Morgunblaðið - 20.06.2003, Blaðsíða 35

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. JÚNÍ 2003 35
✝ Kristrún Þor-steinsdóttir Cort-
es fæddist í Reykja-
vík 9. mars 1914. Hún
lést á Hjúkrunar-
heimilinu Eir á hvíta-
sunnudag 8. júní síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Þor-
steinn Júlíus Sveins-
son, skipstjóri og er-
indreki Fiskifélags
Íslands og síðar hafn-
sögumaður, f. í Gerð-
um í Garði 18. júlí
1873, d. úr spænsku
veikinni 12. nóvember 1918, og
kona hans, Kristín Tómasdóttir
húsfreyja, f. á Bjargi á Akranesi 14.
apríl 1874, d. 2. apríl 1965. Systkini
Kristrúnar voru Svava, f. í Bíldu-
dal, Barð. 12. nóvember 1901, d. 18.
febrúar 1990, Viggó Kristinn, f. 2.
júní 1903, d. 10. september 1941,
Eyvör Ingibjörg, f. í Reykjavík 2.
október 1907, d. 21. júní 1997, og
Þorsteinn Halldór, f. í Reykjavík
ur, f. 1962, eiga þau þrjú börn; Árna
Frey, Sunnefu og Júlíu. b) Kristinn
Halldór tónlistarmaður, f. 1963,
sonur hans er Árni Dagur, móðir
hans er Þórhildur Tómasdóttir. c)
Snorri Örn félagsfræðingur, f.
1970, kvæntur Ásdísi Ásbjörnsdótt-
ur forstöðumanni, f. 1967, sonur
þeirra er Ármann Örn. 2) Kristín
Björg, f. 20. september 1943. Hún
var gift Magnúsi Helga Jóhanns-
syni lækni, f. 1942, þau skildu. Son-
ur þeirra er Torfi blaðamaður, f.
1966, hann var í sambúð með Yvon
Asselmeyer, f. 1961, sonur þeirra er
Magne Robin Eyvindur. 3) Guðrún
smíðakennari, f. 27. október 1952.
Sonur hennar er Gunnar Cortes
nemi, f. 1984, faðir hans er Heimir
Heimisson, f. 1960. Kristrún út-
skrifaðist úr Kvennaskólanum í
Reykjavík. Hún lærði á píanó í Tón-
listarskólanum í Reykjavík hjá
Árna Kristjánssyni og vann hjá
fræðslumálastjóra til ársins 1937 er
þau Gunnar fluttust til Danmerkur
þar sem þau bjuggu til 1940. Krist-
rún var húsmóðir í Reykjavík og
jafnframt læknaritari í 22 ár á
Landspítala – háskólasjúkrahúsi.
Útför Kristrúnar verður gerð frá
Fossvogskapellu í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
25. desember 1917, d.
5. ágúst 1990.
Kristrún giftist í
Reykjavík 8. apríl 1937
Gunnari Jóhannesi
Cortes lækni, f. í
Reykjavík 21. október
1911, d. 22. apríl 1961.
Foreldrar hans voru
Emanuel Reinfield
Henrik Cortes, prent-
ari hjá Gutenberg, f. í
Stokkhólmi 20. sept-
ember 1875, d. 12. júlí
1947, og kona hans,
Björg Vilborg Jóhann-
esdóttir Zoëga, f. í Reykjavík 27.
janúar 1885, d. 26. október 1960.
Dætur þeirra eru: 1) Erla skrif-
stofumaður, f. í Danmörku 22. júní
1939. Hún var gift Árna Kristins-
syni yfirlækni á Lsp. háskólasjúkra-
húsi, f. 1935, þau skildu. Börn
þeirra eru: a) Gunnar Jóhannes list-
heimspekingur, f. 1959, kvæntur
Vilborgu Soffíu Karlsdóttur, kynn-
ingarstjóra Listasafns Reykjavík-
Svo djúp er þögnin við þína sæng,
að þar heyrast englar tala,
og einn þeirra blakar bleikum væng,
svo brjóst þitt fái svala.
