Morgunblaðið - 24.11.2003, Blaðsíða 15

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. NÓVEMBER 2003 15
ÍS
LE
NS
KA
AU
GL
ÝS
IN
GA
ST
OF
AN
/S
IA
.IS
M
OR
22
76
4
11
/2
00
3
Smáauglýsing
á aðeins 500 kr.*
Alla daga
Sími 569 1111 eða augl@mbl.is
*5 línur; tilboðið gildir til 31. des.
Spurning: Mig langar til að for-
vitnast um hnúta eða hertar sinar
sem myndast frá litlafingri inn í
lófann. Ég hef svona í báðum
höndum, þó meira áberandi í
hægri lófa og þar er litli fingur að
byrja að kreppast inn á við. Mér
var alltaf sagt sem barni að þetta
væri bara hjá körlunum í fjöl-
skyldunni en hér er égmeð þetta
og er af kvenkyni. Er óhollt að
gera æfingar eða teygingar með
fingurna sem eru að kreppast? Er
þetta lagað með skurðaðgerð eða
er hægt að sprauta einhverju á
staðinn til að stöðva framvinduna?
Með fyrirfram þökk fyrir svarið.
Svar: Af lýsingunni að dæma er
um að ræða það sem kallað er
lófakreppa eða Dupuytrens-
sjúkdómur. Þetta byrjar venjulega
sem hnúður eða þykkildi í lófanum
á móts við baugfingur eða litla-
fingur og getur í fyrstu líkst siggi.
Þetta verður smám saman þykk-
ara og það myndast strengir sem
ná út á fingur og inn í lófann. Að
lokum fara fingurnir að kreppast
þannig að ekki er hægt að rétta úr
þeim og þessi fingurkreppa versn-
ar hægt og hægt. Kreppan er oft-
ast í litlafingri og baugfingri en
getur einnig náð til löngutangar
og vísifingurs. Þessu fylgja ekki
verkir en vandamálið er skert
hreyfing og skert notagildi hand-
arinnar. Lófakreppa getur verið í
annarri hendi eða báðum. Lófa-
kreppa er ættgeng og hefur m.a.
verið sýnt fram á það í íslenskum
rannsóknum. Hún er talin vera um
sjö sinnum algengari meðal karla
en kvenna. Lófakreppa er algeng-
ur sjúkdómur í N-Evrópu og á
Norðurlöndum hafa um 40% eldri
karlmanna einhver merki um sjúk-
dóminn. Áfengisdrykkja hefur ver-
ið talin auka hættu á lófakreppu
en íslenskar rannsóknir hafa ekki
staðfest það. Hins vegar virðist
sem sykursýki og notkun sumra
flogaveikilyfja geti aukið hættu á
lófakreppu. Sjúkdómurinn gerir
yfirleitt ekki vart við sig fyrr en
eftir fertugt en til er að hann byrji
á unglingsárum. Margir leita ekki
læknis fyrr en fingur hafa byrjað
að kreppast talsvert og í sjálfu sér
skiptir það litlu máli. Eina með-
ferðin við lófakreppu er skurð-
aðgerð. Æfingar og teygjur eru
hættulausar en gera venjulega
ekki mikið gagn. Hnúðar og
strengir í lófa leiða ekki alltaf til
kreppu í fingrum og þess vegna er
ekki ástæða til að gera neitt við
þá. Sumir miða við það að ef ekki
er hægt að leggja höndina flata á
borð eða vegg geti verið ástæða til
skurðaðgerðar. Hægt er að fram-
kvæma ýmsar tegundir skurð-
aðgerða við lófakreppu og árangur
er yfirleitt góður. Eftir aðgerðina
mæla margir með notkun spelku á
nóttunni í nokkra mánuði til að
halda fingrum beinum og þar að
auki reglulegum teygjuæfingum.
Lófakreppa hefur dálitla tilhneig-
ingu til að koma aftur, jafnvel
mörgum árum eftir aðgerð, og þá
getur þurft að endurtaka aðgerð-
ina.
Hvað er
lófakreppa?
 Lesendur Morgunblaðsins geta spurt lækn-
inn um það sem þeim liggur á hjarta. Tekið
er á móti spurningum á virkum dögum milli
klukkan 10 og 17 í síma 5691100 og bréfum
eða símbréfum merkt: Heilsa. Fax 5691222.
Einnig geta lesendur sent fyrirspurnir sínar
með tölvupósti á netfang Magnúsar Jóhanns-
sonar: elmag@hotmail.com.
Hægt er að fram-
kvæma ýmsar teg-
undir skurðaðgerða
við lófakreppu.

MAGNÚS JÓHANNSSON LÆKNIR
SVARAR SPURNINGUM LESENDA
www.thjodmenning.is
Fyrir flottar konur
Bankastræti 11 • sími 551 3930