Morgunblaðið - 29.03.2003, Qupperneq 42
MINNINGAR
42 LAUGARDAGUR 29. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Jakob GunnarPétursson fædd-
ist á Galtará í Gufu-
dalssveit í Austur-
Barðastrandarsýslu
18. janúar 1919.
Hann lést á St.
Franciskusspítalan-
um í Stykkishólmi 22.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Pétur Pétursson, f. 9
ágúst 1886, d. 9.
okt.1981, og Anna
Jakobsdóttir, f. 24.
jan. 1887, d. 29. mars
1957. Systkini Jakobs
eru Kristín, f. 14. maí 1915, Sig-
urður, f. 9. sept. 1916, d. 1960,
Pétur, f. 15. júlí 1920, Sigríður, f.
16. sept. 1921, og Sigurlaug, f. 18.
des. 1923.
Jakob kvæntist 1965 Elínu Jón-
asdóttur en þau slitu samvistum
1982. Synir þeirra eru Sigur-
brandur, f. 26.8. 1966, í sambúð
með Rannveigu Jóhannsdóttir, og
Bjarki, f. 23.3. 1972, kvæntur Sól-
veigu Þorleifsdóttir, f. 12.5. 1971.
Dætur þeirra eru Huldís Inga, f.
1.7. 1993, Eydís Klara, f. 13.11.
1994, og Tinna Dís, f. 2.9. 2001.
Jakob Gunnar fæddist á Galt-
ará í Gufudalssveit og ólst þar upp
og í Fremri-Gufudal í sömu sveit
til 1939. Stundaði nám eftir
barnaskóla í Héraðsskólanum í
Reykjanesi við Djúp veturna
1937–38 og 38–39. Lauk gagn-
fræðaprófi í Menntaskólanum á
Akureyri 1941. Minna mótorvél-
stjóraprófi í Reykjavík 1952 og
smáskipaprófi 1952. Kennara-
prófi frá Kennaraháskóla Íslands
1977. Fór sem farkennari í Helga-
felssveit á Snæfellsnesi eftir
gagnfræðapróf 1941 og var í því
starfi í tvo vetur. Vann hjá breska
hernum á sumrin og alveg fram til
1945 og stundað utanskóla-
kennslu á veturna með starfi. Fór
þá að stunda sjómennsku upp frá
því og var næstu ár-
in ýmist á togurum,
síldveiðiskipum eða í
strandflutningum til
ársins 1951. Fór þá
til Þorlákshafnar og
tók þátt í fyrstu upp-
byggingu verstöðv-
ar þar og var vél-
stjóri og skipstjóri á
bátum hjá Meitlinum
til 1953. Keypti þá í
félagi við annan
mann níu tonna bát,
Bryndísi SH 136, og
fór í fyrstu að gera
út frá Búðum á Snæ-
fellsnesi, en síðan fljótlega (1954)
frá Hellissandi. Um svipað leyti
seldi meðeigandi hans sinn hlut
aðilum á Hellissandi og hélst það
samstarf til 1958 er hann keypti
þeirra hlut og átti bátinn til 1967
að hann seldi hann og hætti í bili
sjómennsku og útgerð. Á árunum
1955 til 1957 var hann skipstjóri á
50 tonna bát, Hólmkeli SH 137,
sem meðeigendur hans í Bryndísi
áttu. Á þessum árum fór hann
stöku túra á togara og sem vél-
stjóri á vertíðarbátum frá Akra-
nesi og víðar. 1959 hóf hann aftur
kennslu. 1959–64 í Flatey á
Breiðafirði, 1964–68 í Grímsey,
1968–70 á Kleppjárnsreykjum í
Borgarfirði, var í Kennaraskólan-
um veturinn 1970–71, kennari og
skólastjóri á Reykhólum, A-Barð.,
1971–76, var í Kennaraháskólan-
um veturinn 1976–77 og lauk hon-
um þá, kennari í Stykkishólmi
1977–88 er hann hætti vegna ald-
urs. Hóf þá trilluútgerð með Sig-
urbrandi syni sínum til 1996 á bát-
unum Bryndísi SH 271 og Sædísi
SH 128 og réri svo með Sigur-
brandi á hans trillu, Bryndísi SH
128, til 1999 er Sigurbrandur
hætti trilluútgerð.
Útför Jakobs verður gerð frá
Stykkishólmskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Elsku besti afi, nú ertu fallinn
frá og langar okkur systur að
minnast góðu stundanna sem við
áttum með þér.
