Morgunblaðið - 29.09.2003, Síða 10

FRÉTTIR
10 MÁNUDAGUR 29. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
TÍMI hrútasýninga er nú hafin um
allt land. Og þó að tekjur bænda af
sauðfjárrækt fari sífellt lækkandi
halda þeir áfram að reyna að rækta
upp sauðféð sitt með kynbótum.
Einn liður í því er að fara með vet-
urgamla lambhrúta á hrútasýn-
ingar og fá þá metna til stiga eftir
kúnstarinnar reglum. Við mat á
hrútum er notað ómskoðunartæki
til að mæla þykkt bakvöðvans og
fitu, síðan eru þeir mældir og að
lokum gefur ráðunautur þeim stig.
Nýlega var haldin sýning í Kerl-
ingadal í Mýrdal. Það voru þær
Fanney Lárusdóttir og Berglind
Guðgeirsdóttir, ráðunautar hjá
Búnaðarmiðstöð Suðurlands, sem
sáu um matið á hrútunum. Besta
lambhrútinn átti Ólafur Pétursson
á Giljum í Mýrdal.
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Hrútasýningar í fullum gangi
Fagradal. Morgunblaðið.
HALLI var á vöruskiptum við út-
lönd á fyrstu átta mánuðum þessa
árs sem nam 6,8 milljörðum króna,
samkvæmt upplýsingum frá Hag-
stofu Íslands. Fluttar voru út vörur
fyrir 122,5 milljarða en inn fyrir
129,3 milljarða króna fob. Á sama
tímabili á síðasta ári voru vöruskipt-
in hagstæð um 10,4 milljarða á sama
gengi. Vöruskiptajöfnuðurinn var
því 17,2 milljörðum króna lakari á
fyrstu átta mánuðum þessa árs en á
sama tímabili í fyrra.
Vöruskiptin við útlönd voru óhag-
stæð um 0,8 milljarða króna í ágúst-
mánuði. Fluttar voru út vörur fyrir
15,0 milljarða og inn fyrir 15,8 millj-
arða fob. Í sama mánuði í fyrra voru
vöruskiptin hagstæð um 1,4 millj-
arða.
Minna verðmæti
útflutnings
Verðmæti vöruútflutnings fyrstu
átta mánuði ársins var 10,3 milljörð-
um eða 8% minna á föstu gengi en á
sama tímabili árið áður. Sjávarafurð-
ir voru 62% alls útflutnings og var
verðmæti þeirra 10% minna en á
sama tíma árið áður. Mestur sam-
dráttur varð í verðmæti fiskimjöls,
frysts fisks og saltfisks en á móti
kom að aukning varð í verðmæti út-
flutts lýsis. Verðmæti útfluttra iðn-
aðarvara var 3% minna á föstu gengi
en á sama tíma árið áður. Útflutn-
ingur á áli dróst saman en á móti
kom aukning á útfluttu kísiljárni.
Verðmæti vöruinnflutnings fyrstu
átta mánuði ársins var 6,8 milljörð-
um eða 6% meira á föstu gengi en á
sama tíma árið áður. Aukning varð í
innflutningi á fjárfestingarvörum,
fólksbílum, flutningatækjum til at-
vinnurekstrar og neysluvörum, en á
móti kom að kaup á flugvélum,
reiknuð á föstu gengi, urðu 4,5 millj-
örðum minni í ár en í fyrra.
Mest aukning varð í almennum
neysluvörum, sem jukust um 8% á
fystu átta mánuðum ársins. Inn-
flutningur á matvöru og drykkjar-
vöru dróst hins vegar saman.
Upphafið að því
sem koma skal
Í Morgunkornum Íslandsbanka
segir að hallinn á vöruskiptum við
útlönd hafi verið minni í ágústmán-
uði en Greining ÍSB hafi spáð. Vænt-
ir bankinn þess að á næstu mánuðum
og misserum verði áframhaldandi
halli á vöruskiptajöfnuði og að þegar
nær dregur hápunkti stóriðjufram-
kvæmda muni hann aukast enn frek-
ar. Halli síðustu mánaða sé því ein-
ungis upphafið að þróun sem muni
spanna tímabilið fram til ársins 2007
eða þar til stóriðjuframkvæmdum
lýkur.

