Vísir - 03.01.1981, Blaðsíða 20

Laugardagur 3. janúar 1981
Mánuðirnir
•jnuoj>| oz!«?
uum 60 j>| os !W? Jeuuy OL
uuo|suoh 6
'líioqojus '8
jn|S3qjBj|sa~i •/
jddn
ujnunxnq ep|eq pe |jj_ 9
u6aj||n9 s
toq jn;es y
uinu>|nq ^jj |6ue|
oas jo uujsneq pe iac} j\/ 'G
•soh z
•je6uo>|B|ids l
IHinitfO GflA UOAS
Hvernig kemst litli kettlingurinn til stúlkunnar og kisu?
eftir honum og ná i hann, en kettlingurinn veit ekki um
hjálpað honum?
Hundarnir ætla að bíða
réttu leiðina. Getur þú
Vitið þið, að árinu er
skipt i 12 mánuði, og vitið
þið, hvernig á því stendur?
Það stendur svo á því, að
orðið mánuður er dregið af
máni, sem er annað heiti á
tunglinu og þýddi upphaf-
lega þann tíma, sem líður
frá einni tunglkomu til
þeirrar næstu, en á þeim
tíma fer tunglið einu sinni
hringinn í kring um
jörðina. Arið er sá tími,
sem jörðin er að fara einu
sinni kring um sólina. Það
er heldur lengri tími en
tunglið þarf til að fara 12
sinnum í kring um jörðina,
svo að það ber við, að 13
tungl „kvikni" á sama ár-
inu eins og segir í þessarri
gömlu visu:
Tólf eru á ári tunglin
greið,
til ber að þrettán
renni.
Sólin gengur sína leið,
svo sem guð bauð henni.
En af því að það er
óhentugt að hafa ekki allt-
af jafn marga mánuði í
árinu, hefur mönnum
komið saman um, að þeir
skyldu jafnan vera tólf,
hvað sem tunglkomuf jölda
liði. í gamla íslenzka tíma-
talinu voru 12 mánuðir í
árinu og 30 dagar í hverj-
um, en það sem þá vantaði
á fullt ár, var kallað auka-
Gátur
1. Hvaða kóngar hafa
aldrei átt neitt ríki?
2. Hvað sést best í myrkri?
3. Af hverju hefur
gíraffinn svona langan
háls?
4. Hvaða spurningu getur
þú ekki svarað játandi?
5. Hvaða regn bleytir þig
ekki?
6. Af hverju notar kóngur-
inn rauð axlabönd?
7. Hvaða hestur var aldrei
folald?
8. Hvaða bolti getur ekki
hoppað?
9. Hvaða tönn getur maður
ekki bitið með?
10. Tveir vinir hittust. Þá
sagði annar: Gefðumértíu
krónur af þinum pening-
um, þá á ég jafn mikið og
þú. Nei, sagði hinn. Gef þú
mér 10 krónur, þá á ég
helmingi meira en þú. Hve
mikla peninga átti hvor
þeirra?
Eirikur Stefánsson. Vísismynd Anna
Ljód
Ljóðið i dag velur
Eiríkur Stef ánsson,
Furugrund 16. Hann velur
sér:
Gráðug kelling
hitaði sér velling
og borðaði
namm, namm, namm,
siðan sjálf
jamm, jamm, jamm,
af honum heilan helling.
Svangur kallinn
varð alveg dolfallinn
og starði svo
sko, sko, sko,
heilan dag
ho, ho, ho,
ofan í tóman dallinn.
Þorsteinn Valdimarsson.
Ég óska ykkur öllum gleðilegs nýjárs og þakka ykkur
f yrir gamla árið. Ég þakka öllum krökkunum, sem hafa
á gamla árinu sent sögur, teikningar og annað efni og
vona að þið verðið dugleg að senda ef ni nú á ný ja árinu.
venjulega, en þar sem eng-
ir svigar eru, þar notum
við þau óstytt. En annað
þurf ið þið að vita um þessa
mánuði líka en nöfnin, það
er, að þeir eru mislangir,
sumir 30dagar, aðrir 31, og
einn, febrúar, venjulega 28
dagar, en 29 begar hlaupar
er, en það er f jórða hvert
ár.
Kaf li þessi um mánuðina
er tekinn úr Jólabókinni.
nætur og ekki talið til
neins mánaðar. Nú er það
tímatal ekki notað lengur,
því að hentugra er að hafa
sama tímatal og aðrar
þjóðir, en þó munu flest
ykkar kannast við gömlu
mánaðarnöf nin Þorri,
Góa, Einmánuður og
Harpa. Tímatalið, sem nú
er fariðeftir, er komið frá
Rómverjum. Mánaðanöfn-
in í því eru öll á latínu, svo
að þið getið sagt, að þið
séuð orðin dálitið latínu-
lærð, þegar þið hafið lært
þau öll. Þau eru: Janúar-
ius (janúar), Februarius
(f ebrúar), Martius
(mars) Aprilis (apríl),
Maius (maí), Junius
(júni), Julius (júlí),
Augustus (ágúst),
September, Oktober,
November, Desember. (
svigum eru nöfnin stytt
eins og við notum þau
Umsjdn:
Anna K.
Brynjúlfs-
dóttir