Morgunblaðið - 16.03.2003, Blaðsíða 50

50 SUNNUDAGUR 16. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
VIÐ sem erum miðaldra eða eldri
þekkjum orðið „tossi“, sem börnin
okkar þekkja ekki. Við sem vorum
„tossar“ fengum þennan stimpil af
því að okkur gekk ekki vel í skóla. Ef
til vill áttu lestrarerfiðleikar þátt í
hve illa gekk. Lesblindu var lítill
gaumur gefinn og lítinn skilning að
fá. Margir hverjir gáfust upp og
hættu í skóla. Við tók oftast erfið lífs-
barátta og feluleikur með afleiðingar
lesblindunnar. Það var og er skömm
að kunna ekki að lesa og skrifa, svo
vel sé.
Ég er gamall „tossi“ með reynslu
af þessum erfiðleikum. Það fylgja
þessu hömlur sem margir gera sér
ekki grein fyrir og mörg ljón eru í
veginum í daglegu lífi. Þetta er
ákveðin fötlun. Ég nefni sem dæmi:
Maður með slæma lesblindu les
hvorki né skrifar í nálægð annarra og
les yfirleitt helst ekki. Þetta þýðir að
Mogginn er t.d. ekki lesinn, textinn á
sjónvarpinu er allt of hraður, opin-
berar stofnanir og bankar eru ógn-
vekjandi. Erfitt er að sækja um
vinnu, samskipti við aðra eru stress-
andi vegna óöryggis og að styðja við
börnin í tengslum við skóla og nám er
óhugsandi. Þannig mætti lengi telja.
Til er hjálp en til þess að fá hjálp
þarf „tossinn“ að koma út úr skápn-
um og bera sig eftir björginni sjálfur.
Það er átak að viðurkenna veikleika
sína, en að mínu mati er það ákveðið
frelsi. Til þessa hefur leiðin eftir
hjálp í kerfinu verið afar erfið. Við
treystum okkur oft ekki til að sækja
kennslu í hóptíma í skóla og allra síst
að sitja með krökkum á aldur við
barnabörnin. Við þurfum, hvert og
eitt, til að byrja með sérstakan og
markvissan stuðning, t.d. einkatíma
og jafnvel sérstaka aðstoð. Mitt mat
er að menntamálaráðuneytið þurfi
markvisst að taka á þessu máli strax,
varðandi miðaldra lesblinda, og
mæta þörfinni á þeirra forsendum.
Það er ekki réttlátt og auk þess
kostnaðarsamt að þurfa að kaupa
einkatíma í lestri og skrift. Það er
miður að Lestrarmiðstöð KHÍ lagð-
ist af á síðasta ári. Til að einstaklings-
miðuð hjálp fáist þurfa þeir sem eiga
við lesblindu að stríða að opna sig og
bera sig eftir hjálpinni. Í Ármúla-
skóla var sl. haust haldið námskeið á
vegum kennaranna Elínar Vilhjálms-
dóttur og Sveinbjargar Sveinbjörns-
dóttur, sem t.d. hjálpaði mér að kom-
ast yfir þröskuldinn og tjá mig um
þetta mál.
Eins og ég nefndi lesa „blindir“
ekki Moggann og bið ég því aðra að
vekja máls á þessu og hvetja til um-
ræðu um lesblindu.
Þar sem ég sjálfur er ekki góður
penni vegna lesblindunnar fæ ég að-
stoð við að koma hugsunum mínum á
blað.
SIGURJÓN SIGURÐSSON,
Álfhólsvegi 69, Kópavogi.
Ert þú „gamall tossi“?