Alltaf ríkti tilhlökkun og spenna
þegar að sumarfríinu kom og við
fórum með þér á Galtará sem er
besti staður í heimi. Þar er gott að
vera og gaman að dunda sér úti og
fara í fjöruna og göngutúra í
hvamminn og þegar það var vont
veður að geta tekið upp spil, bók
eða hlustað á skemmtilegar sögur
frá því í gamla daga.
Og mikið vorum við hissa hvað
þú smíðaðir og lagaðir allt sjálfur
og þegar þú sagðir okkur að þú
værir búinn að labba um fjöll og
firnindi og ekki má gleyma þegar
við sigldum með Baldri um Breiða-
fjörðinn og þú sýndir okkur allar
þessa eyjar og þekktir þær allar
með nafni og svo eyddum svo ynd-
islegum dögum með þér á Galtará.
Einnig var alltaf gott þegar þú
komst í heimsókn til okkar og vild-
ir fylgjast með öllu sem við vorum
að gera og stússast og hvað námið
okkar skipti þig miklu máli. Og
þegar við gáfum þér teikningar og
sögur var það alltaf eins og við
værum að gefa þér gullmola og við
vitum að þú varðveitir þær í sálu
þinni.
Nú kveðjum við þig, afi, og
geymum allar þær minningar og
væntumþykju í hjarta okkar og vit-
um við að þú átt oft eftir að koma
upp í huga okkar á okkar æviferli.
Þú, meistarinn frá himnahöll,
sem himinfræði kennir öll,
hve fávís ég og aumur er,
ef eigi læri ég hjá þér.
Æ, lít til mín og leið mig inn
sem lærisvein í skóla þinn.
(Helgi Hálfdánarson.)
Þín barnabörn,
Huldís Inga, Eydís
Klara, Tinna Dís.
Með örfáum orðum langar mig
að minnast Jakobs föðurbróður
míns.
Minningarnar streyma fram og í
huga mínum einkennast þær fyrst
og fremst af bið og tilhlökkun en
einnig gagnkvæmri hlýju. Sem
drengur minnist ég þess þegar við
systkinin biðum í eftirvæntingu
eftir að Jakob kæmi af sjónum eða
utan af landi og tæki okkur í fang
sér. Þá var hann að koma heim eft-
ir vertíð eða eftir lengri tíma dvöl í
Flatey eða Grímsey þar sem hann
var kennari í mörg ár og síðar
einnig á Kleppjárnsreykjum,
Reykhólum og í Stykkishólmi.
Hann hafði frá svo mörgu spenn-
andi að segja okkur krökkunum.
Allt sem tengdist náttúrufræði og
sögu þekkti hann svo vel, oft af eig-
in reynslu, og það var honum svo
eðlislægt að miðla fróðleik.
Á sumrin, öll árin sem hann var
kennari, voru störf á sjó eða við
sjóinn hans líf og yndi. Réri hann
þá á eigin bát Bryndísi SH 136, oft-
ast í Breiðafirði og hin síðari ár,
allt þar til fyrir fjórum árum, reri
hann með Sigurbrandi syni sínum
á hans trillu.
Í mörg sumur á árunum upp úr
1960 annaðist Jakob ýmis störf,
sem flest tengdust sjónum, á Stað-
arfelli í Dölum hjá Þuríði Ólafs-
dóttur sem þar stundaði búskap
eftir að Sigurður, maður hennar og
bróðir Jakobs lést. Ég og Haraldur
H. Sigurðsson frændi minn fengum
þá sem drengir stundum að fara
með honum á sjó, til selveiða, fjár-
flutninga, dún- og eggjatöku út í
eyjarnar á Hvammsfirði og var það
mikil upplifun. Það var líka mikil
upplifun að fá að fara með honum
út í Flatey. Þá kom hann á Bryn-
dísi SH siglandi inn Kollafjörðinn,
lenti neðan við bæinn á Galtará, en
þar var hann fæddur og uppalinn,
og tók okkur börnin og foreldra
mína og stundum líka Pétur afa
með sér út í eyju. Þá brást ekki að
við fengjum lúðurikling til að borða
á leiðinni, oft líka nýveiddan fisk,
og í eitt skipti kom hann að landi
með svo stóra flyðru að það þurfti
tilfæringar við að landa henni.
