Morgunblaðið - 30.01.2003, Side 2
ENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 2003 Á netinu mbl.is/vidskipti BLAÐ C
G l i t n i r e r h l u t i a f Í s l a n d s b a n k a
Glitnir er sérfræ›ingur í fjármögnun atvinnutækja. Rétt val á fjármögnun
getur skipt miklu um heildarkostna› vi› fjárfestingu. Glitnir b‡›ur fjórar
ólíkar lei›ir vi› fjármögnun atvinnutækja. Umsóknir eru afgreiddar á
skjótanháttflegarnau›synleggögn liggja fyrir.
Haf›u samband vi› rá›gjafa Glitnis e›a kíktu á www.glitnir.isog fá›ua›sto›
vi›a›veljafláfjármögnunarlei›semhentarbest.
Stendur til a› fjölga
atvinnutækjum?
VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
S É R B L A Ð Á F I M M T U D Ö G U M U M V I Ð S K I P T I S J Á V A R Ú T V E G & A T H A F N A L Í F
LEIFSSTÖÐ NÁM SAMKEPPNI
Spáð er 8% fjölgun far-
þega um flugstöðina
aðalástæðan eru tvö ný
flugfélög sem lenda hér
Aðsókn að sjávarútveg-
stengdu námi hefur
snarminnkað hér á
landi undanfarin ár
Athugasemdir sam-
keppnisyfirvalda hafa
komið fyrirtækjum í
opna skjöldu
SPÁÐ/2 SJÁVARÚTVEGUR/6 MIKILL/4
ÖRN Kjartansson, framkvæmdastjóri
Kringlunnar, segir fyrirhugaða opnun
NEXT-verslunar í Kringlunni mikið gleði-
efni.
„Það er mikill styrkleiki fyrir Kringluna
að fá NEXT hingað inn og að fá sterkan
aðila inn í þetta 1.000 fm svæði.“
Verslunin á Íslandi verður fyrsta
NEXT-verslunin í Norður-Evrópu og seg-
ir Örn það gott fyrir Kringluna að hún hafi
orðið fyrir valinu hjá keðjunni.
Örn segir að forsvarsmenn NEXT hafi
tekið út markaðinn hér á Íslandi og að
þeir hafi mikið um staðsetningu verslana
að segja. „Við sýndum þeim hvað við gæt-
um boðið þeim og þeir mátu það þannig að
Kringlan væri sterkasti staðurinn fyrir þá
að koma hér inn og að þetta húsnæði væri
hentugt fyrir NEXT,“ segir Örn.
Nú eru rúmlega eitt hundrað verslanir í
Kringlunni en um 150 rekstraraðilar ef
læknastofur, veitingastaðir og fleiri aðilar
eru taldir með. Nú er nýtingin 100% og
um tuttugu aðilar á biðlista eftir húsnæði.
Á síðasta ári nam velta NEXT um 1.872
milljónum punda eða 241,5 milljörðum ís-
lenskra króna. Hagnaður eftir skatta nam
190 milljónum punda, 24,5 milljörðum ís-
lenskra króna. Hagnaður á hvert hlutabréf
var 58,1 pence en félagið er skráð í Kaup-
höllinni í London.
Örn segir að NEXT sé gríðarlega stórt
fyrirtæki og því mikill akkur að fá jafn-
stórt og vel þekkt fyrirtæki inn í Kringl-
una.
K R I N G L A N
„Mikið
gleðiefni“
Nýtingin í Kringlunni er nú
100% og um 20 aðilar á biðlista
Örn Kjartansson, framkvæmdastjóri Kringlunnar
HLUTAFÉLAGIÐ Nordex
f. sem er í meirihlutaeigu
ónanna Ragnhildar Önnu Jóns-
ttur og Sverris Berg Steinars-
nar mun opna 700 fm NEXT-
rslun í Kringlunni í vor. Þar
rður boðið upp á kven-, karl-
anna- og barnafatnað auk fylgi-
uta sem og skófatnað.
