Morgunblaðið - 16.03.2003, Síða 6
FRÉTTIR
6 SUNNUDAGUR 16. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Í
anddyri nýja þingskálans er listaverk fellt inn í steinvegginn og
talar til þeirra sem leggja eyrun við það, eins og véfréttin í Delfí.
Við opnunina lagði biskup Íslands sig eftir vísdómsorðunum og
fékk að heyra:
- Farðu í rass og rófu.
Á bakvið móttökuna glittir í leiðbeiningar um hvernig eigi að hnýta
bindishnút. Ef til vill vegna þess að konur í þingvarðastétt séu komnar
með bindi, en líklegra er að það sé fyrir þingmenn af landsbyggðinni.
- Spaugstofan var óvenju góð síðasta laugardagskvöld, segir Bryndís
Hlöðversdóttir í skrafi við þingmenn í veitingasalnum.
- Já, enda þurfti hún ekki að semja neitt, segir Pétur H. Blöndal.
Á öðru borði eru rifjaðir upp atburðir af þingfundum næturinnar og
kvartar þingkona yfir því að hafa þurft að eyða nóttinni hlustandi á hrot-
urnar í manninum við hliðina á sér.
Leiðin um glergöngin yfir í gamla þinghúsið liggur að hjarta þingsins.
- Komið þið sælar, stelpur, segir Guðmundur Hallvarðsson og rýkur að
símaborðinu, en þaðan liggja æðarnar út í samfélagið. Í hliðarsölunum
eru þingmenn í djúpum samræðum, sem ná alveg ofan í
iður þjóðfélagsins.
- Er spenna í loftinu? spyr blaðamaður Einar Kr.
Guðfinnsson.
- Nei, nei, þegar maður er orðinn svona gamall í hett-
unni, þá er maður hættur að láta sér bregða, svarar
hann.
- Jafnvel svona skömmu fyrir kosningar?
- Já, þetta var miklu harðara á þinginu 1991 til 1995. Þá var alvanalegt
að þingfundir stæðu fram yfir miðnætti. En nú heyrir það til tíðinda.
- Drrrrring!
Skruðningarnir í bjöllunni kalla þingmenn í atkvæðagreiðslu. Á þing-
pöllum er fólk á öllum aldri. Blaðamaður sest hjá rosknum manni og ætlar
að fá upp úr honum hvað hann sé að gera þarna; hvort hann hafi ekkert
betra við tímann að gera. En maðurinn snýr sér undan og virðir blaða-
mann ekki viðlits. Hann er kominn til að hlusta. Úr pontunni ómar: „Það
er kominn tími til að endurskilgreina það sem við köllum þéttbýli.“
Ekki seinna vænna, hugsar blaðamaður, og er knúinn til að fylgjast
með þingstörfum. Raunar getur það verið gaman, einkum í atkvæða-
greiðslum, sem virðist eini tíminn sem þingmenn koma saman í þingsaln-
um. Það gerist þó einnig í eldhúsdagsumræðum, en þá mæta þingmenn í
sínu fínasta pússi og segja það sem þeir halda að þjóðin vilji heyra. Í at-
kvæðagreiðslum er frösunum sleppt og þingmenn láta sér nægja að segja
af hverju í ósköpunum þeir greiða atkvæði með eða á móti þessu og hinu.
Athyglisverðast er samt að horfa á þingmennina meðan á atkvæða-
greiðslunni stendur. Þeir ýta ýmist á já- eða nei-hnappinn og það fer ekki
eftir málefnum heldur því hvort þeir eru í stjórnarliðinu eða stjórnarand-
stöðu. Þeir bíða með fingurinn á hnappnum og ýta þegar forseti segir.
- Tikktikktikktikktikk, er hljóðið sem felur í sér örlög þjóðarinnar.
Þess á milli glettast þeir, dotta eða lesa blöðin. Einar Oddur segir Ög-
mundi brandara og hristist af hlátri. Bryndís Hlöðversdóttir horfir
dreymin út í loftið. Hjálmar Árnason er síhlæjandi – eins og hann gangi
fyrir vetni. Kristján Pálsson geispar. Svo réttir hann Gísla S. Einarssyni
skjalabunka. Gísli hafði verið heldur daufur í dálkinn og nú lifnar yfir hon-
um. Hann tekur bunkann og hendir honum snöfurmannlega í rusladunk-
inn. Siv Friðleifsdóttir stendur í pontu og styður verndun rjúpunnar.
- Tikktikktikktikktikk.
