Morgunblaðið - 20.06.2003, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 20. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÓLAFUR Proppé, rektor Kenn-
araháskóla Íslands, gerði samein-
ingu ríkisháskólanna að umtals-
efni í ræðu sinni við braut-
skráningu kandídata frá skól-
anum.
Ræðan hefur vakið nokkra at-
hygli en að sögn Tómasar Inga
Olrich menntamálaráðherra eru
engin áform innan menntamála-
ráðuneytisins um slíka samein-
ingu.
„Umræðan um sameiningu rík-
isháskólanna er hluti af nauðsyn-
legri umræðu um nám á háskóla-
stigi. Hún á rætur í miklum vexti
háskólastarfseminnar undanfarin
ár og ber vott um mikla gerjun.
Hins vegar er þessi hugmynd ekki
í samræmi við þá miklu áherslu
sem hefur verið lögð á sjálfstæði
af hálfu skólanna sjálfra,“ segir
Tómas Ingi.
Menntamálaráðherra segir
jafnframt að það hljóti að teljast
eðlilegt að háskólarnir efli með
sér samvinnu og hafi sjálfir frum-
kvæðið telji þeir hag sínum betur
borgið í samstarfi um ákveðna
þætti.
Sameining ríkisháskól-
anna ekki fyrirhuguð
BÖRN í öllum hverfum Reykjavík-
ur fá nú heimsókn frá lögreglunni í
tengslum við umferðarskólann.
Krakkarnir fá ýmsar upplýsingar
um hvernig beri að haga sér í um-
ferðinni og kunna vel að meta. Öll
börn, fimm og sex ára, fara í um-
ferðarskólann á sumrin og fá að
launum gjöf frá lögreglunni í
Reykjavík. Krakkarnir sem komu
saman í umferðarskólanum í Öldu-
selsskóla voru af leikskólunum
Seljaborg og Seljakoti. Þau voru
þakklát fyrir fræðsluna og gengu
örugg heim á leið að skóla loknum.
Morgunblaðið/Einar Falur
Nemendur í leikskólunum Seljaborg og Seljakoti í Umferðarskóla lögreglunnar í Ölduselsskóla.
Umferðarskólinn í fullum gangi
NÆSTKOMANDI laugardag kl.
10.30–12 standa utanríkisráðuneytið
og Stofnun stjórnsýslufræða og
stjórnmála fyrir morgunverðarfundi
í Norræna húsinu. Tilefnið er heim-
sókn dr. David M. Malone, þekkts
fyrirlesara um alþjóðamál. Malone
hefur sl. fjögur ár verið forseti
Alþjóðafriðarakademíunnar (The
International Peace Academy) í
New York og er stofnunin ein af virt-
ustu fræðistofnunum um alþjóðamál.
Hún er studd af 20 þjóðlöndum og
eru öll Norðurlöndin þar á meðal.
Óraunsæ trú á á möguleika
Sameinuðu þjóðanna
Malone mun í fyrirlestri sínum
m.a. tala um að eftir lok kalda stríðs-
ins hafi deilur alþjóðasamfélagsins
um Írak leitt til þess að tvö andstæð
sjónarmið hafa birst varðandi hlut-
verk Sameinuðu þjóðanna almennt
og Öryggisráðsins sérstaklega.
Þetta var í fyrra Írakstríðinu 1990–
91 og síðan á árunum 2002–3. Eftir
hið fyrra, þar sem þjóðir heims stóðu
að mestu saman um að hrekja inn-
rásarlið Íraka frá Kúveit með stuðn-
ingi Öryggisráðsins, varð til
óraunsæ trú á möguleika Sameinuðu
þjóðanna á að standa vörð um nýja
heimsskipan. Eftir síðari átökin hafa
ýmsir orðið til að afskrifa Sameinuðu
þjóðirnar sem fjölþjóðlega valda-
stofnun sem tryggt gæti tiltekna
heimsskipan. Bæði þessi sjónarmið
gengu of langt og mátu ekki rétt
styrkleika og veikleika Sameinuðu
þjóðanna.
David Malone mun leitast við að
meta styrkleika og veikleika
Öryggisráðsins sem stofnunar.
Hann mun skoða hvað er nýtt og
hvað getur orðið varanlegt í tilraun-
um þess til að víkka svið sitt í örygg-
ismálum frá lokum kalda stríðsins til
þátta eins og baráttu gegn hryðju-
verkum og frumkvæðis í mannúðar-
málum.