Verslunin verður á annarri hæð
ringlunnar þar sem Nanoq úti-
starverslunin var áður til húsa.
Ragnhildur og Sverrir þekkja
l til verslunarreksturs en þau
ka fyrir tvær Noa-Noa-tísku-
ruverslanir, eina í Kringlunni
aðra á Laugaveginum.
ns árs ferli
ð sögn Sverris er um ár síðan
u fóru að velta fyrir sér mögu-
kanum á að fá viðskiptasérleyfi
rir bresku verslunarkeðjuna
EXT á Íslandi.
„Hlutirnir gengu heldur hægar
rir sig nú í sambandi við NEXT
ldur en Noa-Noa á sínum tíma
a rúmt ár. Það var í febrúar
99 sem við hófum viðræður við
oa-Noa-keðjuna og síðan opnuð-
m við verslunina í Kringlunni í
í sama ár. Haustið 2000 opnuð-
m við síðan aðra verslun við
augaveginn. Í kjölfarið skoðuð-
m við möguleika á frekara sam-
arfi með eigendum Noa-Noa,
a. með verslunarrekstur í
andaríkjunum í huga en hryðju-
rkaárásirnar 11. september
01 komu endanlega í veg fyrir
þau áform. Þá hófum við Ragn-
hildur að leita fyrir okkur í Bret-
landi og fljótlega settum við okkur
í samband við NEXT-verslunar-
keðjuna,“ segir Sverrir.
Tæplega 400 verslanir
Fyrsta NEXT-verslunin var opn-
uð í febrúar 1982 en nú rekur keðj-
an 330 verslanir í Bretlandi og á
Írlandi og 49 verslanir í öðrum
löndum. Að sögn Sverris rekur
keðjan sjálf verslanirnar í Bret-
landi og á Írlandi en aðrar versl-
anir eru reknar með viðskiptasér-
leyfi og er verslunin hér sú fyrsta
sem opnuð verður undir merkjum
NEXT í Norður-Evrópu. Þar sem
NEXT hefur samið við aðila um
viðskiptasérleyfi þá hafa þeir
einnig tekið að sér að skoða mögu-
leika á að opna verslanir í ná-
grannaríkjunum. Aðspurður segir
Sverrir að ekkert liggi fyrir um að
þau opni fleiri NEXT-verslanir en
að sjálfsögðu verði það kannað. Til
að mynda eru engar NEXT-versl-
anir á Norðurlöndunum. „Við er-
um búin að gera samning um
verslunina hér og ætlum að horfa
fyrst á þennan markað enda mik-
ilvægt að sýna fram á árangur á
heimamarkaði áður en horft er á
aðra markaði,“ segir Sverrir.
Hann segist telja mikilvægt í
allri útrás að vera í góðu sambandi
við heimamenn sem þekki sinn
markað. Með því er hægt að spara
mikinn tíma og fé.
Margir aðilar höfðu sýnt áhuga
á að opna NEXT-verslun á Íslandi
í gegnum tíðina og segir Sverrir
að í sjálfu sér hafi ekki verið erfitt
að sannfæra stjórnendur NEXT
um að opna slíka verslun á Íslandi.
Aftur á móti tók sinn tíma að
sannfæra þá um að þau væru réttu
aðilarnir til þess. „Við unnum í
sameiningu viðskiptaáætlun fyrir
Ísland og þeir gerðu ákveðnar
kröfur um arðsemi verslunarinn-
ar. Það var gríðarleg vinna að fara
í gegnum það ferli en mjög lær-
dómsríkt og við vitum því vel út í
hvað við erum að fara. Eins höfum
við reynslu af sölu á kvenfatnaði á
Íslandi en síður á vörum fyrir
karlmenn og börn,“ segir Sverrir.