Þingvörður skáskýtur sér á milli skjalabunkanna í þingsalnum og dreif-
ir fleiri skjölum. Eins og á þau sé bætandi. Sumir þingmenn raða papp-
írnum snyrtilega í bunka. Hjá öðrum flæðir pappírinn yfir allt.
- Tikktikktikktikktikk.
Blaðamaður er alveg ruglaður í ríminu. Það sama virðist eiga við um
þingmann í salnum sem kallar:
- Var verið að samþykkja e-liðinn?
- Hvað varð um a- og b-liðinn? kallar annar.
Björn Bjarnason hallar undir flatt. Halldór Ásgrímsson les fyrir Davíð
Oddsson – ekki þó upp úr Fréttablaðinu.
Allt gott tekur enda um síðir; atkvæðagreiðslunni lýkur.
Árni Steinar stígur í stólinn. Í stað þess að flýta sér áður en þingsal-
urinn tæmist eftir atkvæðagreiðsluna, bíður hann átekta. Skarkalinn er
ótrúlegur, ýmist æða þingmenn út, hver um annan þveran, eða staldra við
og ræða málin. Tólf eru eftir í salnum þegar þingforseti segir:
- Nú er kominn friður í salinn og forsetinn biður háttvirtan þingmann
að hefja ræðu sína.
Árni Steinar gerir heiðarlega tilraun til þess, en gefst upp og segir:
- Herra forseti, ég geri hlé á máli mínu þar til kominn er friður í salinn.
Sessunautur blaðamanns stendur upp, býst til brottferðar, lítur á
blaðamann í fyrsta skipti og segir fullur vandlætingar:
- Af hverju beið hann ekki þar til allir voru farnir?
Þetta var síðasta vika þingsins.
- Við kyssumst og kveðjumst og það verður meira núna, því sumir
koma ekki aftur í haust, segir einn af gömlu þingmönnunum.
- Eruð þið ekki bara dauðfegnir að losna hver við annan? spyr blaða-
maður.
- Nei, menn skilja í vináttu enda höfum við umgengist upp á dag í fjögur
ár.
- En þið eruð alltaf að hnýta hver í annan!
- Með tímanum sjá menn að þeir verða að geta treyst hver öðrum, ann-
ars er það fljótt að hefna sín. Það myndast því trúnaðarsambönd óháð
flokkslínum.
Matsalurinn er eyðilegur. Engar ýfingar í þingsalnum. Blaðamaður
gengur að listaverkinu, en nú þegir það. Þinginu er öllu lokið.
Morgunblaðið/Sverrir
Þingmennirnir
kyssast bless
SKISSA
Pétur Blöndal
fylgdist með
þingstörfum
KARLAR eru líklegri til að kjósa
Sjálfstæðisflokk og Frjálslynda
flokkinn en konur eru hallari undir
Samfylkingu og Vinstrihreyfinguna
–grænt framboð. Þetta kemur fram í
könnun sem Félagsvísindastofnun
hefur gert fyrir Morgunblaðið.
Flokkshollustan virðist vera mest
hjá Samfylkingu, miðað við þá sem
tóku afstöðu sögðust 83,3% þeirra
sem kusu flokkinn 1999 ætla að end-
urtaka leikinn sem og 82,9% kjós-
enda Sjálfstæðisflokks. Einungis
46,9% kjósenda VG ætla hins vegar
að styðja flokkinn aftur og flestir
þeirra sem nú kjósa annað hyggjast
nú styðja Samfylkingu, eða 34,4%.
Þá er fylgi Sjálfstæðisflokks mest
hjá yngstu kjósendunum, 46% kjós-
enda á aldrinum 18–24 ára ætla að
styðja flokkinn. Samfylking á aftur á
móti mest fylgi meðal fólks á aldr-
inum 35–44 ára, þar sem Framsókn
nýtur einnig mest fylgis. Frjálslyndir
höfða mest til eldri kjósenda og VG
til kjósenda á aldrinum 25–34 ára.
83% kjósenda S og D hafa ekki
skipt um skoðun
Reiknað út frá þeim sem tóku af-
stöðu í könnunni ætla 83,3% þeirra
sem kusu Samfylkingu í kosning-
unum 1999 að kjósa flokkinn aftur.