Frá Sigurjóni Sigurðssyni:
Í MORGUNBLAÐINU 3. mars er
frétt á bls. 2 sem nefnist: „Óttast rang-
færslur náttúruverndarsamtaka“. Þar
er haft eftir Valgerði Sverrisdóttur að
með því að upplýsa erlendar lánastofn-
arnir um vafasamar stórframkvæmdir
hér á landi „sé verið að bregða fæti fyr-
ir lýðræðið“. Iðnaðarráðherra hefur
áður látið frá sér fara hve ólýðræðis-
legt það væri, að hópur fólks mótmælti
einhverju sem ríkisstjórn hennar stæði
fyrir. Opinber mótmæli eru reyndar
nokkuð sem ráðamenn hér á landi eru
ekki vanir að sjá. Venjulegur Íslend-
ingur er yfirleitt ánægður að fá „brauð
og leiki“ eins og í gamla Rómaveldinu.
Almenningur er upptekinn af því
hvernig Ísland stendur sig í handbolt-
anum, hvort boxa megi á Íslandi. Mik-
ilvægt þykir hvernig nútímafólk á að
klæða sig og hvaða lag kemst í Euró-
vísjónkeppni. Nýjasti megrunarkúr-
inn hefur unnið hug og hjarta margra
og hvaða líkamsrækt er best að
stunda til að öðlast vöxt eins og film-
stjörnur nútímans. Daglegt amstur
tekur drjúgan tíma margra og fæstir
mega vera að því að spá í pólitíkina.
En svo hefur það gerst nýlega að hóp-
ur fólks sem fylgist með pólitískum
málum hér á landi gerir athugasemd-
ir við stórframkvæmdir við Kára-
hnjúka sem snerta alla þessa litlu
þjóð. Reynt hefur verið að þegja mót-
mæli þeirra í hel, stimpla þá sem
öfgasinna og hundasúrutínara, kalla
þá lygara og þjóðóvini. Þessi hópur
hefur samt náð að koma fram í fjöl-
miðlunum og það sem merkilegt er:
þessi hópur hefur stækkað og er orð-
inn háværari. Og hann hefur vakið at-
hygli í útlöndum. Er þetta ólýðræð-
islegt?
Valgerður, hvað er lýðræði?
Er lýðræði að keyra í gegn með of-
forsi stærstu og umdeildustu fram-
kvæmd Íslandssögunnar sem veldur
óafturkræfum spjöllum á náttúru-
perlum landsins?
Er lýðræði að byrjað sé á fram-
kvæmdum löngu áður en öll leyfin
liggja fyrir?
Er lýðræði að ríkisstjórnin neiti al-
menningi um mikilvægar upplýsingar
í sambandi við samning um orkuverð
til Alcoa?
Er lýðræði að svelta byggðarlög á
landinu árum saman svo ekkert mál
verður að tæla fólkið með gylliboðum
stóriðjunnar?
Er lýðræði að við umræður um ál-
versfrumvarp er þingsalurinn tómur
og enginn í stjórnmálaflokkunum
nennir einu sinni að hlusta á rök and-
stæðinganna?
Það er langt síðan ég hef orðið vitni
að jafn sorglegum atburði á þinginu.
Þýðir það ekki að ákvörðunin um
þetta mál er fyrir löngu tekin?
Reyndar hafði Halldór Ásgrímsson
lýst því yfir löngu áður að það þýddi
ekkert að setja sig á móti fram-
kvæmdum við Kárahnjúkana, – þetta
væri hvort sem er ákveðið. Þetta
sagði hann áður en umhverfismatið
var afgreitt. Er þetta lýðræði? Er lýð-
ræði, Valgerður, að fela fyrir kjósend-
unum hvaðan allir peningarnir koma
til að fjármagna áróður stjórnmála-
flokkanna? Af hverju má ekki gefa
skýrslu um það? Hvað er verið að
fela?
Af hverju má ekki lýðurinn ráða?
Af hverju getum við ekki fengið
þjóðaratkvæðagreiðslu um Kára-
hnjúkavirkjun?
ÚRSÚLA JÜNEMANN, kennari.
Hvað er lýðræði,
Valgerður?
Frá Úrsúlu Jünemann: