Vísir - 24.02.1981, Blaðsíða 8

8
Þri&judagur 24. febrúar 1981
vtsm
v.ÍSIR
utgefandi: Reykjaprent h.f.
Ritstjóri: Ellert B. Schram.
Ritstjórnarfutltrúar: Bragi Guömundsson. Ellas Snæland Jónsson. Fréttastfóri
ertendra frétta: Guðmundur Pétursson. Blaöamenn: Axel Ammendrup, Arni Sig-
fússon, Frlða Astvaldsdóttir, Gylfi Kristjánsson, lllugi Jökulsson, Jóhanna Sig-
þórsdóttlr, Kristln Þorsteinsdóttir, Páll AAagnússon, Sigurjón Valdimarsson,
Sveinn Guðjónsson, Sæmundur Guðvinsson, Þórunn Gestsdóttir, Blaðamaður á
Akureyri: Gfsli Sigurgeirsson. Iþróttir: Kjartan L. Pálsson, Sigmundur O.
Steinarsson. Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Emil Þór Sigurðsson, Gunnar V.
Andrésson. utlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson. Safn-
vörður: Eirikur Jónsson.
Auglysingastjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson.
Ritstjórn: Siðumúli 14. simi 86611, 7 Itnur.
Auglýsingar og skrifstofur: SiðumúlaS, Slmar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Askriftargjald kr. 70 á mánuði innanlands og verð i lausasölu 4 nýkrónur eintakið.
Visir er prentaður i Blaðaprenti, Slðumúla 14.
islensk ættgðfgi
Ættarmót Reykjahli&arættarinnar I Sigtúni á sunnudaginn var skemmtileg og saklaus
uppákoma. Fagna&urinn gefur hinsvegar tilefni tii almennra huglei&inga um ættar-
tengsl og ættrækni almennt.
íslendingar eru ættræknir.
Ekki er gott að vita, hvort það er
fámennið, sérviska eða einfald-
lega áhugi á því að þekkja upp-
runa sinn, sem ættrækninni veld-
ur.
I (slendingasögum er það
fastur siður, að ættartala sögu-
persóna er rakin og er kappkost-
aðviðað rekja ættir allt aftur til
konunga og annarra stórmenna..
Enn eru til íslendingar, sem
rekja ættir sinar til konunga og
þykjast menn að meiri. Jafnvel
hafa verið gefin út ættartré
þegar mikið hefur legið við, og
viðkomandi þurft að sanna, að
hann væri merkilegri en útlitið
bæri með sér.
Svo eru aðrir sem láta sér
nægja að telja sig til ákveðinna
ættkvísla og telja það aðgangs-
kort að mannvirðingum og lotn-
ingu almúgans að vera frægrar
ættar. Þannig tala menn um
Bergsætt, Víkingslækjarætt og
Reykjahlíðarætt og finna til
skyldleika við óliklegasta fólk, ef
ættir þeirra renna saman í f jórða
eða fimmta lið.
Á (slandi er einnig stór hópur
manna, sem ber ættarnöfn, flest
erlend að uppruna og rekja má til
danskra embættismanna eða
faktora, sem hér urðu innlyksa
af óskiljanlegum ástæðum. Allt
þetta þykir fínt, einkum af þeim
sjálf um.
Þessi ættaráhugi er sennilega
einstæður og því sérkennilegri,
sem íslendingar álíta sig stétt-
lausa þjóð og jafningja að flestu
leyti.
Hvergi í heiminum gæti það
gerst, að kallaður væri saman
mannfagnaður hjá einni ættkvísl,
með þeim afleiðingum, að yfir
1000 manns svari kallinu. Þetta
átti sér stað um helgina, þegar
Reykjahlíðarættin kom saman í
Sigtúni. Þar komust færri að en
vildu. Ættfaðirinn, sr. Jón Þor-
steinsson, fæddist sunnudaginn
fyrsta í góu 1781, og átti þvi
tveggja alda afmæli. Fróðir
menn töldu, að auk eins barna-
barns sr. Jóns, hefðu afkomend-
ur hans í áttunda ættlið mætt á
staðnum.
