig hefur verið
hlúð að atvinnulífi bæjarins eftir því
sem kostur hefur verið á hverjum
tíma.
Margt er þó eftir ógert. Eitt af
brýnustu málunum er að renna
styrkari stoðum undir atvinnulífið og
auka fjölbreytni þess. Árangur næst
ekki með handahófskenndum að-
gerðum, vinna þarf markvisst eftir
ákveðinni fyrirfram mótaðri stefnu
sem tekur heildstætt á öllum þáttum
samfélagsins.
Sveitarfélög og héruð eru í beinni
samkeppni hvert við annað um fólk,
atvinnutækifæri og meðfylgjandi
hagsæld. Því þarf að líta á rekstur og
stefnumótun sveitarfélaga á hlið-
stæðan hátt og rekstur og stefnu-
mótun fyrirtækja. Á því sviði hafa
frambjóðendur D-listans ekki aðeins
staðgóða þekkingu heldur einnig
mikla reynslu.
Leggja þarf í stefnumótunarverk-
efni fyrir héraðið í
heild. Virkja á héraðs-
nefnd, meðan sveitar-
félög eru ekki samein-
uð, og fulltrúa atvinnu-,
félags- og menningar-
lífs í héraðinu til að
leggja sitt af mörkum.
Markmið slíks verk-
efnis ætti að vera að:
Stuðla að markvissum
framförum í atvinnu-
og félagsmálum í Aust-
ur-Húnavatnssýslu.
Gróf verkefnisáætl-
un gæti litið svona út:
1. skref: Stöðugrein-
ing. Núverandi staða
héraðsins í hinum ýmsu
málaflokkum, s.s. atvinnulífi, fé-
lagsþjónustu, heilbrigðismálum,
skólamálum og íþróttamálum, er
greind. Svo sem gert er þegar fyr-
irtæki vinna að stefnumótun verður
að taka samkeppnisumhverfið sér-
staklega til greina, þ.e. bera stöðuna
saman við stöðu nágrannasveitar-
félaga og ekki síður sambærilegra
sveitarfélaga sem standa sig hvað
best.
2. skref: Mótun framtíðarsýnar.
Hvert á að stefna og af hverju viljum
við fara þangað? Í hvernig samfélagi
viljum við búa eftir 4–8 ár? Enn og
aftur þarf að horfa til þess sem aðrir
eru að gera, á að gera betur eða jafna
árangur annarra?
3. skref: Áætlun um árangur.
Hvernig eigum við að komast á
áfangastað, hvaða leið eigum við að
velja og hvernig skiptum við henni
niður í áfanga? Áfangarnir mega
ekki vera of stórir eða of langt á milli
þeirra, þá er hætta á að skrefið verði
of stórt og verði því aldrei tekið.
4. skref: Verkefni sem þarf að
vinna. Héraðsnefnd verður að vera
samþykk stöðugreiningunni, fram-
tíðarsýninni og áætluninni um ár-
angur. Í kjölfarið þarf að skilgreina
fá en mikilvæg verkefni sem unnið
verður að á markvissan og árangurs-
ríkan hátt.
Markviss stefnumótandi áætlun,
sem tekur á öllum þáttum sam-
félagsins, er forsenda þess að okkur
takist að snúa vörn í sókn. Við skor-
um ekki mörk með því að hanga í
vörn, en forsenda þess að sóknin tak-
ist og skili okkur mörkum er að
sóknaraðgerðir séu skipulagðar,
markvissar og allt liðið spili með.
Það er gott að búa á Blönduósi og
við frambjóðendur D-listans viljum
gera það ennþá betra. Við horfum til
framtíðar en veltum okkur ekki upp
úr fortíðinni, því tækifærin eru fram-
undan, ekki að baki.
Við viljum búa
á Blönduósi
Sigurður
Jóhannesson
Höfundur skipar 3. sæti á D-listanum
á Blönduósi.
Blönduós
Það er gott að búa
á Blönduósi, segir
Sigurður Jóhannesson,
og við frambjóðendur
D-listans viljum gera
það ennþá betra.