Nú strýkur hann barm þinn blítt og hljótt,
svo blaktir síðasti loginn.
En svo kemur dagur og sumarnótt,
og svanur á bláan voginn.
(Davíð Stefánsson.)
Að kvöldi hvítasunnudags lést
elskuleg móðursystir mín, Kristrún
Cortes. Hún kvaddi þennan heim á
fallegu hlýju kvöldi þar sem mildir lit-
ir vorsins, fuglasöngur og bárur hafs-
ins renna saman í eina heild. Ljúfar
bárur minninganna skolast hægt að
landi og ég sé Rúnu frænku fyrir mér
í litlu íbúðinni í Austurbrún. Hún
stendur við gluggann og horfir út á
flóann. Bleik slikja er yfir Esjunni,
skip á siglingu við Viðey og ástfangið
fólk á göngu. Rúna dáðist oft að feg-
urð sumarnátta Reykjavíkur. Rúna
var sannur Reykvíkingur. Bernsku-
heimilið í Garðhúsum við Bakkastíg 9
bar vott um myndarskap foreldra
hennar og menningaráhuga. Heimilið
var gestkvæmt, þar ríkti glaðværð og
tónlistin skipaði öndvegi. Þorsteinn,
faðir hennar, skipstjóri og dannebr-
ogsmaður, lést skyndilega í spænsku
veikinni 1918 frá konu og fimm börn-
um. Með ótrúlegum dugnaði og hygg-
indum tókst móður hennar, Kristínu,
að halda heimili með börnunum.
Ekkjan vann myrkranna á milli; við
fiskþurrkun og ræktun grænmetis á
landi sínu, saumaskap, þvott, hafði
kostgangara og leigði hluta af hús-
eigninni. Lögð var áhersla á að börnin
færu í framhaldsskóla eftir barna-
skóla. Synirnir tveir fóru í Verslunar-
skólann en dæturnar þrjár í Kvenna-
skólann. Það var píanó á heimilinu og
börnin voru kostuð í píanótíma. Rúna
frænka bjó að því, var vel menntuð og
dáði tónlist alla tíð. Rúna var lágvaxin
og mjög fríð kona þannig að eftir var
tekið. Svipur hennar var glaðlegur og
yfir henni reisn. Rúna var gáfuð og
hafði brennandi áhuga á málum líð-
andi stundar. Skoðanir hennar voru
afdráttarlausar og umræðan snerist
iðulega um stjórnmál og listir. Hún
var ung í anda og alltaf tók hún mér
fagnandi og fylgdist af áhuga með því
sem ég og fjölskylda mín tókum okk-
ur fyrir hendur. Rúna var afar spaug-
söm og gerði oft grín að sjálfri sér,
jafnvel þegar hún mætti fjötrum ell-
innar. Ein bára minninganna er frá
Landakoti. Ég heimsótti Rúnu
frænku. Hún var leið yfir að geta ekki
lengur séð um sig sjálf og búið á heim-
ili sínu. Yfir þessum hugsunum hafði
hún legið andvaka um nóttina og þá
fór hún með kvæði eftir frænda okkar
að austan:
Það er hollt að hafa átt
heiða daga og vökunætur.
Séð með vinum sínum þrátt
sólskinsrönd um miðja nátt.
Aukið degi í æviþátt
aðrir þegar risu á fætur.
Og svo hló frænka mín og augun
geisluðu: „Ég hef nú alltaf verið svo
mikill nátthrafn.“ Sumarkvöldin í
Reykjavík voru engu lík en svo þurfti
líka að hvíla sig á bæjarlífinu. Syst-
urnar þrjár, Svava, móðir mín Eyja
og Rúna, ásamt frænkum og vinkon-
um, sjö hraustar íslenskar stúlkur,
ákváðu að fara í tíu daga hestaferð og
það algjörlega „karlmannslausar“.