Húsnæðið í Kringlunni er 1.000
fm. Verslunin verður á 700 fm og
verður skipt upp í þrjár deildir;
kvenföt, karlmannaföt og barna-
fatnað. Í versluninni verður leik-
aðstaða fyrir börn og kaffiaðstaða
fyrir viðskiptavini.
Verðlag í versluninni verður í
takt við það sem fólk á að venjast í
nágrannalöndunum að sögn
Sverris og skýrist verðmunur ein-
göngu af ólíku virðisaukaskatt-
stigi, gengisáhættu og flutnings-
kostnaði.
NEXT-tískuvöruversl-
un opnuð í Kringlunni
erslunin verður sú fyrsta í N-Evrópu en alls eru verslanirnar tæplega 400 talsins
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ragnhilur Anna Jónsdóttir og Sverrir Berg Steinarsson munu opna NEXT-
verslun í Kringlunni þar sem Nanoq var áður á annarri hæð
Miðopna: Sjávarútvegurinn menntar sig sjálfur
03 FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR BLAÐ B
Í Á Á Ö Í Á
EFTIR úrslit leikja á HM í Portúgal í gær-
kvöld er orðið líklegast að Íslendingar mæti
annaðhvort Króötum eða Rússum í undan-
úrslitum um sæti á laugardaginn. Það ræðst
af leiknum við Spánverja í kvöld hvort það
verður í keppninni um fjögur efstu sætin eða
um sæti fimm til átta. Ísland leikur gegn liði
úr milliriðli 3 og þar standa nú Danir höllum
fæti í baráttu við Króata og Rússa um tvö
efstu sætin. Reyndar er sá riðill galopinn
ennþá og meira að segja Egyptar eiga mjög
veika von um að ná öðru sætinu í riðlinum
þrátt fyrir að þeir hafi tapað báðum leikjum
sínum til þessa.
Mætum
Rússum eða
Króötum?
lenska landsliðið. Það vantaði að
menn væru að berjast með hjartanu
eins og oft hefur verið sagt. Liðið var
flatt og það skorti neistann sem þarf
til þess að vinna svona leiki.“
Guðmundur var ekki sáttur við
varnarleikinn í fyrri hálfleik. „Hann
var ekki ásættanlegur. Menn voru
staðir, sátu eftir og náðu ekki að
stöðva pólsku skytturnar. En það
var eins og nýtt lið hefði mætt inná
leikvöllinn í síðari hálfleik.“
Gekk mikið á í hálfleik hjá ykkur?
„Ég ætla ekki að hafa það eftir
sem sagt var á þeim stutta tíma. Þar
Mótið er sérstakt að mörgu leyti.Það er langt og það skiptast á
r þar sem við lékum gegn slök-
um liðum og sterk-
um liðum. Ég verð
að játa það að sl. þrír
dagar hafa verið sér-
kennilegir og í raun
a bið eftir stóru stundinni. Einn
adagur, einn æfingadagur og
n bið fram á kvöld eftir leiknum
n Pólverjum. Það var greinilegt
ið vorum ekki tilbúnir í verkefnið
pphafi leiks. Mér fannst vanta
mmdina sem hefur einkennt ís-
sagði ég mína skoðun, leikmenn liðs-
ins fengu tækifæri til þess að segja
sína, bæði um eigið framlag og ann-
arra. Eftir þessa skorpu var ákveðið
að nú skyldi látið sverfa til stáls.
Annað var ekki hægt að gera þar
sem við vorum komnir í stöðu sem
var síður en svo vænleg fyrir okkur.
Ég er ánægður með hvernig menn
brugðust við áreitinu í síðari hálf-
leik.“
Þjálfarinn var ánægður með hve
margir leikmenn íslenska liðsins
hafa náð sér á strik til þessa á HM.
„Það kemur maður í manns stað
og ég gerði ákveðnar áherslubreyt-
ingar í vörn sem sókn í þessum leik.
Það gekk upp og við getum verið
ánægðir með síðari hálfleikinn.