 




!
 "         # $
  % "   

!"#
! #!!$
$!%&' ! (



  
  

   !"
#$% &

&
 '(%
 #)
*     #









 

       



  
        !

 "!# $
  %& 
!'
(
$!
'

)!   *    %

  











 





  
 
+,-.,/0

 
+01233.
 
 

  
  !"#$
%%
 &'
+002+-0
   +0301+-




() *+"#)
%"
 &'

Vöruskiptin um
17 milljörðum
lakari en í fyrra
STURLA Böðvarsson, fyrsti
þingmaður Norðvesturkjör-
dæmis, gerir ráð fyrir því að
boða þingmenn kjördæmsisins
til fundar 8. október til að ræða
atvinnuástandið á Bíldudal.
Jón Bjarnason, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs í Norðvestur-
kjördæmi, fór þess á leit við
Sturlu að þingmenn kjördæm-
isins yrðu kallaðir saman til að
fara yfir og ræða „það alvar-
lega ástand sem skapast hefur í
atvinnulífi Bíldudals og hvernig
þingmenn kjördæmisins geta
hugsanlega komið að þeim mál-
um“.
Sturla hefur svarað erindinu
og gerir ráð fyrir fundi með
þingmönnum 8. október, að því
er fram kemur í tilkynningu frá
þingflokki VG.
Þingmenn
funda um
Bíldudal
MARGEIR Pétursson, Styrmir Þór
Bragason og Þorsteinn Vilhelms-
son, hluthafar í Sjóvá-Almennum
tryggingum hf., segja í yfirlýsingu
sem þeir sendu frá sér í gær að það
sé fagnaðarefni að Íslandsbanki og
forráðamenn Sjóvár-Almennra
hefðu látið kaup Íslandsbanka á
bréfum félagsins sjálfs ganga til
baka. Um er að ræða 2% hlut af
heildarhlutafé félagsins. Segja þeir
að þetta dugi þó ekki til að taka
hugsanlega málshöfðun gegn Ís-
landsbanka út af dagskrá fyrirhug-
aðs hlutafafundar í Sjóvá-Almenn-
um.
Yfirlýsing hluthafanna fer orðrétt
hér á eftir: „Það er fagnaðarefni að
Íslandsbanki og forráðamenn Sjó-
vár-Almennra trygginga hf. viður-
kenni brot sitt og láti kaup Íslands-
banka á bréfum félagsins sjálfs
ganga til baka. Það er þó aðeins
fyrsti áfanginn á lengri leið og dugir
að sjálfsögðu ekki til þess að stjórn-
in komist upp með það að taka máls-
höfðun gegn Íslandsbanka hf. út af
dagskrá fyrirhugaðs hluthafafundar
í Sjóvá-Almennum tryggingum hf.
Nægir þar að benda á 85. gr. og 86.
gr. laga um hlutafélög.
Það er líka ástæða til að leiðrétta
þá rangfærslu í tilkynningu Sjóvar-
Almennra trygginga hf. til Kaup-
hallar Íslands dags. 26.9.2003 að
þessi viðskipti hafi verið gerð á
skráðu markaðsgengi 37, þann
18.9.2003. Í fyrsta lagi var lokað fyr-
ir viðskipti með Sjóvá-Almennar
tryggingar hf. þ. 18.9.2003. Í öðru
lagi voru síðustu tilkynntu viðskipt-
in þann 17.9.2003 á genginu 40,0.
Það voru einmitt viðskiptin þegar
Benedikt Sveinsson, stjórnarfor-
maður Sjóvár-Almennra trygginga
hf., og Einar Sveinsson forstjóri
keyptu hlut H. Ben. fjölskyldunnar
á genginu 40. Þeir ætluðu síðan
Sjóvá sjálfu og öðrum hluthöfum að
selja til Íslandsbanka á genginu 37.
Sjóvárviðskiptin eru nú gengin til
baka, en eftir er að leiðrétta það
sem brotið var á öðrum hluthöfum.“
Undir yfirlýsinguna rita annars