Þær fóru Landmannaleið og eina
hjálp karlmanns sem þær þáðu var
frá Símoni frænda sem ók þeim og
koffortunum á pallbíl austur að Stóra-
Hofi þar sem hestarnir biðu. Bara sú
ferð tók heilan dag. Þær strengdu
þess einnig heit að þiggja ekki gist-
ingu. Ef á þyrfti að halda þá úti í hlöðu
en ekki inni í bæ. Þessi ferð var oft
rifjuð upp. Aðra eftirminnilega ferð
fóru systurnar Rúna og Eyja með
frænkum sínum í Þjórsárdal. Frá
þeirri ferð eru til fallegar ljósmyndir
þar sem þær sitja utan við tjald sitt í
silkisloppum, með postulínsbolla og
handsnúinn grammófón. Þær voru
sannarlega fínar borgardætur; syst-
urnar í Garðhúsum. Löngu eftir að
Rúna varð ekkja fóru foreldrar mínir
og hún í nokkrar minnisstæðar há-
lendisferðir í hópi góðra ferðafélaga.
Og svo fengum við ferðalýsingar frá
Eyvindarveri, Arnarfelli hinu mikla
og öðrum náttúruperlum Íslands.
Enn ein bára minninganna er af ham-
ingjusömum stórglæsilegum hjónum,
Gunnari Cortes lækni og Rúnu, á
smekklegu heimili þeirra í Barmahlíð.
Einstaklega falleg málverk prýða
veggi íbúðarinnar, verk eftir Barböru
Árnason, Gunnlaug Blöndal, Kjarval,
Nínu Tryggvadóttur, Þorvald Skúla-
son og fleiri. Klassísk tónlist berst frá
þeim flottasta grammófón sem ég hef
augum litið. Við Guðrún, yngsta dótt-
ir þeirra, höfum verið að leika okkur
en eldri dæturnar Kristín Björg og
Erla eru sestar við borðstofuborðið
þar sem sunnudagssteikin bíður. Mér
finnst allt eitthvað svo spennandi; dá-
lítið útlent og fínt. Eflaust hafa Rúna
og Gunnar borið með sér nýja siði frá
árum sínum í Englandi og Danmörku.
Frænka mín minntist oft áranna þar
með mikilli ánægju. Með skemmti-
legu leiftrandi augnaráði og dillandi
hlátri rifjar Rúna upp stóru ástina.
„Já, það var aldeilis ást við fyrstu
sýn.“ Einn fagran dag árið 1937 giftu
þau sig og eftir brúðkaupsveislu í
Garðhúsum héldu þau til skips sem
flutti þau til Danmerkur þar sem
Gunnar stundaði framhaldsnám. Eft-
ir hernám Danmerkur 1940 þurftu
ungu hjónin með lítilli dóttur að taka
snögga ákvörðun um að snúa aftur
heim til Íslands. Með mörgum öðrum
Íslendingum sigldu þau heim með
Esjunni og er sú ferð yfirleitt kennd
við hafnarborgina Petsamo við Bar-
entshaf og tók um tuttugu daga.
Móðir mín og Rúna voru mjög nán-
ar. Rúna var mömmu afar kær og
báru þær mikla umhyggju hvor fyrir
annarri. Eins og gjarnan er systra
siður rifust þær mikið. Þegar þær
voru báðar orðnar ekkjur og vel full-
orðnar töluðu þær saman í síma dag-
lega. Flest kvöld eftir að sjónvarps-
dagskrá lauk hringdi síminn. Oft
teygðist ótrúlega úr þessum símtöl-
um. Þær voru jú ósammála um gæði
dagskrárinnar og ekki síður um
stjórnmál og stjórnmálamenn. Og
þær rifust og rifust en kvöddust allaf
hlýlega og mamma hristi gjarnan höf-
uðið og sagði: „Hún systir mín þarf
alltaf að eiga síðasta orðið.“ Líklega
hefur frænka mín sagt það sama hin-
um megin á línunni. Síðasta árið sem
mamma lifði dvaldi hún á hjúkrunar-
heimili Hrafnistu í Hafnarfirði. Þá
heimsótti Rúna systur sína vikulega
og vílaði ekki fyrir sér að taka stund-
um strætisvagn og skiptimiða og þó
komin sjálf yfir áttrætt. Fyrir þessar
heimsóknir er ég frænku minni afar
þakklát.