ÞAÐ hefur margt
óprúttið komið frá D-
listanum í þessari
kosningabaráttu. Af-
hjúpuð hafa verið slag-
orð þeirra um lægstu
skattaálögur hvort
heldur er í formi út-
svara eða fasteigna-
skatta. Hver Seltirn-
ingur hefur nefnilega
undanfarin ár greitt
meira í útsvar en
nokkur annar á höfuð-
borgarsvæðinu og við
greiðum næsthæstu
fasteignagjöldin.
D-listinn heldur
ótrauður áfram með
blekkingarnar. Lítum á nokkur
dæmi.
Nú hafa þeir sett sig á stall og
segjast hafa staðið „að verndun
vestursvæðanna“. Hver er reynsl-
an? Á árunum 1994-8 börðust sjálf-
stæðismenn hart fyrir því að reisa
verulega íbúðarbyggð við Nesstofu.
Neslistinn barðist gegn þessum
áformum og beitti sér
fyrir glæsilegri undir-
skriftarsöfnun með
þverpólitískri þátt-
töku. D-listinn gafst
því upp á byggingará-
formunum rétt fyrir
kosningar 1998. Bygg-
ingaráráttan blundaði
þó í þeim og vaknaði
hressilega á síðasta ári
þegar þeir ákváðu að
reisa skyldi 4000 fm
hjúkrunarheimili við
Nesstofu, eða ígildi 20
einbýlishúsa. Skrýtin
verndunarsjónarmið!
Nú réttlætir D-list-
inn ákvörðunina með
því, að ekki hafi verið til annað land
fyrir heimilið og útskýra tvístígand-
ann varðandi staðsetningu með því
að nú fyrst megi mögulega finna
hjúkrunarheimili stað á Hrólfs-
skálamel.
Aftur fara þeir rangt með stað-
reyndir. Í allri umræðu um skipulag
melsins sl. tvö ár lá ljóst fyrir, að
byggingarsvæðið næst Íþróttamið-
stöð og íbúðum aldraðra væri tilbúið
til byggingar, því rífa mætti Ís-
bjarnarhúsið svo að segja án fyr-
irvara. Þar mátti því strax staðsetja
hjúkrunarheimili. Aumlegt er þeirra
yfirklór!
D-listinn reynir nú að búa til þá
mynd af Neslistanum að hann berj-
ist fyrir landfyllingum. Staðreyndin
er sú, að það var að tilstuðlan vara-
forseta bæjarstjórnar, Ernu Niel-
sen, að heimildarákvæði um miklar
landfyllingar sunnan megin á nes-
inu var sett inn í drög að svæð-
isskipulagi höfuðborgarsvæðisins.
Það var sami aðili, ásamt bæjar-
stjóra, sem lagði til að frestað yrði
tillögu Neslistans um gerð hring-
torgs á gatnamótum Suður- og
Norðurstrandar, þar sem landfyll-
ing Reykjavíkur myndi ná inn á Sel-
tjarnarnes og því þyrftu umferð-
armannvirki að bíða. Þá voru
sjálfstæðismenn fylgjandi þeirri
landfyllingu. Eftir þetta allt saman
töldum við rétt að fá heimildar-
ákvæði inn í svæðisskipulagið um
landfyllingu norðan megin. Þetta
var samþykkt einróma í bæjar-
stjórn. Sjálfstæðismenn hafa verið
leiðandi í landfyllingarumræðu og
aldrei greitt atkvæði gegn slíkum
áformum.
Landfyllingar eru ekki á stefnu-
skrá Neslistans.
D-listinn, sem fer fram undir
slagorðinu „festa“, hefur snúist eins
og vindhani þegar kemur að stóru
málunum, þrátt fyrir fálkann í
skjaldarmerki flokksins.
Vindhani getur aldrei orðið veg-
vísir.
D-listanum er ekki treystandi
þegar kemur að flóknum málum,
flokkurinn þarf meira aðhald. Það
gerist einungis með því að tryggja
Neslistanum þrjá menn í bæjar-
stjórn.
Fálki eða vindhani
á Seltjarnarnesi
Nökkvi
Gunnarsson
Seltjarnarnes
D-listanum er ekki
treystandi, segir
Nökkvi Gunnarsson,
þegar kemur að flókn-
um málum, flokkurinn
þarf meira aðhald.
Höfundur skipar 5. sæti
á Neslistanum.