Vörnina, sóknina, hraðaupphlaupin
og markvörsluna. Þetta hafðist og
það er það sem skiptir máli.“
Aðspurður um þátt Dags Sigurðs-
sonar sagði Guðmundur að hann
hefði átt gagnlegt samtal við fyrirlið-
ann deginum áður. „Það var gott og
uppbyggilegt fyrir mig, liðið og Dag
að við skyldum ræða vel saman í
gær. Hann er sterkur persónuleiki
sem vildi geta lagt meira af mörkum
fyrir liðið. Hann átti frábæran leik
að þessu sinni sem er gríðarlega
mikilvægt fyrir okkur sem liðsheild.
Dagur hefur átt við meiðsli að stríða
í undirbúningi liðsins en hann er
hlekkur í okkar liði.“
Guðmundur játti því að hann væri
búinn að kortleggja lið Spánverja
töluvert og nokkurt efni væri til í
tölvutæku formi nú þegar. „Við hefj-
um undirbúning okkar fyrir leikinn
gegn Spánverjum nú þegar. Það
verður fundur nú strax eftir leikinn
þar sem menn fá heildaryfirsýn yfir
næstu mótherja. Síðan tekur við
sama ferlið og fyrir alla aðra leiki.“
Markmið íslenska liðsins fyrir HM
að þessu sinni var í fyrstu að ná einu
af sjö efstu sætum keppninnar en
núna er kominn glampi í augu hins
skipulagða þjálfara þegar hann er
inntur eftir næsta takmarki liðsins.
„Það er einfalt. Við ætlum að leggja
allt í sölurnar til þess að við munum
Morgunblaðið /RAX
uðmundur Þórður Guðmundsson í hita leiksins. Við hlið hans eru Patrekur Jóhannesson, Rúnar Sigtryggsson og Sigurður Bjarna-
son.
Stefnum á undan-
úrslit í Lissabon
ÐMUNDUR Þórður Guðmundsson, landsliðsþjálfari í handknatt-
, var að vonum kátur með sigur íslenska liðsins gegn Pólverjum
eimsmeistaramótinu í handknattleik í gærkvöldi – í fyrri leik liðs-
í milliriðlinum í Caminha, 33:29. Hann sagði það ljóst að liðið
ði tekið stórt skref í átt að áfangamarkmiði liðsins í þessum leik,
nú biði liðsins „stóri leikurinn“ gegn Spánverjum, þar sem liðið
ti tryggt sér sæti í undanúrslitum keppninnar í fyrsta sinn.
rður Elvar
lfsson
r frá
inha
Pólverj-
um hrós-
að heima
PÓLVERJAR fengu hrós
á heimaslóðum fyrir
frammistöðu sína gegn
Íslendingum í gærkvöld,
þrátt fyrir fjögurra
marka ósigur, 33:29. Í
fréttatíma pólska rík-
issjónvarpsins var sagt að
þrátt fyrir ósigurinn
hefði pólska liðið sýnt
hvað í því bjó í hörku-
spennandi leik gegn mjög
góðu íslensku liði.
Pólverjum var hrósað
sérstaklega fyrir fyrri
hálfleikinn, en þar hefði
leikur liðsins byggst á
góðri vörn. Íslenska liðið
hefði hins vegar refsað
því pólska fyrir mistök
sín í síðari hálfleiknum
og draumurinn um að
komast á Ólympíuleikana
í Aþenu væri því úti.
SIGUR Á PÓLVERJUM
Íslendingar tryggðu sér sæti með-
al átta efstu þjóðanna á heimsmeist-
aramótinu í handknattleik með sigri
á Pólverjum, 33:29, í gær. Leikur Ís-
lands og Spánar í dag sker úr um
hvort liðið leikur um verðlaunasæti á
mótinu.
Stjórnarskráin heim
Fyrsta stjórnarskrá Íslands frá
árinu 1874 verður afhent Íslend-
ingum til varðveislu en Danir hafa
samþykkt að afhenda ýmis skjöl
ráðuneytis Íslandsmála frá árunum
1848 til 1904. Þá hefur verið óskað
eftir viðræðum við Dani um frekari
afhendingu á menningarminjum.