Þá er komið að kveðjustund og um
leið og ég þakka Rúnu frænku sam-
fylgdina votta ég dætrum hennar,
Erlu, Kristínu Björgu og Guðrúnu og
fjölskyldum þeirra samúð mína.
Minningin um mæta konu lifir áfram.
Blessuð sé minning Kristrúnar Cort-
es.
Marta María Oddsdóttir.
KRISTRÚN Þ.
CORTES
✝ Sæunn Péturs-dóttir, húsmóðir
og verkakona í
Reykjavík, fæddist
17. mars 1912 í Ás-
hildarholti í Skarðs-
hreppi í Skagafirði.
Hún lést á hjúkrun-
arheimilinu Skógar-
bæ 12. júní síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Pétur
Jónsson frá Nautabúi
í Skag., f. 25. des.
1857, d. 8. ágúst
1936, og Sigurlaug
Hannesdóttir frá Eli-
vogum í Skag. f. 26. maí 1874, d. 29.
mars 1952. Systkini Sæunnar voru
Sigurður, f. 1890, d. 1958, Sigríður,
f. 1904, d. 1968, Hannes, f. 1913, d.
1943, og Brynjólfur, f. 1915, d.
1927. Þegar Sæunn var tveggja ára
flutti fjölskyldan til Sauðárkróks
þar sem Sæunn ólst upp.
syni og eiga þau dæturnar Sólrúnu
Ósk og Aldísi Rún, Oddur, f. 1957,
Ísrún, f. 1966, og á hún börnin
Birtu Blín og Mána Hrafn með
Ingvari Svavarssyni, Óðinn, f.
1968, kvæntur Guðrúnu Helgu
Gunnarsdóttur og eiga þau börnin
Ask Tómas og Unu Mist. 3) Sigríð-
ur, f. 12. júní 1941, var gift Hans
Aðalsteini Sigurgeirssyni, f. 1936.
Þeirra börn eru Sæunn, f. 1958,
gift Gunnari Helga Stefánssyni og
eiga þau synina Hans Aðalstein og
Brynjólf Snæ, Sigrún Bryndís, f.
1960, gift Guðbergi Má Guðmunds-
syni og eiga þau synina Guðmund,
Jóhann Má, Heimi Örn og Gunnar
Hrafn, Guðmundur, f. 1962, kvænt-
ur Elísabetu Haraldsdóttur og eiga
þau synina Harald, Albert Þór og
Stefán.
Sæunn og Guðmundur bjuggu
allan sinn búskap í Reykjavík. Þau
voru frumbyggjar í Breiðholti og
fluttust árið 1968 að Ferjubakka 4
þar sem Sæunn hélt heimili þar til
fyrir ári að hún fluttist á hjúkrun-
arheimilið Skógarbæ.
Útför Sæunnar verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Haustið 1929, þá 17
ára, réð Sæunn sig í
vist í Reykjavík. Árið
eftir kynntist hún Guð-
mundi Ólafssyni frá
Leirum í Austur-Eyja-
fjallahreppi, f. 4. júní
1903, d. 30. september
1989. Þau gengu í
hjónaband hinn 26.
maí 1931 og eignuðust
þrjár dætur. Þær eru:
1) Sigurlaug Bryndís,
f. 25. júní 1932, var
gift Gísla Guðmunds-
syni, f. 1926. Þeirra
dóttir er Sædís, f.
