Vísir - 19.03.1981, Blaðsíða 4
4
Fimmtudagur 19. mars 1981
5|f LAUSSTAÐA
Staða forstöðumanns félagsmiðstöðvar i
Arbæjarhverfi er laus til umsóknar.
Laun skv. kjarasamningi borgarstarfs-
manna. Umsóknareyðublöð liggja frammi
á skrifstofu Æskulýðsráðs Reykjavikur,
Frikirkjuvegi 11, og þar eru jafnframt
veittar nánari upplýsingar um starfið.
Umsóknarfrestur er til 15. april 1981.
Æskulýðsráð Reykjavikur
Sími 15937.
+ Snekkjan
Opid til kl. 01.00
Halldór Árni í diskótekinu
* SNEKKJAIM *
HARGREIÐSLUSTOFAN
KLAPPARSTÍG 29
(milli Laugavegs og Hverfisgötu)
Opið á
laugardögum
Tímapantanir
i sima
13010
Bifreiðaeigendur
ath.!
HEMLAVÖRUR
/ eftirtaidar bifreiðar:
Amerískar fólks- jeppa- og
sendibifreiöar
Volvo
Saab
Benz —
Opel.
ST/LL/NG HF.
Skeifan 11, símar 31340 — 82740
VÍSIR
aðutan
Að læra að stjðrna
elnu rlki
Senn er liðið heilt ár, siðan sautján undirforingjar
i her Liberiu hittust i bárujárnsskúrunum sem
kallast herskálar, fyrir utan forsetabústaðinn og
ákváðu að láta til skara skriða. Skyldi þá hrundið í
framkvæmd byltingaráformum þeirra. Var ekki
tvinónað við það, eins og kunnugt er, heldur ruðst
inn i forsetabústaðinn, forsetinn William Tolbert
drepinn og rænt völdum — án þess að einn einasti
maður i hópnum hefði minnsta hugboð um, hvernig
stjórna skyldi riki.
Algert grln
Ef ekki væri vegna blóðsúthell-
inganna, sem siðan fylgdu og
örbirgðar þessa rikis, hefði mátt
lita á byltinguna, valdatökuna og
hina nyju stjórnarhætti sem eitt
allsherjargrin, gamanleik á borð
við Reykjavikurrevina.
Hinn nýi leiðtogi Liberiu, sá
tuttugasti, siðan þetta riki var
stofnað af þrælum, sem Banda-
rikjamenn höfðu gefið frelsi — en
það var 1847. — er yfirliðþjálfinn
Samuel Doe. Hann varð æðsti
maður landsins þennan örlaga-
rika 12. april 1980. Ekki vegna
þess að hann hefði metnað eða
svo mikla löngun til þess sess.
Heldur vegna þess að hann var
hæstsettur þessara undirforingja,
sem stóðu að þvi að bylta stjórn
Tolberts. Rikisstjórnin, sem hann
setti á laggirnar voru sjö
liðþjálfar, átta riðlisstjórar og
tveir óbreyttir hermenn. Hún var
að visu ekki kölluð rikisstjórn,
heldur „frelsisráð alþýðunnar”.
Dátarnir réttlættu valdaránið
með þvi að visa til klikuskapar og
áhrifaaðstöðu afkomenda hinna
frelsuðu þræla, sem stofnuðu
þetta elsta lýðveldi Afriku. Þeir
bentu á spillinguna i stjórn Tol-
berts og tilbágra kjara þeirra 1.8
milljóna Liberiubúa, sem ekki
höfðu fæðast inn i ættir yfir-
stéttarinnar, þessara 90 þúsund
Amerikó-Liberiumanna, eins og
þeir eru kallaðir.
Kjðrln bætt
Fyrsta verk Doe yfirliðþjálfa
ar aö bæta kjörin innan hersins.
iækkaöi hann laun óbreyttra úr
5 dölum á mánuði upp i 250 dali.
áðsforingja og embættismenn
lækkaði hann tilsvarandi i laun-
im. Alþýöunni lofaöi hann að
lalda verðlagi á bensini og hris-
;rjónum niðri, en ári fyrr hafði
æfnilega komið til uppþota út af
irisgrjónahækkunum. Hrisgrjón
iru fiskur og flot þeirrra i
.iberiu.
Þessi 28 ára gamli feimni rikis-
eiðtogi afsalaði sér ýmsum
hnríSi fnrvAra sins nm i ódvr-
um Chevrolet i stað forseta-
limósinu, en siöar i Hondu Civic.
Konan hans færir honum nesti i
vinnuna á forsetaskrifstofuna.
Bakkabræbur l stjórn
Margt var ólært. Dátarnir
fengu að vita, að inneignin i
seðlabanka Liberiu væri 5 mill-
jónir dala. Erlendar skuldir
námu hinsvegar 700 milljónum
dala. Einn fyrrverandi fjármála-
ráðherra úr stjórnartið Tolbert
var um hrið ráðgjafi byltingar-
stjórnarinnar. Aður en hann flutti
landvistum til Bandarikjanna
skýrði hann út fyrir yfirliðþjálf-
anum — með varfærni þó — að
Guömundur
Pétursson.
nauðsyn væri að hækka bensinið,
sem var enda tvöfaldað.
