Morgunblaðið - 04.01.2003, Side 4

FRÉTTIR
4 LAUGARDAGUR 4. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
FRIÐRIK Sophusson, forstjóri
Landsvirkjunar, segir að aldrei
hafi staðið til að skrifa undir orku-
samning við Alcoa fyrr en borg-
arstjórn Reykjavíkur hafi fjallað
um málið. Niðurstaða stjórnar-
funda Alcoa annars vegar og
Landsvirkjunar hins vegar í lok
næstu viku verði háð fyrirvörum
um að eigendur samþykki að gang-
ast í ábyrgð fyrir Kárahnjúka-
virkjun. Borgarstjórn fjalli um
ábyrgðirnar um miðjan janúar, en
stefnt sé að undirritun raforku-
samnings í byrjun febrúar. Þannig
gefist borginni nægur tími til að
fjalla um málið.
Á borgarstjórnarfundi á fimmtu-
dagskvöld sagðist Ingirbjörg Sól-
rún Gísladóttir borgarstjóri telja
skynsamlegt að Landsvirkjun bíði
með undirritun samnings þar til
borgaryfirvöld hafi fjallað um lán
sem borgin gengst í ábyrgð fyrir
vegna Kárahnjúkavirkjunar í
krafti 45% eignarhlutar í Lands-
virkjun. Nefnd, sem fulltrúar eig-
enda skipuðu til að fara yfir arð-
semi Kárahnjúkavirkjunar, mun
væntanlega skila skýrslu til borg-
arráðs á þriðjudag og verður hún
tekin fyrir í borgarstjórn 16. jan-
úar.
Stefnt að undirritun í febrúar
Friðrik Sophusson segir að
stjórnir Alcoa og Landsvirkjunar
muni funda hvor um sig í lok
næstu viku. „Á þeim fundum er
gert ráð fyrir að stjórnirnar fjalli
um málið og komist að niðurstöðu,
en undirskrift samninganna verður
ekki fyrr en væntanlega í byrjun
febrúar. Eigendum gefst auðvitað
ráðrúm til að fara yfir málið og ég
á þá von á því að borgarstjórn geti
afgreitt málið á fundi sínum 16.
janúar. Það er undirskriftin sjálf
sem bindur samningsaðila,“ segir
Friðrik.
Hann minnir á að fleiri þurfi að
koma að málinu, íslenska ríkið og
Alcoa þurfi að undirrita samning
um framkvæmdirnar og til að svo
geti orðið þurfi ýmislegt að liggja
fyrir, t.d. þurfi Landsvirkjun að
vita að eigendur séu tilbúnir að
veita ábyrgð vegna lána. Þá þurfi
að liggja fyrir frumvarp til laga
vegna samnings ríkisins við Alcoa.
Landsvirkjun þurfi einnig að hafa
vitneskju um að hægt verði að
gera samninga við ítalska verk-
takafyrirtækið Impregilo.
Friðrik segir mikilvægt að
stjórnir Landsvirkjunar og Alcoa
afgreiði málið með sínum hætti á
sama tíma. Eðlilegt sé að af hálfu
beggja stjórnanna liggi fyrir já-
kvætt viðhorf til málsins til þess
að starfsmenn fyrirtækjanna geti
haldið áfram að vinna að undir-
búningi verksins og undirbúningi
undirskriftarinnar.
„Ég hef enga ástæðu til að ætla
annað en Reykjavíkurborg veiti
ábyrgð fyrir lánum ef eigenda-
nefndin telur að það séu yfirgnæf-
andi líkur á að ábyrgðir falli ekki á
eigendur. Fari svo ólíklega, sem
ég á enga von á, að einhver eig-
endanna neiti að veita ábyrgð,
verður í raun og veru ekki hægt að
taka lán,“ segir Friðrik aðspurður
um hvað gerist gangi Reykjavík-
urborg ekki í ábyrgð fyrir lán-
unum en skiptar skoðanir eru inn-
an borgarstjórnarmeirihlutans um
ágæti framkvæmdarinnar.