1963, gift Garðari Skarphéðinssyni
og eiga þau synina Gísla Magnús og
Ingvar Þór. Seinni maður Bryndís-
ar var Valdimar Einarsson, f. 1932,
d. 1996. 2) Málfríður, f. 6. apríl
1935, gift Alberti Sigurgeirssyni, f.
1931, d. 1971. Þeirra börn eru Sæ-
rún, f. 1955, gift Lárusi H. Bjarna-
Elskulega mamma mín,
mjúk er alltaf höndin þín,
tárin þorna sérhvert sinn
sem þú strýkur vanga minn.
Þessar ljóðlínur minna mig ávallt á
mömmu. Þær áttu ekki aðeins við
þegar ég var barn heldur gegnum allt
líf mitt. Hún studdi okkur dætur sín-
ar, börn okkar og barnabörn alla tíð
og var okkur öllum mjög kærleiksrík.
Eins var með annað fólk henni skylt
og óskylt sem hún léði hjálparhönd af
sínum veraldlega og andlega auði.
Föður okkar studdi hún hans síðustu
ár en þá hafði hann misst sjónina, og
var honum ástrík eins og ávallt og
hans leiðarljós í hvívetna.
Mamma var mjög ljóðelsk og söng-
elsk og söng okkur systur gjarnan í
svefn með tregablöndnum ljóðum.
Aðeins 17 ára þegar hún var að fara
frá heimahögunum á Sauðárkróki til
Reykjavíkur lét hún frá sér vísu sem
endar á þessum orðum og sýna þau að
snemma hefur hún skilið að lífið er
ekki bara dans á rósum.
Til að mæðast ég hef átt
í að fæðast heiminn.
Þakka þér fyrir allt og allt, elsku
mamma mín. Mikið er ég þakklát fyr-
ir að það varst þú sem varst mamma
mín, engrar annarrar hefði ég óskað
mér. Ég veit að þú færð góða heim-
komu og það verða margir sem fagna
þér.
Þín
Málfríður.
Elsku besta amma, ég kveð þig
með trega en er þó sáttur að loks ertu
komin til Guðmundar afa. Mig langar
að þakka þér allar þær góðu stundir
er við áttum saman, það eru þær sem
ég mun geyma hjá mér alla ævi. Ég
minnist þess alltaf þegar þú sóttir mig
á hverjum degi í leikskólann og fórst
með mig í strætó heim á Ferjubakk-
ann til að gefa afa að borða en að því
loknu fórstu með mig í bæinn og við
fengum okkur flatbrauð með rúllu-
pylsu og kókómjólk í Dómus, þetta er
bara ein af mörgum góðum minning-
um. Ég var svo heppinn að ég fekk að
eyða miklum tíma hjá þér og lærði
margt gott. Það var alltaf gott að
koma í Ferjubakkann og þiggja kaffi
og með því, stundum fékk ég þig til að
lesa í bollann og alltaf stóðst það sem
þú sagðir, einnig vissirðu alltaf hvað
mann langaði að vita og jafnvel viss-
irðu hluti áður en maður sagði þér þá.
Amma, þú varst einstök kona og
mér þykir svo vænt um þig. Ég var
svo feginn að þú fékkst að hitta hana
Önnu kærustuna mína áður en þú
fórst og sáttastur var ég með hvað
þér leist vel á hana. Við kveðjum þig
og vitum að þér líður betur þar sem
þú ert núna en áður en þú fórst. Ég
þakka Guði það hve stutt þú þjáðist
en eins og þú sagðir: „Allir eiga sinn
tíma.“ Nú var þinn tími kominn. Guð
veri með þér.
Að lokum eftir langan, þungan dag
er leið þín öll. Þú sezt á stein við veginn,
og horfir skyggnum augum yfir sviðið
eitt andartak.