10,2% kjósenda Samfylkingar ætla
nú að veita VG brautargengi, 2,8%
Sjálfstæðisflokki og 2,8% Frjáls-
lyndum. Af kjósendum Sjálfstæð-
isflokks ætla 82,9% að kjósa flokkinn
aftur en 10,3% hyggjast styðja Sam-
fylkingu, 3% Framsóknarflokkinn og
sama hlutfall Vinstri-græna. 66,7%
kjósenda Framsóknar ætla að end-
urtaka leikinn en 20,5% þeirra ætla
nú að styðja Samfylkingu, 7,7%
Vinstri-græna og 3,8% Sjálfstæð-
isflokk. 34,4% kjósenda VG segjast
ætla að kjósa Samfylkingu nú, 6,3%
Framsóknarflokk og sama hlutfall
Sjálfstæðisflokk. Einungis 46,9%
kjósenda flokksins árið 1999 ætla að
kjósa VG aftur.
44,1% karla sem svöruðu könn-
uninni sögðust ætla að kjósa Sjálf-
stæðisflokk og 34,2% kvenna. Sam-
fylkinguna ætluðu hins vegar 40,2%
kvenna og 28,6% karla að kjósa.
Fleiri konur en karlar eru einnig í
stuðningshópi Vinstri-grænna.
Þannig sögðust 11% kvenna ætla að
kjósa VG en 8,1% karla. 7,2% karla
ætluðu að kjósa Frjálslynda og 2,2%
kvenna. Fylgi Framsóknar skiptist
nokkuð jafnt milli kynjanna, 12,4%
kvenna styðja flokkinn og 11,1%
karla.
Fylgi Sjálfstæðisflokks mest hjá
yngstu kjósendunum
Athygli vekur að fylgi Sjálfstæð-
isflokks mælist mest í aldurshópnum
18–24 ára, eða 45,6%. 41,7% fólks á
aldrinum 25–34 ára ætlar að kjósa
Sjálfstæðisflokk og 41,5% kjósenda á
aldrinum 60–80 ára. Minnst er fylgi
flokksins hjá 35–44 ára kjósendum
eða 34,1%. Fylgið mælist 36% hjá
45–59 ára kjósendum.
Samfylking sækir mest fylgi til 35–
44 ára kjósenda þar sem 41,3% segj-
ast myndu kjósa flokkinn. Þá styðja
39,7% 45–59 ára kjósenda Samfylk-
ingu og 36,3% kjósenda á aldrinum
18–24 ára. Minnst er fylgið meðal
fólks á aldrinum 25–34 ára eða 25,2%
og 26,5% hjá 60–80 ára fólki.
Mest fylgi á Framsókn hjá aldurs-
hópnum 35–44 ára þar sem 14,1%
segjast myndu kjósa flokkinn væri
kosið nú. 12,6% fólks á aldrinum 25–
34 styðja Framsókn, 11,9% 60–80 ára
kjósenda, 10,6% 45–59 ára fólks og
minnst er fylgið hjá yngstu kjósend-
unum 18–24 ára eða 9,6%.
Vinstrihreyfingin – grænt framboð
nýtur mest fylgis kjósenda á aldr-
inum 25–34 ára þar sem 15% segjast
myndu kjósa flokkinn. 11% kjósenda
á aldrinum 60–80 ára styðja VG, 8,1%
fólks á aldrinum 45–59 ára, 7% 35–44
ára kjósenda og minnst er fylgið
meðal þeirra yngstu, eða 5,3%.
Frjálslyndir eiga sömuleiðis
minnstan stuðning hjá þeim yngstu,
2,1% 18–24 ára kjósenda ætla að
kjósa flokkinn. Mest fylgi sækja
Frjálslyndir aftur á móti til 60–80 ára
kjósenda þar sem 9,1% ætlar að
styðja flokkinn. 5,5% 25–34 ára ætla
að styðja Frjálslynda, 4,3% 45–59 ára
kjósenda og 3,5% 35–44 ára kjós-
enda.
Könnunin var unnin dagana 9.–14.
mars. Stuðst var við 1.200 manna
slembiúrtak úr þjóðskrá, sem náði til
allra landsmanna á aldrinum 18 til 80
ára. Nettósvörun, þegar dregnir hafa
verið frá þeir sem eru nýlega látnir,
erlendir borgarar eða búsettir er-
lendis, er 68%. Tæp 19% neituðu að
svara og ekki náðist í 12% úrtaksins.
! " #$%&'$()*''+
#'%,'
-.%./
+.%--
*.%+-
&,%*-
!
Kjósendur Vinstri-
grænna á mestri hreyfingu
Karlar hallir undir Sjálfstæðisflokk og Frjáls-
lynda, konur Samfylkingu og Vinstri-græna