Rætt um kaup á rafskautum
Fulltrúar þýska fyrirtækisins
RAG Traiding hafa rætt við Norður-
ál á Grundartanga um mögulega
sölu á rafskautum til álversins vegna
fyrirhugaðrar stækkunar þess. Fyr-
irtækið hefur sýnt áhuga á að reisa
rafskautaverksmiðju í Hvalfirði.
Segir Írak ótengt al-Qaeda
Tariq Aziz, varaforsætisráðherra
Íraks, segir Íraka engin tengsl hafa
við al-Qaeda-hryðjuverkasamtökin
líkt og Bush Bandaríkjaforseti full-
yrti í stefnuræðu sinni í fyrrnótt.
Tony Blair, forsætisráðherra Bret-
lands, tók í sama streng og Bush í
gær. Aziz segir engar sannanir hafa
verið lagðar fram um meint tengsl.
Misjöfn ávöxtun
Ávöxtun frjáls lífeyrissparnaðar
var mjög misjöfn á síðasta ári eftir
ávöxtunarleiðum. Bæði eru dæmi
um verulega neikvæða ávöxtun og
um jákvæða ávöxtun á upp undir tíu
prósent.
Y f i r l i t
FRÉTTIR
2 FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Í dag
Sigmund 8 Viðhorf 30
Erlent 13/15 Minningar 32/36
Höfuðborgin 16 Skák 37
Akureyri 17 Þjónusta 37
Suðurnes 18 Kirkjustarf 37
Landið 19 Bréf 40
Neytendur 20 Dagbók 42/43
Listir 21/23 Fólk 44/49
Menntun 24 Bíó 46/49
Umræðan 25/31 Ljósvakamiðlar 50
Forystugrein 26 Veður 51
* * *
Kynningar – Blaðinu í dag fylgir heilsu-
bæklingur frá Cheerios. Bæklingnum
er dreift um allt land.
ÁVÖXTUN frjáls lífeyrissparnaðar var afar mis-
munandi á síðasta ári eftir ávöxtunarleiðum.
Þannig eru bæði dæmi um verulega neikvæða
ávöxtun og jákvæða ávöxtun um upp undir tíu
prósent. Algeng raunávöxtun er hins vegar í
kringum núllið eða aðeins neikvæð eftir hlutfalli
erlendra hlutabréfa í eignasafninu, en endanleg-
ar tölur um ávöxtun á síðasta ári liggja enn ekki
fyrir nema að hluta til.
Almennt má segja að slakasta ávöxtunin sé á
þeim ávöxtunarleiðum eða sjóðum sem ávaxta fé
sitt á erlendum hlutabréfamörkuðum. Þeir sjóðir
sem eru með stærst hlutfall eigna sinna í bréfum
á þessum mörkuðum eru með lélegustu ávöxt-
unina á síðasta ári og ef þeir fjárfesta eingöngu í
erlendum hlutabréfum eins og dæmi eru um, get-
ur ávöxtunin verið neikvæð um allt að 30% á síð-
asta ári. Það skýrist af því að verð á alþjóðlegum
hlutabréfamörkuðum hélt áfram að lækka á síð-
asta ári þriðja árið í röð. Árin þar á undan var
hins vegar afar góð ávöxtun á þessum mörk-
uðum. Til viðbótar kemur síðan að gengi krón-
unnar gagnvart erlendum gjaldmiðlum hækkaði
verulega á síðasta ári sem gerir það að verkum
að erlendar eignir lækka í verði í íslenskum
krónum. Það gerir ávöxtunina í íslenskum krón-
um enn lakari en ella, öfugt við það sem var á
árinu 2001 þegar lækkun íslensku krónunnar vó
á móti lækkun á erlendum hlutafjármörkuðum.