Og þú munt minnast þess,
að eitt sinn, eitt sinn, endur fyrir löngu
lagðir þú upp frá þessum sama stað.
(Steinn Steinarr.)
Þinn
Hans Gunnarsson.
Sælla er að gefa en þiggja gætu
hafa verið einkunnarorð Sæunnar
Pétursdóttur enda voru þeir ófáir
sem nutu nærgætni hennar og gjaf-
mildi á langri lífsgöngu. Hún þekkti af
eigin raun kröpp kjör og brauðstrit og
gladdist yfir að geta vikið einhverju
að þeim sem minna máttu sín, jafnvel
þótt þröngt væri í búi hjá henni
sjálfri. Þegar ég kynntist Sæunni eft-
ir að leiðir okkar Særúnar, elsta
barnabarnsins, lágu saman var hún
höfuð og sameiningartákn stórfjöl-
skyldunnar. Heimili þeirra Guð-
mundar dró að sér afkomendurna
sem þágu þar góðgerðir á hverjum
sunnudegi í áratugi. Sæunn vissi
gjörla hvað helst var á döfinni hjá
hverjum og einum og naut þess að
fylgjast með uppvexti yngstu kyn-
slóðarinnar. Hún þröngvaði ekki
skoðunum upp á aðra en reyndist
viskubrunnur ef leitað var álits og
ráða. Heilsan var góð fram á elliár og
Sæunn varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að halda óskertu andlegu atgervi til
dauðadags. Ég get ekki annað en lýst
aðdáun minni á því að finna í einni
manneskju svo ramma taug til fortíð-
arinnar að hægt var að fletta upp í
henni eins og óskeikulli bók og geta
hins vegar spjallað við þá sömu mann-
eskju eins og jafningja um lífið og til-
veruna nú á tuttugustu og fyrstu öld-
inni. Að leiðarlokum þakka ég
samfylgd þessarar mætu konu og að
dætur mínar fengu að kynnast hví-
líkri langömmu.
Lárus H. Bjarnason.
Heimsóknir til langömmu á Ferju-
bakka eru órjúfanlegur hluti af æsku-
minningum okkar systranna. Sunnu-
dagskaffið þar sem við hittum
frænkurnar og lékum við frændur
okkar var fastur punktur í tilverunni.
Ósjaldan laumaði langamma mola eða
peningi í lófann þegar hún kvaddi
okkur. Langamma var skýr fram á
síðasta dag og mundi eftir öllum af-
mælis- og öðrum merkisdögum í lífi
okkar. Hún lét sig aldrei vanta í fjöl-
skylduboðin og barnaafmælin og
fylgdist með börnunum, barnabörn-
unum og barnabarnabörnunum með
stóískri ró. Allir lögðu við hlustir þeg-
ar hún lagði eitthvað til málanna og
oft voru huggunarorð hennar þau að
þetta væru forlögin. Langamma kom
okkur fyrir sjónir sem ættmóðir sem
við bárum mikla virðingu fyrir. Hún
bjó yfir mikilli hlýju og visku og var
sú sem við heilsuðum fyrst og kvödd-
um síðast þegar fjölskyldan hittist.
Það eru ekki margir sem eiga lang-
ömmu fram á fullorðinsár og okkur
finnst við heppnar að hafa fengið að
njóta þeirra forréttinda. Þrátt fyrir að
langömmu hafi kannski fundist sinn
tími vera kominn eigum við eftir að
sakna hennar mikið en við trúum því
eins og hún að langafi hafi tekið vel á
móti henni. Minning hennar mun lifa í
hjarta okkar um ókomin ár.
Með þessum orðum viljum við
kveðja elsku langömmu okkar í hinsta
sinn og þakka henni fyrir þá vænt-
umþykju sem hún sýndi okkur alla
tíð.
Sólrún Ósk og Aldís Rún.
SÆUNN
PÉTURSDÓTTIR