„Það er forsenda fyrir verkefn-
inu að eigendur séu tilbúnir til að
veita ábyrgð. Þannig starfa sam-
eignarfélög og lögin um þau eru
skýr. Ég sé enga ástæðu til að
halda annað en að borgarstjórn
samþykki þetta,“ segir Friðrik.
Eigendur fjalla um ábyrgðir
fyrir undirritun samninga
Niðurstaða stjórnarfunda Landsvirkj-
unar og Alcoa háð samþykki eigenda
BIRTAN af himnum ofan er vel þegin hjá þeim sem gera sér ferð í Raufar-
hólshelli en hann er að finna á leiðinni til Þorlákshafnar um Þrengsli. Hell-
irinn er nokkuð dimmur að öðru leyti og því ráðlegast að hafa með sér ljós í
skoðunarferðir um hann, enda mikið stórgrýti að fara yfir fyrir þá sem
hyggja á könnunarferðir. Hellirinn er bæði stór og mikill eða um og yfir
1.400 metrar að lengd.
Morgunblaðið/RAX
Horft upp í háan þakglugga
ÓLAFUR Örn Haraldsson, alþing-
ismaður og varaformaður mennta-
málanefndar Alþingis, telur að end-
urskoða þurfi námslánakerfið með
það að markmiði að lækka endur-
greiðsluhlutfall námslána og hækka
framfærslulánin. Hann segir ís-
lenska námslánakerfið ekki stand-
ast samanburð við önnur námslána-
kerfi á Norðurlöndunum.
Ólafur var meðal þátttakenda í
pallborðsumræðum í lok rannsókn-
arstefnu Reykjavíkurakademíunnar
um háskóla á Íslandi sem haldin var
í gær. Sagðist hann telja að endur-
greiðsluhlutfall námslána væri of
hátt hér á landi auk þess sem
hækka þyrfti lán til framfærslu
þannig að fólk hefði tækifæri til að
lifa af þeim. Þá sagði hann athug-
andi að taka upp námsstyrkjakerfi
líkt og tíðkast á öðrum Norðurlönd-
um. Í samtali við Morgunblaðið
sagði Ólafur ljóst að íslenskir
háskólar væru í harðri samkeppni
um fólk við háskóla á Norðurlönd-
um og í Evrópu. Því væri mikilvægt
að veita íslensku námsfólki sam-
bærilegar aðstæður og þar tíðkast.
„Ég tók harðan slag á sínum tíma
um að breyta lánasjóðsreglunum.
Annars vegar þannig að lánin yrðu í
formi samtímagreiðslna, þannig að
peningarnir komi jafnóðum til
námsmannanna og náminu vindur
fram en ekki eftir á eins og nú er.
Hins vegar vildi ég lækka endur-
greiðsluhlutfallið,“ segir hann.
„Okkur tókst þá að fá endur-
greiðsluhlutfallið lækkað en ég er
að sjá núna að þetta hlutfall er enn
of hátt því námsmenn eiga mjög
margir verulega erfitt með það.“
Aðspurður segir Ólafur málið ekki
hafa verið tekið upp í þingflokki
framsóknarmanna en það muni
verða gert. Hann segist jafnframt
munu leggja til að menntamálin og
þar með námslánakerfið verði sett á
stefnuskrá framsóknarflokksins fyr-
ir kosningarnar í vor. „Ég tel að
þetta sé eitt af þeim áhersluatriðum
sem við eigum að vinna í. Við getum
ekki leyft okkur það að vera eft-
irbátar hinna Norðurlandanna í
þessum efnum,“ segir hann.
Ólafur Örn Haraldsson segir tímabært að endurskoða námslánakerfið
Telur endur-
greiðsluhlutfall
námslána of hátt
PÓSTKASSAR Íslandspósts hafa
undanfarna daga verið læstir með
þeim hætti að ekki er hægt að opna
lúguna sem er fyrir bréfarifu hvers
kassa. Að sögn forstjóra Íslands-
pósts hafa allt að tíu póstkassar
verið eyðilagðir með flugeldum í
kringum áramót og því hafi verið
gripið til þessa ráðs undanfarin ár.