vegar Þorsteinn Vilhelmsson og
Styrmir Þór Bragason, fyrir hönd
Afls fjárfestingarfélags hf. og hins
vegar Margeir Pétursson og Styrm-
ir Þór Bragason, fyrir hönd Fjár-
festingarfélagsins Atorka hf.
Afstaða þriggja hluthafa í Sjóvá-Almennum tryggingum
Fagna að kaupin voru
látin ganga til baka
Málshöfðun hefur
þó ekki verið tek-
in út af dagskrá
GRUNNSKÓLABÖRN á Íslandi
drekka helmingi minna af mjólk en
börn í Svíþjóð. Skýringin er sú að
þar fá börnin mjólkina ókeypis en
hér þurfa foreldrarnir að kaupa
hana. Kemur þetta fram í samtali við
Michael Griffin, yfirmann hjá FAO,
Matvæla- og landbúnaðarstofnun
Sameinuðu þjóðanna í Róm, sem var
gestur íslenska mjólkuriðnaðarins á
alþjóðlega skólamjólkurdeginum
síðastliðinn miðvikudag.
Hugmyndin að alþjóðlega skóla-
mjólkurdeginum varð til í umræðum
á Netinu, meðal hóps áhugamanna
um skólamjólk sem Griffin stendur
fyrir. Hann hefur staðið fyrir um-
ræðum og ýmsum verkefnum um
skólamjólk síðastliðin sjö eða átta ár
í starfi sínu hjá
FAO. Hugmynd-
in kom upp fyrir
fjórum árum og
var strax svo vel
tekið að þá var
efnt til fyrsta al-
þjóðlega skóla-
mjólkurdagsins.
Griffin segir að í
upphafi hafi tíu
lönd tekið þátt en í ár voru þau þrjá-
tíu og þá var íslenski mjólkuriðnað-
urinn með í fyrsta skipti. Griffin seg-
ir að listi þátttökulandanna sé
fjölbreyttur og nefnir Ísland, Kína,
Ástralíu, Bandaríkin, Svíþjóð, Chile
og Malasíu sem dæmi um það.
Hér var öllum grunnskólabörnum
landsins boðið upp á mjólk enda er
tilgangur dagsins að stuðla að auk-
inni mjólkurneyslu ungs fólks. Þá
var efnt til ráðstefnu um málið þar
sem Michael Griffin var meðal fyr-
irlesara.
Markar tímamót
Baldur Jónsson, markaðsstjóri
Mjólkursamsölunnar í Reykjavík,
kvaðst, eins og Griffin, ánægður með
ráðstefnuna og þá athygli sem skóla-
mjólkin hafi fengið. „Þetta markar
tímamót í þeirri þolinmæðisvinnu
sem við þurfum að vinna til þess að
mjólkin fylgi með þegar boðið er upp
á mat í skólunum,“ segir Baldur.
Á skólamjólkurdeginum kom fram
að aðstæður séu mjög mismunandi í
aðildarríkjum FAO og nefnt sem
dæmi að sænsk börn neyti 1,8 dl
mjólkur á dag í skólanum en íslensk
börn 0,8 dl. Spurður út í þetta kvaðst
Griffin telja að mjólkurneysla væri
tiltölulega mikil hér á landi. „Við
verðum þó að viðurkenna að síðast-
liðin tuttugu ár hefur dregið úr
neyslunni vegna samkeppni frá öðr-
um drykkjarvörum. Ef til vill verð-
um við að kynna mjólkina betur.
Skólamjólkurverkefnin eru meðal
þess sem hægt er að gera til þess,“
sagði hann og gat þess að skýringin á
mikilli mjólkurneyslu í Svíþjóð væri
sú að þar væri mjólkin ókeypis en á
Íslandi þyrftu foreldrar að kaupa
hana eða fengju hana með máltíð
sem þeir keyptu.
Hugmyndafræðingur skólamjólkurdagsins ánægður með þátttöku Íslands
Íslensk börn eru aðeins
hálfdrættingar á við sænsk
Michael Griffin