Allflestir erlendir hlutabréfamarkaðir lækkuðu
um nálægt 20% á árinu og til viðbótar styrktist
krónan um rúm 20%. Þannig lækkaði heims-
vísitala hlutabréfa í íslenskum krónum um rúm
38% á síðasta ári samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins.
Lífeyrissparnaðarreikningar gáfu hins vegar
einna hagstæðustu ávöxtunina á síðasta ári al-
mennt séð. Þar er um að ræða verðtryggða og
óverðtryggða bankareikninga með breytilegum
vöxtum, sem eru yfirleitt þeir hæstu sem völ er
á, enda um bundinn langtímasparnað að ræða.
Sem dæmi má nefna að raunávöxtun á þessum
reikningum var á bilinu sex og hálft og upp í átta
og hálft prósent á síðasta ári og voru óverð-
tryggðu reikningarnir hagstæðari vegna hárra
nafnvaxta og lítillar verðbólgu í fyrra. Talsverð
ásókn hefur verið í þessa reikninga á undanförn-
um mánuðum vegna öruggrar ávöxtunar og erf-
iðra aðstæðna á erlendum hlutafjármörkuðum og
fóru bæði lífeyrissjóðir og verðbréfafyrirtæki að
bjóða upp á slíka reikninga á síðasta ári jafnhliða
öðrum og áhættumeiri ávöxtunarleiðum.
Þá var mjög góð ávöxtun á innlendum hluta-
bréfamarkaði í fyrra og eru dæmi um mjög góða
ávöxtun sjóða á síðasta ári sem fjárfesta í inn-
lendum hlutabréfum.
Afar misjöfn ávöxtun
frjáls lífeyrissparnaðar
Dæmi um allt að 30% nei-
kvæða ávöxtun í fyrra
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir borgarstjóri vígði í
gær fyrsta grenndarskóg Reykjavíkur við grunn-
skóla, Svartaskóg í Fossvogi sem nú er orðinn grennd-
arskógur Hvassaleitisskóla. Svartiskógur var opnaður
fyrir almenning árið 1986 en gegnir nú þessu nýja
hlutverki. Reykjavíkurborg áformar að allir skólar í
Reykjavík eignist grenndarskóg í framtíðinni og efli
þannig tengslin við náttúruna.
Við vígsluna í Svartaskógi sungu nemendur úr
Hvassaleitisskóla lög sem tengjast skógi og spiluðu á
hljóðfæri. Borgarstjóri áritaði svo samning um sam-
starf við verkefnið, Lesið í skóginn, sem nemendur
hafa unnið að undanförnu. Í því er lögð áhersla á ís-
lenska skóga, nýtingu og mótun afurða úr efniviði
þeirra, vistfræði, fjölbreytta listsköpun og grennd-
arfræðslu.
Morgunblaðið/Kristinn
Nemendur úr Hvassaleitisskóla sungu lög sem tengjast skógi og spiluðu á hljóðfæri við athöfnina í gær.
Morgunblaðið/Kristinn
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir í Svartaskógi sem nú er
orðinn grenndarskógur Hvassaleitisskóla.
Fyrsti grenndarskógur-
inn vígður í Fossvogi
Allir skólar borgarinnar
munu eignast grenndarskóg
NEXT opnuð
í Kringlunni
Fyrsta
verslunin í
N-Evrópu
BRESKA verslunarkeðjan NEXT
mun opna verslun hér á landi í vor.
Verslunin, sem selur kven-, karl-
manna- og barnafatnað auk fylgi-
hluta sem og skófatnað, verður á
annarri hæð Kringlunnar þar sem
útivistarverslunin Nanoq var áður
til húsa.
Hlutafélagið Nordex ehf. sem er í
meirihlutaeigu hjónanna Ragnhild-
ar Önnu Jónsdóttur og Sverris
Berg Steinarssonar mun reka
verslunina en það hefur fengið við-
skiptasérleyfi fyrir NEXT á Ís-
landi. Verður þetta fyrsta NEXT-
verslunin sem verður opnuð í Norð-
ur-Evrópu að sögn Sverris.