Menntamönnum i Liberiu komu
hinir nýju valdhafar fyrir
sjónir, eins og samansafn fáráð-
linga lengi framan af. Til dæmis
var landsliðinu i knattspyrnu eitt
sinn hótað fangelsi, ef það ekki
sigraði i landsleik við Gambiu.
(Leikurinn varð jafnteflij. Um
700 embættismenn voru
fangelsaðir i byrjun, en flestum
sleppt aftur eftir nokkra daga
varðhald. Allir fengu þeir reikn-
ing upp á 8.50 dali fyrir gisting-
una hvern dag. (3.50 fyrir raf-
magnsperur og 5 dali fyrir vatn).
Innbyrðis skoðanaágreining
leystu liðþjálfarnir með byssum
sinum og byssustingjum, og
sóuðu ekki timanum i málþóf.
Herinn tók i sina þágu lúxus-
hverfin i Monroviu. Virnetið fyrir
gluggum og dyrum villunnar,
sem Charles Cesil Dennis jr.,
fyrrum utanrikisráðherra, hafði
búið i, var f jarlægt, og þegar ein-
hver nágranninn forvitnaðist um
hversvegna fékk hann svarið:
„Svo að hænsnin komist út og inn,
auðvitað.”
Meðlimir i frelsisráðinu voru
miklir bilaböðlar. Margir bilar
þeirra fóru á haugana eftir
árekstra og veltur. Nauðir ráku
til nýrrar reglugerðar. Eyðilegðu
menn einn bil, bætti rikissjóöur
það. Annan bilinn, sem menn
eyðilögðu, urðu þeir að greiða
sjálfir.
Skyndlnámskelð
l efnahagsmálum
Smám saman lærðu frelsis-
ráðsmenn hitt og þetta um lands-
stjórn. Þeir öguðu dáta sina og
fækkuðu róstum og illverkum
þeirra. Þeir fengu skilning á
ástandi efnahagslifsins, þo að
Doe hafi litið bætt úr þvi öðruvisi
en taka ný lán.
Þjóðartekjur Liberiu nema um
17 milljónum dala á mánuði.
Opinber gjöld eru um 30 milljónir
og þar af um 7 milljónir i vexti og
afborganir af fyrri lánum. Doe
hefur gripið til ýmissa ráða til
þess að tryggja sér lánstraust.
Hann hefur tekið fyrir frekari
mannaráðningar til þess opin-
bera, og leitt i lög skyldu til
sparnaöar. Skyldusparnaðurinn
er tekinn af launum manna, sem
fá sparimerki i staðinn, eins og
þekkist hjá öðru lýðveldi norður i
Atlantshafi.
Harður
tyftunarstlörl
Agapiskari þingflokks verka-
ma nnaf lokksins , Walter
Harrison, hefur á sér orö fyrir aö
hafa veriö aö öilum likindum
þrælahaldari I fyrra lffi. —
Agapiskarar eru þeir kallaöir i
breska þinginu, sem vaka yfir
flokksbræörum sinum og reyna
aö gæta þess, aö þeir hlaupi ekki
undan flokksmerkjum I atkvæöa-
greiöslum.
Hann kom aö máli fyrir
skömmuviöJoe Ashton, leikrita-
skáldiö, sem verkamanna-
flokkurinn státar af aö hafa inn-
an sinna raöa. „Geturöu ekki
bjargaö mér um tvo miöa, Joe?”
spurði Harrison og haföi i huga
sýningu á nýju leikriti Ashton um
þingiö. 1 leikriti þessu þykir Ash-
ton vægja stjómmálamönnum
litiö og sérlega fara háöulega
meö agapiskarana.
„Jú, aö sjálfsögöu,” sagöi Joe
undrandi. „Ætlar þú með Enld?"
— „Nei, var þurrt svar mannsins.
sm fékk jafnvel Ian Paisley til aö
skjálfa á sinum tima. ,,Ég tek
lögfræöinginn minn meö.”
Elns 09 rós -
Eftir trúlofun þeirra Charles
prins og lafði Diönu Spencer
hefur örvast feröamannastraum-
urinn til kastala jarlsins fööur
hennar viö Northampton. Fyrstu
helgi eftir trúlofunartilkynning-
una komu þangað 80 ge’stir en
aögangseyrir er eitt pund.
Kastalinn er annars frægur
mjög af listasafni sinu, og vel
einnar skoðunarferöar viröi.
Þessa helgi képptust gestir
allir viö aö óska jarlinum til ham-
ingju meö dótturina. Viö kunn-
ingja sinn einn varö honum að
oröi: „Þetta siöasta hálfa ár
hefur verið henni heitt helvfti.
Nú veit hún þó að hverju hún
gengur. Hinsvegar hefur hún ald-
rei litiö betur út. Hún hefur
sprungiö út eins og rös.”