Galtará var honum alltaf mjög
hjartfólgin og þar undi hann mörg-
um stundum. Eftir að aurskriða
féll á Galtarárbæinn og eyðilagði
þennan gamla torfbæ fyrir um 30
árum þótti sýnt að þar yrði ekki
lengur að neinu húsaskjóli að
hverfa. Jakob, sem þá var skóla-
stjóri á Reykhólum, hófst þá handa
við að safna sér efnivið og byggði
bæinn upp frá grunni til uppruna-
legs horfs. Naut hann stundum að-
stoðar Freysteins Vigfússonar
mágs míns, en hann er húsasmíða-
meistari. Jakob var síðan boðinn
og búinn að leyfa öllum í fjölskyld-
unni að gista í bænum meðan hús-
rúm leyfði. Þetta framtak Jakobs
lýsir honum eflaust best. Hann var
alltaf sívinnandi og hjálplegur
hverjum sem til hans leitaði, eð-
allyndur og fróður um svo margt.
Hann náði því takmarki á ævinni
að öðlast svo mikla og sérstæða
reynslu, meiri en flestir aðrir, í ná-
inni snertingu við íslenska náttúru
sem hann unni svo mjög.
Sonum Jakobs, Sigurbrandi og
Bjarka, og fjölskyldum þeirra
votta ég samúð mína. Blessuð sé
minning Jakobs G. Péturssonar.
Guðmundur Pétursson.
Þegar ég, litla frænka, minnist
Jakobs eða Kobba frænda kemur
margt fram í hugann. Sem lítil
hnáta í Eskihlíðinni man ég eftir
stundunum þar sem Kobbi sat í
borðkróknum ásamt foreldrum
mínum. Þar voru málin rædd. Ég
sat ósjaldan á hnjánum á pabba og
hlustaði á sögur fullorðna fólksins.
Kobbi hafði frá mörgu skemmti-
legu að segja. Hann gaukaði oft að
okkur Guðmundi bróður alveg sér-
stöku súkkulaði í svona líka skraut-
legu bréfi. Þetta var sko frændi.
Jakob gaf mér dúkku í jólagjöf sem
ég nefndi Jakobínu í höfuðið á hon-
um og enn í dag er hún mér kær í
minningunni. Jakobína var sérlega
glæsileg dúkka og var hún í miklu
uppáhaldi, ekki hvað síst vegna
þess að frændi hafði gefið mér
hana. Hún var svo fín, í flottum
kjól, skóm með krullað hár og með
flottan hatt. Þær gerðust ekki
flottari. Takk fyrir, frændi.
Í uppvexti mínum var Jakob allt-
af nærri og var fastur heimilisgest-
ur, alltaf svo hlýr og tilbúin að
hjálpa öllum. Ég fylgdist með lífs-
hlaupi Jakobs í gegnum tíðina.
Þegar ástin kom inní líf hans og
bar ávöxt, tvo syni. Hvernig þeir
uxu og döfnuðu. Það var óskipt ást
þeim til handa og ótvírætt það
besta sem Jakob hafði nokkru sinni
eignast. Eitt er það sem við hjónin
fáum Jakobi aldrei fullþakkað en
það er uppbygging gamla bæjarins
á Galtará. Þvílíkt þrekvirki, ótrú-
legt að láta sér detta í hug að end-
urreisa bæinn og að klára það til
enda. Það er lofsvert. Gamli bær-
inn veitti skjól og mörgum margar
gleðistundir. Bestu stundirnar
voru þegar fjölmennast var í bæn-
um og sofið var allstaðar. Stund-
irnar þegar við Freysteinn fórum
vestur í ber eða bara vestur til að
njóta náttúrunnar voru yndislegar.
Þá var Jakob jafnan með Sigur-
brandi syni sínum að huga að ein-
hverju í eða við gamla bæinn. Eitt
sinn löbbuðum við ásamt Jakobi og
Sigurbrandi yfir Gufudalsháls úr
Kollafirði yfir í Gufudal. Jakob var
leiðsögumaður, þá tæplega sjötug-
ur. Jakob vildi fara eftir gamla
vegaslóðanum og hljóp frekar en
labbaði a.m.k. þrefalt á við okkur
og fann slóðina alla leið. Hann blés
ekki úr nös og sagði sögur nær alla
leiðina. Þetta var mjög eftirminni-
leg ferð. Oft sátu Jakob og Frey-
steinn í eldhúsinu á Galtará við
gömlu kolaeldavélina og ræddu um
byggingar, ógerðar framkvæmdir
og ýmsar hugmyndir sem fuku um
loftin eða bara um landsins gagn
og nauðsynjar.