Að sögn Einars Þorsteinssonar,
forstjóra Íslandspósts, var töluvert
um að flugeldum væri komið fyrir í
kössunum og þeir sprengdir þar áð-
ur en gripið var til þessa úrræðis.
Reyndar séu enn brögð að því að
póstkassar séu skemmdir í kringum
áramót þrátt fyrir að þeir séu lok-
aðir. „Annars erum við að verja
kassana en það er ekki síst póst-
urinn sjálfur sem við erum að passa
upp á. Ef búið er að setja einhvern
póst í kassann og síðan kveikt í hon-
um er illa farið þar,“ segir hann.
Kassarnir verða opnaðir á ný
daginn eftir þrettándann eða 7. jan-
úar en hægt er að koma venjuleg-
um, þunnum bréfum í þá, þrátt fyr-
ir að þeir séu lokaðir. Fólki er hins
vegar bent á að snúa sér með þykk-
ari póstsendingar á pósthús þar til
kassarnir verða opnaðir aftur.
Póstkassar
opnaðir
eftir þrett-
ándann
ÞRÁTT fyrir að taílensk stjórnvöld
hafi tilkynnt að íslenskir ríkisborgar-
ar þurfi ekki vegabréfsáritun vegna
ferðalaga til Taílands, beinir utanrík-
isráðuneytið því til Íslendinga sem
hyggjast ferðast til Taílands að afla
sér fyrst vegabréfsáritunar. Ástæðan
er sú að í Taílandi ríkir óvissa um
hvaða reglur eru í gildi og hafa a.m.k.
tveir Íslendingar lent í vandræðum á
flugvellinum í Bangkok af þeim sök-
um.
Að sögn Ólafs Egilssonar, sendi-
herra Íslands í Taílandi en með aðset-
ur í Reykjavík, barst í desember til-
kynning frá taílenskum yfirvöldum
um að frá og með áramótum þyrftu
Íslendingar vegabréfsáritun vegna
ferðalaga til Taílands. Engar breyt-
ingar voru hins vegar gerðar á stöðu
ríkisborgara á Norðurlöndunum eða í
Schengen-ríkjunum. Að beiðni ís-
lenska utanríkisráðuneytisins var
framkvæmd þessara reglna frestað
að því er varðar Íslendinga til 29. jan-
úar 2003, vegna ferðalaga sem standa
skemur en 30 daga. Utanríkisráðu-
neytið fór einnig fram á að Íslend-
ingar yrðu varanlega undanþegnir
áritun.
Engin skýring á breytingum
Nú hefur komið í ljós að starfs-
mönnum á taílenskum landamæra-
stöðvum er ekki öllum kunnugt um
frestunina og hafa tveir Íslendingar
lent í vandræðum af þessum sökum.
Ólafur segir að annar þeirra hafi verið
stöðvaður á flugvellinum í Bangkok á
fimmtudagskvöld og ekki verið hleypt
inn í landið fyrr en í gærmorgun.
Aðspurður segir Ólafur að engin
skýring hafi fengist á því hvers vegna
reglum um áritanir var breytt fyrir
Íslendinga en ekki önnur Norðurlönd
eða Schengen-ríki. Hugsanlega hafi
þar verið gerð mistök. Vegna þess-
arar óvissu telur utanríkisráðuneytið
ráðlegt fyrir íslenska ríkisborgara
sem ætla að ferðast til Taílands á
næstunni að afla sér vegabréfsáritana
áður en lagt er í ferðina. Áritanir eru
gefnar út hjá ræðisskrifstofu Taí-
lands, Hæðarbyggð 26 í Garðabæ.
Óvissu-
ástand
vegna árit-
unar til
Taílands
♦ ♦ ♦