Meginviðfangsefni Alþjóðafriðar-
akademíunnar, IPA, eru aðgerðir til
að koma í veg fyrir vopnuð átök eða
leysa mál sem valdið hafa vopnuðum
átökum, þ.e. styrjöldum ríkja í milli
og vopnuðum innanlandsátökum.
IPA á náið samstarf við Samein-
uðu þjóðirnar og sérstofnanir þeirra,
aðrar fræðistofnanir á sviði alþjóða-
mála og frjáls félagasamtök víða um
heim og beitir sér mjög fyrir að leiða
saman fræðimenn og áhrifamenn á
sviði alþjóðamála.
Fundurinn er öllum opinn endur-
gjaldslaust en nauðsynlegt er að
skrá þátttöku hjá erla@mfa.is fyrir
kl. 14 í dag, föstudag.
Fundur um stöðu og hlutverk Samein-
uðu þjóðanna í kjölfar Íraksstríðsins
Andstæð sjónarmið
um hlutverk SÞ
KARL Sigurbjörnsson, biskup Ís-
lands, vígði nýja kapellu Barna-
spítala Hringsins 3. júní sl. Kap-
ellan er á 2. hæð nýja barna-
spítalans og hana hönnuðu
arkitektar Barnaspítala Hringsins,
Sigríður Magnúsdóttir og Hans-
Olav Andersen. Vígslan hófst með
því að munir voru bornir í kapell-
una undir forspili Gunnars Gunn-
arssonar flautuleikara og Stefáns
Helga Kristinssonar píanóleikara.
Þorbergur Halldórsson gullsmiður
hannaði og smíðaði altarisgripina
sérstaklega fyrir kapelluna. Við
vígsluna sungu og léku hjónin
Anna Pálína Árnadóttir og Aðal-
steinn Ásberg Sigurðsson. Vígslu-
gestir sungu sálma. Anna Ólafía
Sigurðardóttir hjúkrunardeildar-
stjóri fór með bæn. Ritningar-
greinar lásu, auk biskups, Jón
Dalbú Hróbjartsson prófastur,
Herdís Gunnarsdóttir hjúkrun-
ardeildarstjóri og Ingileif Malm-
berg.
Kapella Barnaspítala
Hringsins vígð
FLUGSTJÓRI TF-JVG, leigu-
flugsvélar flugfélagsins Jórvíkur
sem lenti í alvarlegu flugatviki yfir
austurströnd Grænlands fyrir tæpu
ári, gagnrýnir vinnubrögð dönsku
flugslysanefndarinnar, einkum fyr-
ir að hafa ekki í lokaskýrslu tekið
tillit til upplýsinga frá Veðurstofu
Íslands og lítið sem ekkert byggt á
vitnisburði aðstoðarflugmanns síns.
Er flugstjórinn ósammála Dönun-
um um að ísing hafi að öllum lík-
indum valdið gangtruflunum á vél-
inni á leiðinni. „Lítilsháttar héla“
hafi vissulega myndast utan á vél-
inni en ekki það mikil að hún hafi
getað orsakað gangtruflanir.
Eins og fram hefur komið í
Morgunblaðinu gerir danska flug-
slysanefndin athugasemdir við við-
brögð flugmannanna þegar vél
þeirra af gerðinni Cessna Titan
404, tveggja hreyfla, missti afl í um
13 þúsund feta hæð yfir Grænlandi
1. ágúst 2002. Segir nefndin að
flugmennirnir hafi ekki beitt réttu
verklagi samkvæmt neyðargátlista
vélarinnar. Einnig eru gerðar at-
hugasemdir varðandi undirbúnings
flugsins en engar tillögur settar
fram í öryggisátt.
Um borð voru flugmennirnir
tveir og níu grænlenskir sjómenn á
leið frá Reykjavík til Nuuk á Græn-
landi. Náðu flugmennirnir ekki
stjórn á vélinni fyrr en í um þrjú
þúsund fetum og sneru henni taf-
arlaust til Kulusuk þar sem lending
tókst vel. Engan sakaði um borð.