Við höfum Jakobi margt að
þakka því hann kenndi okkur
margt. Við viljum votta sonum Jak-
obs og fjölskyldum þeirra okkar
dýpstu samúð.
Anna Bára og Freysteinn.
JAKOB GUNNAR
PÉTURSSON
✝ Jón SæmundurKristinsson
fæddist á Brautar-
hóli í Biskupstungum
13. nóvember 1945.
Hann andaðist í
Sjúkrahúsinu á Sel-
fossi 23. mars síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Kristinn
Sigurjónsson, f. 26.
mars 1902, d. 30. júní
1987, og kona hans
Kristrún Sæmunds-
dóttir, f. 16. febrúar
1907, d. 4. janúar
l997. Systkini Jóns
eru: Ragnar Ragnarsson (sam-
mæðra), f. 11. apríl 1929, býr í
Garðabæ, Sigríður Guðbjörg, f.
23. nóvember l932, d. 21. júní l989,
bjó í Reykjavík, Sigurjón, f. 8.
september l934, býr í Kistuholti í
Biskupstungum, Arnleif Margrét,
f. 18. september l940, býr í Ölv-
isholti í Hraungerð-
ishreppi, Hrefna, f.
13. febrúar l942, býr
á Selfossi, Bjarni, f.
19. júlí l950, býr á
Brautarhóli í Bisk-
upstungum.
Jón Sæmundur,
eða Jóndi eins og
hann var kallaður,
ólst upp á Brautar-
hóli og átti þar
heima þar til hann
flutti á Sambýlið Ár-
vegi 8 á Selfossi
1982. Vorið 2001
veiktist hann og hef-
ur síðan dvalið á hjúkrunarheim-
ilinu Ljósheimum á Selfossi, og
síðustu daga í Sjúkrahúsinu á Sel-
fossi.
Útför Jóns verður gerð frá
Skálholtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30. Jarðsett
verður á Torfastöðum.
Gættu þess vin, yfir moldunum mínum,
að maðurinn ræður ei næturstað sínum.
Og þegar þú hryggur úr garðinum gengur
ég geng þér við hlið þó ég sjáist ei lengur.
En þegar þú strýkur burt tregafull tárin
þá teldu í huganum yndisleg árin
sem kallinu gegndi ég kátur og glaður,
það kæti þig líka, minn samferðamaður.
(James McNulty.)
Ég sé það í dag að það voru mikil
forréttindi að hafa fengið að alast
upp með Jónda. Minningarnar hell-
ast yfir mig; Jóndi að byggja úr
Legokubbum, hann bjó til ævintýra-
hallir sem ég skemmdi til að hann
gæti búið til nýjar. Sátum saman við
ofninn í eldhúsinu, á meðan amma
bakaði jólaköku og reyndi að kenna
honum að telja. Hann var allur af
vilja gerður og taldi og taldi en ekki í
réttri röð. Það gerði ekkert til hann
vissi samt hvað þurfti mikið af hinu
og þessu. Þó að hæfileikar Jónda
lægju ekki í gegnum stærðfræðina
og að hann var stórt barn alla ævi,
þá var hann ansi glúrinn. Til dæmis
var hann mjög vandvirkur. Um það
báru naglarnir vitni, sem hann rétti,
en þeir voru þráðbeinir. Hann tók að
vísu sinn tíma í það sem hann gerði
og stundum þurfti hann mikinn
tíma. Jóndi var mikill mannþekkj-
ari, og gaf öllum tækifæri. Hann var
mjög mannglöggur og ef hann einu
sinni vissi nafn á manneskju, þá
gleymdi hann henni aldrei. Hann
átti marga vini og hjartaknúsari var
hann og það ber vitni um allar vin-
konurnar sem hann átti, en þar voru
fremstar í flokki konurnar á Árvegi
8, sem honum þótti mjög vænt um.