Ragnhildur og Sverrir þekkja vel
til verslunarreksturs en þau reka
fyrir tvær Noa-Noa-tískuvöru-
verslanir, eina í Kringlunni og aðra
á Laugaveginum.
Mikill áhugi á leyfinu
Að sögn Sverris er um ár síðan
þau fóru að velta fyrir sér mögu-
leikanum á að fá viðskiptasérleyfi
fyrir bresku verslunarkeðjuna en
margir aðilar höfðu haft samband
við forsvarsmenn keðjunnar um að
fá viðskiptasérleyfi fyrir NEXT á
Íslandi.
Fyrsta NEXT-verslunin var opn-
uð í Bretlandi í febrúar 1982 en nú
eru 330 NEXT-verslanir í Bret-
landi og á Írlandi og 49 verslanir í
öðrum löndum. Að sögn Sverris
rekur keðjan sjálf verslanirnar í
Bretlandi og á Írlandi en aðrar
verslanir eru reknar með viðskipta-
sérleyfi.
NEXT/C1
GUNNAR Snorri Gunnarsson,
ráðuneytisstjóri í utanríkisráðu-
neytinu, segir að Schengen-sam-
starfið hafi gengið ágætlega hingað
til og ekki sé ástæða til að ætla að
það breytist þótt breytingar verði á
afgreiðslu mála þar.
Antonio Vitorino, sem fer með
dóms- og löggæslumál innan fram-
kvæmdastjórnar Evrópusambands-
ins, sagði í ræðu í Brussel á þriðju-
dag að þörf væri fyrir meiri
skilvirkni í málefnum Schengen. Nú
hefðu aðildarríkin og framkvæmda-
stjórnin frumkvæði að því að koma
tillögum að reglum á framfæri en
þetta fyrirkomulag væri vafasamt
vegna þess að tillögur frá aðildar-
ríkjum þyrftu ekki að endurspegla
almennan vilja þeirra eða taka sér-
stöðu allra ríkjanna með í reikning-
inn. Til að tryggja samhengi og skil-
virkni í því sem viðkæmi frelsi,
öryggi og réttlæti ætti aðeins fram-
kvæmdastjórnin að hafa frumkvæð-
isrétt á því að leggja fram tillögur
að reglum.
Ákvarðanataka í málum á fyrr-
nefndum sviðum frelsis, öryggis og
réttlætis er í höndum framkvæmda-
stjórnar eftir að hún hefur ráðfært
sig við Evrópuþingið. Vitorino sagði
að krafan um einróma samþykki
hefði leitt til umtalsverðrar seink-
unar á ákvarðanatöku, því einstök
ríki hefðu notfært sér rétt sinn til að
fresta málum og því hafi stundum
þurft að semja um einstök mál á síð-
ustu stundu. Með hliðsjón af stækk-
un Evrópusambandsins væri slík
staða óverjandi og til að auka skil-
virknina væri nauðsynlegt að koma
á atkvæðagreiðslu í þessum málum.
Verið er að taka saman hug-
myndir um framtíðarskipulag Evr-
ópusambandsins, sem síðan fara
áfram til aðildarríkjanna, og segir
Gunnar Snorri Gunnarsson að ekk-
ert hafi komið á óvart í ræðu Anton-
io Vitorinos. Aðalatriðið sé að þegar
Schengen-samstarfið hafi byrjað
hafi verið gefið ákveðið aðlögunar-
tímabil og því ljúki fljótlega. Þar
hafi m.a. verið undantekning frá
venjulegu stofnanakerfi Evrópu-
sambandsins þess efnis að aðildar-
ríkin sjálf gætu komið með form-
legar tillögur en alla tíð hafi verið
ljóst að þetta yrði tekið til endur-
skoðunar.
Breytingar innan Schengen