óneitanlega er þetta skemmti-
leg uppákoma og sárasaklaus,
enda ekki til þess vitað að þeir
Reykjahlíðarætting jar hafi
nokkra samstöðu aðra en að
halda þessum uppruna sínum á
loft. Nú hefur það að vísu verið
véfengt, að ættartölur séu
áreiðanlegar og kemur það til af
því, að þær eru raktar í karllegg,
á þeim tíma, sem lausaleikur var
ekki hafður í hámælum. En við
skulum ekki væna svo virðulega
ætt um framhjáhöld við hátíðleg
tækifæri, og raunar ekki orð á
gerandi.
Hitt er í rauninni ánægjulegt,
að fólk kunni deili á forfeðrum
sínum og ættmennum.
Hverskyns einkenni í útliti og
skapgerð eru viðloðandi lengur
en hægt er að ímynda sér. Við
sjáum oftast foreldrana
uppmálaða í fari barna, og
þannig bera kynslóðirnar
sjálfsagt kosti og galla sr. Jóns
Þorsteinssonar og annarra ætt-
feðra í gegnum aldirnar.
Ættargrúsk getur meira að
segja orðið sérlega gagnlegt,
þegar menn geta sannað svo ekki
verði um villst, að líkamslýti eða
skapbrestir séu áskapaðir gallar
í ættkvíslum, sem viðkomandi
beri ekki minnstu ábyrgð á.
Þannig getur galli snúist í kost
við ættfræðilegar rannsóknir.
Ættrækni getur breyst í ætt-
göfgi og ef menn geta rakið
feðraslóð sína til fornkappa og
víkinga, þá er sjálfstrausti
þeirra borgið. Hver veit nema við
reynumst kappar sjálfir.
Fyrir hina ættlausu skal hins-
vegar tekið fram til uppörvunar,
að fróðir menn fullyrða, að hver
og einn geti rakið sig til
skyldleika við hvern annan ís-
lending að langfeðgatali, þegar
komið er fram í fimmta ættlið.
Minnimáttarkennd er því óþörf,
þótt Reykjahlíðarættin fylli
stærstu samkomustaði, þvi að
hver veit nema hann hefði verið
réttborinn til setu á þeim mann-
fagnaði, ef ættartölunni hefði
verið haldið til haga. Svo ekki sé
talað um, ef móðurleggurinn
hefði mátt sín meir. Við erum
ættstórir menn, íslendingar.
Litu á eignina sína
JU, þeir voru margir Visis--
áskrifendurnir, sem komu til aö
lita á eignina sina væntanlegu
og margir greinilega búnir aö
hugleiða hvarkoma ætti sumar-
bústaöninum fyrir, þegar þeir
væru búnir aö fá hann i áskrif-
endagetrauninni, sögöu þær
Dagný Björnsdóttir og Kolbrún
Baldursdöttir, sem tóku á móti
gestunum i Visisbústaðnum um
helgina, þegar hann var sýndur.
Sem kunnugt er, er sumarbú-
staöurinn frá HUsasmiöjunni
seinasti vinningurinn i getraun-
inni, sem nú stendur yfir.
Einn gesturinn var að koma
frá Þingvöllum, þar sem hann
hugaði aö landi sinu áöur en
hann skoöaöi bústaöinn, sem
hann ætlaði aö vinna bætti
Dagný viö.
Þær stöllur voru sammála um
þaö, aö ánægja heföi almennt
veriö mikil með bústaðinn. —
Margir þeir, sem ekki voru
orönir áskrifendur héldu aö þeir
væru búnir aö missa af lestinni
meö aö geta tekið þátt i get-
rauninni. Þaö lyftist á þeim
brUnin, þegar þeir fengu aö vita,
aö hægt er að veröa þátttakandi
i getrauninni hvenær sem er. —
En þeir létu heldur ekki segja
sér það tvisvar, þegar þeim var
sagt aö vinningslikurnar ykjust
eftir því sem byrjaö væri fyrr og
létu skrifa sig niður.
Þeim sem ekki sáu bústaðinn
um helgina skal bent á, að bú-
staöurinn er upplýstur á kvöldin
og engin amast viö þvi þó fólk
kíki á glugga.
Hér var standandi trafffk bá&a dagana og þó sérstaklega á sunnudaginn. sag&i Dagný, sem gefur hér
einum gestanna uppiýsingar. Kolbrún aftar á myndinni skenkti kaffiO á báOar hendur.
Nei, hann er ekki svona bogadreginn Visis-bústaöurinn aö ínnan.
Þeir höf&u heldur ekki yfir neinu aö kvarta, Visis-áskrifendur, og
veröandi Visis-áskrifendur, þegar þeir skoöuöu bústa&inn.