Þegar ég kom til hans tók hann aft-
an um hnakkann á mér og rótaði í
hárinu á mér og þar með var greiðsl-
an farin þann daginn. Við Jóndi átt-
um okkur orðaleik. Ég kom til hans
og sagði: „Jæja, Jóndi bóndi“, þá
svaraði hann mér um hæl og sagði:
„Jæja, Linda pinda“ Svo kom alveg
sérstakur stríðnissvipur á hann og
honum fannst hann hafa borgað fyr-
ir sig. Hann var mjög glettinn og
átti til stríðni, en hún var alltaf góð-
látleg og hógvær, smákitl hér og
pínu pot þar, og svo kom þessi
óborganlegi stríðnissvipur. Dýr
voru Jónda mjög hugleikin og þá
sérstaklega ungviðið. Kettlingar og
hvolpar, kálfar og ég tala nú ekki um
litlu lömbin á vorin. Það var mikil
gleði sem gagntók hann og hann gat
setið tímunum saman með litlu dýr-
in í fanginu. Einnig var hann mikil
barnagæla og hann varð voða mjúk-
ur í framan þegar hann fékk Huldu
Rún í fangið á afmælinu sínu núna í
nóvember. Ég vil senda kveðjur og
þakklæti til starfsfólks og íbúa á Ár-
vegi 8, þó sérstaklega Kalla sem
missti sinn besta vin. Ég og börnin
mín þökkum Jónda samveruna.
Hvíli hann í friði.
Berglind Sigurðardóttir.
„Þegar þú ert sorgmæddur, skoð-
aðu þá aftur huga þinn og þú munt
sjá, að þú grætur vegna þess, sem
var gleði þín.“ (Kahlil Gibran.)
Þannig er það í dag, ég syrgi kær-
an frænda vegna þess hversu mikla
gleði hann gaf mér. Jóndi var ynd-
islegur maður, þrjóskur og ákveðinn
eins og margir í fjölskyldu okkar en
hann var líka einstaklega ljúfur og
blíður.
Jóndi var ekki bara frændi minn
heldur líka nágranni þegar ég var að
alast upp og ég hitti því oft þennan
góða frænda meðan hann bjó heima
á Brautarhóli. Jóndi hafði þá sín
föstu verkefni sem hann vann af
mikilli vandvirkni en hann gaf sér
samt tíma til að tala við litla frænku
sem stundum truflaði hann við verk-
in. Ég man líka oft eftir Jónda sitj-
andi við borðið inni í herbergi með
bensínbækurnar og blýant og þar
skrifaði hann ýmislegt dularfullt í
bækurnar sínar.
Jóndi hafði mikið tóneyra, hann
var einu sinni dag í Vegatungu með
okkur systkinunum. Eitthvað höfð-
um við systkinin verið að leika okk-
ur með munnhörpu sem pabbi átti
og hljóðin voru nú ekki alveg eins og
Jóndi vildi, hann tók hana og spilaði
fyrir okkur hvert lagið eftir annað.
Eftir að Jóndi flutti á sambýli á
Selfossi opnaðist honum nýr heim-
ur, hann eignaðist vini á eigin for-
sendum, ferðaðist til útlanda og fór
að vinna á vernduðum vinnustað.
Við hittumst sjaldnar en það var
gott að vita að hann naut lífsins.
Síðustu árin fór heilsan að bila og
þrekið minnkaði. Þegar kveðju-
stundin rann upp sátu systur Jónda
hjá honum eins og svo oft áður,
margir ættingjar og vinir voru búnir
að koma og kveðja og það er gott að
vita af því.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum
lífsins degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka
hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi,
og gæfa var það öllum, er fengu að kynn-
ast þér.
(Ingibjörg Sig.)
Kristrún Sigurjónsdóttir.
Það er komið að kveðjustund hjá
honum Jóni Sæmundi Kristinssyni
en hann lést sunnudaginn 23. mars
sl. eftir stutt veikindi. Jóndi var ein-
stakur persónuleiki sem gaf okkur
mikið sem kynntumst honum. Jóndi
elskaði alla og var hrókur alls fagn-
aðar á góðra vina fundum. Jóndi
fæddist með Downs-heilkenni en
þrátt fyrir þann sjúkdóm tók hann
virkan þátt í bústörfum á heimili
foreldra sinna á meðan heilsan
leyfði. Hann ólst upp við sveitastörf
á Brautarhóli í Biskupstungum þar
sem foreldrar hans ráku myndar-
legt bú. Þar umgekkst Jóndi mikið
dýr sem hann hafði einstakt lag á.
Þau hændust að honum og var unun
að sjá hve vel hann náði sambandi
við málleysingjana.
Jóndi hafði þann starfa meðan ég
var í sveit á Brautarhóli að þrífa
JÓN SÆMUNDUR
KRISTINSSON