Aðstoðarflugmaðurinn
„ekki virtur viðlits“
Eftir að hafa fengið frumdrög í
hendur frá dönsku flugslysa-
nefndinni um atvikið nýtti Garðar
Árnason flugstjóri sér andmæla-
rétt sinn og skilaði ítarlegri grein-
argerð áður en lokaskýrslan var
gerð. Einnig varð hann sér úti um
greinargerð frá Veðurstofu Íslands
um veðurskilyrði á flugleiðinni dag-
inn sem atvikið varð. Í greinargerð
til Dananna gerir hann ýmsar at-
hugasemdir við niðurstöður og
ályktanir þeirra og segist í samtali
við Morgunblaðið ekki geta tekið
undir þau orð framkvæmdastjóra
Jórvíkur í blaðinu sl. mánudag að
rannsóknarskýrslan hafi verið fag-
lega unnin og tillit að einhverju
leyti tekið til athugasemda flug-
mannanna. Garðar segir aðstoðar-
flugmanninn í þessari flugferð ekki
hafa verið virtan viðlits. Honum
hafi ekki verið gefinn kostur á að
skila umsögn um frumdrög skýrsl-
unnar. Aðeins hafi farið „punktar“
frá Rannsóknarnefnd flugslysa hér
á landi til Danmerkur en ekki stað-
festur og undirskrifaður vitnis-
burður flugmannanna beggja.
Sem fyrr segir telur Garðar að
ekkert tillit hafi verið tekið til
greinargerðarinnar frá Veðurstofu
Íslands. Af upplýsingum tveggja
veðurfræðinga megi draga í efa að
ísing geti hafa valdið gangtruflun-
um. Vitað sé að fleiri vélar hafi
flogið sömu leið og í svipaðri hæð
þennan dag.
„Enginn tími gafst
til lestrar af gátlista“
Aðspurður segist Garðar hallast
að einhvers konar bensínstíflu
frekar en að ísing ein og sér hafi
valdið gangtruflunum í vélinni.
Þetta sé samdóma álit hans, að-
stoðarflugmanns og fleiri aðila sem
hafi kynnt sér málsatvik. Danirnir
einblíni um of á ísinguna sem or-
sök.
„Mótorinn stöðvaðist aldrei alveg
heldur datt út og kom inn aftur af
fullu afli. Það hjálpaði til við að
velta flugvélinni og snúa henni á
alla kanta. Þá gafst heldur enginn
tími til lestrar á gátlista. Frum-
skylda allra flugmanna er að halda
fullri stjórn á vélunum allan tímann
sem þær eru í loftinu,“ segir Garð-
ar.
Áður en TF-JVG fór í loftið frá
Reykjavíkurflugvelli með græn-
lensku sjómennina fór Garðar á
Veðurstofu Íslands að morgni dags
og kynnti sér veðurspá og -horfur
fyrir flugleiðina til Nuuk á Græn-
landi. Var leiðin sögð fær en hætta
á lítilsháttar ísingu yfir fjögur þús-
und feta hæð við austurströnd
Grænlands en yfir níu þúsund fet-
um frá flugtaki í Reykjavík.
Í greinargerð Veðurstofunnar,
sem unnin er af veðurfræðingunum
Unni Ólafsdóttur og Guðmundi
Hafsteinssyni, segir m.a. að miðað
við veðurfarsgögn á þessu svæði
frá 1. ágúst 2002 sé erfitt að sjá af
hverju vel útbúin flugvél líkt og
umrædd Cessna-vél hafi ekki getað
flogið vandræðalaust frá Reykjavík
til Nuuk. Þó að ísingarhættan hafi
verið lítilsháttar á leiðinni, eða
jafnvel mikil, hafi verið vel mögu-
legt að fljúga fyrir neðan uppgefin
ísingarmörk í veðurspám.
Garðar segir það sæta furðu að
rannsóknaraðilar nýti sér ekki upp-
lýsingar áhafna flugvélar um at-
burðarás og aðstæður þegar atvik
sem þetta á sér stað. Það hljóti að
vera krafa áhafna, jafnt sem far-
þega, að rannsóknarnefndir vinni
störf sín af heilindum og í heiðri
séu hafðar grunnástæður rann-
sókna flugslysa og atvika, þ.e. að
koma í veg fyrir endurtekningu.
„Slíkt er ekki hægt að gera ef
rannsóknaraðilar byggja niðurstöð-
ur sínar á eigin getgátum,“ segir
Garðar að endingu.
Flugstjóri Jórvíkurvélarinnar sem missti afl yfir Græn-
landi gagnrýnir skýrslu dönsku flugslysanefndarinnar
Ósammála um að ísing
hafi valdið truflunum
Ekkert tillit
tekið til upplýs-
inga frá Veður-
stofu Íslands